| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೬. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Pātimokkhasaṃvarasuttavaṇṇanā
೪೧೨. ಜೇಟ್ಠಕಸೀಲನ್ತಿ ಪಧಾನಕಸೀಲಂ। ಸೀಲಗ್ಗಹಣಞ್ಹಿ ಪಾಳಿಯಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರವಸೇನೇವ ಆಗತಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ತಿಪಿಟಕಚೂಳನಾಗತ್ಥೇರೋ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರೋವ ಸೀಲನ್ತಿ ಅವಧಾರಣಂ ಇತರೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ಏಕದೇಸೇನ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖನ್ತೋಗಧಭಾವಂ ದೀಪೇತಿ। ತಥಾ ಹಿ ಅನೋಲೋಕಿಯೋಲೋಕನೇ ಆಜೀವಹೇತು ಚ ಛಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮನೇ ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಅಪ್ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಿತಪರಿಭೋಗೇ ಚ ಆಪತ್ತಿ ವಿಹಿತಾತಿ। ತೀಣೀತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಾದೀನಿ। ಸೀಲನ್ತಿ ವುತ್ತಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ಸೀಲಪರಿಯಾಯೇನ ತೇಸಂ ಕತ್ಥಚಿ ಸುತ್ತೇ ಗಹಿತಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯಸೀಲತಂ ತೇಸಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಛದ್ವಾರರಕ್ಖಣಮತ್ತಮೇವಾತಿ ತಸ್ಸ ಸಲ್ಲಹುಕತಮಾಹ ಚಿತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನಮತ್ತೇನ ಪಟಿಪಾಕತಿಕಭಾವಪ್ಪತ್ತಿತೋ। ಇತರದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪತ್ತಿಮತ್ತಕನ್ತಿ ಫಲೇನ ಹೇತುಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಉಪ್ಪಾದನಹೇತುಕಾ ಹಿ ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಉಪ್ಪತ್ತಿ। ಇದಮತ್ಥನ್ತಿ ಇದಂ ಪಯೋಜನಂ ಇಮಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಪರಿಭುಞ್ಜನೇತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಾದೀನಿ ತೀಣಿ ಪಧಾನಸೀಲಸ್ಸ ಪರಿಪಾಲನಪರಿಸೋಧನವಸೇನ ಪವತ್ತಿಯಾ ಪರಿಯಾಯಸೀಲಾನಿ ನಾಮಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇದಾನಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸೀಲಸ್ಸೇವ ಪಧಾನಭಾವಂ ಬ್ಯತಿರೇಕತೋ ಅನ್ವಯತೋ ಚ ಉಪಮಾಯ ವಿಭಾವೇತುಂ ‘‘ಯಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಸೋತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರೋ। ಸೇಸಾನಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಾದೀನಿ। ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ಪನ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗಸಂವಣ್ಣನಾದೀಸು ವಿತ್ಥಾರಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
412.Jeṭṭhakasīlanti padhānakasīlaṃ. Sīlaggahaṇañhi pāḷiyaṃ pātimokkhasaṃvaravaseneva āgataṃ. Tenāha ‘‘tipiṭakacūḷanāgatthero panā’’tiādi. Tattha pātimokkhasaṃvarova sīlanti avadhāraṇaṃ itaresaṃ tiṇṇaṃ ekadesena pātimokkhantogadhabhāvaṃ dīpeti. Tathā hi anolokiyolokane ājīvahetu ca chasikkhāpadavītikkamane gilānapaccayassa appaccavekkhitaparibhoge ca āpatti vihitāti. Tīṇīti indriyasaṃvarādīni. Sīlanti vuttaṭṭhānaṃ nāma natthīti sīlapariyāyena tesaṃ katthaci sutte gahitaṭṭhānaṃ nāma natthīti nippariyāyasīlataṃ tesaṃ paṭikkhipati. Chadvārarakkhaṇamattamevāti tassa sallahukatamāha cittādhiṭṭhānamattena paṭipākatikabhāvappattito. Itaradvayepi eseva nayo. Paccayuppattimattakanti phalena hetuṃ dasseti. Uppādanahetukā hi paccayānaṃ uppatti. Idamatthanti idaṃ payojanaṃ imassa paccayassa paribhuñjaneti adhippāyo. Nippariyāyenāti iminā indriyasaṃvarādīni tīṇi padhānasīlassa paripālanaparisodhanavasena pavattiyā pariyāyasīlāni nāmāti dasseti. Idāni pātimokkhasīlasseva padhānabhāvaṃ byatirekato anvayato ca upamāya vibhāvetuṃ ‘‘yassā’’tiādimāha. Tattha soti pātimokkhasaṃvaro. Sesāni indriyasaṃvarādīni. Pātimokkhasaddassa attho pana visuddhimaggasaṃvaṇṇanādīsu vitthārito, tasmā tattha vuttanayeneva veditabbo.
ಆಚಾರೇನ ಚ ಗೋಚರೇನ ಚ ಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ಕಾಯಿಕಚೇತಸಿಕಅವೀತಿಕ್ಕಮಸಙ್ಖಾತೇನ ಆಚಾರೇನ ಚ ನವೇಸಿಯಾದಿಗೋಚರತಾದಿಸಙ್ಖಾತೇನ ಗೋಚರೇನ ಚ ಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಸಮ್ಪನ್ನಆಚಾರಗೋಚರೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೇಸೂತಿ ಅತಿಪರಿತ್ತಕೇಸು ಅನಾಪತ್ತಿಗಮನೀಯೇಸು। ‘‘ದುಕ್ಕಟದುಬ್ಭಾಸಿತಮತ್ತೇಸೂ’’ತಿ ಅಪರೇ। ವಜ್ಜೇಸೂತಿ ಅಕರಣೀಯೇಸು ಗಾರಯ್ಹೇಸು। ತೇ ಪನ ಏಕನ್ತತೋ ಅಕುಸಲಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಆಹ – ‘‘ಅಕುಸಲಧಮ್ಮೇಸೂ’’ತಿ। ಭಯದಸ್ಸಾವೀತಿ ಭಯತೋ ದಸ್ಸನಸೀಲೋ, ಪರಮಾಣುಮತ್ತಮ್ಪಿ ವಜ್ಜಂ ಸಿನೇರುಪ್ಪಮಾಣಂ ವಿಯ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸನಸೀಲೋ। ಸಮ್ಮಾ ಆದಿಯಿತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಮದೇವ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಸಬ್ಬಸೋ ಚ ಆದಿಯಿತ್ವಾ। ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸೂತಿ ನಿದ್ಧಾರಣೇ ಭುಮ್ಮನ್ತಿ ಸಮುದಾಯತೋ ಅವಯವನಿದ್ಧಾರಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸು ತಂ ತಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದ’’ನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸಮಾದಾತಬ್ಬಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಞ್ಚಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಸಿಕ್ಖಾತಿ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾ। ಪುಬ್ಬೇ ಪದ-ಸದ್ದೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಟ್ಠೋ, ಇಧ ಭಾಗತ್ಥೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬನ್ತಿ ಆಹ – ‘‘ಸಿಕ್ಖಾಕೋಟ್ಠಾಸೇಸೂ’’ತಿ। ಮೂಲಪಞ್ಞತ್ತಿಅನುಪಞ್ಞತ್ತಿಆದಿಭೇದಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ಪೂರೇತಬ್ಬಂ ಸೀಲಂ, ತಂ ಪನ ದ್ವಾರವಸೇನ ದುವಿಧಮೇವಾತಿ ಆಹ – ‘‘ಕಾಯಿಕಂ ವಾ ವಾಚಸಿಕಂ ವಾ’’ತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥವಿಕಪ್ಪೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸೂತಿ ಆಧಾರೇ ಭುಮ್ಮಂ ಸಿಕ್ಖಾಭಾಗೇಸು ಕಸ್ಸಚಿ ವಿಸುಂ ಅಗ್ಗಹಣತೋ। ತೇನಾಹ – ‘‘ತಂ ತಂ ಸಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ‘‘ತತೋ ತ್ವಂ ಭಿಕ್ಖು ಸೀಲಂ ನಿಸ್ಸಾಯಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಅನಭಿಜ್ಝಾ ಅಬ್ಯಾಪಾದಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯೋಪಿ ಸೀಲನ್ತಿ ವುತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ‘‘ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸೀಲಮೇವ ಕಥಿತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ।
Ācārena ca gocarena ca sampannoti kāyikacetasikaavītikkamasaṅkhātena ācārena ca navesiyādigocaratādisaṅkhātena gocarena ca sampanno, sampannaācāragocaroti attho. Appamattakesūti atiparittakesu anāpattigamanīyesu. ‘‘Dukkaṭadubbhāsitamattesū’’ti apare. Vajjesūti akaraṇīyesu gārayhesu. Te pana ekantato akusalā hontīti āha – ‘‘akusaladhammesū’’ti. Bhayadassāvīti bhayato dassanasīlo, paramāṇumattampi vajjaṃ sineruppamāṇaṃ viya katvā dassanasīlo. Sammā ādiyitvāti sammadeva sakkaccaṃ sabbaso ca ādiyitvā. Sikkhāpadesūti niddhāraṇe bhummanti samudāyato avayavaniddhāraṇaṃ dassento ‘‘sikkhāpadesu taṃ taṃ sikkhāpada’’ntiādimāha. Sikkhāpadaṃ samādātabbaṃ sikkhitabbañcāti adhippāyo. Sikkhāti adhisīlasikkhā. Pubbe pada-saddo adhiṭṭhānaṭṭho, idha bhāgatthoti daṭṭhabbanti āha – ‘‘sikkhākoṭṭhāsesū’’ti. Mūlapaññattianupaññattiādibhedaṃ yaṃkiñci sikkhitabbaṃ pūretabbaṃ sīlaṃ, taṃ pana dvāravasena duvidhamevāti āha – ‘‘kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā’’ti. Imasmiṃ atthavikappe sikkhāpadesūti ādhāre bhummaṃ sikkhābhāgesu kassaci visuṃ aggahaṇato. Tenāha – ‘‘taṃ taṃ sabba’’nti. ‘‘Tato tvaṃ bhikkhu sīlaṃ nissāyā’’ti vacanato anabhijjhā abyāpādasammādiṭṭhiyopi sīlanti vuttā, tasmā imasmiṃ sutte ‘‘pātimokkhasaṃvarasīlameva kathita’’nti vuttaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೬. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸುತ್ತಂ • 6. Pātimokkhasaṃvarasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Pātimokkhasaṃvarasuttavaṇṇanā
