| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੨. ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਨਪਞ੍ਹੋ
2. Paṭisandahanapañho
੨. ਰਾਜਾ ਆਹ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਯੋ ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਤਿ, ਜਾਨਾਤਿ ਸੋ ‘ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋ ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਤਿ, ਜਾਨਾਤਿ ਸੋ ‘ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ‘‘ਕਥਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯੋ ਹੇਤੁ ਯੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਨਾਯ, ਤਸ੍ਸ ਹੇਤੁਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਉਪਰਮਾ ਜਾਨਾਤਿ ਸੋ ‘ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ।
2. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti? ‘‘Āma, mahārāja, yo na paṭisandahati, jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, jānātī’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo, mahārāja, paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’’’ti.
‘‘ਓਪਮ੍ਮਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਸ੍ਸਕੋ ਗਹਪਤਿਕੋ ਕਸਿਤ੍વਾ ਚ વਪਿਤ੍વਾ ਚ ਧਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਪਰਿਪੂਰੇਯ੍ਯ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਨੇવ ਕਸ੍ਸੇਯ੍ਯ ਨ વਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਯਥਾਸਮ੍ਭਤਞ੍ਚ ਧਞ੍ਞਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ વਾ વਿਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ વਾ ਯਥਾ ਪਚ੍ਚਯਂ વਾ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਜਾਨੇਯ੍ਯ ਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਸ੍ਸਕੋ ਗਹਪਤਿਕੋ ‘ਨ ਮੇ ਧਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਾਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕਥਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯੋ ਹੇਤੁ ਯੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਧਞ੍ਞਾਗਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਪੂਰਣਾਯ, ਤਸ੍ਸ ਹੇਤੁਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਉਪਰਮਾ ਜਾਨਾਤਿ ‘ਨ ਮੇ ਧਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋ ਹੇਤੁ ਯੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਨਾਯ, ਤਸ੍ਸ ਹੇਤੁਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਉਪਰਮਾ ਜਾਨਾਤਿ ਸੋ ‘ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ।
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kassako gahapatiko kasitvā ca vapitvā ca dhaññāgāraṃ paripūreyya. So aparena samayena neva kasseyya na vappeyya, yathāsambhatañca dhaññaṃ paribhuñjeyya vā visajjeyya vā yathā paccayaṃ vā kareyya, jāneyya so, mahārāja, kassako gahapatiko ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’ti? ‘‘Āma, bhante, jāneyyā’’ti. ‘‘Kathaṃ jāneyyā’’ti? ‘‘Yo hetu yo paccayo dhaññāgārassa paripūraṇāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti ‘na me dhaññāgāraṃ paripūressatī’’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, yo hetu yo paccayo paṭisandahanāya, tassa hetussa tassa paccayassa uparamā jānāti so ‘na paṭisandahissāmī’ti.
‘‘ਕਲ੍ਲੋਸਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨਾ’’ਤਿ।
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਨਪਞ੍ਹੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Paṭisandahanapañho dutiyo.
