| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೫. ಪತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
5. Pattaniddesavaṇṇanā
೬೦. ಇದಾನಿ ಭಾಜನವಿಕತಿಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪತ್ತೋ ಚಾ’’ತಿ ಉದ್ಧಟಂ। ಏತ್ಥ ಪನ ಪಠಮಗಾಥಾ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ।
60. Idāni bhājanavikatiṃ dassetuṃ ‘‘patto cā’’ti uddhaṭaṃ. Ettha pana paṭhamagāthā suviññeyyā.
೬೧. ದುತಿಯೇ ‘‘ಮಗಧನಾಳಿದ್ವಯತಣ್ಡುಲಸಾಧಿತ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ವಿಭತ್ತಿಲೋಪಂ ಅಕತ್ವಾ ಗಾಥಾಬನ್ಧಸುಖತ್ಥಂ ‘‘ಮಗಧೇ ನಾಳಿದ್ವಯತಣ್ಡುಲಸಾಧಿತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ಪಚಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ (ಪಾರಾ॰ ೬೦೨; ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೬೦೨; ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಪತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ) ಮಗಧನಾಳಿ ನಾಮ ಅಡ್ಢತೇರಸಪಲಂ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಓದನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಬ್ಬಪ್ಪಕಾರಸಮ್ಪನ್ನಂ ಅವಸ್ಸಾವಿತೋದನಂ ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಓದನಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಭಾಗಪ್ಪಮಾಣಂ ನಾತಿಘನಂ ನಾತಿತನುಕಂ ಹತ್ಥಹಾರಿಯಮುಗ್ಗಸೂಪಞ್ಚ ಆಲೋಪಸ್ಸ ಆಲೋಪಸ್ಸ ಅನುರೂಪಂ ಯಾವ ಚರಿಮಕಾಲೋಪಪ್ಪಹೋನಕಂ ಮಚ್ಛಮಂಸಾದಿಬ್ಯಞ್ಜನಞ್ಚ ಯೋ ಪತ್ತೋ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಉಕ್ಕಟ್ಠೋ ನಾಮಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಪ್ಪಿತೇಲತಕ್ಕರಸಕಞ್ಜಿಕಾದೀನಿ ಪನ ಗಣನೂಪಗಾನಿ ನ ಹೋನ್ತಿ, ತಾನಿ ಹಿ ಓದನಗತಿಕಾನೇವ ಹೋನ್ತಿ, ನೇವ ಹಾಪೇತುಂ, ನ ವಡ್ಢೇತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ। ಏವಮೇತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಕ್ಖಿತ್ತಂ ಸಚೇ ಪತ್ತಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಿಮರಾಜಿಸಮಂ ತಿಟ್ಠತಿ, ಸುತ್ತೇನ ವಾ ಹೀರೇನ ವಾ ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ವಾ ಹೀರಸ್ಸ ವಾ ಹೇಟ್ಠಿಮನ್ತಂ ಫುಸತಿ, ಅಯಂ ಉಕ್ಕಟ್ಠೋ ನಾಮ ಪತ್ತೋ। ಸಚೇ ತಂ ರಾಜಿಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಥೂಪೀಕತಂ ತಿಟ್ಠತಿ, ಅಯಂ ಉಕ್ಕಟ್ಠೋಮಕೋ ನಾಮ ಪತ್ತೋ। ಸಚೇ ತಂ ರಾಜಿಂ ನ ಸಮ್ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅನ್ತೋಗತಮೇವ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಉಕ್ಕಟ್ಠುಕ್ಕಟ್ಠೋ ನಾಮ ಪತ್ತೋ।
61. Dutiye ‘‘magadhanāḷidvayataṇḍulasādhita’’nti vattabbe vibhattilopaṃ akatvā gāthābandhasukhatthaṃ ‘‘magadhe nāḷidvayataṇḍulasādhita’’nti vuttaṃ, pacitanti attho. Ettha (pārā. 602; pārā. aṭṭha. 2.602; kaṅkhā. aṭṭha. pattasikkhāpadavaṇṇanā) magadhanāḷi nāma aḍḍhaterasapalaṃ gaṇhāti. Odananti ettha sabbappakārasampannaṃ avassāvitodanaṃ gahetabbaṃ. Odanassa catutthabhāgappamāṇaṃ nātighanaṃ nātitanukaṃ hatthahāriyamuggasūpañca ālopassa ālopassa anurūpaṃ yāva carimakālopappahonakaṃ macchamaṃsādibyañjanañca yo patto gaṇhāti, so ukkaṭṭho nāmāti attho. Sappitelatakkarasakañjikādīni pana gaṇanūpagāni na honti, tāni hi odanagatikāneva honti, neva hāpetuṃ, na vaḍḍhetuṃ sakkonti. Evametaṃ sabbaṃ pakkhittaṃ sace pattassa heṭṭhimarājisamaṃ tiṭṭhati, suttena vā hīrena vā chindantassa suttassa vā hīrassa vā heṭṭhimantaṃ phusati, ayaṃ ukkaṭṭho nāma patto. Sace taṃ rājiṃ atikkamitvā thūpīkataṃ tiṭṭhati, ayaṃ ukkaṭṭhomako nāma patto. Sace taṃ rājiṃ na sampāpuṇāti, antogatameva hoti, ayaṃ ukkaṭṭhukkaṭṭho nāma patto.
೬೨. ‘‘ಮಜ್ಝಿಮೋ ನಾಮ ಪತ್ತೋ ನಾಳಿಕೋದನಂ ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ಮಜ್ಝಿಮೋ ತಸ್ಸುಪಡ್ಢೋ ವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏತ್ಥಾಪಿ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇನ ಮಜ್ಝಿಮೋ ಮಜ್ಝಿಮೋಮಕೋ ಮಜ್ಝಿಮುಕ್ಕಟ್ಠೋತಿ ಪತ್ತತ್ತಿಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ಓಮಕೋ ನಾಮ ಪತ್ತೋ ಪತ್ಥೋದನಂ ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೬೦೨) ವಚನತೋ ‘‘ತತೋಪಡ್ಢೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಮಗಧನಾಳಿಯಾ ಉಪಡ್ಢನಾಳಿಕೋದನಞ್ಚ ತದೂಪಿಯಂ ಸೂಪಂ ಬ್ಯಞ್ಜನಞ್ಚ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಓಮಕೋ ನಾಮ। ಇಧಾಪಿ ಓಮಕೋ ಓಮಕೋಮಕೋ ಓಮಕುಕ್ಕಟ್ಠೋತಿ ಪತ್ತತ್ತಿಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಇಮೇಸು ಪನ ನವಸು ಪತ್ತೇಸು ಉಕ್ಕಟ್ಠುಕ್ಕಟ್ಠೋ ಚ ಓಮಕೋಮಕೋ ಚ ಅಪತ್ತೋ। ಏತೇಸು ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಸೇಸಾ ಸತ್ತ ಪತ್ತಾ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಾ, ವಿಕಪ್ಪೇತಬ್ಬಾ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
62. ‘‘Majjhimo nāma patto nāḷikodanaṃ gaṇhātī’’ti vuttattā ‘‘majjhimo tassupaḍḍho vā’’ti vuttaṃ. Etthāpi vuttappakārena majjhimo majjhimomako majjhimukkaṭṭhoti pattattikaṃ veditabbaṃ. ‘‘Omako nāma patto patthodanaṃ gaṇhātī’’ti (pārā. 602) vacanato ‘‘tatopaḍḍho’’ti vuttaṃ. Magadhanāḷiyā upaḍḍhanāḷikodanañca tadūpiyaṃ sūpaṃ byañjanañca gaṇhāti, so omako nāma. Idhāpi omako omakomako omakukkaṭṭhoti pattattikaṃ veditabbaṃ. Imesu pana navasu pattesu ukkaṭṭhukkaṭṭho ca omakomako ca apatto. Etesu adhiṭṭhātabbakiccaṃ natthi, sesā satta pattā adhiṭṭhātabbā, vikappetabbā cāti attho.
೬೩. ಅತಿರೇಕಪತ್ತೋತಿ (ಪಾರಾ॰ ೬೦೧) ಅನಧಿಟ್ಠಿತೋ ಅವಿಕಪ್ಪಿತೋ। ಸಕೋತಿ ಸಸನ್ತಕೋ। ಕಪ್ಪೋತಿ ಕಪ್ಪಿಯೋ। ಅಯಮೇವೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ – ಯೋ ಪತ್ತೋ ಕಾಕಣಿಕಮತ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಮೂಲಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಸ್ಸ ನತ್ಥಿತಾಯ ಸಕೋ। ಅಯೋಪತ್ತೋ ಪಞ್ಚಹಿ ಪಾಕೇಹಿ ಮತ್ತಿಕಾಪತ್ತೋ ದ್ವೀಹಿ ಪಾಕೇಹಿ ಪಕ್ಕತ್ತಾ ಕಪ್ಪೋ। ಸೋ ದಸಾಹಪರಮಂ ಕಾಲಂ ಅನಧಿಟ್ಠಿತೋ ಅವಿಕಪ್ಪಿತೋ ಧಾರೇಯ್ಯೋತಿ।
63.Atirekapattoti (pārā. 601) anadhiṭṭhito avikappito. Sakoti sasantako. Kappoti kappiyo. Ayamevettha saṅkhepo – yo patto kākaṇikamattassāpi mūlassa dātabbassa natthitāya sako. Ayopatto pañcahi pākehi mattikāpatto dvīhi pākehi pakkattā kappo. So dasāhaparamaṃ kālaṃ anadhiṭṭhito avikappito dhāreyyoti.
೬೪. ಅಚ್ಛೇದಾದಯೋ ಚೀವರೇ ವುತ್ತಪ್ಪಭೇದಾಯೇವ। ಛಿದ್ದೇನಾತಿ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೬೦೮; ಕಙ್ಖಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಪತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ) ಏತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಪತ್ತಸ್ಸ ಮುಖವಟ್ಟಿತೋ ಹೇಟ್ಠಾ ದ್ವಙ್ಗುಲಪ್ಪದೇಸೇ ಯೇನ ಛಿದ್ದೇನ ಕಙ್ಗುಸಿತ್ಥಂ ನಿಕ್ಖಮತಿ, ತತ್ತಕೇನ ಛಿದ್ದೇನ ಭಿಜ್ಜತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಪನ ಅಯಚುಣ್ಣಾದೀಹಿ ಪಟಿಪಾಕತಿಕೇ ಕತೇ ದಸಾಹಬ್ಭನ್ತರೇ ಪುನ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಾಧಿಟ್ಠಾನಮುಜ್ಝತೀತಿ ಪತ್ತೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ಉಜ್ಝತಿ।
64.Acchedādayo cīvare vuttappabhedāyeva. Chiddenāti (pārā. aṭṭha. 2.608; kaṅkhā. aṭṭha. pattasikkhāpadavaṇṇanā) ettha yassa pattassa mukhavaṭṭito heṭṭhā dvaṅgulappadese yena chiddena kaṅgusitthaṃ nikkhamati, tattakena chiddena bhijjati. Tasmiṃ pana ayacuṇṇādīhi paṭipākatike kate dasāhabbhantare puna adhiṭṭhātabbaṃ. Pattādhiṭṭhānamujjhatīti patto adhiṭṭhānaṃ ujjhati.
೬೫. ಇದಾನಿ ಪರಿಹರಣವಿಧಿಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪತ್ತಂ ನ ಪಟಿಸಾಮೇಯ್ಯ ಸೋದಕ’’ನ್ತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ಸೋದಕಂ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೪) ಪತ್ತಂ ನ ಪಟಿಸಾಮೇಯ್ಯ, ಆತಪೇ ಚ ಸೋದಕಂ ಪತ್ತಂ ನ ಓತಪೇತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ನ ನಿದಹೇತಿ ನಿರುದಕಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಅತಿಕಾಲಂ ನ ನಿದಹೇತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಭುಮ್ಯಾತಿ ಭೂಮಿಯಂ। ನ ಠಪೇತಿ ತಟ್ಟಿಕಾಚಮ್ಮಖಣ್ಡಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಅನತ್ಥತಾಯ ಪಂಸುಸಕ್ಖರಮಿಸ್ಸಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ನ ಠಪೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನೋ ಚ ಲಗ್ಗಯೇತಿ ಏತ್ಥಪಿ ನಾಗದನ್ತಾದೀಸು (ಚೂಳವ॰ ೨೫೪) ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಲಗ್ಗನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ।
65. Idāni pariharaṇavidhiṃ dassetuṃ ‘‘pattaṃ na paṭisāmeyya sodaka’’ntiādi āraddhaṃ. Sodakaṃ (cūḷava. 254) pattaṃ na paṭisāmeyya, ātape ca sodakaṃ pattaṃ na otapeti adhippāyo. Na nidaheti nirudakaṃ katvāpi atikālaṃ na nidaheti adhippāyo. Bhumyāti bhūmiyaṃ. Na ṭhapeti taṭṭikācammakhaṇḍādīsu yena kenaci anatthatāya paṃsusakkharamissāya bhūmiyā na ṭhapeyyāti attho. No ca laggayeti etthapi nāgadantādīsu (cūḷava. 254) yattha katthaci laggantassa dukkaṭameva.
೬೬. ಮಿಡ್ಢನ್ತೇತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೪; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೫೪) ಮಿಡ್ಢಪರಿಯನ್ತೇ। ಸಚೇ ಪನ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ, ಏವರೂಪಾಯ ವಿತ್ಥಿಣ್ಣಾಯ ಮಿಡ್ಢಿಯಾ ಅಬ್ಭನ್ತರಪರಿಚ್ಛೇದೇ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ನ ಪರಿಯನ್ತೇ। ಪರಿಭಣ್ಡನ್ತೇತಿ ಬಾಹಿರಪಸ್ಸೇ ಕತಾಯ ತನುಕಮಿಡ್ಢಿಯಾ ಅನ್ತೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಙ್ಕೇ ವಾತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೪) ದ್ವಿನ್ನಂ ಊರೂನಂ ಮಜ್ಝೇ। ಏತ್ಥ ಪನ ಅಂಸಬದ್ಧಕೇ ಅಂಸಕೂಟೇ ಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ಅಙ್ಕೇ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ನ ಇತರಥಾ। ಆತಪತ್ತಕೇತಿ ಛತ್ತೇ। ಏತ್ಥ ಭತ್ತಪೂರೋಪಿ ಅಂಸಕೂಟೇ ಲಗ್ಗಿತಪತ್ತೋಪಿ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
66.Miḍḍhanteti (cūḷava. 254; cūḷava. aṭṭha. 254) miḍḍhapariyante. Sace pana parivattetvā tattheva patiṭṭhāti, evarūpāya vitthiṇṇāya miḍḍhiyā abbhantaraparicchede ṭhapetuṃ vaṭṭati, na pariyante. Paribhaṇḍanteti bāhirapasse katāya tanukamiḍḍhiyā anteti attho. Aṅke vāti (cūḷava. 254) dvinnaṃ ūrūnaṃ majjhe. Ettha pana aṃsabaddhake aṃsakūṭe laggetvā aṅke ṭhapetuṃ vaṭṭati, na itarathā. Ātapattaketi chatte. Ettha bhattapūropi aṃsakūṭe laggitapattopi ṭhapetuṃ na vaṭṭati.
೬೭. ಉಚ್ಛಿಟ್ಠೋದಕಂ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೫; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೫೫) ನಾಮ ಮುಖವಿಕ್ಖಾಲನೋದಕಂ, ತಂ ಪತ್ತೇ ನಿಟ್ಠುಭಿತ್ವಾ ಪತ್ತೇನ ನ ನೀಹರೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚಲಕಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಕಞ್ಚ ಚಲಕಟ್ಠಿಕಂ। ಏತೇಸು ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಪತ್ತೇನ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ। ಪತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಂ ಕತ್ವಾ ಹತ್ಥಂ ಧೋವಿತುಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ। ಹತ್ಥಧೋವಿತವತ್ಥಧೋವಿತಉದಕಮ್ಪಿ ಪತ್ತೇ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ನೀಹರಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಅನುಚ್ಛಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಹತ್ಥೇನ ಗಹೇತುಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಹತ್ಥಂ ಪನ ಬಹಿ ಧೋವಿತ್ವಾ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಮಚ್ಛಮಂಸಫಲಾಫಲಾದೀನಿ ಖಾದನ್ತೋ ಯಂ ಮುಖೇನ ಲುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಲುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಖಾದತಿ, ತಂ ವಾ ತೇಸಂ ಅಟ್ಠಿಆದಿಕಂ ವಾ ಮುಖತೋ ನೀಹಟಂ ಪುನ ಅಖಾದಿತುಕಾಮೋ ಛಡ್ಡೇತುಕಾಮೋ ಪತ್ತೇ ಠಪೇತುಂ ನ ಲಭತಿ। ಸಿಙ್ಗಿವೇರನಾಳಿಕೇರಖಣ್ಡಾದೀನಿ ಖಾದನ್ತೇಹಿ ಡಂಸಿತ್ವಾ ಡಂಸಿತ್ವಾ ಪುನ ಠಪೇತುಂ ಲಭತಿ। ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪತ್ತಹತ್ಥೇನ ಕವಾಟಂ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬಂ, ಯೋ ಪಣಾಮೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೫) ವುತ್ತತ್ತಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಿತೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಕವಾಟಂ ಪಣಾಮೇತುಂ ನ ಲಭತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಪತ್ತಹತ್ಥೋವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಂಸಕೂಟೇ ಲಗ್ಗಿತ್ವಾ ಠಿತಸ್ಸ ವಟ್ಟತಿ।
67.Ucchiṭṭhodakaṃ (cūḷava. 255; cūḷava. aṭṭha. 255) nāma mukhavikkhālanodakaṃ, taṃ patte niṭṭhubhitvā pattena na nīhareyyāti attho. Calakañca aṭṭhikañca calakaṭṭhikaṃ. Etesu yaṃ kiñci pattena nīharantassa dukkaṭaṃ. Pattaṃ paṭiggahaṃ katvā hatthaṃ dhovitumpi na labhati. Hatthadhovitavatthadhovitaudakampi patte ākiritvā nīharituṃ na vaṭṭati. Anucchiṭṭhapattaṃ ucchiṭṭhahatthena gahetumpi na vaṭṭati. Hatthaṃ pana bahi dhovitvā gahetuṃ vaṭṭati. Macchamaṃsaphalāphalādīni khādanto yaṃ mukhena luñcitvā luñcitvā khādati, taṃ vā tesaṃ aṭṭhiādikaṃ vā mukhato nīhaṭaṃ puna akhāditukāmo chaḍḍetukāmo patte ṭhapetuṃ na labhati. Siṅgiveranāḷikerakhaṇḍādīni khādantehi ḍaṃsitvā ḍaṃsitvā puna ṭhapetuṃ labhati. ‘‘Na bhikkhave pattahatthena kavāṭaṃ paṇāmetabbaṃ, yo paṇāmeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 255) vuttattā yena kenaci sarīrāvayavena pattaṃ gahetvā ṭhito yena kenaci sarīrāvayavena kavāṭaṃ paṇāmetuṃ na labhati, tasmā ‘‘pattahatthovā’’ti vuttaṃ. Aṃsakūṭe laggitvā ṭhitassa vaṭṭati.
೬೮. ಭೂಮಿಆಧಾರಕೇತಿ ಏತ್ಥ ದನ್ತವಲ್ಲಿವೇತ್ತವಾಕಾದೀಹಿ ಕತೇ ವಲಯಾಧಾರಕೇ। ದಾರುದಣ್ಡಾಧಾರೇತಿ ಏಕದಾರುನಾ ಕತಆಧಾರಕೇ ಚ ಬಹೂಹಿ ದಣ್ಡೇಹಿ ಕತಆಧಾರಕೇ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಿದಣ್ಡೇ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಏತೇಸು ಪನ ಸುಸಜ್ಜಿತೇಸು ಏಕಂ ಪತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾವ ತಸ್ಸುಪರಿ ಏಕಂ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ತಯೋ ಪನ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಏಕಂ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತ್ವಾವ ಭೂಮಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಭೂಮಿಯಂ ಕಟಸಾರಕಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಪತ್ಥರಿತ್ವಾ ತಸ್ಸುಪರಿ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಾ ಏಕಂ ಠಪೇಯ್ಯ, ದ್ವೇ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ದ್ವೇ ಪನ ಠಪೇನ್ತೇನ ಉಪರಿ ಠಪಿತಪತ್ತಂ ಏಕೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಭೂಮಿಯಂ ಫುಸಾಪೇತ್ವಾ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವದನ್ತಿ।
68.Bhūmiādhāraketi ettha dantavallivettavākādīhi kate valayādhārake. Dārudaṇḍādhāreti ekadārunā kataādhārake ca bahūhi daṇḍehi kataādhārake cāti attho. Tidaṇḍe na vaṭṭati. Etesu pana susajjitesu ekaṃ pattaṃ ṭhapetvāva tassupari ekaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati, tayo pana na vaṭṭanti. Ekaṃ nikkujjitvāva bhūmiyanti ettha bhūmiyaṃ kaṭasārakādīsu aññataraṃ pattharitvā tassupari nikkujjitvā vā ukkujjitvā vā ekaṃ ṭhapeyya, dve ṭhapetuṃ na vaṭṭatīti adhippāyo. Dve pana ṭhapentena upari ṭhapitapattaṃ ekena passena bhūmiyaṃ phusāpetvā ṭhapetuṃ vaṭṭatīti vadanti.
೬೯-೭೦. ಇದಾನಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಪತ್ತೇ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ದಾರುರೂಪಿಯಸೋವಣ್ಣಾ’’ತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಮಣಿವೇಳುರಿಯಾಮಯಾತಿ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೨; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೫೨) ಮಣೀತಿ ಇನ್ದನೀಲಕಬರಕತಾದಿ। ಸಚೇ ಗಹಟ್ಠಾ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಸುವಣ್ಣರೂಪಿಯತಟ್ಟಕಾದೀಸು ಸೂಪಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕತ್ವಾ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಆಮಸಿತುಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಘಟಿಕಟಾಹಜಾ (ಚೂಳವ॰ ೨೫೫; ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೫೫) ಚ ತುಮ್ಬಕಟಾಹಜಾ ಚ ಘಟಿತುಮ್ಬಕಟಾಹಜಾ। ಏತ್ಥ ತುಮ್ಬಕಟಾಹಜಾನಾಮ ಅಲಾಬು। ಪತ್ತವಿನಿಚ್ಛಯೋ।
69-70. Idāni akappiyapatte dassetuṃ ‘‘dārurūpiyasovaṇṇā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha maṇiveḷuriyāmayāti (cūḷava. 252; cūḷava. aṭṭha. 252) maṇīti indanīlakabarakatādi. Sace gahaṭṭhā bhattagge suvaṇṇarūpiyataṭṭakādīsu sūpabyañjanaṃ katvā upanāmenti, āmasitumpi na vaṭṭati. Ghaṭikaṭāhajā (cūḷava. 255; cūḷava. aṭṭha. 255) ca tumbakaṭāhajā ca ghaṭitumbakaṭāhajā. Ettha tumbakaṭāhajānāma alābu. Pattavinicchayo.
ಪತ್ತನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pattaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
