| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationអង្គុត្តរ និកាយ ៤។៦១
Numbered Discourses 4.61
៧។ បត្តកម្មវគ្គ
7. Fitting Deeds
បត្តកម្មសុត្ត
Fitting Deeds
អថ ខោ អនាថបិណ្ឌិកោ គហបតិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ អនាថបិណ្ឌិកំ គហបតិំ ភគវា ឯតទវោច:
Then the householder Anāthapiṇḍika went up to the Buddha, bowed, and sat down to one side. The Buddha said to him:
“ចត្តារោមេ, គហបតិ, ធម្មា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា ទុល្លភា លោកស្មិំ។ កតមេ ចត្តារោ? ភោគា មេ ឧប្បជ្ជន្តុ សហធម្មេនាតិ, អយំ បឋមោ ធម្មោ ឥដ្ឋោ កន្តោ មនាបោ ទុល្លភោ លោកស្មិំ។
“Householder, these four things that are likable, desirable, and agreeable are hard to get in the world. What four? The first thing is the wish: ‘May wealth come to me by legitimate means!’
ភោគេ លទ្ធា សហធម្មេន យសោ មេ អាគច្ឆតុ សហ ញាតីហិ សហ ឧបជ្ឈាយេហីតិ, អយំ ទុតិយោ ធម្មោ ឥដ្ឋោ កន្តោ មនាបោ ទុល្លភោ លោកស្មិំ។
The second thing, having got wealth by legitimate means, is the wish: ‘May fame come to me, together with my family and teachers.’
ភោគេ លទ្ធា សហធម្មេន យសំ លទ្ធា សហ ញាតីហិ សហ ឧបជ្ឈាយេហិ ចិរំ ជីវាមិ ទីឃមាយុំ បាលេមីតិ, អយំ តតិយោ ធម្មោ ឥដ្ឋោ កន្តោ មនាបោ ទុល្លភោ លោកស្មិំ។
The third thing, having got wealth and fame, is the wish: ‘May I live long, keeping alive for a long time!’
ភោគេ លទ្ធា សហធម្មេន យសំ លទ្ធា សហ ញាតីហិ សហ ឧបជ្ឈាយេហិ ចិរំ ជីវិត្វា ទីឃមាយុំ បាលេត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជាមីតិ, អយំ ចតុត្ថោ ធម្មោ ឥដ្ឋោ កន្តោ មនាបោ ទុល្លភោ លោកស្មិំ។ ឥមេ ខោ, គហបតិ, ចត្តារោ ធម្មា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា ទុល្លភា លោកស្មិំ។
The fourth thing, having got wealth, fame, and long life, is the wish: ‘When my body breaks up, after death, may I be reborn in a good place, a heavenly realm!’ These are the four things that are likable, desirable, and agreeable, but hard to get in the world.
ឥមេសំ ខោ, គហបតិ, ចតុន្នំ ធម្មានំ ឥដ្ឋានំ កន្តានំ មនាបានំ ទុល្លភានំ លោកស្មិំ ចត្តារោ ធម្មា បដិលាភាយ សំវត្តន្តិ។ កតមេ ចត្តារោ? សទ្ធាសម្បទា, សីលសម្បទា, ចាគសម្បទា, បញ្ញាសម្បទា។
These next four things lead to the getting of those four things. What four? Accomplishment in faith, ethics, generosity, and wisdom.
កតមា ច, គហបតិ, សទ្ធាសម្បទា? ឥធ, គហបតិ, អរិយសាវកោ សទ្ធោ ហោតិ, សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធិំ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ, សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ។ អយំ វុច្ចតិ, គហបតិ, សទ្ធាសម្បទា។
And what is accomplishment in faith? It’s when a noble disciple has faith in the Realized One’s awakening: ‘That Blessed One is perfected, a fully awakened Buddha, accomplished in knowledge and conduct, holy, knower of the world, supreme guide for those who wish to train, teacher of gods and humans, awakened, blessed.’ This is called accomplishment in faith.
កតមា ច, គហបតិ, សីលសម្បទា? ឥធ, គហបតិ, អរិយសាវកោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ …បេ… សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតោ ហោតិ។ អយំ វុច្ចតិ, គហបតិ, សីលសម្បទា។
And what is accomplishment in ethics? It’s when a noble disciple doesn’t kill living creatures, steal, commit sexual misconduct, lie, or take alcoholic drinks that cause negligence. This is called accomplishment in ethics.
កតមា ច, គហបតិ, ចាគសម្បទា? ឥធ, គហបតិ, អរិយសាវកោ វិគតមលមច្ឆេរេន ចេតសា អគារំ អជ្ឈាវសតិ មុត្តចាគោ បយតបាណិ វោសគ្គរតោ យាចយោគោ ទានសំវិភាគរតោ។ អយំ វុច្ចតិ, គហបតិ, ចាគសម្បទា។
And what is accomplishment in generosity? It’s when a noble disciple lives at home rid of the stain of stinginess, freely generous, open-handed, loving to let go, committed to charity, loving to give and to share. This is called accomplishment in generosity.
កតមា ច, គហបតិ, បញ្ញាសម្បទា? អភិជ្ឈាវិសមលោភាភិភូតេន, គហបតិ, ចេតសា វិហរន្តោ អកិច្ចំ ករោតិ, កិច្ចំ អបរាធេតិ។ អកិច្ចំ ករោន្តោ កិច្ចំ អបរាធេន្តោ យសា ច សុខា ច ធំសតិ។ ព្យាបាទាភិភូតេន, គហបតិ, ចេតសា វិហរន្តោ អកិច្ចំ ករោតិ, កិច្ចំ អបរាធេតិ។ អកិច្ចំ ករោន្តោ កិច្ចំ អបរាធេន្តោ យសា ច សុខា ច ធំសតិ។ ថិនមិទ្ធាភិភូតេន, គហបតិ, ចេតសា វិហរន្តោ អកិច្ចំ ករោតិ កិច្ចំ អបរាធេតិ។ អកិច្ចំ ករោន្តោ កិច្ចំ អបរាធេន្តោ យសា ច សុខា ច ធំសតិ។ ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចាភិភូតេន, គហបតិ, ចេតសា វិហរន្តោ អកិច្ចំ ករោតិ, កិច្ចំ អបរាធេតិ។ អកិច្ចំ ករោន្តោ កិច្ចំ អបរាធេន្តោ យសា ច សុខា ច ធំសតិ។ វិចិកិច្ឆាភិភូតេន, គហបតិ, ចេតសា វិហរន្តោ អកិច្ចំ ករោតិ, កិច្ចំ អបរាធេតិ។ អកិច្ចំ ករោន្តោ កិច្ចំ អបរាធេន្តោ យសា ច សុខា ច ធំសតិ។
And what is accomplishment in wisdom? When your heart is mastered by covetousness and immoral greed, you do what you shouldn’t, and fail to do what you should. Your fame and happiness fall to dust. When your heart is mastered by ill will … dullness and drowsiness … restlessness and remorse … doubt, you do what you shouldn’t, and fail to do what you should. Your fame and happiness fall to dust.
ស ខោ សោ, គហបតិ, អរិយសាវកោ អភិជ្ឈាវិសមលោភោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា អភិជ្ឈាវិសមលោភំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសំ បជហតិ។ ព្យាបាទោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ព្យាបាទំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសំ បជហតិ។ ថិនមិទ្ធំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ថិនមិទ្ធំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសំ បជហតិ។ ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសំ បជហតិ។ វិចិកិច្ឆា ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា វិចិកិច្ឆំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសំ បជហតិ។
Knowing that ‘covetousness and immoral greed are corruptions of the mind’, that noble disciple gives them up. Knowing that ‘ill will …’ … ‘dullness and drowsiness …’ … ‘restlessness and remorse …’ … ‘doubt is a corruption of the mind’, that noble disciple gives it up.
យតោ ច ខោ, គហបតិ, អរិយសាវកស្ស អភិជ្ឈាវិសមលោភោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា អភិជ្ឈាវិសមលោភោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោ បហីនោ ហោតិ។ ព្យាបាទោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ព្យាបាទោ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោ បហីនោ ហោតិ។ ថិនមិទ្ធំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ថិនមិទ្ធំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោ បហីនោ ហោតិ។ ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចំ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោ បហីនោ ហោតិ។ វិចិកិច្ឆា ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោតិ, ឥតិ វិទិត្វា វិចិកិច្ឆា ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសោ បហីនោ ហោតិ។ អយំ វុច្ចតិ, គហបតិ, អរិយសាវកោ មហាបញ្ញោ បុថុបញ្ញោ អាបាតទសោ បញ្ញាសម្បន្នោ។ អយំ វុច្ចតិ, គហបតិ, បញ្ញាសម្បទា។ ឥមេសំ ខោ, គហបតិ, ចតុន្នំ ធម្មានំ ឥដ្ឋានំ កន្តានំ មនាបានំ ទុល្លភានំ លោកស្មិំ ឥមេ ចត្តារោ ធម្មា បដិលាភាយ សំវត្តន្តិ។
When a noble disciple has given up these things, they’re called ‘a noble disciple of great wisdom, of widespread wisdom, who sees what matters, and is accomplished in wisdom’. This is called accomplishment in wisdom. These are the four things that lead to the getting of the four things that are likable, desirable, and agreeable, but hard to get in the world.
ស ខោ សោ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ ចត្តារិ បត្តកម្មានិ កត្តា ហោតិ។ កតមានិ ចត្តារិ?
There are four fitting deeds that a noble disciple does with the legitimate wealth he has earned by his efforts and initiative, built up with his own hands, gathered by the sweat of the brow. What four?
ឥធ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ អត្តានំ សុខេតិ បីណេតិ សម្មា សុខំ បរិហរតិ។ មាតាបិតរោ សុខេតិ បីណេតិ សម្មា សុខំ បរិហរតិ។ បុត្តទារទាសកម្មករបោរិសេ សុខេតិ បីណេតិ សម្មា សុខំ បរិហរតិ។ មិត្តាមច្ចេ សុខេតិ បីណេតិ សម្មា សុខំ បរិហរតិ។ ឥទមស្ស បឋមំ ឋានគតំ ហោតិ បត្តគតំ អាយតនសោ បរិភុត្តំ។
To start with, with his legitimate wealth he makes himself happy and pleased, keeping himself properly happy. He makes his mother and father happy … He makes his children, partners, bondservants, workers, and staff happy … He makes his friends and colleagues happy … This is his first expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause.
បុន ចបរំ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ យា តា ហោន្តិ អាបទា អគ្គិតោ វា ឧទកតោ វា រាជតោ វា ចោរតោ វា អប្បិយតោ វា ទាយាទតោ, តថារូបាសុ អាបទាសុ បរិយោធាយ សំវត្តតិ។ សោត្ថិំ អត្តានំ ករោតិ។ ឥទមស្ស ទុតិយំ ឋានគតំ ហោតិ បត្តគតំ អាយតនសោ បរិភុត្តំ។
Furthermore, with his legitimate wealth he defends himself against threats from such things as fire, flood, rulers, bandits, or unloved heirs. He keeps himself safe. This is his second expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause.
បុន ចបរំ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ បញ្ចពលិំ កត្តា ហោតិ—ញាតិពលិំ, អតិថិពលិំ, បុព្ពបេតពលិំ, រាជពលិំ, ទេវតាពលិំ។ ឥទមស្ស តតិយំ ឋានគតំ ហោតិ បត្តគតំ អាយតនសោ បរិភុត្តំ។
Furthermore, with his legitimate wealth he makes five spirit-offerings: to relatives, guests, ancestors, king, and deities. This is his third expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause.
បុន ចបរំ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ យេ តេ សមណព្រាហ្មណា មទប្បមាទា បដិវិរតា ខន្តិសោរច្ចេ និវិដ្ឋា ឯកមត្តានំ ទមេន្តិ, ឯកមត្តានំ សមេន្តិ, ឯកមត្តានំ បរិនិព្ពាបេន្តិ, តថារូបេសុ សមណព្រាហ្មណេសុ ឧទ្ធគ្គិកំ ទក្ខិណំ បតិដ្ឋាបេតិ សោវគ្គិកំ សុខវិបាកំ សគ្គសំវត្តនិកំ។ ឥទមស្ស ចតុត្ថំ ឋានគតំ ហោតិ បត្តគតំ អាយតនសោ បរិភុត្តំ។
Furthermore, with his legitimate wealth he establishes an uplifting religious donation for ascetics and brahmins—those who avoid intoxication and negligence, are settled in patience and gentleness, and who tame, calm, and extinguish themselves—that’s conducive to heaven, ripens in happiness, and leads to heaven. This is his fourth expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause.
ស ខោ សោ, គហបតិ, អរិយសាវកោ ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតេហិ ភោគេហិ ពាហាពលបរិចិតេហិ សេទាវក្ខិត្តេហិ ធម្មិកេហិ ធម្មលទ្ធេហិ ឥមានិ ចត្តារិ បត្តកម្មានិ កត្តា ហោតិ។
'These are the four fitting deeds that a noble disciple does with the legitimate wealth he has earned by his efforts and initiative, built up with his own hands, gathered by the sweat of the brow.
យស្ស កស្សចិ, គហបតិ, អញ្ញត្រ ឥមេហិ ចតូហិ បត្តកម្មេហិ ភោគា បរិក្ខយំ គច្ឆន្តិ, ឥមេ វុច្ចន្តិ, គហបតិ, ភោគា អដ្ឋានគតា អបត្តគតា អនាយតនសោ បរិភុត្តា។ យស្ស កស្សចិ, គហបតិ, ឥមេហិ ចតូហិ បត្តកម្មេហិ ភោគា បរិក្ខយំ គច្ឆន្តិ, ឥមេ វុច្ចន្តិ, គហបតិ, ភោគា ឋានគតា បត្តគតា អាយតនសោ បរិភុត្តាតិ។
Whatever wealth is spent on something other than these four fitting deeds is said to not be expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause. But whatever wealth is spent on these four fitting deeds is said to be expenditure in an appropriate sphere on a deserved and fitting cause.
ភុត្តា ភោគា ភតា ភច្ចា, វិតិណ្ណា អាបទាសុ មេ; ឧទ្ធគ្គា ទក្ខិណា ទិន្នា, អថោ បញ្ចពលី កតា; ឧបដ្ឋិតា សីលវន្តោ, សញ្ញតា ព្រហ្មចារយោ។
‘I’ve enjoyed my wealth,
supporting those who depend on me; I’ve overcome losses; I’ve given uplifting religious donations; and made the five spirit-offerings. I have served the ethical and disciplined spiritual practitioners.
យទត្ថំ ភោគំ ឥច្ឆេយ្យ, បណ្ឌិតោ ឃរមាវសំ; សោ មេ អត្ថោ អនុប្បត្តោ, កតំ អននុតាបិយំ។
I’ve achieved the purpose for which an astute lay person wishes to gain wealth. I don’t regret what I’ve done.’
ឯតំ អនុស្សរំ មច្ចោ, អរិយធម្មេ ឋិតោ នរោ; ឥធេវ នំ បសំសន្តិ, បេច្ច សគ្គេ បមោទតី”តិ។
A mortal person who recollects this stands firm in the teaching of the noble ones. They’re praised in this life, and they depart to rejoice in heaven.”
បឋមំ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
