Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൩. പതോദസുത്തം
3. Patodasuttaṃ
൧൧൩. ‘‘ചത്താരോമേ , ഭിക്ഖവേ, ഭദ്രാ അസ്സാജാനീയാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മിം. കതമേ ചത്താരോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ പതോദച്ഛായം ദിസ്വാ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി – ‘കിം നു ഖോ മം അജ്ജ അസ്സദമ്മസാരഥി കാരണം കാരേസ്സതി, കിമസ്സാഹം 1 പടികരോമീ’തി! ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, പഠമോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
113. ‘‘Cattārome , bhikkhave, bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ 2 paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ പതോദച്ഛായം ദിസ്വാ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി, അപി ച ഖോ ലോമവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി – ‘കിം നു ഖോ മം അജ്ജ അസ്സദമ്മസാരഥി കാരണം കാരേസ്സതി, കിമസ്സാഹം പടികരോമീ’തി! ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ പതോദച്ഛായം ദിസ്വാ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി നാപി ലോമവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി, അപി ച ഖോ ചമ്മവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി – ‘കിം നു ഖോ മം അജ്ജ അസ്സദമ്മസാരഥി കാരണം കാരേസ്സതി, കിമസ്സാഹം പടികരോമീ’തി! ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, തതിയോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ പതോദച്ഛായം ദിസ്വാ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി നാപി ലോമവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി നാപി ചമ്മവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി, അപി ച ഖോ അട്ഠിവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി – ‘കിം നു ഖോ മം അജ്ജ അസ്സദമ്മസാരഥി കാരണം കാരേസ്സതി, കിമസ്സാഹം പടികരോമീ’തി ! ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, ചതുത്ഥോ ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ ഭദ്രാ അസ്സാജാനീയാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മിം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo na heva kho patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati nāpi cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati, api ca kho aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti ! Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro assājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro assājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā assājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
‘‘ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോമേ ഭദ്രാ പുരിസാജാനീയാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മിം. കതമേ ചത്താരോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ സുണാതി – ‘അമുകസ്മിം നാമ ഗാമേ വാ നിഗമേ വാ ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ കാലങ്കതോ 3 വാ’തി. സോ തേന സംവിജ്ജതി, സംവേഗം ആപജ്ജതി. സംവിഗ്ഗോ യോനിസോ പദഹതി. പഹിതത്തോ കായേന ചേവ പരമസച്ചം 4 സച്ഛികരോതി, പഞ്ഞായ ച അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ പതോദച്ഛായം ദിസ്വാ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി; തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം ഭദ്രം പുരിസാജാനീയം വദാമി. ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, പഠമോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, cattārome bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco bhadro purisājānīyo suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato 5 vā’ti. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ 6 sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo patodacchāyaṃ disvā saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ സുണാതി – ‘അമുകസ്മിം നാമ ഗാമേ വാ നിഗമേ വാ ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ കാലങ്കതോ വാ’തി, അപി ച ഖോ സാമം പസ്സതി ഇത്ഥിം വാ പുരിസം വാ ദുക്ഖിതം വാ കാലങ്കതം വാ. സോ തേന സംവിജ്ജതി, സംവേഗം ആപജ്ജതി. സംവിഗ്ഗോ യോനിസോ പദഹതി. പഹിതത്തോ കായേന ചേവ പരമസച്ചം സച്ഛികരോതി, പഞ്ഞായ ച അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ലോമവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി; തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം ഭദ്രം പുരിസാജാനീയം വദാമി. ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, api ca kho sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo lomavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ സുണാതി – ‘അമുകസ്മിം നാമ ഗാമേ വാ നിഗമേ വാ ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ കാലങ്കതോ വാ’തി, നാപി സാമം പസ്സതി ഇത്ഥിം വാ പുരിസം വാ ദുക്ഖിതം വാ കാലങ്കതം വാ, അപി ച ഖ്വസ്സ ഞാതി വാ സാലോഹിതോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ ഹോതി കാലങ്കതോ വാ. സോ തേന സംവിജ്ജതി, സംവേഗം ആപജ്ജതി. സംവിഗ്ഗോ യോനിസോ പദഹതി. പഹിതത്തോ കായേന ചേവ പരമസച്ചം സച്ഛികരോതി, പഞ്ഞായ ച അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ ചമ്മവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി; തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം ഭദ്രം പുരിസാജാനീയം വദാമി. ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, തതിയോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, api ca khvassa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo cammavedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ.
‘‘പുന ചപരം, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ന ഹേവ ഖോ സുണാതി – ‘അമുകസ്മിം നാമ ഗാമേ വാ നിഗമേ വാ ഇത്ഥീ വാ പുരിസോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ കാലങ്കതോ വാ’തി, നാപി സാമം പസ്സതി ഇത്ഥിം വാ പുരിസം വാ ദുക്ഖിതം വാ കാലങ്കതം വാ, നാപിസ്സ ഞാതി വാ സാലോഹിതോ വാ ദുക്ഖിതോ വാ ഹോതി കാലങ്കതോ വാ, അപി ച ഖോ സാമഞ്ഞേവ ഫുട്ഠോ ഹോതി സാരീരികാഹി വേദനാഹി ദുക്ഖാഹി തിബ്ബാഹി 7 ഖരാഹി കടുകാഹി അസാതാഹി അമനാപാഹി പാണഹരാഹി. സോ തേന സംവിജ്ജതി, സംവേഗം ആപജ്ജതി. സംവിഗ്ഗോ യോനിസോ പദഹതി. പഹിതത്തോ കായേന ചേവ പരമസച്ചം സച്ഛികരോതി, പഞ്ഞായ ച അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭദ്രോ അസ്സാജാനീയോ അട്ഠിവേധവിദ്ധോ സംവിജ്ജതി സംവേഗം ആപജ്ജതി; തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം ഭദ്രം പുരിസാജാനീയം വദാമി. ഏവരൂപോപി, ഭിക്ഖവേ, ഇധേകച്ചോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ ഹോതി. അയം, ഭിക്ഖവേ, ചതുത്ഥോ ഭദ്രോ പുരിസാജാനീയോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനോ ലോകസ്മിം. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ ഭദ്രാ പുരിസാജാനീയാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മി’’ന്തി. തതിയം.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo na heva kho suṇāti – ‘amukasmiṃ nāma gāme vā nigame vā itthī vā puriso vā dukkhito vā kālaṅkato vā’ti, nāpi sāmaṃ passati itthiṃ vā purisaṃ vā dukkhitaṃ vā kālaṅkataṃ vā, nāpissa ñāti vā sālohito vā dukkhito vā hoti kālaṅkato vā, api ca kho sāmaññeva phuṭṭho hoti sārīrikāhi vedanāhi dukkhāhi tibbāhi 8 kharāhi kaṭukāhi asātāhi amanāpāhi pāṇaharāhi. So tena saṃvijjati, saṃvegaṃ āpajjati. Saṃviggo yoniso padahati. Pahitatto kāyena ceva paramasaccaṃ sacchikaroti, paññāya ca ativijjha passati. Seyyathāpi so, bhikkhave, bhadro assājānīyo aṭṭhivedhaviddho saṃvijjati saṃvegaṃ āpajjati; tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ bhadraṃ purisājānīyaṃ vadāmi. Evarūpopi, bhikkhave, idhekacco bhadro purisājānīyo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho bhadro purisājānīyo santo saṃvijjamāno lokasmiṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro bhadrā purisājānīyā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൩. പതോദസുത്തവണ്ണനാ • 3. Patodasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൭. കേസിസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-7. Kesisuttādivaṇṇanā