| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
3. පටිපදාසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Paṭipadāsuttavaṇṇanā
3. තතියෙ මිච්‌ඡාපටිපදන්‌ති අයං තාව අනිය්‍යානිකපටිපදා. නනු ච අවිජ්‌ජාපච්‌චයා පුඤ්‌ඤාභිසඞ්‌ඛාරොපි අත්‌ථි ආනෙඤ්‌ජාභිසඞ්‌ඛාරොපි, සො කථං මිච්‌ඡාපටිපදා හොතීති. වට්‌ටසීසත්‌තා. යඤ්‌හි කිඤ්‌චි භවත්‌තයසඞ්‌ඛාතං වට්‌ටං පත්‌ථෙත්‌වා පවත්‌තිතං, අන්‌තමසො පඤ්‌චාභිඤ්‌ඤා අට්‌ඨ වා පන සමාපත්‌තියො, සබ්‌බං තං වට්‌ටපක්‌ඛියං වට්‌ටසීසන්‌ති වට්‌ටසීසත්‌තා මිච්‌ඡාපටිපදාව හොති. යං පන කිඤ්‌චි විවට්‌ටං නිබ්‌බානං පත්‌ථෙත්‌වා පවත්‌තිතං, අන්‌තමසො උළුඞ්‌කයාගුමත්‌තදානම්‌පි පණ්‌ණමුට්‌ඨිදානමත්‌තම්‌පි, සබ්‌බං තං විවට්‌ටපක්‌ඛියං විවට්‌ටනිස්‌සිතං, විවට්‌ටපක්‌ඛිකත්‌තා සම්‌මාපටිපදාව හොති. අප්‌පමත්‌තකම්‌පි හි පණ්‌ණමුට්‌ඨිමත්‌තදානකුසලං වා හොතු මහන්‌තං වෙලාමදානාදිකුසලං වා, සචෙ වට්‌ටසම්‌පත්‌තිං පත්‌ථෙත්‌වා වට්‌ටනිස්‌සිතවසෙන මිච්‌ඡා ඨපිතං හොති, වට්‌ටමෙව ආහරිතුං සක්‌කොති, නො විවට්‌ටං. ‘‘ඉදං මෙ දානං ආසවක්‌ඛයාවහං හොතූ’’ති එවං පන විවට්‌ටං පත්‌ථෙන්‌තෙන විවට්‌ටවසෙන සම්‌මා ඨපිතං අරහත්‌තම්‌පි පච්‌චෙකබොධිඤාණම්‌පි සබ්‌බඤ්‌ඤුතඤ්‌ඤාණම්‌පි දාතුං සක්‌කොතියෙව, න අරහත්‌තං අප්‌පත්‌වා පරියොසානං ගච්‌ඡති. ඉති අනුලොමවසෙන මිච්‌ඡාපටිපදා, පටිලොමවසෙන සම්‌මාපටිපදා දෙසිතාති වෙදිතබ්‌බා. නනු චෙත්‌ථ පටිපදා පුච්‌ඡිතා, නිබ්‌බානං භාජිතං, නිය්‍යාතනෙපි පටිපදාව නිය්‍යාතිතා. න ච නිබ්‌බානස්‌ස පටිපදාති නාමං, සවිපස්‌සනානං පන චතුන්‌නං මග්‌ගානමෙතං නාමං, තස්‌මා පුච්‌ඡානිය්‍යාතනෙහි පදභාජනං න සමෙතීති. නො න සමෙති, කස්‌මා? ඵලෙන පටිපදාය දස්‌සිතත්‌තා. ඵලෙන හෙත්‌ථ පටිපදා දස්‌සිතා. ‘‘අවිජ්‌ජාය ත්‌වෙව අසෙසවිරාගනිරොධා සඞ්‌ඛාරනිරොධො’’ති එතං නිරොධසඞ්‌ඛාතං නිබ්‌බානං යස්‌සා පටිපදාය ඵලං, අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, සම්‌මාපටිපදාති අයමෙත්‌ථ අත්‌ථො. ඉමස්‌මිඤ්‌ච අත්‌ථෙ අසෙසවිරාගනිරොධාති එත්‌ථ විරාගො නිරොධස්‌සෙව වෙවචනං, අසෙසවිරාගා අසෙසනිරොධාති අයඤ්‌හෙත්‌ථ අධිප්‌පායො. යෙන වා විරාගසඞ්‌ඛාතෙන මග්‌ගෙන අසෙසනිරොධො හොති, තං දස්‌සෙතුං එතං පදභාජනං වුත්‌තං. එවඤ්‌හි සති සානුභාවා පටිපදා විභත්‌තා හොති. ඉති ඉමස්‌මිම්‌පි සුත්‌තෙ වට්‌ටවිවට්‌ටමෙව කථිතන්‌ති. තතියං.
3. Tatiye micchāpaṭipadanti ayaṃ tāva aniyyānikapaṭipadā. Nanu ca avijjāpaccayā puññābhisaṅkhāropi atthi āneñjābhisaṅkhāropi, so kathaṃ micchāpaṭipadā hotīti. Vaṭṭasīsattā. Yañhi kiñci bhavattayasaṅkhātaṃ vaṭṭaṃ patthetvā pavattitaṃ, antamaso pañcābhiññā aṭṭha vā pana samāpattiyo, sabbaṃ taṃ vaṭṭapakkhiyaṃ vaṭṭasīsanti vaṭṭasīsattā micchāpaṭipadāva hoti. Yaṃ pana kiñci vivaṭṭaṃ nibbānaṃ patthetvā pavattitaṃ, antamaso uḷuṅkayāgumattadānampi paṇṇamuṭṭhidānamattampi, sabbaṃ taṃ vivaṭṭapakkhiyaṃ vivaṭṭanissitaṃ, vivaṭṭapakkhikattā sammāpaṭipadāva hoti. Appamattakampi hi paṇṇamuṭṭhimattadānakusalaṃ vā hotu mahantaṃ velāmadānādikusalaṃ vā, sace vaṭṭasampattiṃ patthetvā vaṭṭanissitavasena micchā ṭhapitaṃ hoti, vaṭṭameva āharituṃ sakkoti, no vivaṭṭaṃ. ‘‘Idaṃ me dānaṃ āsavakkhayāvahaṃ hotū’’ti evaṃ pana vivaṭṭaṃ patthentena vivaṭṭavasena sammā ṭhapitaṃ arahattampi paccekabodhiñāṇampi sabbaññutaññāṇampi dātuṃ sakkotiyeva, na arahattaṃ appatvā pariyosānaṃ gacchati. Iti anulomavasena micchāpaṭipadā, paṭilomavasena sammāpaṭipadā desitāti veditabbā. Nanu cettha paṭipadā pucchitā, nibbānaṃ bhājitaṃ, niyyātanepi paṭipadāva niyyātitā. Na ca nibbānassa paṭipadāti nāmaṃ, savipassanānaṃ pana catunnaṃ maggānametaṃ nāmaṃ, tasmā pucchāniyyātanehi padabhājanaṃ na sametīti. No na sameti, kasmā? Phalena paṭipadāya dassitattā. Phalena hettha paṭipadā dassitā. ‘‘Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho’’ti etaṃ nirodhasaṅkhātaṃ nibbānaṃ yassā paṭipadāya phalaṃ, ayaṃ vuccati, bhikkhave, sammāpaṭipadāti ayamettha attho. Imasmiñca atthe asesavirāganirodhāti ettha virāgo nirodhasseva vevacanaṃ, asesavirāgā asesanirodhāti ayañhettha adhippāyo. Yena vā virāgasaṅkhātena maggena asesanirodho hoti, taṃ dassetuṃ etaṃ padabhājanaṃ vuttaṃ. Evañhi sati sānubhāvā paṭipadā vibhattā hoti. Iti imasmimpi sutte vaṭṭavivaṭṭameva kathitanti. Tatiyaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 3. පටිපදාසුත්‌තං • 3. Paṭipadāsuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 3. පටිපදාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Paṭipadāsuttavaṇṇanā
