| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೯. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕೋ
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhako
ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
೩೮೩. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಪಾಳಿಯಂ ನನ್ದಿಮುಖಿಯಾತಿ ಓದಾತದಿಸಾಮುಖತಾಯ ತುಟ್ಠಮುಖಿಯಾ। ‘‘ಉದ್ಧಸ್ತಂ ಅರುಣ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾಪಿ ‘‘ಉದ್ದಿಸತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ’’ತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಂ ಅನುಪೋಸಥೇ ಉಪೋಸಥಕರಣಪಟಿಕ್ಖೇಪಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅಪಞ್ಞತ್ತತ್ತಾ ಥೇರೇನ ಕತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಕಸ್ಮಾ ಪನ ಭಗವಾ ಏವಂ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋವ ತಿಯಾಮರತ್ತಿಂ ವೀತಿನಾಮೇಸೀತಿ? ಅಪರಿಸುದ್ಧಾಯ ಪರಿಸಾಯ ಉಪೋಸಥಾದಿಸಂವಾಸಕರಣಸ್ಸ ಸಾವಜ್ಜತಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಪಾಕಟಂ ಕಾತುಂ, ತಞ್ಚ ಆಯತಿಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ತಥಾಪಟಿಪಜ್ಜನತ್ಥಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಞಾಪೇತುಂ। ಕೇಚಿ ಪನೇತ್ಥ ‘‘ಅಪರಿಸುದ್ಧಮ್ಪಿ ಪುಗ್ಗಲಂ ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾ ‘ಅಪರಿಸುದ್ಧೋ’ತಿ ವತ್ತುಂ ಮಹಾಕರುಣಾಯ ಅವಿಸಹನ್ತೋ ಭಗವಾ ತಥಾ ನಿಸೀದೀ’’ತಿ ಕಾರಣಂ ವದನ್ತಿ। ತಂ ಅಕಾರಣಂ ಪಚ್ಛಾಪಿ ಅವತ್ತಬ್ಬತೋ, ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನತ್ಥೇರೇನಾಪಿ ತಂ ಬಾಹಾಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಬಹಿ ನೀಹರಣಸ್ಸ ಅಕತ್ತಬ್ಬತಾಪಸಙ್ಗತೋ। ತಸ್ಮಾ ಯಥಾವುತ್ತಮೇವೇತ್ಥ ಕಾರಣನ್ತಿ। ತೇನೇವ ‘‘ಅಟ್ಠಾನಮೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನವಕಾಸೋ, ಯಂ ತಥಾಗತೋ ಅಪರಿಸುದ್ಧಾಯ ಪರಿಸಾಯ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಉದ್ದಿಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೮.೨೦; ಚೂಳವ॰ ೩೮೬; ಉದಾ॰ ೪೫) ವತ್ವಾ ‘‘ನ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾಪತ್ತಿಕೇನ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಸೋತಬ್ಬ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ (ಚೂಳವ॰ ೩೮೬) ಸಾಪತ್ತಿಕಪರಿಸಾಯ ಕತ್ತಬ್ಬವಿಧಿ ದಸ್ಸಿತೋ।
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake pāḷiyaṃ nandimukhiyāti odātadisāmukhatāya tuṭṭhamukhiyā. ‘‘Uddhastaṃ aruṇa’’nti vatvāpi ‘‘uddisatu, bhante, bhagavā’’ti pātimokkhuddesayācanaṃ anuposathe uposathakaraṇapaṭikkhepassa sikkhāpadassa apaññattattā therena katanti daṭṭhabbaṃ. Kasmā pana bhagavā evaṃ tuṇhībhūtova tiyāmarattiṃ vītināmesīti? Aparisuddhāya parisāya uposathādisaṃvāsakaraṇassa sāvajjataṃ bhikkhusaṅghe pākaṭaṃ kātuṃ, tañca āyatiṃ bhikkhūnaṃ tathāpaṭipajjanatthaṃ sikkhāpadaṃ ñāpetuṃ. Keci panettha ‘‘aparisuddhampi puggalaṃ tassa sammukhā ‘aparisuddho’ti vattuṃ mahākaruṇāya avisahanto bhagavā tathā nisīdī’’ti kāraṇaṃ vadanti. Taṃ akāraṇaṃ pacchāpi avattabbato, mahāmoggallānattherenāpi taṃ bāhāyaṃ gahetvā bahi nīharaṇassa akattabbatāpasaṅgato. Tasmā yathāvuttamevettha kāraṇanti. Teneva ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (a. ni. 8.20; cūḷava. 386; udā. 45) vatvā ‘‘na ca, bhikkhave, sāpattikena pātimokkhaṃ sotabba’’ntiādinā (cūḷava. 386) sāpattikaparisāya kattabbavidhi dassito.
ಸಙ್ಕಸ್ಸರಸಮಾಚಾರನ್ತಿ ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಅಸಾರುಪ್ಪಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಇದಂ ಇಮಿನಾ ಕತಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಪರೇಹಿ ಸಙ್ಕಾಯ ಸರಿತಬ್ಬಸಮಾಚಾರಂ, ಅತ್ತನಾ ವಾ ‘‘ಮಮ ಅನಾಚಾರಂ ಏತೇ ಜಾನನ್ತೀ’’ತಿ ಸಙ್ಕಾಯ ಸರಿತಬ್ಬಸಮಾಚಾರಂ। ಸಮಣವೇಸಧಾರಣೇನ, ಸಙ್ಘಿಕಪಚ್ಚಯಭಾಗಗಹಣಾದಿನಾ ಚ ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತೋ ‘‘ಅಹಂ ಸಮಣೋ’’ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಅದೇನ್ತೋಪಿ ಅತ್ಥತೋ ದೇನ್ತೋ ವಿಯ ಹೋತೀತಿ ‘‘ಸಮಣಪಟಿಞ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಪಟಿಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅವಸ್ಸುತನ್ತಿ ಕಿಲೇಸಾವಸ್ಸನೇನ ತಿನ್ತಂ। ಸಞ್ಜಾತದುಸ್ಸಿಲ್ಯಕಚವರತ್ತಾ ಕಸಮ್ಬುಜಾತಂ , ಅಸಾರತಾಯ ವಾ ಕಸಮ್ಬು ವಿಯ ಜಾತಂ। ಬಹಿದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಾ ನಿಕ್ಖಾಮೇತ್ವಾತಿ ದ್ವಾರಸಾಲತೋ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖಮಾಪೇತ್ವಾ।
Saṅkassarasamācāranti kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti parehi saṅkāya saritabbasamācāraṃ, attanā vā ‘‘mama anācāraṃ ete jānantī’’ti saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Samaṇavesadhāraṇena, saṅghikapaccayabhāgagahaṇādinā ca jīvikaṃ kappento ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti paṭiññaṃ adentopi atthato dento viya hotīti ‘‘samaṇapaṭiññaṃ brahmacāripaṭiñña’’nti vuttaṃ. Avassutanti kilesāvassanena tintaṃ. Sañjātadussilyakacavarattā kasambujātaṃ, asāratāya vā kasambu viya jātaṃ. Bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārasālato bahi nikkhamāpetvā.
೩೮೪. ಮಹಾಸಮುದ್ದೇ ಅಭಿರಮನ್ತೀತಿ ಬಹುಸೋ ದಸ್ಸನಪವಿಸನಾದಿನಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದೇ ಅಭಿರತಿಂ ವಿನ್ದನ್ತಿ। ನ ಆಯತಕೇನೇವ ಪಪಾತೋತಿ ಛಿನ್ನತಟಮಹಾಸೋಬ್ಭೋ ವಿಯ ನ ಆದಿತೋವ ನಿನ್ನೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಠಿತಧಮ್ಮೋತಿ ಅವಟ್ಠಿತಸಭಾವೋ। ಪೂರತ್ತನ್ತಿ ಪುಣ್ಣತ್ತಂ। ನಾಗಾತಿ ಸಪ್ಪಜಾತಿಕಾ।
384.Mahāsamuddeabhiramantīti bahuso dassanapavisanādinā mahāsamudde abhiratiṃ vindanti. Na āyatakeneva papātoti chinnataṭamahāsobbho viya na āditova ninnoti attho. Ṭhitadhammoti avaṭṭhitasabhāvo. Pūrattanti puṇṇattaṃ. Nāgāti sappajātikā.
ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
೧. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಾ • 1. Pātimokkhuddesayācanā
೨. ಮಹಾಸಮುದ್ದೇಅಟ್ಠಚ್ಛರಿಯಂ • 2. Mahāsamuddeaṭṭhacchariyaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾ • Pātimokkhuddesayācanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ಮಹಾಸಮುದ್ದೇ ಅಟ್ಠಚ್ಛರಿಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Mahāsamudde aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾ • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā
