Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya

    ३. पतोदसुत्तं

    3. Patodasuttaṃ

    ११३. ‘‘चत्तारोमे , भिक्खवे, भद्रा अस्साजानीया सन्तो संविज्‍जमाना लोकस्मिं। कतमे चत्तारो? इध, भिक्खवे, एकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो पतोदच्छायं दिस्वा संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति – ‘किं नु खो मं अज्‍ज अस्सदम्मसारथि कारणं कारेस्सति, किमस्साहं 1 पटिकरोमी’ति! एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, पठमो भद्रो अस्साजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    113. ‘‘Cattārome , bhikkhave, bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ 2 paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो न हेव खो पतोदच्छायं दिस्वा संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति, अपि च खो लोमवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति – ‘किं नु खो मं अज्‍ज अस्सदम्मसारथि कारणं कारेस्सति, किमस्साहं पटिकरोमी’ति! एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, दुतियो भद्रो अस्साजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो न हेव खो पतोदच्छायं दिस्वा संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति नापि लोमवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति, अपि च खो चम्मवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति – ‘किं नु खो मं अज्‍ज अस्सदम्मसारथि कारणं कारेस्सति, किमस्साहं पटिकरोमी’ति! एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, ततियो भद्रो अस्साजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो न हेव खो पतोदच्छायं दिस्वा संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति नापि लोमवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति नापि चम्मवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति, अपि च खो अट्ठिवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति – ‘किं नु खो मं अज्‍ज अस्सदम्मसारथि कारणं कारेस्सति, किमस्साहं पटिकरोमी’ति ! एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो अस्साजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, चतुत्थो भद्रो अस्साजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं। इमे खो, भिक्खवे, चत्तारो भद्रा अस्साजानीया सन्तो संविज्‍जमाना लोकस्मिं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti ! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.

    ‘‘एवमेवं खो, भिक्खवे, चत्तारोमे भद्रा पुरिसाजानीया सन्तो संविज्‍जमाना लोकस्मिं। कतमे चत्तारो? इध, भिक्खवे, एकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो सुणाति – ‘अमुकस्मिं नाम गामे वा निगमे वा इत्थी वा पुरिसो वा दुक्खितो वा कालङ्कतो 3 वा’ति। सो तेन संविज्‍जति, संवेगं आपज्‍जति। संविग्गो योनिसो पदहति। पहितत्तो कायेन चेव परमसच्‍चं 4 सच्छिकरोति, पञ्‍ञाय च अतिविज्झ पस्सति। सेय्यथापि सो, भिक्खवे, भद्रो अस्साजानीयो पतोदच्छायं दिस्वा संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति; तथूपमाहं, भिक्खवे, इमं भद्रं पुरिसाजानीयं वदामि। एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, पठमो भद्रो पुरिसाजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    ‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, cattārome bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato 5 vā’ti. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ 6 sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो न हेव खो सुणाति – ‘अमुकस्मिं नाम गामे वा निगमे वा इत्थी वा पुरिसो वा दुक्खितो वा कालङ्कतो वा’ति, अपि च खो सामं पस्सति इत्थिं वा पुरिसं वा दुक्खितं वा कालङ्कतं वा। सो तेन संविज्‍जति, संवेगं आपज्‍जति। संविग्गो योनिसो पदहति। पहितत्तो कायेन चेव परमसच्‍चं सच्छिकरोति, पञ्‍ञाय च अतिविज्झ पस्सति। सेय्यथापि सो, भिक्खवे, भद्रो अस्साजानीयो लोमवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति; तथूपमाहं, भिक्खवे, इमं भद्रं पुरिसाजानीयं वदामि। एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, दुतियो भद्रो पुरिसाजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, api ca kho sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो न हेव खो सुणाति – ‘अमुकस्मिं नाम गामे वा निगमे वा इत्थी वा पुरिसो वा दुक्खितो वा कालङ्कतो वा’ति, नापि सामं पस्सति इत्थिं वा पुरिसं वा दुक्खितं वा कालङ्कतं वा, अपि च ख्वस्स ञाति वा सालोहितो वा दुक्खितो वा होति कालङ्कतो वा। सो तेन संविज्‍जति, संवेगं आपज्‍जति। संविग्गो योनिसो पदहति। पहितत्तो कायेन चेव परमसच्‍चं सच्छिकरोति, पञ्‍ञाय च अतिविज्झ पस्सति। सेय्यथापि सो, भिक्खवे, भद्रो अस्साजानीयो चम्मवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति; तथूपमाहं, भिक्खवे, इमं भद्रं पुरिसाजानीयं वदामि। एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, ततियो भद्रो पुरिसाजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, api ca khvassa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.

    ‘‘पुन चपरं, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो न हेव खो सुणाति – ‘अमुकस्मिं नाम गामे वा निगमे वा इत्थी वा पुरिसो वा दुक्खितो वा कालङ्कतो वा’ति, नापि सामं पस्सति इत्थिं वा पुरिसं वा दुक्खितं वा कालङ्कतं वा, नापिस्स ञाति वा सालोहितो वा दुक्खितो वा होति कालङ्कतो वा, अपि च खो सामञ्‍ञेव फुट्ठो होति सारीरिकाहि वेदनाहि दुक्खाहि तिब्बाहि 7 खराहि कटुकाहि असाताहि अमनापाहि पाणहराहि। सो तेन संविज्‍जति, संवेगं आपज्‍जति। संविग्गो योनिसो पदहति। पहितत्तो कायेन चेव परमसच्‍चं सच्छिकरोति, पञ्‍ञाय च अतिविज्झ पस्सति। सेय्यथापि सो, भिक्खवे, भद्रो अस्साजानीयो अट्ठिवेधविद्धो संविज्‍जति संवेगं आपज्‍जति; तथूपमाहं, भिक्खवे, इमं भद्रं पुरिसाजानीयं वदामि। एवरूपोपि, भिक्खवे, इधेकच्‍चो भद्रो पुरिसाजानीयो होति। अयं, भिक्खवे, चतुत्थो भद्रो पुरिसाजानीयो सन्तो संविज्‍जमानो लोकस्मिं। इमे खो, भिक्खवे, चत्तारो भद्रा पुरिसाजानीया सन्तो संविज्‍जमाना लोकस्मि’’न्ति। ततियं।

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, nāpissa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā, api ca kho sāmaññeva phuṭṭho hoti sārīrikāhi vedanāhi dukkhāhi tibbāhi 8 kharāhi kaṭukāhi asātāhi amanāpāhi pāṇaharāhi. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. कथमस्साहं (क॰)
    2. kathamassāhaṃ (ka.)
    3. कालकतो (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    4. परमत्थसच्‍चं (क॰) म॰ नि॰ २.१८३ पस्सितब्बं
    5. kālakato (sī. syā. kaṃ. pī.)
    6. paramatthasaccaṃ (ka.) ma. ni. 2.183 passitabbaṃ
    7. तिप्पाहि (सी॰ पी॰)
    8. tippāhi (sī. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ३. पतोदसुत्तवण्णना • 3. Patodasuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १-७. केसिसुत्तादिवण्णना • 1-7. Kesisuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact