| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
9. பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கங்
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakaṃ
1. பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா²
1. Pātimokkhuddesayācanakathā
383. பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கே நந்தி³முகி²யா ரத்தியாதி எத்த² நந்தி³யதி துஸியதீதி நந்தி³, இகாரந்தோயங் நபுங்ஸகலிங்கோ³. ‘‘நந்தி³ஸேனோ (ஜா॰ அட்ட²॰ 3.4.1) நந்தி³விஸாலோ’’திஆதீ³ஸு இகாரந்தோயங் புல்லிங்கோ³ ஹோதி, இத⁴ பன முக²ங் அபெக்கி²த்வா இகாரந்தோ நபுங்ஸகலிங்கோ³ ஹோதி. அருணுட்டி²தகாலே ஓதா³ததி³ஸாமுக²தாய நந்தி³ முக²ங் ஏதிஸ்ஸங் ரத்தியந்தி நந்தி³முகீ², ரத்தி, தாய நந்தி³முகி²யா ரத்தியா, தேன வுத்தங் ‘‘அருணுட்டி²தகாலேபி ஹி நந்தீ³முகா² விய ரத்தி கா²யதீ’’தி. அந்தோபூதிந்தி எத்த² காயஸ்ஸ அந்தோ குணபபூதிந்தி அத்த²ங் படிபக்கி²பந்தோ ஆஹ ‘‘அத்தசித்தஸந்தானே’’திஆதி³. ‘‘கிலேஸவஸ்ஸனவஸேனா’’தி இமினா உத³கவஸ்ஸனவஸேனாதி அத்த²ங் படிக்கி²பதி. அவஸ்ஸுதந்தி திந்தங், கிலின்னந்தி அத்தோ². கஸம்பு³ஜாதந்தி எத்த² கஸம்பூ³தி ஸங்காரோ. ஸோ ஹி ஸம்முஞ்சனியா கஸியமானே விலேகி²யமானே ஸம்ப³தி ஸத்³த³ங் கரோதீதி கஸம்பு³, தங் விய ஜாதந்தி கஸம்பு³ஜாதந்தி அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. அட்ட²கதா²யங் பன அதி⁴ப்பாயவஸேன ‘‘ஆகிலிட்ட²ஜாத’’ந்தி வுத்தங், அதிவிய கிலிட்ட²ஜாதந்தி அத்தோ². ‘‘ஆகிண்ணதோ³ஸதாய கிலிட்ட²ஜாத’’ந்திபி பாடோ². ‘‘யாவ பா³ஹாக³ஹணாபி நாமா’’தி இமினா பாடே²ன த³ஸ்ஸேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஹீதி பத³பூரணமத்தங். தேனாதி மோக⁴புரிஸேன. ‘‘யாவா’’தி நிபாதபயோக³த்தா ‘‘பா³ஹாக³ஹணாபீ’’தி எத்த² பஞ்சமீவிப⁴த்தி அவதி⁴அத்தே² ஹோதி. நாம-ஸத்³தோ³ க³ரஹத்த²ஜோதகோ, தஸ்ஸ பயோக³த்தா ‘‘ஆக³மெஸ்ஸதீ’’தி எத்த² அதீதத்தே² அனாக³தவசனங் (ஸத்³த³னீதிஸுத்தமாலாய 893 ஸுத்தே). ஆக³மெஸ்ஸதி நாமாதி யோஜனா. ஆக³மெஸ்ஸதீதி ஈஸங் அதி⁴வாஸெஸ்ஸதி. ‘‘ஆதோ க³முஈஸமதி⁴வாஸனே’’தி ஹி தா⁴துபாடே²ஸு (ஸத்³த³னீதிதா⁴துமாலாயங் 18 மகாரந்ததா⁴து) வுத்தங்.
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake nandimukhiyā rattiyāti ettha nandiyati tusiyatīti nandi, ikārantoyaṃ napuṃsakaliṅgo. ‘‘Nandiseno (jā. aṭṭha. 3.4.1) nandivisālo’’tiādīsu ikārantoyaṃ pulliṅgo hoti, idha pana mukhaṃ apekkhitvā ikāranto napuṃsakaliṅgo hoti. Aruṇuṭṭhitakāle odātadisāmukhatāya nandi mukhaṃ etissaṃ rattiyanti nandimukhī, ratti, tāya nandimukhiyā rattiyā, tena vuttaṃ ‘‘aruṇuṭṭhitakālepi hi nandīmukhā viya ratti khāyatī’’ti. Antopūtinti ettha kāyassa anto kuṇapapūtinti atthaṃ paṭipakkhipanto āha ‘‘attacittasantāne’’tiādi. ‘‘Kilesavassanavasenā’’ti iminā udakavassanavasenāti atthaṃ paṭikkhipati. Avassutanti tintaṃ, kilinnanti attho. Kasambujātanti ettha kasambūti saṅkāro. So hi sammuñcaniyā kasiyamāne vilekhiyamāne sambati saddaṃ karotīti kasambu, taṃ viya jātanti kasambujātanti attho daṭṭhabbo. Aṭṭhakathāyaṃ pana adhippāyavasena ‘‘ākiliṭṭhajāta’’nti vuttaṃ, ativiya kiliṭṭhajātanti attho. ‘‘Ākiṇṇadosatāya kiliṭṭhajāta’’ntipi pāṭho. ‘‘Yāva bāhāgahaṇāpi nāmā’’ti iminā pāṭhena dassetīti sambandho. Hīti padapūraṇamattaṃ. Tenāti moghapurisena. ‘‘Yāvā’’ti nipātapayogattā ‘‘bāhāgahaṇāpī’’ti ettha pañcamīvibhatti avadhiatthe hoti. Nāma-saddo garahatthajotako, tassa payogattā ‘‘āgamessatī’’ti ettha atītatthe anāgatavacanaṃ (saddanītisuttamālāya 893 sutte). Āgamessati nāmāti yojanā. Āgamessatīti īsaṃ adhivāsessati. ‘‘Āto gamuīsamadhivāsane’’ti hi dhātupāṭhesu (saddanītidhātumālāyaṃ 18 makārantadhātu) vuttaṃ.
384. ந ஆயதகேனேவ பபாதோதி எத்த² தீ³கே⁴னேவ பபாதோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ந பட²மமேவ க³ம்பீ⁴ரோ’’தி. ஆயதஸத்³தோ³ ஹி தீ³க⁴பரியாயோ. ‘‘ந ஆயதகேன கீ³தஸ்ஸரேன த⁴ம்மோ கா³யிதப்³போ³’’திஆதீ³ஸு (சூளவ॰ 249) விய பபாதோ தீ³கே⁴ன தீரஸ்ஸ ஆதி³ம்ஹி ந ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி. பட²மமேவாதி தீரஸ்ஸ ஆதி³ம்ஹியேவ. ‘‘அனுபுப்³பே³ன க³ம்பீ⁴ரோ’’தி இமினா ‘‘ந பட²மமேவ க³ம்பீ⁴ரோ’’தி வசனஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. டி²தத⁴ம்மோதி தீரஸ்ஸ அந்தோயேவ டி²தஸபா⁴வோ . வேலங் நாதிவத்ததீதி எத்த² வேலாஸத்³த³ஸ்ஸ தீரமரியாத³த்தே²ஸு பவத்தபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஓஸக்கனகந்த³ரங் மரியாத³வேல’’ந்தி. தத்த² ‘‘ஓஸக்கனகந்த³ர’’இதி பதே³ன தீரத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘மரியாத³’’ இதி பதே³ன மரியாத³த்த²ங். கேன உத³கேன த³ரிதப்³போ³தி கந்த³ரோ, உத³கேன ஓஸக்கனோ கந்த³ரோ எத்தா²தி ஓஸக்கனகந்த³ரங், தீரங். ஓஸக்கனகந்த³ரபூ⁴தஞ்ச மரியாத³பூ⁴தஞ்ச வேலங் தீரங் நாதிக்கமதீதி அத்தோ². தீரங் வாஹேதீதி எத்த² வஹதா⁴துயா பாபுணனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘தீரங் அப்பேதீ’’தி. தத்த² அப்பேதீதி பாபுணாபேதி. ‘‘உஸ்ஸாரேதீ’’தி இமினா பாளியங் ‘‘த²லங் உஸ்ஸாரேதீ’’தி பதே³ன ‘‘தீரங் வாஹேதீ’’தி பத³ஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதீதி அத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ. உஸ்ஸாரேதீதி உத்³த⁴ரித்வா க³மாபேதி. அஞ்ஞாபடிவேதோ⁴தி எத்த² ஆஜானாதி, ஆஜானித்தா²தி வா அஞ்ஞங் அரஹத்தமக்³கோ³ வா அரஹத்தப²லங் வா, தஸ்ஸ படிவிஜ்ஜ²னங் அஞ்ஞாபடிவேதோ⁴, ஸுகு²ச்சாரணத்த²ங் மஜ்ஜே² தீ³கோ⁴, அஞ்ஞாபடிவேதோ⁴ நாம அரஹத்துப்பத்தியேவ ஹோதி. தேன வுத்தங் ‘‘அரஹத்துப்பத்தீ’’தி.
384.Na āyatakeneva papātoti ettha dīgheneva papātoti dassento āha ‘‘na paṭhamameva gambhīro’’ti. Āyatasaddo hi dīghapariyāyo. ‘‘Na āyatakena gītassarena dhammo gāyitabbo’’tiādīsu (cūḷava. 249) viya papāto dīghena tīrassa ādimhi na hotīti vuttaṃ hoti. Paṭhamamevāti tīrassa ādimhiyeva. ‘‘Anupubbena gambhīro’’ti iminā ‘‘na paṭhamameva gambhīro’’ti vacanassa adhippāyatthaṃ dasseti. Ṭhitadhammoti tīrassa antoyeva ṭhitasabhāvo . Velaṃ nātivattatīti ettha velāsaddassa tīramariyādatthesu pavattabhāvaṃ dassento āha ‘‘osakkanakandaraṃ mariyādavela’’nti. Tattha ‘‘osakkanakandara’’iti padena tīratthaṃ dasseti, ‘‘mariyāda’’ iti padena mariyādatthaṃ. Kena udakena daritabboti kandaro, udakena osakkano kandaro etthāti osakkanakandaraṃ, tīraṃ. Osakkanakandarabhūtañca mariyādabhūtañca velaṃ tīraṃ nātikkamatīti attho. Tīraṃ vāhetīti ettha vahadhātuyā pāpuṇanatthaṃ dassento āha ‘‘tīraṃ appetī’’ti. Tattha appetīti pāpuṇāpeti. ‘‘Ussāretī’’ti iminā pāḷiyaṃ ‘‘thalaṃ ussāretī’’ti padena ‘‘tīraṃ vāhetī’’ti padassa atthaṃ dassetīti attho dassito. Ussāretīti uddharitvā gamāpeti. Aññāpaṭivedhoti ettha ājānāti, ājānitthāti vā aññaṃ arahattamaggo vā arahattaphalaṃ vā, tassa paṭivijjhanaṃ aññāpaṭivedho, sukhuccāraṇatthaṃ majjhe dīgho, aññāpaṭivedho nāma arahattuppattiyeva hoti. Tena vuttaṃ ‘‘arahattuppattī’’ti.
385. ச²ன்னமதிவஸ்ஸதீதி உதா³னபாளியா ஸந்தா⁴யபா⁴ஸிதபாளிபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஆபத்தி’’ந்திஆதி³. தத்த² இத³ந்தி ‘‘ச²ன்னமதிவஸ்ஸதீ’’தி வசனங் வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி நவாபத்திஆபஜ்ஜனங் ஸந்தா⁴யாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
385.Channamativassatīti udānapāḷiyā sandhāyabhāsitapāḷibhāvaṃ dassento āha ‘‘āpatti’’ntiādi. Tattha idanti ‘‘channamativassatī’’ti vacanaṃ vuttanti sambandho. Etanti navāpattiāpajjanaṃ sandhāyāti sambandho.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / சூளவக்³க³பாளி • Cūḷavaggapāḷi
1. பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனா • 1. Pātimokkhuddesayācanā
2. மஹாஸமுத்³தே³அட்ட²ச்ச²ரியங் • 2. Mahāsamuddeaṭṭhacchariyaṃ
3. இமஸ்மிங்த⁴ம்மவினயேஅட்ட²ச்ச²ரியங் • 3. Imasmiṃdhammavinayeaṭṭhacchariyaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / சூளவக்³க³-அட்ட²கதா² • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா² • Pātimokkhuddesayācanakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā
பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா²வண்ணனா • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
மஹாஸமுத்³தே³ அட்ட²ச்ச²ரியகதா²வண்ணனா • Mahāsamudde aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
இமஸ்மிங் த⁴ம்மவினயே அட்ட²ச்ச²ரியகதா²வண்ணனா • Imasmiṃ dhammavinaye aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
