Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
൯. പാതിമോക്ഖട്ഠപനക്ഖന്ധകോ
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhako
പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
൩൮൩. പാതിമോക്ഖട്ഠപനക്ഖന്ധകേ പാളിയം നന്ദിമുഖിയാതി ഓദാതദിസാമുഖതായ തുട്ഠമുഖിയാ. ‘‘ഉദ്ധസ്തം അരുണ’’ന്തി വത്വാപി ‘‘ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ’’തി പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനം അനുപോസഥേ ഉപോസഥകരണപടിക്ഖേപസ്സ സിക്ഖാപദസ്സ അപഞ്ഞത്തത്താ ഥേരേന കതന്തി ദട്ഠബ്ബം. കസ്മാ പന ഭഗവാ ഏവം തുണ്ഹീഭൂതോവ തിയാമരത്തിം വീതിനാമേസീതി? അപരിസുദ്ധായ പരിസായ ഉപോസഥാദിസംവാസകരണസ്സ സാവജ്ജതം ഭിക്ഖുസങ്ഘേ പാകടം കാതും, തഞ്ച ആയതിം ഭിക്ഖൂനം തഥാപടിപജ്ജനത്ഥം സിക്ഖാപദം ഞാപേതും. കേചി പനേത്ഥ ‘‘അപരിസുദ്ധമ്പി പുഗ്ഗലം തസ്സ സമ്മുഖാ ‘അപരിസുദ്ധോ’തി വത്തും മഹാകരുണായ അവിസഹന്തോ ഭഗവാ തഥാ നിസീദീ’’തി കാരണം വദന്തി. തം അകാരണം പച്ഛാപി അവത്തബ്ബതോ, മഹാമോഗ്ഗല്ലാനത്ഥേരേനാപി തം ബാഹായം ഗഹേത്വാ ബഹി നീഹരണസ്സ അകത്തബ്ബതാപസങ്ഗതോ. തസ്മാ യഥാവുത്തമേവേത്ഥ കാരണന്തി. തേനേവ ‘‘അട്ഠാനമേതം, ഭിക്ഖവേ, അനവകാസോ, യം തഥാഗതോ അപരിസുദ്ധായ പരിസായ ഉപോസഥം കരേയ്യ, പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസേയ്യാ’’തി (അ॰ നി॰ ൮.൨൦; ചൂളവ॰ ൩൮൬; ഉദാ॰ ൪൫) വത്വാ ‘‘ന ച, ഭിക്ഖവേ, സാപത്തികേന പാതിമോക്ഖം സോതബ്ബ’’ന്തിആദിനാ (ചൂളവ॰ ൩൮൬) സാപത്തികപരിസായ കത്തബ്ബവിധി ദസ്സിതോ.
383. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake pāḷiyaṃ nandimukhiyāti odātadisāmukhatāya tuṭṭhamukhiyā. ‘‘Uddhastaṃ aruṇa’’nti vatvāpi ‘‘uddisatu, bhante, bhagavā’’ti pātimokkhuddesayācanaṃ anuposathe uposathakaraṇapaṭikkhepassa sikkhāpadassa apaññattattā therena katanti daṭṭhabbaṃ. Kasmā pana bhagavā evaṃ tuṇhībhūtova tiyāmarattiṃ vītināmesīti? Aparisuddhāya parisāya uposathādisaṃvāsakaraṇassa sāvajjataṃ bhikkhusaṅghe pākaṭaṃ kātuṃ, tañca āyatiṃ bhikkhūnaṃ tathāpaṭipajjanatthaṃ sikkhāpadaṃ ñāpetuṃ. Keci panettha ‘‘aparisuddhampi puggalaṃ tassa sammukhā ‘aparisuddho’ti vattuṃ mahākaruṇāya avisahanto bhagavā tathā nisīdī’’ti kāraṇaṃ vadanti. Taṃ akāraṇaṃ pacchāpi avattabbato, mahāmoggallānattherenāpi taṃ bāhāyaṃ gahetvā bahi nīharaṇassa akattabbatāpasaṅgato. Tasmā yathāvuttamevettha kāraṇanti. Teneva ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (a. ni. 8.20; cūḷava. 386; udā. 45) vatvā ‘‘na ca, bhikkhave, sāpattikena pātimokkhaṃ sotabba’’ntiādinā (cūḷava. 386) sāpattikaparisāya kattabbavidhi dassito.
സങ്കസ്സരസമാചാരന്തി കിഞ്ചിദേവ അസാരുപ്പം ദിസ്വാ ‘‘ഇദം ഇമിനാ കതം ഭവിസ്സതീ’’തി പരേഹി സങ്കായ സരിതബ്ബസമാചാരം, അത്തനാ വാ ‘‘മമ അനാചാരം ഏതേ ജാനന്തീ’’തി സങ്കായ സരിതബ്ബസമാചാരം. സമണവേസധാരണേന, സങ്ഘികപച്ചയഭാഗഗഹണാദിനാ ച ജീവികം കപ്പേന്തോ ‘‘അഹം സമണോ’’തി പടിഞ്ഞം അദേന്തോപി അത്ഥതോ ദേന്തോ വിയ ഹോതീതി ‘‘സമണപടിഞ്ഞം ബ്രഹ്മചാരിപടിഞ്ഞ’’ന്തി വുത്തം. അവസ്സുതന്തി കിലേസാവസ്സനേന തിന്തം. സഞ്ജാതദുസ്സില്യകചവരത്താ കസമ്ബുജാതം , അസാരതായ വാ കസമ്ബു വിയ ജാതം. ബഹിദ്വാരകോട്ഠകാ നിക്ഖാമേത്വാതി ദ്വാരസാലതോ ബഹി നിക്ഖമാപേത്വാ.
Saṅkassarasamācāranti kiñcideva asāruppaṃ disvā ‘‘idaṃ iminā kataṃ bhavissatī’’ti parehi saṅkāya saritabbasamācāraṃ, attanā vā ‘‘mama anācāraṃ ete jānantī’’ti saṅkāya saritabbasamācāraṃ. Samaṇavesadhāraṇena, saṅghikapaccayabhāgagahaṇādinā ca jīvikaṃ kappento ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti paṭiññaṃ adentopi atthato dento viya hotīti ‘‘samaṇapaṭiññaṃ brahmacāripaṭiñña’’nti vuttaṃ. Avassutanti kilesāvassanena tintaṃ. Sañjātadussilyakacavarattā kasambujātaṃ, asāratāya vā kasambu viya jātaṃ. Bahidvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārasālato bahi nikkhamāpetvā.
൩൮൪. മഹാസമുദ്ദേ അഭിരമന്തീതി ബഹുസോ ദസ്സനപവിസനാദിനാ മഹാസമുദ്ദേ അഭിരതിം വിന്ദന്തി. ന ആയതകേനേവ പപാതോതി ഛിന്നതടമഹാസോബ്ഭോ വിയ ന ആദിതോവ നിന്നോതി അത്ഥോ. ഠിതധമ്മോതി അവട്ഠിതസഭാവോ. പൂരത്തന്തി പുണ്ണത്തം. നാഗാതി സപ്പജാതികാ.
384.Mahāsamuddeabhiramantīti bahuso dassanapavisanādinā mahāsamudde abhiratiṃ vindanti. Na āyatakeneva papātoti chinnataṭamahāsobbho viya na āditova ninnoti attho. Ṭhitadhammoti avaṭṭhitasabhāvo. Pūrattanti puṇṇattaṃ. Nāgāti sappajātikā.
പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi
൧. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനാ • 1. Pātimokkhuddesayācanā
൨. മഹാസമുദ്ദേഅട്ഠച്ഛരിയം • 2. Mahāsamuddeaṭṭhacchariyaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാ • Pātimokkhuddesayācanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
മഹാസമുദ്ദേ അട്ഠച്ഛരിയകഥാവണ്ണനാ • Mahāsamudde aṭṭhacchariyakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാവണ്ണനാ • Pātimokkhuddesayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസയാചനകഥാ • 1. Pātimokkhuddesayācanakathā