Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi

    ၁၆၆. ပဋိဂ္ဂဟိတာဒိအနုဇာနနာ

    166. Paṭiggahitādianujānanā

    ၂၇၇. 1 တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မတော ဥပနန္ဒသ္သ သက္ယပုတ္တသ္သ ဥပဋ္ဌာကကုလံ သင္ဃသ္သတ္ထာယ ခာဒနီယံ ပာဟေသိ – အယ္ယသ္သ ဥပနန္ဒသ္သ ဒသ္သေတ္ဝာ သင္ဃသ္သ ဒာတဗ္ဗန္တိ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော ဂာမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိဋ္ဌော ဟောတိ ။ အထ ခော တေ မနုသ္သာ အာရာမံ ဂန္တ္ဝာ ဘိက္ခူ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ကဟံ, ဘန္တေ, အယ္ယော ဥပနန္ဒော’’တိ? ‘‘ဧသာဝုသော, အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော ဂာမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိဋ္ဌော’’တိ။ ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, ခာဒနီယံ အယ္ယသ္သ ဥပနန္ဒသ္သ ဒသ္သေတ္ဝာ သင္ဃသ္သ ဒာတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ နိက္ခိပထ ယာဝ ဥပနန္ဒော အာဂစ္ဆတီတိ။ အထ ခော အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သက္ယပုတ္တော ပုရေဘတ္တံ ကုလာနိ ပယိရုပာသိတ္ဝာ ဒိဝာ အာဂစ္ဆတိ။ တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒုဗ္ဘိက္ခေ အပ္ပမတ္တကေပိ ပဝာရေန္တိ, ပဋိသင္ခာပိ ပဋိက္ခိပန္တိ, သဗ္ဗော စ သင္ဃော ပဝာရိတော ဟောတိ, ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တိ။ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟထ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရေဘတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဘုတ္တာဝိနာ ပဝာရိတေန အနတိရိတ္တံ ပရိဘုဉ္ဇိတုန္တိ။

    277.2 Tena kho pana samayena āyasmato upanandassa sakyaputtassa upaṭṭhākakulaṃ saṅghassatthāya khādanīyaṃ pāhesi – ayyassa upanandassa dassetvā saṅghassa dātabbanti. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto gāmaṃ piṇḍāya paviṭṭho hoti . Atha kho te manussā ārāmaṃ gantvā bhikkhū pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ, bhante, ayyo upanando’’ti? ‘‘Esāvuso, āyasmā upanando sakyaputto gāmaṃ piṇḍāya paviṭṭho’’ti. ‘‘Idaṃ, bhante, khādanīyaṃ ayyassa upanandassa dassetvā saṅghassa dātabba’’nti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Tena hi, bhikkhave, paṭiggahetvā nikkhipatha yāva upanando āgacchatīti. Atha kho āyasmā upanando sakyaputto purebhattaṃ kulāni payirupāsitvā divā āgacchati. Tena kho pana samayena bhikkhū dubbhikkhe appamattakepi pavārenti, paṭisaṅkhāpi paṭikkhipanti, sabbo ca saṅgho pavārito hoti, bhikkhū kukkuccāyantā na paṭiggaṇhanti. Paṭiggaṇhatha, bhikkhave, paribhuñjatha. Anujānāmi, bhikkhave, purebhattaṃ paṭiggahitaṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ paribhuñjitunti.

    ၂၇၈. အထ ခော ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတ္ဝာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတ္ရ သုဒံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ကာယဍာဟာဗာဓော ဟောတိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ တေ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ကာယဍာဟာဗာဓော ကေန ဖာသု ဟောတီ’’တိ? ‘‘ဘိသေဟိ စ မေ, အာဝုသော , မုဠာလိကာဟိ စာ’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော သေယ္ယထာပိ နာမ ဗလဝာ ပုရိသော သမ္မိဉ္ဇိတံ ဝာ ဗာဟံ ပသာရေယ္ယ, ပသာရိတံ ဝာ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယ္ယ, ဧဝမေဝ ဇေတဝနေ အန္တရဟိတော မန္ဒာကိနိယာ ပောက္ခရဏိယာ တီရေ ပာတုရဟောသိ။ အဒ္ဒသာ ခော အညတရော နာဂော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ, ဒိသ္ဝာန အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧတု ခော, ဘန္တေ, အယ္ယော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော။ သ္ဝာဂတံ, ဘန္တေ, အယ္ယသ္သ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ။ ကေန, ဘန္တေ, အယ္ယသ္သ အတ္ထော; ကိံ ဒမ္မီ’’တိ? ‘‘ဘိသေဟိ စ မေ, အာဝုသော, အတ္ထော, မုဠာလိကာဟိ စာ’’တိ။ အထ ခော သော နာဂော အညတရံ နာဂံ အာဏာပေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, အယ္ယသ္သ ဘိသေ စ မုဠာလိကာယော စ ယာဝဒတ္ထံ ဒေဟီ’’တိ။ အထ ခော သော နာဂော မန္ဒာကိနိံ ပောက္ခရဏိံ ဩဂာဟေတ္ဝာ, သောဏ္ဍာယ ဘိသဉ္စ မုဠာလိကဉ္စ အဗ္ဗာဟိတ္ဝာ, သုဝိက္ခာလိတံ ဝိက္ခာလေတ္ဝာ, ဘဏ္ဍိကံ ဗန္ဓိတ္ဝာ ယေနာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တေနုပသင္ကမိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော – သေယ္ယထာပိ နာမ ဗလဝာ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝာ ဗာဟံ ပသာရေယ္ယ, ပသာရိတံ ဝာ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယ္ယ, ဧဝမေဝ – မန္ဒာကိနိယာ ပောက္ခရဏိယာ တီရေ အန္တရဟိတော ဇေတဝနေ ပာတုရဟောသိ။ သောပိ ခော နာဂော မန္ဒာကိနိယာ ပောက္ခရဏိယာ တီရေ အန္တရဟိတော ဇေတဝနေ ပာတုရဟောသိ။ အထ ခော သော နာဂော အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ဘိသေ စ မုဠာလိကာယော စ ပဋိဂ္ဂဟာပေတ္ဝာ ဇေတဝနေ အန္တရဟိတော မန္ဒာကိနိယာ ပောက္ခရဏိယာ တီရေ ပာတုရဟောသိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ဘိသေ စ မုဠာလိကာယော စ ဥပနာမေသိ။ အထ ခော အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ဘိသေ စ မုဠာလိကာယော စ ဘုတ္တသ္သ ကာယဍာဟာဗာဓော ပဋိပ္ပသ္သမ္ဘိ။ ဗဟူ ဘိသာ စ မုဠာလိကာယော စ အဝသိဋ္ဌာ ဟောန္တိ။ တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒုဗ္ဘိက္ခေ အပ္ပမတ္တကေပိ ပဝာရေန္တိ, ပဋိသင္ခာပိ ပဋိက္ခိပန္တိ, သဗ္ဗော စ သင္ဃော ပဝာရိတော ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တိ။ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟထ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝနဋ္ဌံ ပောက္ခရဋ္ဌံ ဘုတ္တာဝိနာ ပဝာရိတေန အနတိရိတ္တံ ပရိဘုဉ္ဇိတုန္တိ။

    278. Atha kho bhagavā rājagahe yathābhirantaṃ viharitvā yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmato sāriputtassa kāyaḍāhābādho hoti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘pubbe te, āvuso sāriputta, kāyaḍāhābādho kena phāsu hotī’’ti? ‘‘Bhisehi ca me, āvuso , muḷālikāhi cā’’ti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva jetavane antarahito mandākiniyā pokkharaṇiyā tīre pāturahosi. Addasā kho aññataro nāgo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘etu kho, bhante, ayyo mahāmoggallāno. Svāgataṃ, bhante, ayyassa mahāmoggallānassa. Kena, bhante, ayyassa attho; kiṃ dammī’’ti? ‘‘Bhisehi ca me, āvuso, attho, muḷālikāhi cā’’ti. Atha kho so nāgo aññataraṃ nāgaṃ āṇāpesi – ‘‘tena hi, bhaṇe, ayyassa bhise ca muḷālikāyo ca yāvadatthaṃ dehī’’ti. Atha kho so nāgo mandākiniṃ pokkharaṇiṃ ogāhetvā, soṇḍāya bhisañca muḷālikañca abbāhitvā, suvikkhālitaṃ vikkhāletvā, bhaṇḍikaṃ bandhitvā yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – mandākiniyā pokkharaṇiyā tīre antarahito jetavane pāturahosi. Sopi kho nāgo mandākiniyā pokkharaṇiyā tīre antarahito jetavane pāturahosi. Atha kho so nāgo āyasmato mahāmoggallānassa bhise ca muḷālikāyo ca paṭiggahāpetvā jetavane antarahito mandākiniyā pokkharaṇiyā tīre pāturahosi. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno āyasmato sāriputtassa bhise ca muḷālikāyo ca upanāmesi. Atha kho āyasmato sāriputtassa bhise ca muḷālikāyo ca bhuttassa kāyaḍāhābādho paṭippassambhi. Bahū bhisā ca muḷālikāyo ca avasiṭṭhā honti. Tena kho pana samayena bhikkhū dubbhikkhe appamattakepi pavārenti, paṭisaṅkhāpi paṭikkhipanti, sabbo ca saṅgho pavārito hoti. Bhikkhū kukkuccāyantā na paṭiggaṇhanti. Paṭiggaṇhatha, bhikkhave, paribhuñjatha. Anujānāmi, bhikkhave, vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ paribhuñjitunti.

    တေန ခော ပန သမယေန သာဝတ္ထိယံ ဗဟုံ ဖလခာဒနီယံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, ကပ္ပိယကာရကော စ န ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ ဖလံ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဗီဇံ နိဗ္ဗတ္တဗီဇံ 3 အကတကပ္ပံ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတုန္တိ။

    Tena kho pana samayena sāvatthiyaṃ bahuṃ phalakhādanīyaṃ uppannaṃ hoti, kappiyakārako ca na hoti. Bhikkhū kukkuccāyantā phalaṃ na paribhuñjanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, abījaṃ nibbattabījaṃ 4 akatakappaṃ phalaṃ paribhuñjitunti.

    ပဋိဂ္ဂဟိတာဒိ အနုဇာနနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Paṭiggahitādi anujānanā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. ပာစိ. ၂၉၅
    2. pāci. 295
    3. နိဗ္ဗဋ္ဋဗီဇံ (သီ.), နိဗ္ဗဋဗီဇံ (သ္ယာ.), နိပ္ပဋ္ဋဗီဇံ (က.)
    4. nibbaṭṭabījaṃ (sī.), nibbaṭabījaṃ (syā.), nippaṭṭabījaṃ (ka.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဂုဠာဒိအနုဇာနနကထာ • Guḷādianujānanakathā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဂုဠာဒိအနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၆၃. ဂုဠာဒိအနုဇာနနကထာ • 163. Guḷādianujānanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact