| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៣. បតោទសុត្តំ
3. Patodasuttaṃ
១១៣. ‘‘ចត្តារោមេ , ភិក្ខវេ, ភទ្រា អស្សាជានីយា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ ចត្តារោ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ បតោទច្ឆាយំ ទិស្វា សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ – ‘កិំ នុ ខោ មំ អជ្ជ អស្សទម្មសារថិ ការណំ ការេស្សតិ, កិមស្សាហំ 1 បដិករោមី’តិ! ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, បឋមោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
113. ‘‘Cattārome , bhikkhave, bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ 2 paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ន ហេវ ខោ បតោទច្ឆាយំ ទិស្វា សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ, អបិ ច ខោ លោមវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ – ‘កិំ នុ ខោ មំ អជ្ជ អស្សទម្មសារថិ ការណំ ការេស្សតិ, កិមស្សាហំ បដិករោមី’តិ! ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, ទុតិយោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ន ហេវ ខោ បតោទច្ឆាយំ ទិស្វា សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ នាបិ លោមវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ, អបិ ច ខោ ចម្មវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ – ‘កិំ នុ ខោ មំ អជ្ជ អស្សទម្មសារថិ ការណំ ការេស្សតិ, កិមស្សាហំ បដិករោមី’តិ! ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, តតិយោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ន ហេវ ខោ បតោទច្ឆាយំ ទិស្វា សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ នាបិ លោមវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ នាបិ ចម្មវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ, អបិ ច ខោ អដ្ឋិវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ – ‘កិំ នុ ខោ មំ អជ្ជ អស្សទម្មសារថិ ការណំ ការេស្សតិ, កិមស្សាហំ បដិករោមី’តិ ! ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, ចតុត្ថោ ភទ្រោ អស្សាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ ភទ្រា អស្សាជានីយា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti ! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
‘‘ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោមេ ភទ្រា បុរិសាជានីយា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ ចត្តារោ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ សុណាតិ – ‘អមុកស្មិំ នាម គាមេ វា និគមេ វា ឥត្ថី វា បុរិសោ វា ទុក្ខិតោ វា កាលង្កតោ 3 វា’តិ។ សោ តេន សំវិជ្ជតិ, សំវេគំ អាបជ្ជតិ។ សំវិគ្គោ យោនិសោ បទហតិ។ បហិតត្តោ កាយេន ចេវ បរមសច្ចំ 4 សច្ឆិករោតិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ បស្សតិ។ សេយ្យថាបិ សោ, ភិក្ខវេ, ភទ្រោ អស្សាជានីយោ បតោទច្ឆាយំ ទិស្វា សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ; តថូបមាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមំ ភទ្រំ បុរិសាជានីយំ វទាមិ។ ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, បឋមោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, cattārome bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato 5 vā’ti. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ 6 sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ន ហេវ ខោ សុណាតិ – ‘អមុកស្មិំ នាម គាមេ វា និគមេ វា ឥត្ថី វា បុរិសោ វា ទុក្ខិតោ វា កាលង្កតោ វា’តិ, អបិ ច ខោ សាមំ បស្សតិ ឥត្ថិំ វា បុរិសំ វា ទុក្ខិតំ វា កាលង្កតំ វា។ សោ តេន សំវិជ្ជតិ, សំវេគំ អាបជ្ជតិ។ សំវិគ្គោ យោនិសោ បទហតិ។ បហិតត្តោ កាយេន ចេវ បរមសច្ចំ សច្ឆិករោតិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ បស្សតិ។ សេយ្យថាបិ សោ, ភិក្ខវេ, ភទ្រោ អស្សាជានីយោ លោមវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ; តថូបមាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមំ ភទ្រំ បុរិសាជានីយំ វទាមិ។ ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, ទុតិយោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, api ca kho sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ន ហេវ ខោ សុណាតិ – ‘អមុកស្មិំ នាម គាមេ វា និគមេ វា ឥត្ថី វា បុរិសោ វា ទុក្ខិតោ វា កាលង្កតោ វា’តិ, នាបិ សាមំ បស្សតិ ឥត្ថិំ វា បុរិសំ វា ទុក្ខិតំ វា កាលង្កតំ វា, អបិ ច ខ្វស្ស ញាតិ វា សាលោហិតោ វា ទុក្ខិតោ វា ហោតិ កាលង្កតោ វា។ សោ តេន សំវិជ្ជតិ, សំវេគំ អាបជ្ជតិ។ សំវិគ្គោ យោនិសោ បទហតិ។ បហិតត្តោ កាយេន ចេវ បរមសច្ចំ សច្ឆិករោតិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ បស្សតិ។ សេយ្យថាបិ សោ, ភិក្ខវេ, ភទ្រោ អស្សាជានីយោ ចម្មវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ; តថូបមាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមំ ភទ្រំ បុរិសាជានីយំ វទាមិ។ ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, តតិយោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, api ca khvassa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ន ហេវ ខោ សុណាតិ – ‘អមុកស្មិំ នាម គាមេ វា និគមេ វា ឥត្ថី វា បុរិសោ វា ទុក្ខិតោ វា កាលង្កតោ វា’តិ, នាបិ សាមំ បស្សតិ ឥត្ថិំ វា បុរិសំ វា ទុក្ខិតំ វា កាលង្កតំ វា, នាបិស្ស ញាតិ វា សាលោហិតោ វា ទុក្ខិតោ វា ហោតិ កាលង្កតោ វា, អបិ ច ខោ សាមញ្ញេវ ផុដ្ឋោ ហោតិ សារីរិកាហិ វេទនាហិ ទុក្ខាហិ តិព្ពាហិ 7 ខរាហិ កដុកាហិ អសាតាហិ អមនាបាហិ បាណហរាហិ។ សោ តេន សំវិជ្ជតិ, សំវេគំ អាបជ្ជតិ។ សំវិគ្គោ យោនិសោ បទហតិ។ បហិតត្តោ កាយេន ចេវ បរមសច្ចំ សច្ឆិករោតិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ បស្សតិ។ សេយ្យថាបិ សោ, ភិក្ខវេ, ភទ្រោ អស្សាជានីយោ អដ្ឋិវេធវិទ្ធោ សំវិជ្ជតិ សំវេគំ អាបជ្ជតិ; តថូបមាហំ, ភិក្ខវេ, ឥមំ ភទ្រំ បុរិសាជានីយំ វទាមិ។ ឯវរូបោបិ, ភិក្ខវេ, ឥធេកច្ចោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ ហោតិ។ អយំ, ភិក្ខវេ, ចតុត្ថោ ភទ្រោ បុរិសាជានីយោ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ លោកស្មិំ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ ភទ្រា បុរិសាជានីយា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិ’’ន្តិ។ តតិយំ។
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, nāpissa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā, api ca kho sāmaññeva phuṭṭho hoti sārīrikāhi vedanāhi dukkhāhi tibbāhi 8 kharāhi kaṭukāhi asātāhi amanāpāhi pāṇaharāhi. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣. បតោទសុត្តវណ្ណនា • 3. Patodasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៧. កេសិសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-7. Kesisuttādivaṇṇanā
