| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៤. បដិបត្តិវគ្គវណ្ណនា
4. Paṭipattivaggavaṇṇanā
៣១-៤០. អយាថាវបដិបត្តិ, ន យថាបដិបត្តិ, ហេតុម្ហិបិ ផលេបិ អយាថាវវត្ថុសាធនតោ។ ឯកំ សុត្តំ ធម្មវសេន កថិតំ បដិបត្តិវសេន។ ឯកំ សុត្តំ បុគ្គលវសេន កថិតំ បដិបន្នកវសេន។ សំសារមហោឃស្ស បរតីរភាវតោ យោ នំ អធិគច្ឆតិ, តំ បារេតិ គមេតីតិ បារំ, និព្ពានំ, តព្ពិធុរតាយ នត្ថិ ឯត្ថ បារន្តិ អបារំ, សំសារោតិ វុត្តំ – ‘‘អបារាបារន្តិ វដ្ដតោ និព្ពាន’’ន្តិ។ បារង្គតាតិ អសេក្ខេ សន្ធាយ។ យេបិ គច្ឆន្តីតិ សេក្ខេ។ យេបិ គមិស្សន្តីតិ កល្យាណបុថុជ្ជនេ។ បារគាមិនោតិ ឯត្ថ កិត-សទ្ទោ តិកាលវាចីតិ ឯវំ វុត្តំ។
31-40.Ayāthāvapaṭipatti, na yathāpaṭipatti, hetumhipi phalepi ayāthāvavatthusādhanato. Ekaṃ suttaṃ dhammavasena kathitaṃ paṭipattivasena. Ekaṃ suttaṃ puggalavasena kathitaṃ paṭipannakavasena. Saṃsāramahoghassa paratīrabhāvato yo naṃ adhigacchati, taṃ pāreti gametīti pāraṃ, nibbānaṃ, tabbidhuratāya natthi ettha pāranti apāraṃ, saṃsāroti vuttaṃ – ‘‘apārāpāranti vaṭṭato nibbāna’’nti. Pāraṅgatāti asekkhe sandhāya. Yepi gacchantīti sekkhe. Yepi gamissantīti kalyāṇaputhujjane. Pāragāminoti ettha kita-saddo tikālavācīti evaṃ vuttaṃ.
តីរន្តិ ឱរិមតីរមាហ។ តេន វុត្តំ ‘‘វដ្ដមេវ អនុធាវតី’’តិ។ ឯកន្តកាឡកត្តា ចិត្តស្ស អបភស្សរភាវករណតោ កណ្ហាភិជាតិហេតុតោ ច វុត្តំ ‘‘កណ្ហន្តិ អកុសលធម្ម’’ន្តិ។ វោទានភាវតោ ចិត្តស្ស បភស្សរភាវករណតោ សុក្កាភិជាតិហេតុតោ ច វុត្តំ – ‘‘សុក្កន្តិ កុសលធម្ម’’ន្តិ។ កិលេសមារ-អភិសង្ខារមារ-មច្ចុមារានំ បវត្តិដ្ឋានតាយ ឱកំ វុច្ចតិ វដ្ដំ, តព្ពិធុរតាយ អនោកន្តិ និព្ពានន្តិ អាហ – ‘‘ឱកា អនោកន្តិ វដ្ដតោ និព្ពាន’’ន្តិ។
Tīranti orimatīramāha. Tena vuttaṃ ‘‘vaṭṭameva anudhāvatī’’ti. Ekantakāḷakattā cittassa apabhassarabhāvakaraṇato kaṇhābhijātihetuto ca vuttaṃ ‘‘kaṇhanti akusaladhamma’’nti. Vodānabhāvato cittassa pabhassarabhāvakaraṇato sukkābhijātihetuto ca vuttaṃ – ‘‘sukkanti kusaladhamma’’nti. Kilesamāra-abhisaṅkhāramāra-maccumārānaṃ pavattiṭṭhānatāya okaṃ vuccati vaṭṭaṃ, tabbidhuratāya anokanti nibbānanti āha – ‘‘okā anokanti vaṭṭato nibbāna’’nti.
បរមត្ថតោ សមណា វុច្ចន្តិ អរិយា, សមណានំ ភាវោ សាមញ្ញំ, អរិយមគ្គោ, តេន អរណីយតោ ឧបគន្តព្ពតោ សាមញ្ញត្ថោ និព្ពានន្តិ អាហ – ‘‘សាមញ្ញត្ថន្តិ និព្ពានំ, តំ ហី’’តិអាទិ។ ព្រហ្មញ្ញត្ថន្តិ ឯត្ថាបិ ឥមិនា នយេន អត្ថោ វេទិតព្ពោ។ ព្រហ្មញ្ញេន អរិយមគ្គេន។ រាគក្ខយោតិ ឯត្ថ ឥតិ-សទ្ទោ អាទិសទ្ទត្ថោ។ តេន ‘‘ទោសក្ខយោ មោហក្ខយោ’’តិ បទទ្វយំ សង្គណ្ហាតិ។ វដ្ដតិយេវាតិ វទន្តិ ‘‘រាគក្ខយោ’’តិ។ បរិយាយេន ហិ អរហត្តស្ស វត្តព្ពត្តាតិ។
Paramatthato samaṇā vuccanti ariyā, samaṇānaṃ bhāvo sāmaññaṃ, ariyamaggo, tena araṇīyato upagantabbato sāmaññattho nibbānanti āha – ‘‘sāmaññatthanti nibbānaṃ, taṃ hī’’tiādi. Brahmaññatthanti etthāpi iminā nayena attho veditabbo. Brahmaññena ariyamaggena. Rāgakkhayoti ettha iti-saddo ādisaddattho. Tena ‘‘dosakkhayo mohakkhayo’’ti padadvayaṃ saṅgaṇhāti. Vaṭṭatiyevāti vadanti ‘‘rāgakkhayo’’ti. Pariyāyena hi arahattassa vattabbattāti.
បដិបត្តិវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paṭipattivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya
១. បឋមបដិបត្តិសុត្តំ • 1. Paṭhamapaṭipattisuttaṃ
២. ទុតិយបដិបត្តិសុត្តំ • 2. Dutiyapaṭipattisuttaṃ
៣. វិរទ្ធសុត្តំ • 3. Viraddhasuttaṃ
៤. បារង្គមសុត្តំ • 4. Pāraṅgamasuttaṃ
៥. បឋមសាមញ្ញសុត្តំ • 5. Paṭhamasāmaññasuttaṃ
៦. ទុតិយសាមញ្ញសុត្តំ • 6. Dutiyasāmaññasuttaṃ
៧. បឋមព្រហ្មញ្ញសុត្តំ • 7. Paṭhamabrahmaññasuttaṃ
៨. ទុតិយព្រហ្មញ្ញសុត្តំ • 8. Dutiyabrahmaññasuttaṃ
៩. បឋមព្រហ្មចរិយសុត្តំ • 9. Paṭhamabrahmacariyasuttaṃ
១០. ទុតិយព្រហ្មចរិយសុត្តំ • 10. Dutiyabrahmacariyasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. បដិបត្តិវគ្គវណ្ណនា • 4. Paṭipattivaggavaṇṇanā
