| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
៩. បាតិមោក្ខដ្ឋបនក្ខន្ធកោ
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhako
បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថាវណ្ណនា
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
៣៨៣. បាតិមោក្ខដ្ឋបនក្ខន្ធកេ បាឡិយំ នន្ទិមុខិយាតិ ឱទាតទិសាមុខតាយ តុដ្ឋមុខិយា។ ‘‘ឧទ្ធស្តំ អរុណ’’ន្តិ វត្វាបិ ‘‘ឧទ្ទិសតុ, ភន្តេ, ភគវា’’តិ បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនំ អនុបោសថេ ឧបោសថករណបដិក្ខេបស្ស សិក្ខាបទស្ស អបញ្ញត្តត្តា ថេរេន កតន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ កស្មា បន ភគវា ឯវំ តុណ្ហីភូតោវ តិយាមរត្តិំ វីតិនាមេសីតិ? អបរិសុទ្ធាយ បរិសាយ ឧបោសថាទិសំវាសករណស្ស សាវជ្ជតំ ភិក្ខុសង្ឃេ បាកដំ កាតុំ, តញ្ច អាយតិំ ភិក្ខូនំ តថាបដិបជ្ជនត្ថំ សិក្ខាបទំ ញាបេតុំ។ កេចិ បនេត្ថ ‘‘អបរិសុទ្ធម្បិ បុគ្គលំ តស្ស សម្មុខា ‘អបរិសុទ្ធោ’តិ វត្តុំ មហាករុណាយ អវិសហន្តោ ភគវា តថា និសីទី’’តិ ការណំ វទន្តិ។ តំ អការណំ បច្ឆាបិ អវត្តព្ពតោ, មហាមោគ្គល្លានត្ថេរេនាបិ តំ ពាហាយំ គហេត្វា ពហិ នីហរណស្ស អកត្តព្ពតាបសង្គតោ។ តស្មា យថាវុត្តមេវេត្ថ ការណន្តិ។ តេនេវ ‘‘អដ្ឋានមេតំ, ភិក្ខវេ, អនវកាសោ, យំ តថាគតោ អបរិសុទ្ធាយ បរិសាយ ឧបោសថំ ករេយ្យ, បាតិមោក្ខំ ឧទ្ទិសេយ្យា’’តិ (អ. និ. ៨.២០; ចូឡវ. ៣៨៦; ឧទា. ៤៥) វត្វា ‘‘ន ច, ភិក្ខវេ, សាបត្តិកេន បាតិមោក្ខំ សោតព្ព’’ន្តិអាទិនា (ចូឡវ. ៣៨៦) សាបត្តិកបរិសាយ កត្តព្ពវិធិ ទស្សិតោ។
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake pāḷiyaṃ nandimukhiyāti odātadisāmukhatāya tuṭṭhamukhiyā. ‘‘Uddhastaṃ aruṇa’’nti vatvāpi ‘‘uddisatu, bhante, bhagavā’’ti pātimokkhuddesayācanaṃ anuposathe uposathakaraṇapaṭikkhepassa sikkhāpadassa apaññattattā therena katanti daṭṭhabbaṃ. Kasmā pana bhagavā evaṃ tuṇhībhūtova tiyāmarattiṃ vītināmesīti? Aparisuddhāya parisāya uposathādisaṃvāsakaraṇassa sāvajjataṃ bhikkhusaṅghe pākaṭaṃ kātuṃ, tañca āyatiṃ bhikkhūnaṃ tathāpaṭipajjanatthaṃ sikkhāpadaṃ ñāpetuṃ. Keci panettha ‘‘aparisuddhampi puggalaṃ tassa sammukhā ‘aparisuddho’ti vattuṃ mahākaruṇāya avisahanto bhagavā tathā nisīdī’’ti kāraṇaṃ vadanti. Taṃ akāraṇaṃ pacchāpi avattabbato, mahāmoggallānattherenāpi taṃ bāhāyaṃ gahetvā bahi nīharaṇassa akattabbatāpasaṅgato. Tasmā yathāvuttamevettha kāraṇanti. Teneva ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (a. ni. 8.20; cūḷava. 386; udā. 45) vatvā ‘‘na ca, bhikkhave, sāpattikena pātimokkhaṃ sotabba’’ntiādinā (cūḷava. 386) sāpattikaparisāya kattabbavidhi dassito.
សង្កស្សរសមាចារន្តិ កិញ្ចិទេវ អសារុប្បំ ទិស្វា ‘‘ឥទំ ឥមិនា កតំ ភវិស្សតី’’តិ បរេហិ សង្កាយ សរិតព្ពសមាចារំ, អត្តនា វា ‘‘មម អនាចារំ ឯតេ ជានន្តី’’តិ សង្កាយ សរិតព្ពសមាចារំ។ សមណវេសធារណេន, សង្ឃិកបច្ចយភាគគហណាទិនា ច ជីវិកំ កប្បេន្តោ ‘‘អហំ សមណោ’’តិ បដិញ្ញំ អទេន្តោបិ អត្ថតោ ទេន្តោ វិយ ហោតីតិ ‘‘សមណបដិញ្ញំ ព្រហ្មចារិបដិញ្ញ’’ន្តិ វុត្តំ។ អវស្សុតន្តិ កិលេសាវស្សនេន តិន្តំ។ សញ្ជាតទុស្សិល្យកចវរត្តា កសម្ពុជាតំ , អសារតាយ វា កសម្ពុ វិយ ជាតំ។ ពហិទ្វារកោដ្ឋកា និក្ខាមេត្វាតិ ទ្វារសាលតោ ពហិ និក្ខមាបេត្វា។
Saṅkassarasamācāranti kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti parehi saṅkāya saritabbasamācāraṃ, attanā vā ‘‘mama anācāraṃ ete jānantī’’ti saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Samaṇavesadhāraṇena, saṅghikapaccayabhāgagahaṇādinā ca jīvikaṃ kappento ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti paṭiññaṃ adentopi atthato dento viya hotīti ‘‘samaṇapaṭiññaṃ brahmacāripaṭiñña’’nti vuttaṃ. Avassutanti kilesāvassanena tintaṃ. Sañjātadussilyakacavarattā kasambujātaṃ, asāratāya vā kasambu viya jātaṃ. Bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārasālato bahi nikkhamāpetvā.
៣៨៤. មហាសមុទ្ទេ អភិរមន្តីតិ ពហុសោ ទស្សនបវិសនាទិនា មហាសមុទ្ទេ អភិរតិំ វិន្ទន្តិ។ ន អាយតកេនេវ បបាតោតិ ឆិន្នតដមហាសោព្ភោ វិយ ន អាទិតោវ និន្នោតិ អត្ថោ។ ឋិតធម្មោតិ អវដ្ឋិតសភាវោ។ បូរត្តន្តិ បុណ្ណត្តំ។ នាគាតិ សប្បជាតិកា។
384.Mahāsamuddeabhiramantīti bahuso dassanapavisanādinā mahāsamudde abhiratiṃ vindanti. Na āyatakeneva papātoti chinnataṭamahāsobbho viya na āditova ninnoti attho. Ṭhitadhammoti avaṭṭhitasabhāvo. Pūrattanti puṇṇattaṃ. Nāgāti sappajātikā.
បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi
១. បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនា • 1. Pātimokkhuddesayācanā
២. មហាសមុទ្ទេអដ្ឋច្ឆរិយំ • 2. Mahāsamuddeaṭṭhacchariyaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថា • Pātimokkhuddesayācanakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā
បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថាវណ្ណនា • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
មហាសមុទ្ទេ អដ្ឋច្ឆរិយកថាវណ្ណនា • Mahāsamudde aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថាវណ្ណនា • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ១. បាតិមោក្ខុទ្ទេសយាចនកថា • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā
