Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi |
ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ
Paṭiññātakaraṇaṃ
೨೩೯. 1 ‘‘ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ? ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ತೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚ, ತಿಣವತ್ಥಾರಕೇನ ಚ। ಸಿಯಾ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಏಕಂ ಸಮಥಂ ಅನಾಗಮ್ಮ – ತಿಣವತ್ಥಾರಕಂ, ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮೇಯ್ಯ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚಾತಿ? ಸಿಯಾತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ; ತಂ ಪಟಿದೇಸೇಮೀ’ತಿ। ತೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘ಪಸ್ಸಸೀ’ತಿ? ‘ಆಮ ಪಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ‘ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ।
239.2 ‘‘Āpattādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati? Āpattādhikaraṇaṃ tīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca, paṭiññātakaraṇena ca, tiṇavatthārakena ca. Siyā āpattādhikaraṇaṃ ekaṃ samathaṃ anāgamma – tiṇavatthārakaṃ, dvīhi samathehi sammeyya – sammukhāvinayena ca, paṭiññātakaraṇena cāti? Siyātissa vacanīyaṃ. Yathā kathaṃ viya? Idha pana, bhikkhave, bhikkhu lahukaṃ āpattiṃ āpanno hoti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā ekaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, āvuso, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno; taṃ paṭidesemī’ti. Tena vattabbo – ‘passasī’ti? ‘Āma passāmī’ti. ‘Āyatiṃ saṃvareyyāsī’ti.
‘‘ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ। ಕೇನ ವೂಪಸನ್ತಂ? ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಸ್ಮಿಂ? ಧಮ್ಮಸಮ್ಮುಖತಾ, ವಿನಯಸಮ್ಮುಖತಾ, ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ…ಪೇ॰… ಕಾ ಚ ತತ್ಥ ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ? ಯೋ ಚ ದೇಸೇತಿ, ಯಸ್ಸ ಚ ದೇಸೇತಿ, ಉಭೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತಾ ಹೋನ್ತಿ – ಅಯಂ ತತ್ಥ ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಮಿಂ? ಯಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾ ಕರಣಂ ಉಪಗಮನಂ ಅಜ್ಝುಪಗಮನಂ ಅಧಿವಾಸನಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸನಾ – ಇದಂ ತತ್ಥ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಮಿಂ। ಏವಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೋ ಉಕ್ಕೋಟೇತಿ, ಉಕ್ಕೋಟನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಏವಞ್ಚೇತಂ ಲಭೇಥ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥ, ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ವುಡ್ಢಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸು ವಚನೀಯಾ – ‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ; ತಂ ಪಟಿದೇಸೇಮೀ’ತಿ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಞಾಪೇತಬ್ಬಾ –
‘‘Idaṃ vuccati, bhikkhave, adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ. Kena vūpasantaṃ? Sammukhāvinayena ca, paṭiññātakaraṇena ca. Kiñca tattha sammukhāvinayasmiṃ? Dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatā…pe… kā ca tattha puggalasammukhatā? Yo ca deseti, yassa ca deseti, ubho sammukhībhūtā honti – ayaṃ tattha puggalasammukhatā. Kiñca tattha paṭiññātakaraṇasmiṃ? Yā paṭiññātakaraṇassa kammassa kiriyā karaṇaṃ upagamanaṃ ajjhupagamanaṃ adhivāsanā appaṭikkosanā – idaṃ tattha paṭiññātakaraṇasmiṃ. Evaṃ vūpasantaṃ ce, bhikkhave, adhikaraṇaṃ paṭiggāhako ukkoṭeti, ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, tena, bhikkhave, bhikkhunā sambahule bhikkhū upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassu vacanīyā – ‘ahaṃ, bhante, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno; taṃ paṭidesemī’ti. Byattena bhikkhunā paṭibalena te bhikkhū ñāpetabbā –
‘‘ಸುಣನ್ತು ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಸರತಿ, ವಿವರತಿ, ಉತ್ತಾನಿಂ ಕರೋತಿ ದೇಸೇತಿ। ಯದಾಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಅಹಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯನ್ತಿ। ತೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘ಪಸ್ಸಸೀ’ತಿ? ‘ಆಮ ಪಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ‘ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ।
‘‘Suṇantu me āyasmantā. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu āpattiṃ sarati, vivarati, uttāniṃ karoti deseti. Yadāyasmantānaṃ pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmassa bhikkhuno āpattiṃ paṭiggaṇheyyanti. Tena vattabbo – ‘passasī’ti? ‘Āma passāmī’ti. ‘Āyatiṃ saṃvareyyāsī’ti.
‘‘ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ। ಕೇನ ವೂಪಸನ್ತಂ? ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಸ್ಮಿಂ? ಧಮ್ಮಸಮ್ಮುಖತಾ, ವಿನಯಸಮ್ಮುಖತಾ, ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ…ಪೇ॰… ಕಾ ಚ ತತ್ಥ ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ? ಯೋ ಚ ದೇಸೇತಿ, ಯಸ್ಸ ಚ ದೇಸೇತಿ, ಉಭೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತಾ ಹೋನ್ತಿ – ಅಯಂ ತತ್ಥ ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಮಿಂ? ಯಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾ ಕರಣಂ ಉಪಗಮನಂ ಅಜ್ಝುಪಗಮನಂ ಅಧಿವಾಸನಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸನಾ – ಇದಂ ತತ್ಥ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಸ್ಮಿಂ। ಏವಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೋ ಉಕ್ಕೋಟೇತಿ, ಉಕ್ಕೋಟನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಏವಞ್ಚೇತಂ ಲಭೇಥ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥ, ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ವುಡ್ಢಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ; ತಂ ಪಟಿದೇಸೇಮೀ’ತಿ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –
‘‘Idaṃ vuccati, bhikkhave, adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ. Kena vūpasantaṃ? Sammukhāvinayena ca, paṭiññātakaraṇena ca. Kiñca tattha sammukhāvinayasmiṃ? Dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatā…pe… kā ca tattha puggalasammukhatā? Yo ca deseti, yassa ca deseti, ubho sammukhībhūtā honti – ayaṃ tattha puggalasammukhatā. Kiñca tattha paṭiññātakaraṇasmiṃ? Yā paṭiññātakaraṇassa kammassa kiriyā karaṇaṃ upagamanaṃ ajjhupagamanaṃ adhivāsanā appaṭikkosanā – idaṃ tattha paṭiññātakaraṇasmiṃ. Evaṃ vūpasantaṃ ce, bhikkhave, adhikaraṇaṃ paṭiggāhako ukkoṭeti, ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno; taṃ paṭidesemī’ti. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಸರತಿ, ವಿವರತಿ, ಉತ್ತಾನಿಂ ಕರೋತಿ, ದೇಸೇತಿ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಅಹಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯನ್ತಿ। ತೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘ಪಸ್ಸಸೀ’ತಿ? ‘ಆಮ ಪಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ‘ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu āpattiṃ sarati, vivarati, uttāniṃ karoti, deseti. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmassa bhikkhuno āpattiṃ paṭiggaṇheyyanti. Tena vattabbo – ‘passasī’ti? ‘Āma passāmī’ti. ‘Āyatiṃ saṃvareyyāsī’ti.
‘‘ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ। ಕೇನ ವೂಪಸನ್ತಂ? ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚ । ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಸ್ಮಿಂ? ಸಙ್ಘಸಮ್ಮುಖತಾ, ಧಮ್ಮಸಮ್ಮುಖತಾ, ವಿನಯಸಮ್ಮುಖತಾ, ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ…ಪೇ॰… ಏವಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೋ ಉಕ್ಕೋಟೇತಿ, ಉಕ್ಕೋಟನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ; ಛನ್ದದಾಯಕೋ ಖೀಯತಿ, ಖೀಯನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
‘‘Idaṃ vuccati, bhikkhave, adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ. Kena vūpasantaṃ? Sammukhāvinayena ca, paṭiññātakaraṇena ca . Kiñca tattha sammukhāvinayasmiṃ? Saṅghasammukhatā, dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatā…pe… evaṃ vūpasantaṃ ce, bhikkhave, adhikaraṇaṃ paṭiggāhako ukkoṭeti, ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ; chandadāyako khīyati, khīyanakaṃ pācittiyaṃ.
Footnotes: