| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੬. ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਥਾ
6. Pāṭihāriyakathā
ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Pāṭihāriyakathāvaṇṇanā
੩੦. ਇਦਾਨਿ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾਪਰਿਯੋਸਾਨਾਯ ਚਰਿਯਾਕਥਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਲੋਕਤ੍ਥਾਨੁਸਾਸਨਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਕਥਿਤਾਯ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਥਾਯ ਅਪੁਬ੍ਬਤ੍ਥਾਨੁવਣ੍ਣਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਤਾવ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨੀਤਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਪਟਿਹਰਣવਸੇਨ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ। ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਇਜ੍ਝਨવਸੇਨ ਇਦ੍ਧਿ, ਪਟਿਹਰਣવਸੇਨ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਇਦ੍ਧਿਯੇવ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ। ਇਤਰੇਸੁ ਪਨ ਆਦਿਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਆਦੇਸਨਂ, ਅਨੁਸਾਸਨવਸੇਨ ਅਨੁਸਾਸਨੀ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।
30. Idāni lokatthacariyāpariyosānāya cariyākathāya anantaraṃ lokatthānusāsanapariyosānaṃ pāṭihāriyaṃ dassentena kathitāya suttantapubbaṅgamāya pāṭihāriyakathāya apubbatthānuvaṇṇanā. Tattha suttante tāva pāṭihāriyānīti paccanīkapaṭiharaṇavasena pāṭihāriyāni. Iddhipāṭihāriyanti ijjhanavasena iddhi, paṭiharaṇavasena pāṭihāriyaṃ, iddhiyeva pāṭihāriyaṃ iddhipāṭihāriyaṃ. Itaresu pana ādissanavasena ādesanaṃ, anusāsanavasena anusāsanī. Sesaṃ vuttanayameva.
ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ। ਏਕਚ੍ਚੋਤਿ ਏਕੋ ਪੋਸੋ। ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋਯੇવ। ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤੀਤਿ ਆਗਤਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ વਾ ਗਤਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ વਾ ਠਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ વਾ ਕਥੇਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋਤਿ ਏવਮ੍ਪਿ ਤવ ਮਨੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਤੋ વਾ ਦੋਮਨਸ੍ਸਿਤੋ વਾ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕਾਦਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ વਾ। ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ। ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਤਾਦਿਤੋ ਏਕੇਕવਿਧੇਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਪਰਿਦੀਪਨਂ। ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਤਿਪਿ ਤવ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਇਮਞ੍ਚ ਇਮਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਂ ਚਿਨ੍ਤਯਮਾਨਂ ਪવਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਂ વਾ ਇਦਞ੍ਚ ਇਦਞ੍ਚ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ ਭવਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਬਹੁਕਮ੍ਪਿ ਕਥੇਤਿ। ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਯਥਾ ਯਥਾ ਕਥਿਤਂ, ਤਥੇવ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਨ ਹੋਤਿ।
Idhāti imasmiṃ loke. Ekaccoti eko poso. Iddhipāṭihāriyaniddeso heṭṭhā vuttatthoyeva. Nimittena ādisatīti āgatanimittena vā gatanimittena vā ṭhitanimittena vā katheti. Evampi te manoti evampi tava mano somanassito vā domanassito vā kāmavitakkādisampayutto vā. Api-saddo sampiṇḍanattho. Itthampi te manoti somanassitādito ekekavidhepi citte nānappakāraparidīpanaṃ. Itipi te cittanti itipi tava cittaṃ, imañca imañca atthaṃ cintayamānaṃ pavattatīti attho. Bahuṃ cepi ādisatīti cittato aññaṃ vā idañca idañca nāma ahosi bhavati bhavissatīti bahukampi katheti. Tatheva taṃ hoti, no aññathāti taṃ sabbampi yathā yathā kathitaṃ, tatheva hoti, aññathā na hoti.
ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤੀਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ਕੇવਲਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨੇવ ਨ ਕਥੇਤਿ। ਅਪਿਚਾਤਿ ਅਪਰਪਰਿਯਾਯਦਸ੍ਸਨਂ। ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨਕਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਸਾવਿਤਾਨਂ વਾ ਅਸ੍ਸਾવਿਤਾਨਂ વਾ ਯਕ੍ਖਪਿਸਾਚਾਦੀਨਂ। ਦੇવਤਾਨਨ੍ਤਿ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਦੀਨਂ । ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍વਾ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਿਤ੍વਾ। ਪਨਾਤਿ ਨਿਪਾਤੋ ਪੁਨ ਆਰਮ੍ਭੇ। વਿਤਕ੍ਕਯਤੋਤਿ ਯਂ વਾ ਤਂ વਾ વਿਤਕ੍ਕੇਨ વਿਤਕ੍ਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸ। વਿਚਾਰਯਤੋਤਿ વਿਤਕ੍ਕਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨੇવ વਿਚਾਰੇਨ વਿਚਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ। વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾਤਿ વਿਤਕ੍ਕવੇਗવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਕੂਜਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ। ਯਂ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ ਸੋ ਸਦ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਆਦਿਸਤਿ।
Na heva kho nimittena ādisatīti nimittaṃ jānantopi kevalaṃ nimitteneva na katheti. Apicāti aparapariyāyadassanaṃ. Manussānanti cittaṃ jānanakamanussānaṃ. Amanussānanti sāvitānaṃ vā assāvitānaṃ vā yakkhapisācādīnaṃ. Devatānanti cātumahārājikādīnaṃ . Saddaṃ sutvāti aññassa cittaṃ ñatvā kathentānaṃ saddaṃ suṇitvā. Panāti nipāto puna ārambhe. Vitakkayatoti yaṃ vā taṃ vā vitakkena vitakkentassa. Vicārayatoti vitakkasampayutteneva vicārena vicārentassa. Vitakkavipphārasaddaṃ sutvāti vitakkavegavasena uppannaṃ vippalapantānaṃ suttappamattādīnaṃ kūjanasaddaṃ sutvā. Yaṃ vitakkayato so saddo uppanno, tassa vasena ‘‘evampi te mano’’tiādīni ādisati.
ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਨ੍ਤਿ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਕ੍ਖੋਭવਿਰਹਿਤਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਸੇਸਚਿਤ੍ਤਜਾਨਨੇ ਪਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ ਨਤ੍ਥਿ। ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਲਾਭੀ। ਭੋਤੋਤਿ ਭવਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਾ ਠਪਿਤਾ। ਅਮੁਕਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਕੁਸਲਾਦਿવਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਸ੍ਸਤਿ ਪવਤ੍ਤਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਚ ਆਗਮਨੇਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਜਾਨਾਤਿ। ਆਗਮਨੇਨ ਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਕਾਲੇਯੇવ ‘‘ਯੇਨਾਕਾਰੇਨੇਸ ਕਸਿਣਭਾવਨਂ ਆਰਦ੍ਧੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ વਾ ਦੁਤਿਯਾਦਿਜ੍ਝਾਨਂ વਾ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ વਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ ਪਠਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਰਦ੍ਧਾਯ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ, ‘‘ਯੇਨਾਕਾਰੇਨੇਸ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਦ੍ਧੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ વਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ વਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਯੇਨਾਕਾਰੇਨ ਇਮਸ੍ਸ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਠਪਿਤਾ, ਇਮਸ੍ਸ ਨਾਮ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਇਮਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤਿ, ਇਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਏਤਸ੍ਸ ਹਾਨਭਾਗਿਯੋ વਾ ਸਮਾਧਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਠਿਤਿਭਾਗਿਯੋ વਾ વਿਸੇਸਭਾਗਿਯੋ વਾ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯੋ વਾ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ વਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤੀਤਿ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਚੇਤਸਿਕਾਨਂਯੇવ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਤੋ ਸਰਾਗਾਦਿਸੋਲ਼ਸਪਭੇਦવਸੇਨੇવ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਕਥੇਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞવਸੇਨਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਏਕਂਸੇਨ ਤਥੇવ ਹੋਤਿ। ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣવਸੇਨ ਞਾਤਞ੍ਹਿ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾવੀ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ।
Avitakkaṃ avicāraṃ samādhinti vitakkavicārakkhobhavirahitasantacittassāpi jānanasamatthataṃ dassentena vuttaṃ, sesacittajānane pana vattabbameva natthi. Cetasā ceto paricca pajānātīti cetopariyañāṇalābhī. Bhototi bhavantassa. Manosaṅkhārā paṇihitāti cittasaṅkhārā ṭhapitā. Amukaṃ nāma vitakkaṃ vitakkayissatīti kusalādivitakkaṃ vitakkayissati pavattayissatīti pajānāti. Pajānanto ca āgamanena jānāti, pubbabhāgena jānāti, antosamāpattiyaṃ cittaṃ oloketvā jānāti. Āgamanena jānāti nāma kasiṇaparikammakāleyeva ‘‘yenākārenesa kasiṇabhāvanaṃ āraddho paṭhamajjhānaṃ vā dutiyādijjhānaṃ vā aṭṭha samāpattiyo vā uppādessatī’’ti jānāti. Pubbabhāgena jānāti nāma paṭhamavipassanāya āraddhāya evaṃ jānāti, ‘‘yenākārenesa vipassanaṃ āraddho sotāpattimaggaṃ vā uppādessati…pe… arahattamaggaṃ vā uppādessatī’’ti jānāti. Antosamāpattiyaṃ cittaṃ oloketvā jānāti nāma ‘‘yenākārena imassa manosaṅkhārā ṭhapitā, imassa nāma cittassa anantarā imaṃ nāma vitakkaṃ vitakkessati, ito vuṭṭhitassa etassa hānabhāgiyo vā samādhi bhavissati, ṭhitibhāgiyo vā visesabhāgiyo vā nibbedhabhāgiyo vā, abhiññāyo vā uppādessatī’’ti jānāti. Bahuṃ cepi ādisatīti cetopariyañāṇassa cittacetasikānaṃyeva ārammaṇakaraṇato sarāgādisoḷasapabhedavaseneva bahuṃ cepi katheti, na aññavasenāti veditabbaṃ. Tatheva taṃ hotīti idaṃ ekaṃsena tatheva hoti. Cetopariyañāṇavasena ñātañhi aññathābhāvī nāma natthi.
ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥਾਤਿ ਏવਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮવਿਤਕ੍ਕਾਦਯੋ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾ વਿਤਕ੍ਕੇਥ। ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥਾਤਿ ਏવਂ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕਾਦਯੋ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾ ਮਾ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ । ਏવਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥਾਤਿ ਏવਂ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਮੇવ, ਦੁਕ੍ਖਸਞ੍ਞਾਦੀਸੁ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ। ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥਾਤਿ ਏવਂ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਮਾ ਮਨਸਿ ਅਕਤ੍ਥ। ਇਦਂ ਪਜਹਥਾਤਿ ਇਦਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਰਾਗਾਦਿਂ ਪਜਹਥ। ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾਤਿ ਇਦਂ ਚਤੁਮਗ੍ਗਫਲਪ੍ਪਭੇਦਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਮੇવ ਪਾਪੁਣਿਤ੍વਾ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤ੍વਾ વਿਹਰਥ।
Evaṃ vitakkethāti evaṃ nekkhammavitakkādayo pavattentā vitakketha. Mā evaṃ vitakkayitthāti evaṃ kāmavitakkādayo pavattentā mā vitakkayittha . Evaṃ manasi karothāti evaṃ aniccasaññameva, dukkhasaññādīsu vā aññataraṃ manasi karotha. Mā evaṃ manasākatthāti evaṃ niccantiādinā nayena mā manasi akattha. Idaṃpajahathāti idaṃ pañcakāmaguṇarāgādiṃ pajahatha. Idaṃ upasampajja viharathāti idaṃ catumaggaphalappabhedaṃ lokuttaradhammameva pāpuṇitvā nipphādetvā viharatha.
੩੧. ਇਦਾਨਿ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇ ਅਪਰਂ ਪਰਿਯਾਯਂ વਿਸੇਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਇਜ੍ਝਤੀਤਿ ਇਦ੍ਧੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਹਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਂ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਪਟਿਬਲਂ ਹੁਤ੍વਾ ਹਰਤਿ ਪਜਹਤੀਤਿ ਤਦੇવ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਨਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇ ਤੇਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਏવਂ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਪਟਿਹਾਰਕੇਨ ਤੇਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇਨ ਯੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਟਿਲਾਭવਸੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। વਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਭਾવਤੋ વਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ। ਅਨਾવਿਲਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾਤਿ ਕਾਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪੇਨ ਅਨਾਲੁਲਿਤਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ। ਇਤਿ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਰਚਿਤ੍ਤਕੁਸਲੇਨ વਾ ਅਞ੍ਞੇਨ વਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ વਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾવਕੇਹਿ વਾ ਏવਂ ਆਦੇਸਨਾ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਥ વਾ ਇਤਿ ਏવਂ ਆਦਿਸਨਂ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਆਦੇਸਨਸਦ੍ਦੋ ਪਾਠਸੇਸਂ ਕਤ੍વਾ ਪਯੁਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬੋ। ਏવਂ ਆਸੇવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਕਾਰੇਨ ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਕਾਰੇਨ ਆਦਿਤੋ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਸਤ੍ਤਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਕੂਲਭੂਤਾ ਸਤਿ ਭੁਸਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਾ। ਇਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਯੋਜਨਾਯ વਿਯ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪਾਠੋ ਪਨ ਝਾਨਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੇ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਲਿਖਿਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਚਤੂਸੁਪਿ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ‘‘ਏવਂ ਆਸੇવਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਤ੍ਤਾ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭੂਤਾਯ ਲੋਕਿਯਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਾਯ વੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਯਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਮਗ੍ਗੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ਆਸੇવਨਾਦੀਸੁ ਕਤੇਸੁ ਤਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮਗ੍ਗੋਪਿ ਆਸੇવਿਤੋ ਭਾવਿਤੋ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਕવਾਦਾਚਰਿਯਾ ਪਨ ‘‘ਏਕੇਕਮਗ੍ਗੋ ਸੋਲ਼ਸਕ੍ਖਣਿਕੋ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਦਨੁਧਮ੍ਮਤਾਸਤਿਉਪਟ੍ਠਾਪਨਂ ਪਨ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਯੁਜ੍ਜਤਿਯੇવਾਤਿ।
31. Idāni iddhipāṭihāriye aparaṃ pariyāyaṃ visesena dassento nekkhammaṃ ijjhatīti iddhītiādimāha. Tattha kāmacchandaṃ paṭiharatīti attano paṭipakkhabhūtaṃ kāmacchandaṃ paṭibalaṃ hutvā harati pajahatīti tadeva nekkhammaṃ pāṭihāriyaṃ nāmāti attho. Ye tena nekkhammena samannāgatāti evaṃ kāmacchandapaṭihārakena tena nekkhammena ye puggalā paṭilābhavasena samannāgatā. Visuddhacittāti kāmacchandābhāvato visuddhacittā. Anāvilasaṅkappāti kāmasaṅkappena anālulitanekkhammasaṅkappā. Iti ādesanāpāṭihāriyanti paracittakusalena vā aññena vā sammāsambuddhena vā buddhasāvakehi vā evaṃ ādesanā pāṭihāriyanti attho. Atha vā iti evaṃ ādisanaṃ ādesanāpāṭihāriyanti ādesanasaddo pāṭhasesaṃ katvā payujjitabbo. Evaṃ āsevitabbanti iminā ca pakārena iminā ca pakārena ādito sevitabbaṃ. Sesattayepi eseva nayo. Tadanudhammatā sati upaṭṭhapetabbāti tassa nekkhammassa anukūlabhūtā sati bhusaṃ ṭhapetabbā. Iti anusāsanīpāṭihāriyanti ettha ādesanāpāṭihāriyayojanāya viya yojanā kātabbā. Abyāpādādīsupi eseva nayo. Pāṭho pana jhānādīni saṅkhipitvā ante arahattamaggameva dassetvā likhito. Tattha catūsupi maggesu ‘‘evaṃ āsevitabbo’’tiādi ekacittakkhaṇikattā maggassa pubbabhāgavasena vuttanti veditabbaṃ. Maggassa hi pubbabhāgabhūtāya lokiyamaggasaṅkhātāya vuṭṭhānagāminiyā vipassanāya magguppādanatthaṃ āsevanādīsu katesu tāya uppanno maggopi āsevito bhāvito bahulīkato nāma hotīti veditabbaṃ. Sabbatthikavādācariyā pana ‘‘ekekamaggo soḷasakkhaṇiko’’ti vadanti. Tadanudhammatāsatiupaṭṭhāpanaṃ pana pubbabhāge yujjatiyevāti.
੩੨. ਪੁਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਇਜ੍ਝਤੀਤਿ ਇਦ੍ਧੀਤਿਆਦੀਨਿ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿਪਦਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯਸਮਾਸਤ੍ਤਦੀਪਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ વੁਤ੍ਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸ੍ਸੇવ ਸਮਾਸਤ੍ਤੇ વੁਤ੍ਤੇ ਸੇਸਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤੋવ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਯਾਯੇ ਮੂਲਭੂਤਸ੍ਸ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸ੍ਸੇવ ਸਮਾਸਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ।
32. Puna nekkhammaṃ ijjhatīti iddhītiādīni ‘‘iddhipāṭihāriya’’ntipadassa kammadhārayasamāsattadīpanatthaṃ vuttāni. Suttante vuttesu tīsu iddhipāṭihāriyasseva samāsatte vutte sesānaṃ dvinnampi vuttova hotīti imasmiṃ pariyāye mūlabhūtassa iddhipāṭihāriyasseva samāsattho vuttoti veditabbanti.
ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pāṭihāriyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੬. ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਥਾ • 6. Pāṭihāriyakathā
