| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၉. ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā
၄၄၁-၄၄၂. ဣဒာနိ ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘သဗ္ဗသင္ခာရေသု အနိစ္စတော ဒိဋ္ဌေသု တမ္ပိ ဉာဏံ အနိစ္စတော ဒိဋ္ဌံ ဟောတီ’’တိ ဝစနံ နိသ္သာယ ‘‘အဝိသေသေန သဗ္ဗသ္မိံ ပစ္စုပ္ပန္နေ ဉာဏံ အတ္ထီ’’တိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ အန္ဓကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပဋုပ္ပန္နေတိ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အထ နံ ‘‘ယဒိ အဝိသေသေန ပဋုပ္ပန္နေ ဉာဏံ အတ္ထိ, ခဏပစ္စုပ္ပန္နေပိ တေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဧဝံ သန္တေ ဒ္ဝိန္နံ ဉာဏာနံ ဧကတော အဘာဝာ တေနေဝ ဉာဏေန တံ ဇာနိတဗ္ဗံ ဟောတီ’’တိ စောဒနတ္ထံ တေနာတိ အနုယောဂော သကဝာဒိသ္သ။ တတ္ထ ပဌမပဉ္ဟေ တေနေဝ တံ ဇာနိတုံ န သက္ကာတိ ပဋိက္ခေပော ဣတရသ္သ။ ဒုတိယပဉ္ဟေ သန္တတိံ သန္ဓာယ ပဋိညာ တသ္သေဝ။ ပဋိပာဋိတော ဘင္ဂံ ပသ္သန္တော ဘင္ဂာနုပသ္သနေနေဝ ဘင္ဂာနုပသ္သနာဉာဏံ ပသ္သတီတိ အဓိပ္ပာယော။ တေန ဉာဏေန တံ ဉာဏံ ဇာနာတီတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ တေန ဖသ္သေန တံ ဖသ္သန္တိအာဒီနိသ္သ လေသောကာသနိဝာရဏတ္ထံ ဝုတ္တာနိ ။ ယံ ပနေတေန လဒ္ဓိပတိဋ္ဌာပနတ္ထံ နနု သဗ္ဗသင္ခာရေတိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ နယတော တံ ဉာဏံ ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ, န အာရမ္မဏတောတိ အဓိပ္ပာယေန ပဋိညာ သကဝာဒိသ္သ။ တသ္မာ ဧဝံ ပတိဋ္ဌိတာပိသ္သ လဒ္ဓိ အပ္ပတိဋ္ဌိတာဝ ဟောတိ။
441-442. Idāni paṭuppannañāṇakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘sabbasaṅkhāresu aniccato diṭṭhesu tampi ñāṇaṃ aniccato diṭṭhaṃ hotī’’ti vacanaṃ nissāya ‘‘avisesena sabbasmiṃ paccuppanne ñāṇaṃ atthī’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya paṭuppanneti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi avisesena paṭuppanne ñāṇaṃ atthi, khaṇapaccuppannepi tena bhavitabbaṃ. Evaṃ sante dvinnaṃ ñāṇānaṃ ekato abhāvā teneva ñāṇena taṃ jānitabbaṃ hotī’’ti codanatthaṃ tenāti anuyogo sakavādissa. Tattha paṭhamapañhe teneva taṃ jānituṃ na sakkāti paṭikkhepo itarassa. Dutiyapañhe santatiṃ sandhāya paṭiññā tasseva. Paṭipāṭito bhaṅgaṃ passanto bhaṅgānupassaneneva bhaṅgānupassanāñāṇaṃ passatīti adhippāyo. Tena ñāṇena taṃ ñāṇaṃ jānātītiādīsupi eseva nayo. Tena phassena taṃ phassantiādīnissa lesokāsanivāraṇatthaṃ vuttāni . Yaṃ panetena laddhipatiṭṭhāpanatthaṃ nanu sabbasaṅkhāretiādi vuttaṃ. Tattha nayato taṃ ñāṇaṃ diṭṭhaṃ hoti, na ārammaṇatoti adhippāyena paṭiññā sakavādissa. Tasmā evaṃ patiṭṭhitāpissa laddhi appatiṭṭhitāva hoti.
ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၅၁) ၉. ပဋုပ္ပန္နကထာ • (51) 9. Paṭuppannakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၉. ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • 9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၉. ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • 9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā
