| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मसङ्गणी-मूलटीका • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
पटिपदाचतुक्कवण्णना
Paṭipadācatukkavaṇṇanā
१७६-१८०. तस्स तस्स झानस्स उपचारन्ति नीवरणवितक्कविचारनिकन्तियादीनं वूपसमा थिरभूतो कामावचरसमाधि। तदनुधम्मताति तदनुरूपताभूता, सा पन तदस्सादसङ्खाता तदस्सादसम्पयुत्तक्खन्धसङ्खाता वा मिच्छासतीति वदन्ति। अविगतनिकन्तिका तंतंपरिहरणसतीतिपि वत्तुं वट्टतीति एवञ्च कत्वा ‘‘सतिया वा निकन्तिया वा’’ति विकप्पो कतो। आगमनवसेनापि च पटिपदा होन्तियेवाति इदं कदाचि दुतियादीनं पठमादिआगमनकतपटिपदतं सन्धाय वुत्तं। अपि-सद्दो हि अनेकन्तिकतं दीपेति, एतस्स अनेकन्तिकत्ता एव च पाळियं एकेकस्मिं झाने चतस्सो पटिपदा चत्तारि आरम्मणानि सोळसक्खत्तुकञ्च विसुं विसुं योजितं। अञ्ञथा एकेकस्मिं पटिपदादिम्हि नव नव झानानि योजेतब्बानि सियुन्ति।
176-180. Tassa tassa jhānassa upacāranti nīvaraṇavitakkavicāranikantiyādīnaṃ vūpasamā thirabhūto kāmāvacarasamādhi. Tadanudhammatāti tadanurūpatābhūtā, sā pana tadassādasaṅkhātā tadassādasampayuttakkhandhasaṅkhātā vā micchāsatīti vadanti. Avigatanikantikā taṃtaṃpariharaṇasatītipi vattuṃ vaṭṭatīti evañca katvā ‘‘satiyā vā nikantiyā vā’’ti vikappo kato. Āgamanavasenāpi ca paṭipadā hontiyevāti idaṃ kadāci dutiyādīnaṃ paṭhamādiāgamanakatapaṭipadataṃ sandhāya vuttaṃ. Api-saddo hi anekantikataṃ dīpeti, etassa anekantikattā eva ca pāḷiyaṃ ekekasmiṃ jhāne catasso paṭipadā cattāri ārammaṇāni soḷasakkhattukañca visuṃ visuṃ yojitaṃ. Aññathā ekekasmiṃ paṭipadādimhi nava nava jhānāni yojetabbāni siyunti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / धम्मसङ्गणीपाळि • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / रूपावचरकुसलं • Rūpāvacarakusalaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / अभिधम्मपिटक (अट्ठकथा) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / धम्मसङ्गणि-अट्ठकथा • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / पटिपदाचतुक्कं • Paṭipadācatukkaṃ
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / धम्मसङ्गणी-अनुटीका • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / पटिपदाचतुक्कादिवण्णना • Paṭipadācatukkādivaṇṇanā
