| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(៧) ២. បត្តកម្មវគ្គោ
(7) 2. Pattakammavaggo
១-៤. បត្តកម្មសុត្តាទិវណ្ណនា
1-4. Pattakammasuttādivaṇṇanā
៦១-៦៤. ទុតិយស្ស បឋមេ យេ អនិដ្ឋា ន ហោន្តិ, តេ ឥដ្ឋាតិ អធិប្បេតាតិ អាហ ‘‘អនិដ្ឋបដិក្ខេបេន ឥដ្ឋា’’តិ។ ឥដ្ឋាតិ ច បរិយិដ្ឋា វា ហោតុ មា វា, ឥដ្ឋារម្មណភូតាតិ អត្ថោ។ គវេសិតម្បិ ហិ ឥដ្ឋន្តិ វុច្ចតិ, តំ ឥធ នាធិប្បេតំ។ មនេតិ មនស្មិំ។ កន្តាតិ វា កមនីយា, កាមេតព្ពាតិ អត្ថោ។ មនំ អប្បាយន្តីតិ ឥដ្ឋភាវេន មនំ វឌ្ឍេន្តិ។ កម្មសាធនោ ឥធ ភោគ-សទ្ទោតិ អាហ ‘‘ភោគាតិ ភុញ្ជិតព្ពា’’តិអាទិ។ ធម្មូបឃាតំ កត្វា កុសលធម្មំ វិនោទេត្វា។ ឧបនិជ្ឈាយីយន្តីតិ ឧបជ្ឈាយាតិ អាហ ‘‘សុខទុក្ខេសុ ឧបនិជ្ឈាយិតព្ពត្តា’’តិ, សុខទុក្ខេសុ ឧប្បន្នេសុ អនុស្សរិតព្ពត្តាតិ អត្ថោ។ សន្ទិដ្ឋសម្ភត្តេហីតិ ឯត្ថ តត្ថ តត្ថ សង្គម្ម ទិដ្ឋមត្តា នាតិទឡ្ហមិត្តា សន្ទិដ្ឋា, សុដ្ឋុ ភត្តា សិនេហវន្តោ ទឡ្ហមិត្តា សម្ភត្តា។
61-64. Dutiyassa paṭhame ye aniṭṭhā na honti, te iṭṭhāti adhippetāti āha ‘‘aniṭṭhapaṭikkhepena iṭṭhā’’ti. Iṭṭhāti ca pariyiṭṭhā vā hotu mā vā, iṭṭhārammaṇabhūtāti attho. Gavesitampi hi iṭṭhanti vuccati, taṃ idha nādhippetaṃ. Maneti manasmiṃ. Kantāti vā kamanīyā, kāmetabbāti attho. Manaṃ appāyantīti iṭṭhabhāvena manaṃ vaḍḍhenti. Kammasādhano idha bhoga-saddoti āha ‘‘bhogāti bhuñjitabbā’’tiādi. Dhammūpaghātaṃ katvā kusaladhammaṃ vinodetvā. Upanijjhāyīyantīti upajjhāyāti āha ‘‘sukhadukkhesu upanijjhāyitabbattā’’ti, sukhadukkhesu uppannesu anussaritabbattāti attho. Sandiṭṭhasambhattehīti ettha tattha tattha saṅgamma diṭṭhamattā nātidaḷhamittā sandiṭṭhā, suṭṭhu bhattā sinehavanto daḷhamittā sambhattā.
វិសមលោភន្តិ ពលវលោភំ។ សុខិតន្តិ សញ្ជាតសុខំ។ បីណិតន្តិ ធាតំ សុហិតំ។ តថាភូតោ បន យស្មា ពលសម្បន្នោ ហោតិ, តស្មា ‘‘ពលសម្បន្នំ ករោតី’’តិ វុត្តំ។
Visamalobhanti balavalobhaṃ. Sukhitanti sañjātasukhaṃ. Pīṇitanti dhātaṃ suhitaṃ. Tathābhūto pana yasmā balasampanno hoti, tasmā ‘‘balasampannaṃ karotī’’ti vuttaṃ.
សោភនេ កាយិកវាចសិកកម្មេ រតោតិ សូរតោ ឧការស្ស ទីឃំ កត្វា, តស្ស ភាវោ សោរច្ចំ, កាយិកវាចសិកោ អវីតិក្កមោ។ សោ បន អត្ថតោ សុសីលភាវោតិ អាហ ‘‘ខន្តិសោរច្ចេ និវិដ្ឋាតិ អធិវាសនក្ខន្តិយញ្ច សុសីលតាយ ច និវិដ្ឋា’’តិ។ ឯកមត្តានន្តិ ឯកំ ចិត្តន្តិ អត្ថោ។ រាគាទីនញ្ហិ បុព្ពភាគិយំ ទមនាទិ បច្ចេកំ ឥច្ឆិតព្ពំ, ន មគ្គក្ខណេ វិយ ឯកជ្ឈំ បដិសង្ខានមុខេន បជហនតោ។ ឯកមត្តានន្តិ វា វិវេកវសេន ឯកំ ឯកាកិនំ អត្តានំ។ តេនេវាហ ‘‘ឯកំ អត្តនោវ អត្តភាវ’’ន្តិអាទិ។ ឧបរូបរិភូមីសូតិ ឆកាមសគ្គសង្ខាតាសុ ឧបរូបរិកាមភូមីសុ។ កម្មស្ស ផលំ អគ្គំ នាម។ តំ បនេត្ថ ឧច្ចគាមីតិ អាហ ‘‘ឧទ្ធមគ្គមស្សា’’តិ។ សុវគ្គេ និយុត្តា, សុវគ្គប្បយោជនាតិ វា សោវគ្គិកា។ ទសន្នំ វិសេសានន្តិ ទិព្ពអាយុវណ្ណយសសុខអាធិបតេយ្យានញ្ចេវ ឥដ្ឋរូបាទីនញ្ច ផលវិសេសានំ។ វណ្ណគ្គហណេន ចេត្ថ សកោ អត្តភាវវណ្ណោ គហិតោ, រូបគ្គហណេន ពហិទ្ធា រូបារម្មណំ។ ទុតិយតតិយចតុត្ថានិ ឧត្តានត្ថានេវ។
Sobhane kāyikavācasikakamme ratoti sūrato ukārassa dīghaṃ katvā, tassa bhāvo soraccaṃ, kāyikavācasiko avītikkamo. So pana atthato susīlabhāvoti āha ‘‘khantisoracce niviṭṭhāti adhivāsanakkhantiyañca susīlatāya ca niviṭṭhā’’ti. Ekamattānanti ekaṃ cittanti attho. Rāgādīnañhi pubbabhāgiyaṃ damanādi paccekaṃ icchitabbaṃ, na maggakkhaṇe viya ekajjhaṃ paṭisaṅkhānamukhena pajahanato. Ekamattānanti vā vivekavasena ekaṃ ekākinaṃ attānaṃ. Tenevāha ‘‘ekaṃ attanova attabhāva’’ntiādi. Uparūparibhūmīsūti chakāmasaggasaṅkhātāsu uparūparikāmabhūmīsu. Kammassa phalaṃ aggaṃ nāma. Taṃ panettha uccagāmīti āha ‘‘uddhamaggamassā’’ti. Suvagge niyuttā, suvaggappayojanāti vā sovaggikā. Dasannaṃ visesānanti dibbaāyuvaṇṇayasasukhaādhipateyyānañceva iṭṭharūpādīnañca phalavisesānaṃ. Vaṇṇaggahaṇena cettha sako attabhāvavaṇṇo gahito, rūpaggahaṇena bahiddhā rūpārammaṇaṃ. Dutiyatatiyacatutthāni uttānatthāneva.
បត្តកម្មសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pattakammasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
១. បត្តកម្មសុត្តំ • 1. Pattakammasuttaṃ
២. អានណ្យសុត្តំ • 2. Ānaṇyasuttaṃ
៣. ព្រហ្មសុត្តំ • 3. Brahmasuttaṃ
៤. និរយសុត្តំ • 4. Nirayasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
១. បត្តកម្មសុត្តវណ្ណនា • 1. Pattakammasuttavaṇṇanā
២. អានណ្យសុត្តវណ្ណនា • 2. Ānaṇyasuttavaṇṇanā
៣. ព្រហ្មសុត្តវណ្ណនា • 3. Brahmasuttavaṇṇanā
