| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
9. பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கங்
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakaṃ
பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா²வண்ணனா
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
383. பாதிமொக்க²ட்ட²பனக்க²ந்த⁴கே தத³ஹூதி (உதா³॰ அட்ட²॰ 45) தஸ்மிங் அஹனி தஸ்மிங் தி³வஸே. உபோஸதே²தி எத்த² உபவஸந்தி எத்தா²தி உபோஸதோ², உபவஸந்தீதி ஸீலேன வா அனஸனேன வா உபேதா ஹுத்வா வஸந்தீதி அத்தோ². அயஞ்ஹி உபோஸத²-ஸத்³தோ³ ‘‘அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் உபோஸத²ங் உபவஸாமீ’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 3.71; 10.46) ஸீலே ஆக³தோ. ‘‘உபோஸதோ² வா பவாரணா வா’’திஆதீ³ஸு (மஹாவ॰ 155) பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸாதி³வினயகம்மே. ‘‘கோ³பாலகூபோஸதோ² நிக³ண்டூ²போஸதோ²’’திஆதீ³ஸு (அ॰ நி॰ 3.71) உபவாஸே. ‘‘உபோஸதோ² நாம நாக³ராஜா’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 2.246; ம॰ நி॰ 3.258) பஞ்ஞத்தியங். ‘‘அஜ்ஜுபோஸதோ² பன்னரஸோ’’திஆதீ³ஸு (மஹாவ॰ 168) தி³வஸே. இதா⁴பி தி³வஸேயேவ த³ட்ட²ப்³போ³. தஸ்மா தத³ஹுபோஸதே²தி தஸ்மிங் உபோஸத²தி³வஸபூ⁴தே அஹனீதி அத்தோ². நிஸின்னோ ஹோதீதி மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ ஓவாத³பாதிமொக்க²ங் உத்³தி³ஸிதுங் உபாஸிகாய ரதனபாஸாதே³ நிஸின்னோ ஹோதி. நிஸஜ்ஜ பன பி⁴க்கூ²னங் சித்தானி ஓலோகெந்தோ ஏகங் து³ஸ்ஸீலபுக்³க³லங் தி³ஸ்வா ‘‘ஸசாஹங் இமஸ்மிங் புக்³க³லே இத⁴ நிஸின்னேயேவ பாதிமொக்க²ங் உத்³தி³ஸிஸ்ஸாமி, ஸத்ததா⁴வஸ்ஸ முத்³தா⁴ ப²லிஸ்ஸதீ’’தி தஸ்மிங் அனுகம்பாய துண்ஹீயேவ அஹோஸி.
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake tadahūti (udā. aṭṭha. 45) tasmiṃ ahani tasmiṃ divase. Uposatheti ettha upavasanti etthāti uposatho, upavasantīti sīlena vā anasanena vā upetā hutvā vasantīti attho. Ayañhi uposatha-saddo ‘‘aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasāmī’’tiādīsu (a. ni. 3.71; 10.46) sīle āgato. ‘‘Uposatho vā pavāraṇā vā’’tiādīsu (mahāva. 155) pātimokkhuddesādivinayakamme. ‘‘Gopālakūposatho nigaṇṭhūposatho’’tiādīsu (a. ni. 3.71) upavāse. ‘‘Uposatho nāma nāgarājā’’tiādīsu (dī. ni. 2.246; ma. ni. 3.258) paññattiyaṃ. ‘‘Ajjuposatho pannaraso’’tiādīsu (mahāva. 168) divase. Idhāpi divaseyeva daṭṭhabbo. Tasmā tadahuposatheti tasmiṃ uposathadivasabhūte ahanīti attho. Nisinno hotīti mahābhikkhusaṅghaparivuto ovādapātimokkhaṃ uddisituṃ upāsikāya ratanapāsāde nisinno hoti. Nisajja pana bhikkhūnaṃ cittāni olokento ekaṃ dussīlapuggalaṃ disvā ‘‘sacāhaṃ imasmiṃ puggale idha nisinneyeva pātimokkhaṃ uddisissāmi, sattadhāvassa muddhā phalissatī’’ti tasmiṃ anukampāya tuṇhīyeva ahosi.
அபி⁴க்கந்தாதி அதிக்கந்தா பரிக்கீ²ணா. உத்³த⁴ஸ்தே அருணேதி உக்³க³தே அருணஸீஸே. நந்தி³முகி²யாதி துட்டி²முகி²யா. உத்³த⁴ஸ்தங் அருணந்தி அருணுக்³க³மனங் பத்வாபி ‘‘உத்³தி³ஸது, ப⁴ந்தே, ப⁴க³வா பி⁴க்கூ²னங் பாதிமொக்க²’’ந்தி தே²ரோ ப⁴க³வந்தங் பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸங் யாசி தஸ்மிங் காலே ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, அனுபோஸதே² உபோஸதோ² காதப்³போ³’’தி (மஹாவ॰ 183) ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ அபஞ்ஞத்தத்தா. அபரிஸுத்³தா⁴, ஆனந்த³, பரிஸாதி திக்க²த்துங் தே²ரேன பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸஸ்ஸ யாசிதத்தா அனுத்³தே³ஸஸ்ஸ காரணங் கதெ²ந்தோ ‘‘அஸுகபுக்³க³லோ அபரிஸுத்³தோ⁴’’தி அவத்வா ‘‘அபரிஸுத்³தா⁴, ஆனந்த³, பரிஸா’’தி ஆஹ . கஸ்மா பன ப⁴க³வா தியாமரத்திங் ததா² வீதினாமேஸி? ததோ பட்டா²ய ஓவாத³பாதிமொக்க²ங் அனுத்³தி³ஸிதுகாமோ தஸ்ஸ வத்து²ங் பாகடங் காதுங்.
Abhikkantāti atikkantā parikkhīṇā. Uddhaste aruṇeti uggate aruṇasīse. Nandimukhiyāti tuṭṭhimukhiyā. Uddhastaṃ aruṇanti aruṇuggamanaṃ patvāpi ‘‘uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkha’’nti thero bhagavantaṃ pātimokkhuddesaṃ yāci tasmiṃ kāle ‘‘na, bhikkhave, anuposathe uposatho kātabbo’’ti (mahāva. 183) sikkhāpadassa apaññattattā. Aparisuddhā, ānanda, parisāti tikkhattuṃ therena pātimokkhuddesassa yācitattā anuddesassa kāraṇaṃ kathento ‘‘asukapuggalo aparisuddho’’ti avatvā ‘‘aparisuddhā, ānanda, parisā’’ti āha . Kasmā pana bhagavā tiyāmarattiṃ tathā vītināmesi? Tato paṭṭhāya ovādapātimokkhaṃ anuddisitukāmo tassa vatthuṃ pākaṭaṃ kātuṃ.
அத்³த³ஸாதி கத²ங் அத்³த³ஸ. அத்தனோ சேதோபரியஞாணேன தஸ்ஸங் பரிஸதி பி⁴க்கூ²னங் சித்தானி பரிஜானந்தோ தஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ து³ஸ்ஸீல்யசித்தங் பஸ்ஸி. யஸ்மா பன சித்தே தி³ட்டே² தங்ஸமங்கீ³புக்³க³லோ தி³ட்டோ² நாம ஹோதி, தஸ்மா ‘‘அத்³த³ஸா கோ² ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ தங் புக்³க³லங் து³ஸ்ஸீல’’ந்தி வுத்தங். யதே²வ ஹி அனாக³தே ஸத்தஸு தி³வஸேஸு பவத்தங் பரேஸங் சித்தங் சேதோபரியஞாணலாபீ⁴ பஜானாதி, ஏவங் அதீதேபீதி. து³ஸ்ஸீலந்தி நிஸ்ஸீலங், ஸீலவிரஹிதந்தி அத்தோ². பாபத⁴ம்மந்தி து³ஸ்ஸீலத்தா ஏவ ஹீனஜ்ஜா²ஸயதாய லாமகஸபா⁴வங். அஸுசிந்தி அபரிஸுத்³தே⁴ஹி காயகம்மாதீ³ஹி ஸமன்னாக³தத்தா ந ஸுசிங். ஸங்கஸ்ஸரஸமாசாரந்தி கிஞ்சிதே³வ அஸாருப்பங் தி³ஸ்வா ‘‘இத³ங் இமினா கதங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஏவங் பரேஸங் ஆஸங்கனீயதாய ஸங்காய ஸரிதப்³ப³ஸமாசாரங். அத² வா கேனசிதே³வ கரணீயேன மந்தயந்தே பி⁴க்கூ² தி³ஸ்வா ‘‘கச்சி நு கோ² இமே மயா கதகம்மங் ஜானித்வா மந்தெந்தீ’’தி அத்தனோயேவ ஸங்காய ஸரிதப்³ப³ஸமாசாரங். லஜ்ஜிதப்³ப³தாய படிச்சா²தே³தப்³ப³ஸ்ஸ கரணதோ படிச்ச²ன்னங் கம்மந்தங் ஏதஸ்ஸாதி படிச்ச²ன்னகம்மந்தங். குச்சி²தஸமணவேஸதா⁴ரிதாய ந ஸமணந்தி அஸ்ஸமணங். ஸலாகக்³க³ஹணாதீ³ஸு ‘‘கித்தகா ஸமணா’’தி க³ணனாய ‘‘அஹம்பி ஸமணொம்ஹீ’’தி மிச்சா²படிஞ்ஞாய ஸமணபடிஞ்ஞங். அஸெட்ட²சாரிதாய அப்³ரஹ்மசாரிங். அஞ்ஞே ப்³ரஹ்மசாரினோ ஸுனிவத்தே² ஸுபாருதே குஸும்ப⁴கபடத⁴ரே கா³மனிக³மாதீ³ஸு பிண்டா³ய சரித்வா ஜீவிகங் கப்பெந்தே தி³ஸ்வா அப்³ரஹ்மசாரீ ஸமானோ ஸயம்பி தாதி³ஸேன ஆகாரேன படிபஜ்ஜந்தோ உபோஸதா²தீ³ஸு ச ஸந்தி³ஸ்ஸந்தோ ‘‘அஹம்பி ப்³ரஹ்மசாரீ’’தி படிஞ்ஞங் தெ³ந்தோ விய ஹோதீதி ப்³ரஹ்மசாரிபடிஞ்ஞங். பூதினா கம்மேன ஸீலவிபத்தியா அந்தோ அனுபவிட்ட²த்தா அந்தோபூதிங். ச²ஹி த்³வாரேஹி ராகா³தி³கிலேஸாவஸ்ஸவேன திந்தத்தா அவஸ்ஸுதங். ஸஞ்ஜாதராகா³தி³கசவரத்தா ஸீலவந்தேஹி ச²ட்³டே³தப்³ப³த்தா ச கஸம்பு³ஜாதங். மஜ்ஜே² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ நிஸின்னந்தி ஸங்க⁴பரியாபன்னோ விய பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அந்தோ நிஸின்னங்.
Addasāti kathaṃ addasa. Attano cetopariyañāṇena tassaṃ parisati bhikkhūnaṃ cittāni parijānanto tassa purisassa dussīlyacittaṃ passi. Yasmā pana citte diṭṭhe taṃsamaṅgīpuggalo diṭṭho nāma hoti, tasmā ‘‘addasā kho āyasmā mahāmoggallāno taṃ puggalaṃ dussīla’’nti vuttaṃ. Yatheva hi anāgate sattasu divasesu pavattaṃ paresaṃ cittaṃ cetopariyañāṇalābhī pajānāti, evaṃ atītepīti. Dussīlanti nissīlaṃ, sīlavirahitanti attho. Pāpadhammanti dussīlattā eva hīnajjhāsayatāya lāmakasabhāvaṃ. Asucinti aparisuddhehi kāyakammādīhi samannāgatattā na suciṃ. Saṅkassarasamācāranti kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti evaṃ paresaṃ āsaṅkanīyatāya saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Atha vā kenacideva karaṇīyena mantayante bhikkhū disvā ‘‘kacci nu kho ime mayā katakammaṃ jānitvā mantentī’’ti attanoyeva saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Lajjitabbatāya paṭicchādetabbassa karaṇato paṭicchannaṃ kammantaṃ etassāti paṭicchannakammantaṃ. Kucchitasamaṇavesadhāritāya na samaṇanti assamaṇaṃ. Salākaggahaṇādīsu ‘‘kittakā samaṇā’’ti gaṇanāya ‘‘ahampi samaṇomhī’’ti micchāpaṭiññāya samaṇapaṭiññaṃ. Aseṭṭhacāritāya abrahmacāriṃ. Aññe brahmacārino sunivatthe supārute kusumbhakapaṭadhare gāmanigamādīsu piṇḍāya caritvā jīvikaṃ kappente disvā abrahmacārī samāno sayampi tādisena ākārena paṭipajjanto uposathādīsu ca sandissanto ‘‘ahampi brahmacārī’’ti paṭiññaṃ dento viya hotīti brahmacāripaṭiññaṃ. Pūtinā kammena sīlavipattiyā anto anupaviṭṭhattā antopūtiṃ. Chahi dvārehi rāgādikilesāvassavena tintattā avassutaṃ. Sañjātarāgādikacavarattā sīlavantehi chaḍḍetabbattā ca kasambujātaṃ. Majjhe bhikkhusaṅghassa nisinnanti saṅghapariyāpanno viya bhikkhusaṅghassa anto nisinnaṃ.
தி³ட்டோ²ஸீதி ‘‘அயங் ந பகதத்தோ’’தி ப⁴க³வதா தி³ட்டோ² அஸி. யஸ்மா ச ஏவங் தி³ட்டோ², தஸ்மா நத்தி² தே தவ பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏககம்மாதி³ஸங்வாஸோ. யஸ்மா பன ஸோ ஸங்வாஸோ தவ நத்தி², தஸ்மா உட்டே²ஹி ஆவுஸோதி ஏவமெத்த² பத³யோஜனா வேதி³தப்³பா³. ததியம்பி கோ² ஸோ புக்³க³லோ துண்ஹீ அஹோஸீதி அனேகவாரங் வத்வாபி ‘‘தே²ரோ ஸயமேவ நிப்³பி³ன்னோ ஓரமிஸ்ஸதி, இதா³னி இமேஸங் படிபத்திங் ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி வா அதி⁴ப்பாயேன துண்ஹீ அஹோஸி. பா³ஹாயங் க³ஹெத்வாதி ‘‘ப⁴க³வதா மயா ச யாதா²வதோ தி³ட்டோ², யாவததியங் ‘உட்டே²ஹீ’தி ச வுத்தோ ந உட்டா²தி, இதா³னிஸ்ஸ நிக்கட்³ட⁴னகாலோ , மா ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபோஸத²ந்தராயோ அஹோஸீ’’தி பா³ஹாயங் அக்³க³ஹேஸி. ப³ஹி த்³வாரகொட்ட²கா நிக்கா²மெத்வாதி த்³வாரகொட்ட²கா த்³வாரஸாலதோ நிக்கா²மெத்வா, ப³ஹீதி பன நிக்கா²மிதட்டா²னத³ஸ்ஸனங். அத² வா ப³ஹித்³வாரகொட்ட²காதி ப³ஹித்³வாரகொட்ட²கதோபி நிக்கா²மெத்வா, ந அந்தொத்³வாரகொட்ட²கதோ ஏவ. உப⁴யதா²பி விஹாரதோ ப³ஹிகத்வாதி அத்தோ². ஸூசிக⁴டிகங் த³த்வாதி அக்³க³ளஸூசிஞ்ச உபரிக⁴டிகஞ்ச ஆத³ஹித்வா, ஸுட்டு² கவாடங் த²கெத்வாதி அத்தோ². யாவ பா³ஹாக³ஹணாபி நாமாதி ‘‘அபரிஸுத்³தா⁴, ஆனந்த³, பரிஸா’’தி வசனங் ஸுத்வா ஏவ ஹி தேன பக்கமிதப்³ப³ங் ஸியா, ஏவங் அபக்கமித்வா யாவ பா³ஹாக³ஹணாபி நாம ஸோ மோக⁴புரிஸோ ஆக³மிஸ்ஸதி, அச்ச²ரியமித³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. இத³ஞ்ச க³ரஹணச்ச²ரியமேவாதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Diṭṭhosīti ‘‘ayaṃ na pakatatto’’ti bhagavatā diṭṭho asi. Yasmā ca evaṃ diṭṭho, tasmā natthi te tava bhikkhūhi saddhiṃ ekakammādisaṃvāso. Yasmā pana so saṃvāso tava natthi, tasmā uṭṭhehi āvusoti evamettha padayojanā veditabbā. Tatiyampi kho so puggalo tuṇhī ahosīti anekavāraṃ vatvāpi ‘‘thero sayameva nibbinno oramissati, idāni imesaṃ paṭipattiṃ jānissāmī’’ti vā adhippāyena tuṇhī ahosi. Bāhāyaṃ gahetvāti ‘‘bhagavatā mayā ca yāthāvato diṭṭho, yāvatatiyaṃ ‘uṭṭhehī’ti ca vutto na uṭṭhāti, idānissa nikkaḍḍhanakālo , mā saṅghassa uposathantarāyo ahosī’’ti bāhāyaṃ aggahesi. Bahi dvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārakoṭṭhakā dvārasālato nikkhāmetvā, bahīti pana nikkhāmitaṭṭhānadassanaṃ. Atha vā bahidvārakoṭṭhakāti bahidvārakoṭṭhakatopi nikkhāmetvā, na antodvārakoṭṭhakato eva. Ubhayathāpi vihārato bahikatvāti attho. Sūcighaṭikaṃ datvāti aggaḷasūciñca uparighaṭikañca ādahitvā, suṭṭhu kavāṭaṃ thaketvāti attho. Yāva bāhāgahaṇāpi nāmāti ‘‘aparisuddhā, ānanda, parisā’’ti vacanaṃ sutvā eva hi tena pakkamitabbaṃ siyā, evaṃ apakkamitvā yāva bāhāgahaṇāpi nāma so moghapuriso āgamissati, acchariyamidanti dasseti. Idañca garahaṇacchariyamevāti veditabbaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / சூளவக்³க³பாளி • Cūḷavaggapāḷi / 1. பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனா • 1. Pātimokkhuddesayācanā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / சூளவக்³க³-அட்ட²கதா² • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா² • Pātimokkhuddesayācanakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா²வண்ணனா • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா²வண்ணனா • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸயாசனகதா² • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā
