| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
११८. पटिस्सवदुक्कटापत्तिकथा
118. Paṭissavadukkaṭāpattikathā
२०७. पटिस्सवे आपत्ति दुक्कटस्साति एत्थ किं वस्सावासपटिस्सुतेयेव दुक्कटापत्ति होतीति आह ‘‘न केवल’’न्तिआदि। एतस्सेवाति वस्सावासस्सेव। एवमादिनापीति पिसद्दो ‘‘पटिस्सवे’’ति एत्थ योजेतब्बो। ‘‘पटिस्सवेपी’’ति हि अत्थो। तस्स तस्साति कम्मस्स। तञ्च खोति तञ्च दुक्कटं विसंवादनपच्चया होतीति योजना। पठमम्पीति पिसद्दो ‘‘पच्छापी’’ति पदं सम्पिण्डेति। पठमम्पि हि पाचित्तियं, पच्छापि दुक्कटन्ति अत्थो।
207.Paṭissave āpatti dukkaṭassāti ettha kiṃ vassāvāsapaṭissuteyeva dukkaṭāpatti hotīti āha ‘‘na kevala’’ntiādi. Etassevāti vassāvāsasseva. Evamādināpīti pisaddo ‘‘paṭissave’’ti ettha yojetabbo. ‘‘Paṭissavepī’’ti hi attho. Tassa tassāti kammassa. Tañca khoti tañca dukkaṭaṃ visaṃvādanapaccayā hotīti yojanā. Paṭhamampīti pisaddo ‘‘pacchāpī’’ti padaṃ sampiṇḍeti. Paṭhamampi hi pācittiyaṃ, pacchāpi dukkaṭanti attho.
सो तदहेव अकरणीयोतिआदीसु एवं विनिच्छयो वेदितब्बोति योजना। पुरिमिका च न पञ्ञायतीति एत्थ पुरे भवा पुरिमा, सा एव पुरिमिका, पाटिपदतिथी। नानासीमाय द्वीसु आवासेसु वस्सं उपगच्छन्तस्स दुतिये ‘‘वसिस्सामी’’ति पठमावासस्स उपचारतो निक्खन्तमत्ते पठमसेनासनग्गाहस्स पस्सम्भनं सन्धाय वुत्तं ‘‘पुरिमिका च न पञ्ञायती’’ति। अरुणं अनुट्ठापेत्वाति वस्सं उपगमनविहारे अरुणं अनुट्ठापेत्वा। तदहेवाति तस्मिं वस्सूपगमनअहनि एव, पक्कन्तस्सापीति सम्बन्धो। पिसद्दस्स गरहत्थं दस्सेन्तो आह ‘‘को पन वादो’’तिआदि। आलयोति चित्तस्स अल्लीयनं। असतियाति सतिपमुट्ठेन। वस्सं न उपेतीति ‘‘इमस्मिं विहारे इमं तेमासं वस्सं उपेमी’’ति (महाव॰ अट्ठ॰ १८४) वचीभेदं कत्वा वस्सं न उपेति।
So tadaheva akaraṇīyotiādīsu evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Purimikā ca na paññāyatīti ettha pure bhavā purimā, sā eva purimikā, pāṭipadatithī. Nānāsīmāya dvīsu āvāsesu vassaṃ upagacchantassa dutiye ‘‘vasissāmī’’ti paṭhamāvāsassa upacārato nikkhantamatte paṭhamasenāsanaggāhassa passambhanaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘purimikā ca na paññāyatī’’ti. Aruṇaṃ anuṭṭhāpetvāti vassaṃ upagamanavihāre aruṇaṃ anuṭṭhāpetvā. Tadahevāti tasmiṃ vassūpagamanaahani eva, pakkantassāpīti sambandho. Pisaddassa garahatthaṃ dassento āha ‘‘ko pana vādo’’tiādi. Ālayoti cittassa allīyanaṃ. Asatiyāti satipamuṭṭhena. Vassaṃ na upetīti ‘‘imasmiṃ vihāre imaṃ temāsaṃ vassaṃ upemī’’ti (mahāva. aṭṭha. 184) vacībhedaṃ katvā vassaṃ na upeti.
सत्ताहन्ति सत्ताहेन, अनागतायाति सम्बन्धो। नवमितोति पुब्बकत्तिकमासस्स जुण्हपक्खनवमितो, पच्छिमकत्तिकमासस्स जुण्हपक्खनवमितो वा। मा वा आगच्छतु, अनापत्तीति वस्संवुत्थत्ता मा वा आगच्छतु, अनापत्तीति अत्थो।
Sattāhanti sattāhena, anāgatāyāti sambandho. Navamitoti pubbakattikamāsassa juṇhapakkhanavamito, pacchimakattikamāsassa juṇhapakkhanavamito vā. Mā vā āgacchatu, anāpattīti vassaṃvutthattā mā vā āgacchatu, anāpattīti attho.
इति वस्सूपनायिकक्खन्धकवण्णनाय योजना समत्ता।
Iti vassūpanāyikakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / ११८. पटिस्सवदुक्कटापत्ति • 118. Paṭissavadukkaṭāpatti
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / अधम्मिककतिकादिकथा • Adhammikakatikādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पटिस्सवदुक्कटापत्तिकथावण्णना • Paṭissavadukkaṭāpattikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अधम्मिककतिकादिकथावण्णना • Adhammikakatikādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अधम्मिककतिकादिकथावण्णना • Adhammikakatikādikathāvaṇṇanā
