| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
2. පටිසන්‌දහනපඤ්‌හො
2. Paṭisandahanapañho
2. රාජා ආහ ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, යො න පටිසන්‌දහති, ජානාති සො ‘න පටිසන්‌දහිස්‌සාමී’ති? ‘‘ආම, මහාරාජ, යො න පටිසන්‌දහති, ජානාති සො ‘න පටිසන්‌දහිස්‌සාමී’ති. ‘‘කථං, භන්‌තෙ, ජානාතී’’ති? ‘‘යො හෙතු යො පච්‌චයො, මහාරාජ, පටිසන්‌දහනාය, තස්‌ස හෙතුස්‌ස තස්‌ස පච්‌චයස්‌ස උපරමා ජානාති සො ‘න පටිසන්‌දහිස්‌සාමී’’’ති.
2. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti? ‘‘Āma, mahārāja, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, jānātī’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo, mahārāja, paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’’’ti.
‘‘ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, කස්‌සකො ගහපතිකො කසිත්‌වා ච වපිත්‌වා ච ධඤ්‌ඤාගාරං පරිපූරෙය්‍ය. සො අපරෙන සමයෙන නෙව කස්‌සෙය්‍ය න වප්‌පෙය්‍ය, යථාසම්‌භතඤ්‌ච ධඤ්‌ඤං පරිභුඤ්‌ජෙය්‍ය වා විසජ්‌ජෙය්‍ය වා යථා පච්‌චයං වා කරෙය්‍ය, ජානෙය්‍ය සො, මහාරාජ, කස්‌සකො ගහපතිකො ‘න මෙ ධඤ්‌ඤාගාරං පරිපූරෙස්‌සතී’ති? ‘‘ආම, භන්‌තෙ, ජානෙය්‍යා’’ති. ‘‘කථං ජානෙය්‍යා’’ති? ‘‘යො හෙතු යො පච්‌චයො ධඤ්‌ඤාගාරස්‌ස පරිපූරණාය, තස්‌ස හෙතුස්‌ස තස්‌ස පච්‌චයස්‌ස උපරමා ජානාති ‘න මෙ ධඤ්‌ඤාගාරං පරිපූරෙස්‌සතී’’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යො හෙතු යො පච්‌චයො පටිසන්‌දහනාය, තස්‌ස හෙතුස්‌ස තස්‌ස පච්‌චයස්‌ස උපරමා ජානාති සො ‘න පටිසන්‌දහිස්‌සාමී’ති.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kassako gahapatiko kasitvā ca vapitvā ca dhaññāgāraṃ paripūreyya. So aparena samayena neva kasseyya na vappeyya, yathāsambhatañca dhaññaṃ paribhuñjeyya vā visajjeyya vā yathā paccayaṃ vā kareyya, jāneyya so, mahārāja, kassako gahapatiko ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’ti? ‘‘Āma, bhante, jāneyyā’’ti. ‘‘Kathaṃ jāneyyā’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo dhaññāgārassa paripūraṇāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yo hetu yo paccayo paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti.
‘‘කල්‌ලොසි, භන්‌තෙ නාගසෙනා’’ති.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
පටිසන්‌දහනපඤ්‌හො දුතියො.
Paṭisandahanapañho dutiyo.
