Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(೭) ೨. ಪತ್ತಕಮ್ಮವಗ್ಗೋ
(7) 2. Pattakammavaggo
೧-೪. ಪತ್ತಕಮ್ಮಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
1-4. Pattakammasuttādivaṇṇanā
೬೧-೬೪. ದುತಿಯಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಯೇ ಅನಿಟ್ಠಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ತೇ ಇಟ್ಠಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅನಿಟ್ಠಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ಇಟ್ಠಾ’’ತಿ। ಇಟ್ಠಾತಿ ಚ ಪರಿಯಿಟ್ಠಾ ವಾ ಹೋತು ಮಾ ವಾ, ಇಟ್ಠಾರಮ್ಮಣಭೂತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗವೇಸಿತಮ್ಪಿ ಹಿ ಇಟ್ಠನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಇಧ ನಾಧಿಪ್ಪೇತಂ। ಮನೇತಿ ಮನಸ್ಮಿಂ। ಕನ್ತಾತಿ ವಾ ಕಮನೀಯಾ, ಕಾಮೇತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮನಂ ಅಪ್ಪಾಯನ್ತೀತಿ ಇಟ್ಠಭಾವೇನ ಮನಂ ವಡ್ಢೇನ್ತಿ। ಕಮ್ಮಸಾಧನೋ ಇಧ ಭೋಗ-ಸದ್ದೋತಿ ಆಹ ‘‘ಭೋಗಾತಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾ’’ತಿಆದಿ। ಧಮ್ಮೂಪಘಾತಂ ಕತ್ವಾ ಕುಸಲಧಮ್ಮಂ ವಿನೋದೇತ್ವಾ। ಉಪನಿಜ್ಝಾಯೀಯನ್ತೀತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸುಖದುಕ್ಖೇಸು ಉಪನಿಜ್ಝಾಯಿತಬ್ಬತ್ತಾ’’ತಿ, ಸುಖದುಕ್ಖೇಸು ಉಪ್ಪನ್ನೇಸು ಅನುಸ್ಸರಿತಬ್ಬತ್ತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸನ್ದಿಟ್ಠಸಮ್ಭತ್ತೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಸಙ್ಗಮ್ಮ ದಿಟ್ಠಮತ್ತಾ ನಾತಿದಳ್ಹಮಿತ್ತಾ ಸನ್ದಿಟ್ಠಾ, ಸುಟ್ಠು ಭತ್ತಾ ಸಿನೇಹವನ್ತೋ ದಳ್ಹಮಿತ್ತಾ ಸಮ್ಭತ್ತಾ।
61-64. Dutiyassa paṭhame ye aniṭṭhā na honti, te iṭṭhāti adhippetāti āha ‘‘aniṭṭhapaṭikkhepena iṭṭhā’’ti. Iṭṭhāti ca pariyiṭṭhā vā hotu mā vā, iṭṭhārammaṇabhūtāti attho. Gavesitampi hi iṭṭhanti vuccati, taṃ idha nādhippetaṃ. Maneti manasmiṃ. Kantāti vā kamanīyā, kāmetabbāti attho. Manaṃ appāyantīti iṭṭhabhāvena manaṃ vaḍḍhenti. Kammasādhano idha bhoga-saddoti āha ‘‘bhogāti bhuñjitabbā’’tiādi. Dhammūpaghātaṃ katvā kusaladhammaṃ vinodetvā. Upanijjhāyīyantīti upajjhāyāti āha ‘‘sukhadukkhesu upanijjhāyitabbattā’’ti, sukhadukkhesu uppannesu anussaritabbattāti attho. Sandiṭṭhasambhattehīti ettha tattha tattha saṅgamma diṭṭhamattā nātidaḷhamittā sandiṭṭhā, suṭṭhu bhattā sinehavanto daḷhamittā sambhattā.
ವಿಸಮಲೋಭನ್ತಿ ಬಲವಲೋಭಂ। ಸುಖಿತನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾತಸುಖಂ। ಪೀಣಿತನ್ತಿ ಧಾತಂ ಸುಹಿತಂ। ತಥಾಭೂತೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಬಲಸಮ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಬಲಸಮ್ಪನ್ನಂ ಕರೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Visamalobhanti balavalobhaṃ. Sukhitanti sañjātasukhaṃ. Pīṇitanti dhātaṃ suhitaṃ. Tathābhūto pana yasmā balasampanno hoti, tasmā ‘‘balasampannaṃ karotī’’ti vuttaṃ.
ಸೋಭನೇ ಕಾಯಿಕವಾಚಸಿಕಕಮ್ಮೇ ರತೋತಿ ಸೂರತೋ ಉಕಾರಸ್ಸ ದೀಘಂ ಕತ್ವಾ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಸೋರಚ್ಚಂ, ಕಾಯಿಕವಾಚಸಿಕೋ ಅವೀತಿಕ್ಕಮೋ। ಸೋ ಪನ ಅತ್ಥತೋ ಸುಸೀಲಭಾವೋತಿ ಆಹ ‘‘ಖನ್ತಿಸೋರಚ್ಚೇ ನಿವಿಟ್ಠಾತಿ ಅಧಿವಾಸನಕ್ಖನ್ತಿಯಞ್ಚ ಸುಸೀಲತಾಯ ಚ ನಿವಿಟ್ಠಾ’’ತಿ। ಏಕಮತ್ತಾನನ್ತಿ ಏಕಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ರಾಗಾದೀನಞ್ಹಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗಿಯಂ ದಮನಾದಿ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ, ನ ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ವಿಯ ಏಕಜ್ಝಂ ಪಟಿಸಙ್ಖಾನಮುಖೇನ ಪಜಹನತೋ। ಏಕಮತ್ತಾನನ್ತಿ ವಾ ವಿವೇಕವಸೇನ ಏಕಂ ಏಕಾಕಿನಂ ಅತ್ತಾನಂ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ಏಕಂ ಅತ್ತನೋವ ಅತ್ತಭಾವ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಉಪರೂಪರಿಭೂಮೀಸೂತಿ ಛಕಾಮಸಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಾಸು ಉಪರೂಪರಿಕಾಮಭೂಮೀಸು। ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಫಲಂ ಅಗ್ಗಂ ನಾಮ। ತಂ ಪನೇತ್ಥ ಉಚ್ಚಗಾಮೀತಿ ಆಹ ‘‘ಉದ್ಧಮಗ್ಗಮಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಸುವಗ್ಗೇ ನಿಯುತ್ತಾ, ಸುವಗ್ಗಪ್ಪಯೋಜನಾತಿ ವಾ ಸೋವಗ್ಗಿಕಾ। ದಸನ್ನಂ ವಿಸೇಸಾನನ್ತಿ ದಿಬ್ಬಆಯುವಣ್ಣಯಸಸುಖಆಧಿಪತೇಯ್ಯಾನಞ್ಚೇವ ಇಟ್ಠರೂಪಾದೀನಞ್ಚ ಫಲವಿಸೇಸಾನಂ। ವಣ್ಣಗ್ಗಹಣೇನ ಚೇತ್ಥ ಸಕೋ ಅತ್ತಭಾವವಣ್ಣೋ ಗಹಿತೋ, ರೂಪಗ್ಗಹಣೇನ ಬಹಿದ್ಧಾ ರೂಪಾರಮ್ಮಣಂ। ದುತಿಯತತಿಯಚತುತ್ಥಾನಿ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾನೇವ।
Sobhane kāyikavācasikakamme ratoti sūrato ukārassa dīghaṃ katvā, tassa bhāvo soraccaṃ, kāyikavācasiko avītikkamo. So pana atthato susīlabhāvoti āha ‘‘khantisoracce niviṭṭhāti adhivāsanakkhantiyañca susīlatāya ca niviṭṭhā’’ti. Ekamattānanti ekaṃ cittanti attho. Rāgādīnañhi pubbabhāgiyaṃ damanādi paccekaṃ icchitabbaṃ, na maggakkhaṇe viya ekajjhaṃ paṭisaṅkhānamukhena pajahanato. Ekamattānanti vā vivekavasena ekaṃ ekākinaṃ attānaṃ. Tenevāha ‘‘ekaṃ attanova attabhāva’’ntiādi. Uparūparibhūmīsūti chakāmasaggasaṅkhātāsu uparūparikāmabhūmīsu. Kammassa phalaṃ aggaṃ nāma. Taṃ panettha uccagāmīti āha ‘‘uddhamaggamassā’’ti. Suvagge niyuttā, suvaggappayojanāti vā sovaggikā. Dasannaṃ visesānanti dibbaāyuvaṇṇayasasukhaādhipateyyānañceva iṭṭharūpādīnañca phalavisesānaṃ. Vaṇṇaggahaṇena cettha sako attabhāvavaṇṇo gahito, rūpaggahaṇena bahiddhā rūpārammaṇaṃ. Dutiyatatiyacatutthāni uttānatthāneva.
ಪತ್ತಕಮ್ಮಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pattakammasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
೧. ಪತ್ತಕಮ್ಮಸುತ್ತಂ • 1. Pattakammasuttaṃ
೨. ಆನಣ್ಯಸುತ್ತಂ • 2. Ānaṇyasuttaṃ
೩. ಬ್ರಹ್ಮಸುತ್ತಂ • 3. Brahmasuttaṃ
೪. ನಿರಯಸುತ್ತಂ • 4. Nirayasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
೧. ಪತ್ತಕಮ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Pattakammasuttavaṇṇanā
೨. ಆನಣ್ಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Ānaṇyasuttavaṇṇanā
೩. ಬ್ರಹ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Brahmasuttavaṇṇanā