Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā |
౯. పాతిమోక్ఖట్ఠపనక్ఖన్ధకో
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhako
పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథావణ్ణనా
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
౩౮౩. పాతిమోక్ఖట్ఠపనక్ఖన్ధకే పాళియం నన్దిముఖియాతి ఓదాతదిసాముఖతాయ తుట్ఠముఖియా. ‘‘ఉద్ధస్తం అరుణ’’న్తి వత్వాపి ‘‘ఉద్దిసతు, భన్తే, భగవా’’తి పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనం అనుపోసథే ఉపోసథకరణపటిక్ఖేపస్స సిక్ఖాపదస్స అపఞ్ఞత్తత్తా థేరేన కతన్తి దట్ఠబ్బం. కస్మా పన భగవా ఏవం తుణ్హీభూతోవ తియామరత్తిం వీతినామేసీతి? అపరిసుద్ధాయ పరిసాయ ఉపోసథాదిసంవాసకరణస్స సావజ్జతం భిక్ఖుసఙ్ఘే పాకటం కాతుం, తఞ్చ ఆయతిం భిక్ఖూనం తథాపటిపజ్జనత్థం సిక్ఖాపదం ఞాపేతుం. కేచి పనేత్థ ‘‘అపరిసుద్ధమ్పి పుగ్గలం తస్స సమ్ముఖా ‘అపరిసుద్ధో’తి వత్తుం మహాకరుణాయ అవిసహన్తో భగవా తథా నిసీదీ’’తి కారణం వదన్తి. తం అకారణం పచ్ఛాపి అవత్తబ్బతో, మహామోగ్గల్లానత్థేరేనాపి తం బాహాయం గహేత్వా బహి నీహరణస్స అకత్తబ్బతాపసఙ్గతో. తస్మా యథావుత్తమేవేత్థ కారణన్తి. తేనేవ ‘‘అట్ఠానమేతం, భిక్ఖవే, అనవకాసో, యం తథాగతో అపరిసుద్ధాయ పరిసాయ ఉపోసథం కరేయ్య, పాతిమోక్ఖం ఉద్దిసేయ్యా’’తి (అ॰ ని॰ ౮.౨౦; చూళవ॰ ౩౮౬; ఉదా॰ ౪౫) వత్వా ‘‘న చ, భిక్ఖవే, సాపత్తికేన పాతిమోక్ఖం సోతబ్బ’’న్తిఆదినా (చూళవ॰ ౩౮౬) సాపత్తికపరిసాయ కత్తబ్బవిధి దస్సితో.
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake pāḷiyaṃ nandimukhiyāti odātadisāmukhatāya tuṭṭhamukhiyā. ‘‘Uddhastaṃ aruṇa’’nti vatvāpi ‘‘uddisatu, bhante, bhagavā’’ti pātimokkhuddesayācanaṃ anuposathe uposathakaraṇapaṭikkhepassa sikkhāpadassa apaññattattā therena katanti daṭṭhabbaṃ. Kasmā pana bhagavā evaṃ tuṇhībhūtova tiyāmarattiṃ vītināmesīti? Aparisuddhāya parisāya uposathādisaṃvāsakaraṇassa sāvajjataṃ bhikkhusaṅghe pākaṭaṃ kātuṃ, tañca āyatiṃ bhikkhūnaṃ tathāpaṭipajjanatthaṃ sikkhāpadaṃ ñāpetuṃ. Keci panettha ‘‘aparisuddhampi puggalaṃ tassa sammukhā ‘aparisuddho’ti vattuṃ mahākaruṇāya avisahanto bhagavā tathā nisīdī’’ti kāraṇaṃ vadanti. Taṃ akāraṇaṃ pacchāpi avattabbato, mahāmoggallānattherenāpi taṃ bāhāyaṃ gahetvā bahi nīharaṇassa akattabbatāpasaṅgato. Tasmā yathāvuttamevettha kāraṇanti. Teneva ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (a. ni. 8.20; cūḷava. 386; udā. 45) vatvā ‘‘na ca, bhikkhave, sāpattikena pātimokkhaṃ sotabba’’ntiādinā (cūḷava. 386) sāpattikaparisāya kattabbavidhi dassito.
సఙ్కస్సరసమాచారన్తి కిఞ్చిదేవ అసారుప్పం దిస్వా ‘‘ఇదం ఇమినా కతం భవిస్సతీ’’తి పరేహి సఙ్కాయ సరితబ్బసమాచారం, అత్తనా వా ‘‘మమ అనాచారం ఏతే జానన్తీ’’తి సఙ్కాయ సరితబ్బసమాచారం. సమణవేసధారణేన, సఙ్ఘికపచ్చయభాగగహణాదినా చ జీవికం కప్పేన్తో ‘‘అహం సమణో’’తి పటిఞ్ఞం అదేన్తోపి అత్థతో దేన్తో వియ హోతీతి ‘‘సమణపటిఞ్ఞం బ్రహ్మచారిపటిఞ్ఞ’’న్తి వుత్తం. అవస్సుతన్తి కిలేసావస్సనేన తిన్తం. సఞ్జాతదుస్సిల్యకచవరత్తా కసమ్బుజాతం , అసారతాయ వా కసమ్బు వియ జాతం. బహిద్వారకోట్ఠకా నిక్ఖామేత్వాతి ద్వారసాలతో బహి నిక్ఖమాపేత్వా.
Saṅkassarasamācāranti kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti parehi saṅkāya saritabbasamācāraṃ, attanā vā ‘‘mama anācāraṃ ete jānantī’’ti saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Samaṇavesadhāraṇena, saṅghikapaccayabhāgagahaṇādinā ca jīvikaṃ kappento ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti paṭiññaṃ adentopi atthato dento viya hotīti ‘‘samaṇapaṭiññaṃ brahmacāripaṭiñña’’nti vuttaṃ. Avassutanti kilesāvassanena tintaṃ. Sañjātadussilyakacavarattā kasambujātaṃ, asāratāya vā kasambu viya jātaṃ. Bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārasālato bahi nikkhamāpetvā.
౩౮౪. మహాసముద్దే అభిరమన్తీతి బహుసో దస్సనపవిసనాదినా మహాసముద్దే అభిరతిం విన్దన్తి. న ఆయతకేనేవ పపాతోతి ఛిన్నతటమహాసోబ్భో వియ న ఆదితోవ నిన్నోతి అత్థో. ఠితధమ్మోతి అవట్ఠితసభావో. పూరత్తన్తి పుణ్ణత్తం. నాగాతి సప్పజాతికా.
384.Mahāsamuddeabhiramantīti bahuso dassanapavisanādinā mahāsamudde abhiratiṃ vindanti. Na āyatakeneva papātoti chinnataṭamahāsobbho viya na āditova ninnoti attho. Ṭhitadhammoti avaṭṭhitasabhāvo. Pūrattanti puṇṇattaṃ. Nāgāti sappajātikā.
పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi
౧. పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనా • 1. Pātimokkhuddesayācanā
౨. మహాసముద్దేఅట్ఠచ్ఛరియం • 2. Mahāsamuddeaṭṭhacchariyaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథా • Pātimokkhuddesayācanakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā
పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథావణ్ణనా • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
మహాసముద్దే అట్ఠచ్ఛరియకథావణ్ణనా • Mahāsamudde aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథావణ్ణనా • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧. పాతిమోక్ఖుద్దేసయాచనకథా • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā