| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៣. បដិបទាសុត្តវណ្ណនា
3. Paṭipadāsuttavaṇṇanā
៣. តតិយេ មិច្ឆាបដិបទន្តិ អយំ តាវ អនិយ្យានិកបដិបទា។ ននុ ច អវិជ្ជាបច្ចយា បុញ្ញាភិសង្ខារោបិ អត្ថិ អានេញ្ជាភិសង្ខារោបិ, សោ កថំ មិច្ឆាបដិបទា ហោតីតិ។ វដ្ដសីសត្តា។ យញ្ហិ កិញ្ចិ ភវត្តយសង្ខាតំ វដ្ដំ បត្ថេត្វា បវត្តិតំ, អន្តមសោ បញ្ចាភិញ្ញា អដ្ឋ វា បន សមាបត្តិយោ, សព្ពំ តំ វដ្ដបក្ខិយំ វដ្ដសីសន្តិ វដ្ដសីសត្តា មិច្ឆាបដិបទាវ ហោតិ។ យំ បន កិញ្ចិ វិវដ្ដំ និព្ពានំ បត្ថេត្វា បវត្តិតំ, អន្តមសោ ឧឡុង្កយាគុមត្តទានម្បិ បណ្ណមុដ្ឋិទានមត្តម្បិ, សព្ពំ តំ វិវដ្ដបក្ខិយំ វិវដ្ដនិស្សិតំ, វិវដ្ដបក្ខិកត្តា សម្មាបដិបទាវ ហោតិ។ អប្បមត្តកម្បិ ហិ បណ្ណមុដ្ឋិមត្តទានកុសលំ វា ហោតុ មហន្តំ វេលាមទានាទិកុសលំ វា, សចេ វដ្ដសម្បត្តិំ បត្ថេត្វា វដ្ដនិស្សិតវសេន មិច្ឆា ឋបិតំ ហោតិ, វដ្ដមេវ អាហរិតុំ សក្កោតិ, នោ វិវដ្ដំ។ ‘‘ឥទំ មេ ទានំ អាសវក្ខយាវហំ ហោតូ’’តិ ឯវំ បន វិវដ្ដំ បត្ថេន្តេន វិវដ្ដវសេន សម្មា ឋបិតំ អរហត្តម្បិ បច្ចេកពោធិញាណម្បិ សព្ពញ្ញុតញ្ញាណម្បិ ទាតុំ សក្កោតិយេវ, ន អរហត្តំ អប្បត្វា បរិយោសានំ គច្ឆតិ។ ឥតិ អនុលោមវសេន មិច្ឆាបដិបទា, បដិលោមវសេន សម្មាបដិបទា ទេសិតាតិ វេទិតព្ពា។ ននុ ចេត្ថ បដិបទា បុច្ឆិតា, និព្ពានំ ភាជិតំ, និយ្យាតនេបិ បដិបទាវ និយ្យាតិតា។ ន ច និព្ពានស្ស បដិបទាតិ នាមំ, សវិបស្សនានំ បន ចតុន្នំ មគ្គានមេតំ នាមំ, តស្មា បុច្ឆានិយ្យាតនេហិ បទភាជនំ ន សមេតីតិ។ នោ ន សមេតិ, កស្មា? ផលេន បដិបទាយ ទស្សិតត្តា។ ផលេន ហេត្ថ បដិបទា ទស្សិតា។ ‘‘អវិជ្ជាយ ត្វេវ អសេសវិរាគនិរោធា សង្ខារនិរោធោ’’តិ ឯតំ និរោធសង្ខាតំ និព្ពានំ យស្សា បដិបទាយ ផលំ, អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សម្មាបដិបទាតិ អយមេត្ថ អត្ថោ។ ឥមស្មិញ្ច អត្ថេ អសេសវិរាគនិរោធាតិ ឯត្ថ វិរាគោ និរោធស្សេវ វេវចនំ, អសេសវិរាគា អសេសនិរោធាតិ អយញ្ហេត្ថ អធិប្បាយោ។ យេន វា វិរាគសង្ខាតេន មគ្គេន អសេសនិរោធោ ហោតិ, តំ ទស្សេតុំ ឯតំ បទភាជនំ វុត្តំ។ ឯវញ្ហិ សតិ សានុភាវា បដិបទា វិភត្តា ហោតិ។ ឥតិ ឥមស្មិម្បិ សុត្តេ វដ្ដវិវដ្ដមេវ កថិតន្តិ។ តតិយំ។
3. Tatiye micchāpaṭipadanti ayaṃ tāva aniyyānikapaṭipadā. Nanu ca avijjāpaccayā puññābhisaṅkhāropi atthi āneñjābhisaṅkhāropi, so kathaṃ micchāpaṭipadā hotīti. Vaṭṭasīsattā. Yañhi kiñci bhavattayasaṅkhātaṃ vaṭṭaṃ patthetvā pavattitaṃ, antamaso pañcābhiññā aṭṭha vā pana samāpattiyo, sabbaṃ taṃ vaṭṭapakkhiyaṃ vaṭṭasīsanti vaṭṭasīsattā micchāpaṭipadāva hoti. Yaṃ pana kiñci vivaṭṭaṃ nibbānaṃ patthetvā pavattitaṃ, antamaso uḷuṅkayāgumattadānampi paṇṇamuṭṭhidānamattampi, sabbaṃ taṃ vivaṭṭapakkhiyaṃ vivaṭṭanissitaṃ, vivaṭṭapakkhikattā sammāpaṭipadāva hoti. Appamattakampi hi paṇṇamuṭṭhimattadānakusalaṃ vā hotu mahantaṃ velāmadānādikusalaṃ vā, sace vaṭṭasampattiṃ patthetvā vaṭṭanissitavasena micchā ṭhapitaṃ hoti, vaṭṭameva āharituṃ sakkoti, no vivaṭṭaṃ. ‘‘Idaṃ me dānaṃ āsavakkhayāvahaṃ hotū’’ti evaṃ pana vivaṭṭaṃ patthentena vivaṭṭavasena sammā ṭhapitaṃ arahattampi paccekabodhiñāṇampi sabbaññutaññāṇampi dātuṃ sakkotiyeva, na arahattaṃ appatvā pariyosānaṃ gacchati. Iti anulomavasena micchāpaṭipadā, paṭilomavasena sammāpaṭipadā desitāti veditabbā. Nanu cettha paṭipadā pucchitā, nibbānaṃ bhājitaṃ, niyyātanepi paṭipadāva niyyātitā. Na ca nibbānassa paṭipadāti nāmaṃ, savipassanānaṃ pana catunnaṃ maggānametaṃ nāmaṃ, tasmā pucchāniyyātanehi padabhājanaṃ na sametīti. No na sameti, kasmā? Phalena paṭipadāya dassitattā. Phalena hettha paṭipadā dassitā. ‘‘Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho’’ti etaṃ nirodhasaṅkhātaṃ nibbānaṃ yassā paṭipadāya phalaṃ, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāpaṭipadāti ayamettha attho. Imasmiñca atthe asesavirāganirodhāti ettha virāgo nirodhasseva vevacanaṃ, asesavirāgā asesanirodhāti ayañhettha adhippāyo. Yena vā virāgasaṅkhātena maggena asesanirodho hoti, taṃ dassetuṃ etaṃ padabhājanaṃ vuttaṃ. Evañhi sati sānubhāvā paṭipadā vibhattā hoti. Iti imasmimpi sutte vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti. Tatiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. បដិបទាសុត្តំ • 3. Paṭipadāsuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣. បដិបទាសុត្តវណ្ណនា • 3. Paṭipadāsuttavaṇṇanā
