Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၆. ပတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ
6. Pattasuttavaṇṇanā
၁၅၂. ပဉ္စန္နံ ဥပာဒာနက္ခန္ဓာနံ လက္ခဏာဒီနိ စေဝ သမုဒယဉ္စ အသ္သာဒာဒီနဝနိသ္သရဏာနိ စ ဂဟေတ္ဝာ သမ္မာ တေသံ လက္ခဏာဒီနံ ဂဟဏံ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ပဉ္စ ဥပာဒာနက္ခန္ဓေ အာဒိယိတ္ဝာ’’တိ။ ရုပ္ပနဝေဒိယနသဉ္ဇာနနအဘိသင္ခရဏဝိဇာနနာနိ ခန္ဓာနံ သဘာဝလက္ခဏာနိ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ရသပစ္စုပဋ္ဌာနပဒဋ္ဌာနာနိ စေဝ သမုဒယာဒီနိ စ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဒသ္သေတီတိ ပစ္စက္ခတော ဒသ္သေတိ, ဟတ္ထာမလကံ ဝိယ ပာကဋေ ဝိဘူတေ ကတ္ဝာ ဝိဘာဝေတိ။ ဂဏ္ဟာပေတီတိ တေ ဓမ္မေ မနသာ အနုပေက္ခိတေ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓေ ကရောန္တော ဥဂ္ဂဏ္ဟာပေတိ။ သမာဒာနမ္ဟီတိ တတ္ထ အတ္ထသ္သ သမ္မဒေဝ အာဒိယနေ ခန္ဓာနဉ္စ သမ္မသနဝသေန အညဓမ္မဝသေန သမာဒိယနေ။ ပဋိဝိဒ္ဓဂုဏေနာတိ တာယ ဒေသနာယ, တံ နိသ္သာယ ပစ္စတ္တပုရိသကာရေန စ တေသံ ပဋိဝိဒ္ဓဂုဏေန ။ ဇောတာပေတီတိ တေသံ စိတ္တသန္တာနံ အသ္သဒ္ဓိယာဒိကိလေသမလဝိဓမနေန ပဘသ္သရံ ကရောတိ။ အဋ္ဌိံ ကတ္ဝာတိ တာယ ဒေသနာယ ပာပေတဗ္ဗံ အတ္ထံ ပယောဇနံ ဒဠ္ဟံ ကတ္ဝာ။ တေနာဟ ‘‘အယံ နော’’တိအာဒိ။ ကမ္မကာရကစိတ္တံ နာမ ဩတရဏစိတ္တံ။ ‘‘ယောနိသောမနသိကာရပုဗ္ဗကံ ဝိပသ္သနာစိတ္တ’’န္တိ ကေစိ။ ဩဟိတသောတာတိ အနညဝိဟိတတာယ ဓမ္မသ္သဝနာယ အပ္ပိတသောတာ, တတော ဧဝ တဒတ္ထံ ဌပိတသောတာ။
152. Pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ lakkhaṇādīni ceva samudayañca assādādīnavanissaraṇāni ca gahetvā sammā tesaṃ lakkhaṇādīnaṃ gahaṇaṃ hotīti āha ‘‘pañca upādānakkhandhe ādiyitvā’’ti. Ruppanavediyanasañjānanaabhisaṅkharaṇavijānanāni khandhānaṃ sabhāvalakkhaṇāni. Ādi-saddena rasapaccupaṭṭhānapadaṭṭhānāni ceva samudayādīni ca saṅgaṇhāti. Dassetīti paccakkhato dasseti, hatthāmalakaṃ viya pākaṭe vibhūte katvā vibhāveti. Gaṇhāpetīti te dhamme manasā anupekkhite diṭṭhiyā suppaṭividdhe karonto uggaṇhāpeti. Samādānamhīti tattha atthassa sammadeva ādiyane khandhānañca sammasanavasena aññadhammavasena samādiyane. Paṭividdhaguṇenāti tāya desanāya, taṃ nissāya paccattapurisakārena ca tesaṃ paṭividdhaguṇena . Jotāpetīti tesaṃ cittasantānaṃ assaddhiyādikilesamalavidhamanena pabhassaraṃ karoti. Aṭṭhiṃ katvāti tāya desanāya pāpetabbaṃ atthaṃ payojanaṃ daḷhaṃ katvā. Tenāha ‘‘ayaṃ no’’tiādi. Kammakārakacittaṃ nāma otaraṇacittaṃ. ‘‘Yonisomanasikārapubbakaṃ vipassanācitta’’nti keci. Ohitasotāti anaññavihitatāya dhammassavanāya appitasotā, tato eva tadatthaṃ ṭhapitasotā.
ဧတေ ရူပာဒယော ခန္ဓေ ယဉ္စ သင္ခတံ သမိဒ္ဓပစ္စယေဟိ ကတံ, တဉ္စ ‘‘ဧသော အဟံ န ဟောမိ, ဧတံ မယ္ဟံ န ဟောတီ’’တိ ပသ္သန္တောတိ ယောဇနာ။ ခေမော အတ္တာတိ ခေမတ္တာ, တံ ခေမတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘ခေမိဘူတံ အတ္တဘာဝ’’န္တိ။ ပရိယေသမာနာ မာရသေနာ။
Ete rūpādayo khandhe yañca saṅkhataṃ samiddhapaccayehi kataṃ, tañca ‘‘eso ahaṃ na homi, etaṃ mayhaṃ na hotī’’ti passantoti yojanā. Khemo attāti khemattā, taṃ khemattaṃ. Tenāha ‘‘khemibhūtaṃ attabhāva’’nti. Pariyesamānā mārasenā.
ပတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Pattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၆. ပတ္တသုတ္တံ • 6. Pattasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၆. ပတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Pattasuttavaṇṇanā