Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-പുരാണ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
൩. പത്തവഗ്ഗോ
3. Pattavaggo
൧. പത്തസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
1. Pattasikkhāpadavaṇṇanā
ദ്വേ അപത്താ, തസ്മാ ഏതേ ഭാജനപരിഭോഗേന പരിഭുഞ്ജിതബ്ബാ, നഅധിട്ഠാനൂപഗാനവികപ്പനൂപഗതാതി അത്ഥോതി ച. സമണസാരുപ്പേന പക്കന്തി അയോപത്തോ പഞ്ചഹി പാകേഹി പക്കോ ഹോതി, മത്തികാപത്തോ ദ്വീഹി. ‘‘ഭിക്ഖുനിയാ പത്തസന്നിച്ചയസ്സ വാരിതത്താ (വജിര॰ ടീ॰ പാരാജിക ൬൦൨) ഭിക്ഖുസ്സപി തം ‘അനനുരൂപ’ന്തി കത്വാ ‘പുരാണപത്തം പച്ചുദ്ധരിത്വാ’തി വുത്ത’’ന്തി ച ലിഖിതം, തം ന യുത്തം പാളിയം ‘‘സന്നിച്ചയം കരേയ്യാതി അനധിട്ഠിതോ അവികപ്പിതോ’’തി (പാചി॰ ൭൩൫) വുത്തത്താ. സോ ഹി കഥിനക്ഖന്ധകേ (മഹാവ॰ ൩൦൬ ആദയോ) നിച്ചയസന്നിധി വിയ ഏകോപി പുനദിവസേ ‘‘സന്നിച്ചയോ’’തി വുച്ചതി. അനന്തരസിക്ഖാപദേ പന ‘‘ദുതിയോ വാരിതോ’’തി അധിട്ഠാനം നിയതം. തസ്മാ ദ്വേ പത്തേ അധിട്ഠാതും ന ലഭതി. സചേ ഏകതോ അധിട്ഠാതി, ദ്വേപി അനധിട്ഠിതാ ഹോന്തി. വിസും വിസും അധിട്ഠാതി, ദുതിയോ അനധിട്ഠിതോ. വികപ്പേതും പന ബഹൂപി ലഭതി. കാകണികമത്തമ്പീതി ഏത്ഥ പി-കാരോ ‘‘ഏകപാകമ്പി ജനേതീ’’തി പാകം സമ്പിണ്ഡേതി. അഥ വാ സചേ ഏകപാകേനേവ സാരുപ്പോ, വട്ടതീതി പാകപരിമാണം ന വുത്തന്തി ഗഹേതബ്ബം. അപത്തത്താ അധിട്ഠാനൂപഗോ ന ഹോതി. അപച്ചുദ്ധരന്തേന വികപ്പേതബ്ബോതി പുരാണപത്തം അപച്ചുദ്ധരന്തേന സോ പത്തോ വികപ്പേതബ്ബോതി അത്ഥോതി ലിഖിതം.
Dve apattā, tasmā ete bhājanaparibhogena paribhuñjitabbā, naadhiṭṭhānūpagānavikappanūpagatāti atthoti ca. Samaṇasāruppena pakkanti ayopatto pañcahi pākehi pakko hoti, mattikāpatto dvīhi. ‘‘Bhikkhuniyā pattasanniccayassa vāritattā (vajira. ṭī. pārājika 602) bhikkhussapi taṃ ‘ananurūpa’nti katvā ‘purāṇapattaṃ paccuddharitvā’ti vutta’’nti ca likhitaṃ, taṃ na yuttaṃ pāḷiyaṃ ‘‘sanniccayaṃ kareyyāti anadhiṭṭhito avikappito’’ti (pāci. 735) vuttattā. So hi kathinakkhandhake (mahāva. 306 ādayo) niccayasannidhi viya ekopi punadivase ‘‘sanniccayo’’ti vuccati. Anantarasikkhāpade pana ‘‘dutiyo vārito’’ti adhiṭṭhānaṃ niyataṃ. Tasmā dve patte adhiṭṭhātuṃ na labhati. Sace ekato adhiṭṭhāti, dvepi anadhiṭṭhitā honti. Visuṃ visuṃ adhiṭṭhāti, dutiyo anadhiṭṭhito. Vikappetuṃ pana bahūpi labhati. Kākaṇikamattampīti ettha pi-kāro ‘‘ekapākampi janetī’’ti pākaṃ sampiṇḍeti. Atha vā sace ekapākeneva sāruppo, vaṭṭatīti pākaparimāṇaṃ na vuttanti gahetabbaṃ. Apattattā adhiṭṭhānūpagona hoti. Apaccuddharantena vikappetabboti purāṇapattaṃ apaccuddharantena so patto vikappetabboti atthoti likhitaṃ.
പത്തസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Pattasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.