Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
६. पत्तसुत्तवण्णना
6. Pattasuttavaṇṇanā
१५२. छट्ठे पञ्चन्नं उपादानक्खन्धानं उपादायाति पञ्च उपादानक्खन्धे आदियित्वा, सभावसामञ्ञलक्खणवसेन नानप्पकारतो विभजित्वा दस्सेन्तो। सन्दस्सेतीति खन्धानं सभावलक्खणादीनि दस्सेति। समादपेतीति गण्हापेति। समुत्तेजेतीति समादानम्हि उस्साहं जनेति। सम्पहंसेतीति पटिविद्धगुणेन वोदापेति जोतापेति। अट्ठिं कत्वाति अत्थिकं कत्वा, ‘‘अयं नो अधिगन्तब्बो अत्थो’’ति एवं सल्लक्खेत्वा ताय देसनाय अत्थिका हुत्वा। मनसि कत्वाति चित्ते ठपेत्वा। सब्बचेतसो समन्नाहरित्वाति सब्बेन तेन कम्मकारकचित्तेन समन्नाहरित्वा। ओहितसोताति ठपितासोता। अब्भोकासे निक्खित्ताति ओतापनत्थाय ठपिता।
152. Chaṭṭhe pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ upādāyāti pañca upādānakkhandhe ādiyitvā, sabhāvasāmaññalakkhaṇavasena nānappakārato vibhajitvā dassento. Sandassetīti khandhānaṃ sabhāvalakkhaṇādīni dasseti. Samādapetīti gaṇhāpeti. Samuttejetīti samādānamhi ussāhaṃ janeti. Sampahaṃsetīti paṭividdhaguṇena vodāpeti jotāpeti. Aṭṭhiṃ katvāti atthikaṃ katvā, ‘‘ayaṃ no adhigantabbo attho’’ti evaṃ sallakkhetvā tāya desanāya atthikā hutvā. Manasi katvāti citte ṭhapetvā. Sabbacetaso samannāharitvāti sabbena tena kammakārakacittena samannāharitvā. Ohitasotāti ṭhapitāsotā. Abbhokāse nikkhittāti otāpanatthāya ṭhapitā.
रूपं वेदयितं सञ्ञान्ति, एते रूपादयो तयो खन्धा। यञ्च सङ्खतन्ति इमिना सङ्खारक्खन्धो गहितो। एवं तत्थ विरज्जतीति ‘‘एसो अहं न होमि, एतं मय्हं न होती’’ति पस्सन्तो एवं तेसु खन्धेसु विरज्जति। खेमत्तन्ति खेमीभूतं अत्तभावं। इमिना फलक्खणं दस्सेति। अन्वेसन्ति भवयोनिगतिठितिसत्तावाससङ्खातेसु सब्बट्ठानेसु परियेसमाना। नाज्झगाति न पस्सीति। छट्ठं।
Rūpaṃ vedayitaṃ saññānti, ete rūpādayo tayo khandhā. Yañca saṅkhatanti iminā saṅkhārakkhandho gahito. Evaṃ tattha virajjatīti ‘‘eso ahaṃ na homi, etaṃ mayhaṃ na hotī’’ti passanto evaṃ tesu khandhesu virajjati. Khemattanti khemībhūtaṃ attabhāvaṃ. Iminā phalakkhaṇaṃ dasseti. Anvesanti bhavayonigatiṭhitisattāvāsasaṅkhātesu sabbaṭṭhānesu pariyesamānā. Nājjhagāti na passīti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ६. पत्तसुत्तं • 6. Pattasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ६. पत्तसुत्तवण्णना • 6. Pattasuttavaṇṇanā