| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၂. ပဋိသန္ဒဟနပဉ္ဟော
2. Paṭisandahanapañho
၂. ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ယော န ပဋိသန္ဒဟတိ, ဇာနာတိ သော ‘န ပဋိသန္ဒဟိသ္သာမီ’တိ? ‘‘အာမ, မဟာရာဇ, ယော န ပဋိသန္ဒဟတိ, ဇာနာတိ သော ‘န ပဋိသန္ဒဟိသ္သာမီ’တိ။ ‘‘ကထံ, ဘန္တေ, ဇာနာတီ’’တိ? ‘‘ယော ဟေတု ယော ပစ္စယော, မဟာရာဇ, ပဋိသန္ဒဟနာယ, တသ္သ ဟေတုသ္သ တသ္သ ပစ္စယသ္သ ဥပရမာ ဇာနာတိ သော ‘န ပဋိသန္ဒဟိသ္သာမီ’’’တိ။
2. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti? ‘‘Āma, mahārāja, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, jānātī’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo, mahārāja, paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’’’ti.
‘‘ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ကသ္သကော ဂဟပတိကော ကသိတ္ဝာ စ ဝပိတ္ဝာ စ ဓညာဂာရံ ပရိပူရေယ္ယ။ သော အပရေန သမယေန နေဝ ကသ္သေယ္ယ န ဝပ္ပေယ္ယ, ယထာသမ္ဘတဉ္စ ဓညံ ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ ဝာ ဝိသဇ္ဇေယ္ယ ဝာ ယထာ ပစ္စယံ ဝာ ကရေယ္ယ, ဇာနေယ္ယ သော, မဟာရာဇ, ကသ္သကော ဂဟပတိကော ‘န မေ ဓညာဂာရံ ပရိပူရေသ္သတီ’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ဇာနေယ္ယာ’’တိ။ ‘‘ကထံ ဇာနေယ္ယာ’’တိ? ‘‘ယော ဟေတု ယော ပစ္စယော ဓညာဂာရသ္သ ပရိပူရဏာယ, တသ္သ ဟေတုသ္သ တသ္သ ပစ္စယသ္သ ဥပရမာ ဇာနာတိ ‘န မေ ဓညာဂာရံ ပရိပူရေသ္သတီ’’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယော ဟေတု ယော ပစ္စယော ပဋိသန္ဒဟနာယ, တသ္သ ဟေတုသ္သ တသ္သ ပစ္စယသ္သ ဥပရမာ ဇာနာတိ သော ‘န ပဋိသန္ဒဟိသ္သာမီ’တိ။
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kassako gahapatiko kasitvā ca vapitvā ca dhaññāgāraṃ paripūreyya. So aparena samayena neva kasseyya na vappeyya, yathāsambhatañca dhaññaṃ paribhuñjeyya vā visajjeyya vā yathā paccayaṃ vā kareyya, jāneyya so, mahārāja, kassako gahapatiko ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’ti? ‘‘Āma, bhante, jāneyyā’’ti. ‘‘Kathaṃ jāneyyā’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo dhaññāgārassa paripūraṇāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yo hetu yo paccayo paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti.
‘‘ကလ္လောသိ, ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ။
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
ပဋိသန္ဒဟနပဉ္ဟော ဒုတိယော။
Paṭisandahanapañho dutiyo.
