Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi |
൯. പാതിമോക്ഖട്ഠപനക്ഖന്ധകം
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakaṃ
൧. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനാ
1. Pātimokkhuddesayācanā
൩൮൩. 1 തേന സമയേന ബുദ്ധോ ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതു പാസാദേ. തേന ഖോ പന സമയേന ഭഗവാ തദഹുപോസഥേ ഭിക്ഖുസങ്ഘപരിവുതോ നിസിന്നോ ഹോതി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ നിക്ഖന്തേ പഠമേ യാമേ ഉട്ഠായാസനാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ യേന ഭഗവാ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്താ, ഭന്തേ, രത്തി, നിക്ഖന്തോ പഠമോ യാമോ, ചിരനിസിന്നോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ. ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖ’’ന്തി. ഏവം വുത്തേ ഭഗവാ തുണ്ഹീ അഹോസി. ദുതിയമ്പി ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ നിക്ഖന്തേ മജ്ഝിമേ യാമേ ഉട്ഠായാസനാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ യേന ഭഗവാ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്താ, ഭന്തേ, രത്തി, നിക്ഖന്തോ മജ്ഝിമോ യാമോ, ചിരനിസിന്നോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ. ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖ’’ന്തി. ദുതിയമ്പി ഖോ ഭഗവാ തുണ്ഹീ അഹോസി. തതിയമ്പി ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ നിക്ഖന്തേ പച്ഛിമേ യാമേ ഉദ്ധസ്തേ അരുണേ നന്ദിമുഖിയാ രത്തിയാ ഉട്ഠായാസനാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ യേന ഭഗവാ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്താ , ഭന്തേ, രത്തി, നിക്ഖന്തോ പച്ഛിമോ യാമോ, ഉദ്ധസ്തം അരുണം നന്ദിമുഖി രത്തി, ചിരനിസിന്നോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ. ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖ’’ന്തി. ‘‘അപരിസുദ്ധാ, ആനന്ദ, പരിസാ’’തി.
383.2 Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātu pāsāde. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe bhikkhusaṅghaparivuto nisinno hoti. Atha kho āyasmā ānando abhikkantāya rattiyā nikkhante paṭhame yāme uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantā, bhante, ratti, nikkhanto paṭhamo yāmo, ciranisinno bhikkhusaṅgho. Uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkha’’nti. Evaṃ vutte bhagavā tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho āyasmā ānando abhikkantāya rattiyā nikkhante majjhime yāme uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantā, bhante, ratti, nikkhanto majjhimo yāmo, ciranisinno bhikkhusaṅgho. Uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkha’’nti. Dutiyampi kho bhagavā tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho āyasmā ānando abhikkantāya rattiyā nikkhante pacchime yāme uddhaste aruṇe nandimukhiyā rattiyā uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantā , bhante, ratti, nikkhanto pacchimo yāmo, uddhastaṃ aruṇaṃ nandimukhi ratti, ciranisinno bhikkhusaṅgho. Uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkha’’nti. ‘‘Aparisuddhā, ānanda, parisā’’ti.
അഥ ഖോ ആയസ്മതോ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘കം നു ഖോ ഭഗവാ പുഗ്ഗലം സന്ധായ ഏവമാഹ – ‘അപരിസുദ്ധാ, ആനന്ദ, പരിസാ’’’തി? അഥ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ സബ്ബാവന്തം ഭിക്ഖുസങ്ഘം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച മനസാകാസി. അദ്ദസാ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം ദുസ്സീലം പാപധമ്മം അസുചിസങ്കസ്സരസമാചാരം പടിച്ഛന്നകമ്മന്തം അസ്സമണം സമണപടിഞ്ഞം അബ്രഹ്മചാരിം ബ്രഹ്മചാരിപടിഞ്ഞം അന്തോപൂതിം അവസ്സുതം കസമ്ബുജാതം 3 മജ്ഝേ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ നിസിന്നം. ദിസ്വാന യേന സോ പുഗ്ഗലോ തേനുപസങ്കമി , ഉപസങ്കമിത്വാ തം പുഗ്ഗലം ഏതദവോച – ‘‘ഉട്ഠേഹി, ആവുസോ, ദിട്ഠോസി ഭഗവതാ; നത്ഥി തേ ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം സംവാസോ’’തി. ഏവം വുത്തേ സോ പുഗ്ഗലോ തുണ്ഹീ അഹോസി. ദുതിയമ്പി ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം ഏതദവോച – ‘‘ഉട്ഠേഹി, ആവുസോ, ദിട്ഠോസി ഭഗവതാ; നത്ഥി തേ ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം സംവാസോ’’തി. ദുതിയമ്പി ഖോ സോ പുഗ്ഗലോ തുണ്ഹീ അഹോസി. തതിയമ്പി ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം ഏതദവോച – ‘‘ഉട്ഠേഹി, ആവുസോ, ദിട്ഠോസി ഭഗവതാ; നത്ഥി തേ ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം സംവാസോ’’തി. തതിയമ്പി ഖോ സോ പുഗ്ഗലോ തുണ്ഹീ അഹോസി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം ബാഹായം ഗഹേത്വാ ബഹിദ്വാരകോട്ഠകാ നിക്ഖാമേത്വാ സൂചിഘടികം ദത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘നിക്ഖാമിതോ സോ, ഭന്തേ, പുഗ്ഗലോ മയാ; സുദ്ധാ പരിസാ; ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖ’’ന്തി.
Atha kho āyasmato mahāmoggallānassa etadahosi – ‘‘kaṃ nu kho bhagavā puggalaṃ sandhāya evamāha – ‘aparisuddhā, ānanda, parisā’’’ti? Atha kho āyasmā mahāmoggallāno sabbāvantaṃ bhikkhusaṅghaṃ cetasā ceto paricca manasākāsi. Addasā kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ dussīlaṃ pāpadhammaṃ asucisaṅkassarasamācāraṃ paṭicchannakammantaṃ assamaṇaṃ samaṇapaṭiññaṃ abrahmacāriṃ brahmacāripaṭiññaṃ antopūtiṃ avassutaṃ kasambujātaṃ 4 majjhe bhikkhusaṅghassa nisinnaṃ. Disvāna yena so puggalo tenupasaṅkami , upasaṅkamitvā taṃ puggalaṃ etadavoca – ‘‘uṭṭhehi, āvuso, diṭṭhosi bhagavatā; natthi te bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāso’’ti. Evaṃ vutte so puggalo tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ etadavoca – ‘‘uṭṭhehi, āvuso, diṭṭhosi bhagavatā; natthi te bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāso’’ti. Dutiyampi kho so puggalo tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ etadavoca – ‘‘uṭṭhehi, āvuso, diṭṭhosi bhagavatā; natthi te bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāso’’ti. Tatiyampi kho so puggalo tuṇhī ahosi. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ bāhāyaṃ gahetvā bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvā sūcighaṭikaṃ datvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhāmito so, bhante, puggalo mayā; suddhā parisā; uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkha’’nti.
‘‘അച്ഛരിയം, മോഗ്ഗല്ലാന, അബ്ഭുതം, മോഗ്ഗല്ലാന, യാവ ബാഹാഗഹണാപി നാമ സോ മോഘപുരിസോ ആഗമേസ്സതീ’’തി! അഥ ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി –
‘‘Acchariyaṃ, moggallāna, abbhutaṃ, moggallāna, yāva bāhāgahaṇāpi nāma so moghapuriso āgamessatī’’ti! Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi –
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാ • Pātimokkhuddesayācanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാ • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā