Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi

    ൭൮. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസകഥാ

    78. Pātimokkhuddesakathā

    ൧൫൦. ഇമം നിദാനന്തി പാതിമോക്ഖസ്സ ഇമം നിദാനം. സുതാ ഖോ പനാതി ഏത്ഥ സുയ്യിത്ഥാതി സുതാ, സുയ്യസ്സന്തീതി വാ സുതാ, പാരാജികുദ്ദേസാദയോ. സുതാ ച സുതാ ച സുതാതി സരൂപേകസേസോ കാതബ്ബോ. അവസേസന്തി നിദാനുദ്ദേസാദിതോ അവസേസം പാരാജികുദ്ദേസാദി. സുതേനാതി സുതസദ്ദേന. ‘‘അത്ഥേ അസമ്ഭവതോ സദ്ദേ വുത്തവിധാനം ഹോതീ’’തി ഹി പരിഭാസതോ ‘‘സുതേനാ’’തി ഏത്ഥ സദ്ദോവ ഗഹേതബ്ബോ. തേന നയേനാതി തേന നിദാനുദ്ദേസനയേന.

    150.Imaṃnidānanti pātimokkhassa imaṃ nidānaṃ. Sutā kho panāti ettha suyyitthāti sutā, suyyassantīti vā sutā, pārājikuddesādayo. Sutā ca sutā ca sutāti sarūpekaseso kātabbo. Avasesanti nidānuddesādito avasesaṃ pārājikuddesādi. Sutenāti sutasaddena. ‘‘Atthe asambhavato sadde vuttavidhānaṃ hotī’’ti hi paribhāsato ‘‘sutenā’’ti ettha saddova gahetabbo. Tena nayenāti tena nidānuddesanayena.

    അടവിമനുസ്സഭയന്തി അടവിയം നിവസന്തസ്സ മനുസ്സസ്സ ഭയം, വനചരകഭയന്തി അത്ഥോ. രാജന്തരായോതിആദീസു ഏവം വിസേസോ വേദിതബ്ബോതി യോജനാ. ദവദാഹോതി ദായം ദഹതീതി ദവദാഹോ ആകാരസ്സ രസ്സം, യകാരസ്സ ച വകാരം കത്വാ. ന്തി ഭിക്ഖും. ഏകം വാ ഭിക്ഖുന്തി യോജനാ. പഠമോ വാ ഉദ്ദേസോതി നിദാനുദ്ദേസോ. ഏത്ഥാതി പഞ്ചസു ഉദ്ദേസേസു. യസ്മിന്തി ഉദ്ദേസേ. സോപീതി ഉദ്ദേസോപി. സുതേനേവ സാവേതബ്ബോതി സുതപദേനേവ സങ്ഘസ്സ സാവേതബ്ബോതി ഏവസദ്ദോ ‘‘ന വിത്ഥാരേനാ’’തി ദസ്സേതി.

    Aṭavimanussabhayanti aṭaviyaṃ nivasantassa manussassa bhayaṃ, vanacarakabhayanti attho. Rājantarāyotiādīsu evaṃ viseso veditabboti yojanā. Davadāhoti dāyaṃ dahatīti davadāho ākārassa rassaṃ, yakārassa ca vakāraṃ katvā. Nanti bhikkhuṃ. Ekaṃ vā bhikkhunti yojanā. Paṭhamo vā uddesoti nidānuddeso. Etthāti pañcasu uddesesu. Yasminti uddese. Sopīti uddesopi. Suteneva sāvetabboti sutapadeneva saṅghassa sāvetabboti evasaddo ‘‘na vitthārenā’’ti dasseti.

    അനജ്ഝിട്ഠാതി ഏത്ഥ ഉപസഗ്ഗവസേന ഇസുധാതുസ്സ ഇച്ഛാകന്തിതോ അഞ്ഞമത്ഥം ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘അനാണത്താ, അയാചിതാ വാ’’തി. ഏത്ഥ ‘‘അനാണത്താ’’തി ഇദം ഥേരേന അനാണത്തഭാവം സന്ധായ വുത്തം . ‘‘അയാചിതാ’’തി ഇദം സമ്മുതിലദ്ധേന നവകേന അയാചിതഭാവം സന്ധായ വുത്തന്തി ദട്ഠബ്ബം. ഏത്ഥാതി ‘‘അനജ്ഝിട്ഠാ ധമ്മം ഭാസന്തീ’’തി വചനേ. ധമ്മജ്ഝേസകേതി ധമ്മകഥനത്ഥായ അജ്ഝേസതീതി ധമ്മജ്ഝേസകോ, തസ്മിം. ആപുച്ഛിത്വാ വാ തേന സങ്ഘത്ഥേരേന യാചിതോ ഹുത്വാ വാതി യോജനാ. വാരപടിപാടിയാതി വാരാനുക്കമേന. ദേഹീതി വാതി ഏത്ഥ ഇതി-വാ-സദ്ദോ ‘‘ഭണ’’ ഇതിപദേന ച ‘‘കഥേഹി’’ ഇതിപദേന ച യോജേതബ്ബോ. ‘‘ഭണ’’ ഇതി വാ ‘‘കഥേഹി’’ഇതി വാ ‘‘ദേഹി’’ഇതി വാ വത്തബ്ബാതി യോജനാ . തീഹിപി വിധീഹീതി ഓസാരണകഥനസരഭഞ്ഞസങ്ഖാതേഹി തീഹി സജ്ജനേഹി. ഏത്ഥ ച സുത്തസ്സ ഓസാരിയതേ ഉച്ചാരിയതേ ഓസാരണം, അത്ഥസ്സ കഥിയതേ കഥനം, സുത്തസ്സ ച തദത്ഥസ്സ ച സരേന ഭണിയതേ സരഭഞ്ഞം. ഓസാരേഹീതി സുത്തം ഉച്ചാരേഹി. കഥേഹീതി അത്ഥം കഥേഹി. സരഭഞ്ഞന്തി സുത്തസ്സ ച തദത്ഥസ്സ ച സരേന ഭണനം. ന്തി സദ്ധിവിഹാരികം. സജ്ഝായം അധിട്ഠഹിത്വാതി ‘‘സജ്ഝായം കരോമീ’’തി അധിട്ഠഹിത്വാ. ഏത്ഥാതി അജ്ഝേസനട്ഠാനേ.

    Anajjhiṭṭhāti ettha upasaggavasena isudhātussa icchākantito aññamatthaṃ dassento āha ‘‘anāṇattā, ayācitā vā’’ti. Ettha ‘‘anāṇattā’’ti idaṃ therena anāṇattabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ . ‘‘Ayācitā’’ti idaṃ sammutiladdhena navakena ayācitabhāvaṃ sandhāya vuttanti daṭṭhabbaṃ. Etthāti ‘‘anajjhiṭṭhā dhammaṃ bhāsantī’’ti vacane. Dhammajjhesaketi dhammakathanatthāya ajjhesatīti dhammajjhesako, tasmiṃ. Āpucchitvā vā tena saṅghattherena yācito hutvā vāti yojanā. Vārapaṭipāṭiyāti vārānukkamena. Dehīti vāti ettha iti-vā-saddo ‘‘bhaṇa’’ itipadena ca ‘‘kathehi’’ itipadena ca yojetabbo. ‘‘Bhaṇa’’ iti vā ‘‘kathehi’’iti vā ‘‘dehi’’iti vā vattabbāti yojanā . Tīhipi vidhīhīti osāraṇakathanasarabhaññasaṅkhātehi tīhi sajjanehi. Ettha ca suttassa osāriyate uccāriyate osāraṇaṃ, atthassa kathiyate kathanaṃ, suttassa ca tadatthassa ca sarena bhaṇiyate sarabhaññaṃ. Osārehīti suttaṃ uccārehi. Kathehīti atthaṃ kathehi. Sarabhaññanti suttassa ca tadatthassa ca sarena bhaṇanaṃ. Nanti saddhivihārikaṃ. Sajjhāyaṃ adhiṭṭhahitvāti ‘‘sajjhāyaṃ karomī’’ti adhiṭṭhahitvā. Etthāti ajjhesanaṭṭhāne.

    നിസ്സിതകേതി സദ്ധിവിഹാരികാദയോ. സോതി സങ്ഘത്ഥേരോ, ‘‘വത്തബ്ബോ’’തിപദേ കമ്മം, ‘‘വദതീ’’തിആദീസു പദേസു കത്താ. ആരദ്ധന്തി സങ്ഘേന ആരദ്ധം. ഠപേത്വാതി ധമ്മസവനം ഠപേത്വാ. ഓസാരേത്വാതി പഠമം സുത്തം ഓസാരേത്വാ. പുന കഥേന്തേനാതി പച്ഛാ അത്ഥം കഥേന്തേന. അട്ഠപേത്വായേവ വാതി സുത്തസ്സ ച അത്ഥസ്സ ച അന്തരാ അട്ഠത്വാ ഏവ വാ. കഥേതബ്ബന്തി അത്ഥജാതം കഥേതബ്ബം. കഥേന്തസ്സ…പേ॰… നയോതി പഠമം അത്ഥം കഥേത്വാ പുന സുത്തഞ്ച അത്ഥഞ്ച സരേന ഭണന്തസ്സ പുന ആഗതേപി ഏസേവ നയോതി അത്ഥോ.

    Nissitaketi saddhivihārikādayo. Soti saṅghatthero, ‘‘vattabbo’’tipade kammaṃ, ‘‘vadatī’’tiādīsu padesu kattā. Āraddhanti saṅghena āraddhaṃ. Ṭhapetvāti dhammasavanaṃ ṭhapetvā. Osāretvāti paṭhamaṃ suttaṃ osāretvā. Puna kathentenāti pacchā atthaṃ kathentena. Aṭṭhapetvāyeva vāti suttassa ca atthassa ca antarā aṭṭhatvā eva vā. Kathetabbanti atthajātaṃ kathetabbaṃ. Kathentassa…pe… nayoti paṭhamaṃ atthaṃ kathetvā puna suttañca atthañca sarena bhaṇantassa puna āgatepi eseva nayoti attho.

    ഉപനിസിന്നകഥായപീതി സമീപേ നിസിന്നേന കഥായപി. തേനാതി സങ്ഘത്ഥേരേന. വത്തും വട്ടതീതി വിസേസേത്വാ വത്തും വട്ടതി. തേനാതി മനുസ്സേഹി ജാനനഭിക്ഖുനാ. സങ്ഘത്ഥേരോ ഭണതി, തുണ്ഹീ വാ ഹോതീതി സമ്ബന്ധോ. ‘‘പുച്ഛന്തീ’’തി വുത്തേതി യോജനാ. അനുമോദനാദീസുപീതിആദിസദ്ദേന ധമ്മകഥാദയോ സങ്ഗണ്ഹാതി. സങ്ഘത്ഥേരോ അനുജാനാതീതി സമ്ബന്ധോ. സബ്ബത്ഥാതി സബ്ബേസു വിഹാരഅന്തരഘരേസു.

    Upanisinnakathāyapīti samīpe nisinnena kathāyapi. Tenāti saṅghattherena. Vattuṃ vaṭṭatīti visesetvā vattuṃ vaṭṭati. Tenāti manussehi jānanabhikkhunā. Saṅghatthero bhaṇati, tuṇhī vā hotīti sambandho. ‘‘Pucchantī’’ti vutteti yojanā. Anumodanādīsupītiādisaddena dhammakathādayo saṅgaṇhāti. Saṅghatthero anujānātīti sambandho. Sabbatthāti sabbesu vihāraantaragharesu.

    സജ്ഝായന്തി സയം ഇസ്സരേന അയനം ഉച്ചാരണം, കേനചി അനജ്ഝിട്ഠോ സയം അധിഇസ്സരേന അയനം ഉച്ചാരണന്തി അത്ഥോ. ഥേരോതി സദ്ധിവിഹാരോ ഥേരോ. വിസ്സമിസ്സാമീതി ഖേദവിരഹിതം ഗമിസ്സാമി. ആപുച്ഛിതബ്ബന്തി പഠമഥേരമ്പി പുന ആഗതത്ഥേരമ്പി ആപുച്ഛിതബ്ബം. ഏകേന സങ്ഘത്ഥേരേന അനുഞ്ഞാതേനാതി സമ്ബന്ധോ. അഞ്ഞസ്മീന്തി അനുഞ്ഞാതത്ഥേരതോ അഞ്ഞസ്മിം ഥേരേതി സമ്ബന്ധോ. ന്തി പുന ആഗതം ഥേരം. അത്താനം സമ്മനിതബ്ബന്തി ഏത്ഥ പച്ചത്തേ ഉപയോഗവചനന്തി ആഹ ‘‘അത്താ സമ്മനിതബ്ബോ’’തി . കിം സമ്മതേന പരിസം അനോലോകേത്വാ പുച്ഛിതബ്ബോതി ആഹ ‘‘പുച്ഛന്തേന പനാ’’തിആദി.

    Sajjhāyanti sayaṃ issarena ayanaṃ uccāraṇaṃ, kenaci anajjhiṭṭho sayaṃ adhiissarena ayanaṃ uccāraṇanti attho. Theroti saddhivihāro thero. Vissamissāmīti khedavirahitaṃ gamissāmi. Āpucchitabbanti paṭhamatherampi puna āgatattherampi āpucchitabbaṃ. Ekena saṅghattherena anuññātenāti sambandho. Aññasmīnti anuññātattherato aññasmiṃ thereti sambandho. Tanti puna āgataṃ theraṃ. Attānaṃsammanitabbanti ettha paccatte upayogavacananti āha ‘‘attā sammanitabbo’’ti . Kiṃ sammatena parisaṃ anoloketvā pucchitabboti āha ‘‘pucchantena panā’’tiādi.

    ൧൫൩. മേതി മയ്ഹം. ഇതോതി പുഗ്ഗലതോ, ഉപ്പന്നോതി സമ്ബന്ധോ. പുരമ്ഹാകന്തി പദസ്സ പുരേ അമ്ഹാകന്തി പദച്ഛേദം കത്വാ പുരേസദ്ദോ പഠമത്ഥോതി ആഹ ‘‘പഠമം അമ്ഹാക’’ന്തി. പടികച്ചേവസദ്ദോ പഗേവപരിയായോ, ‘‘പഠമതരമേവാ’’തി ഇമിനാ തസ്സ അത്ഥം ദസ്സേതി. ഭൂതമേവാതി വിജ്ജമാനമേവ, തഥമേവ വാ.

    153.Meti mayhaṃ. Itoti puggalato, uppannoti sambandho. Puramhākanti padassa pure amhākanti padacchedaṃ katvā puresaddo paṭhamatthoti āha ‘‘paṭhamaṃ amhāka’’nti. Paṭikaccevasaddo pagevapariyāyo, ‘‘paṭhamataramevā’’ti iminā tassa atthaṃ dasseti. Bhūtamevāti vijjamānameva, tathameva vā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
    ൭൮. സംഖിത്തേന പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാദി • 78. Saṃkhittena pātimokkhuddesādi
    ൮൧. ചോദനാകഥാ • 81. Codanākathā

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസകഥാ • Pātimokkhuddesakathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact