Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๔. ปตฺติกถาวณฺณนา
4. Pattikathāvaṇṇanā
๘๓๗-๘๔๐. อิทานิ ปตฺติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘ยํ ยํ ปฎิลพฺภติ, ตสฺส ตสฺส ปฎิลาโภ ปตฺติ นามฯ สา จ อสงฺขตา’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยานเญฺญว; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสมิธาปิ เหฎฺฐา วุตฺตนยตฺตา ยถาปาฬิเมว นิยฺยาตีติ ฯ น วตฺตพฺพนฺติอาทิ ยาย ลทฺธิยา ปตฺติ อสงฺขตาติ มญฺญติ, ตํ ปกาเสตุํ วุตฺตํฯ ตตฺถ สกวาที ‘‘น เหวํ วตฺตเพฺพ’’ติ ปฎิกฺขิปโนฺต เกวลํ ปตฺติยา รูปาทิภาวํ น สมฺปฎิจฺฉติฯ น หิ ปตฺติ นาม โกจิ ธโมฺม อตฺถิ, น ปน อสงฺขตภาวํ อนุชานาติฯ อิตโร ปน ปฎิเกฺขปมเตฺตเนว อสงฺขตาติ ลทฺธิํ ปติฎฺฐเปติ, สา อโยนิโส ปติฎฺฐาปิตตฺตา อปฺปติฎฺฐิตาเยวาติฯ
837-840. Idāni pattikathā nāma hoti. Tattha ‘‘yaṃ yaṃ paṭilabbhati, tassa tassa paṭilābho patti nāma. Sā ca asaṅkhatā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyānaññeva; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Sesamidhāpi heṭṭhā vuttanayattā yathāpāḷimeva niyyātīti . Na vattabbantiādi yāya laddhiyā patti asaṅkhatāti maññati, taṃ pakāsetuṃ vuttaṃ. Tattha sakavādī ‘‘na hevaṃ vattabbe’’ti paṭikkhipanto kevalaṃ pattiyā rūpādibhāvaṃ na sampaṭicchati. Na hi patti nāma koci dhammo atthi, na pana asaṅkhatabhāvaṃ anujānāti. Itaro pana paṭikkhepamatteneva asaṅkhatāti laddhiṃ patiṭṭhapeti, sā ayoniso patiṭṭhāpitattā appatiṭṭhitāyevāti.
ปตฺติกถาวณฺณนาฯ
Pattikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๘๙) ๔. ปตฺติกถา • (189) 4. Pattikathā