Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൯. പടുപ്പന്നഞാണകഥാവണ്ണനാ
9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā
൪൪൧-൪൪൨. ഇദാനി പടുപ്പന്നഞാണകഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ യേസം ‘‘സബ്ബസങ്ഖാരേസു അനിച്ചതോ ദിട്ഠേസു തമ്പി ഞാണം അനിച്ചതോ ദിട്ഠം ഹോതീ’’തി വചനം നിസ്സായ ‘‘അവിസേസേന സബ്ബസ്മിം പച്ചുപ്പന്നേ ഞാണം അത്ഥീ’’തി ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി അന്ധകാനം; തേ സന്ധായ പടുപ്പന്നേതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. അഥ നം ‘‘യദി അവിസേസേന പടുപ്പന്നേ ഞാണം അത്ഥി, ഖണപച്ചുപ്പന്നേപി തേന ഭവിതബ്ബം. ഏവം സന്തേ ദ്വിന്നം ഞാണാനം ഏകതോ അഭാവാ തേനേവ ഞാണേന തം ജാനിതബ്ബം ഹോതീ’’തി ചോദനത്ഥം തേനാതി അനുയോഗോ സകവാദിസ്സ. തത്ഥ പഠമപഞ്ഹേ തേനേവ തം ജാനിതും ന സക്കാതി പടിക്ഖേപോ ഇതരസ്സ. ദുതിയപഞ്ഹേ സന്തതിം സന്ധായ പടിഞ്ഞാ തസ്സേവ. പടിപാടിതോ ഭങ്ഗം പസ്സന്തോ ഭങ്ഗാനുപസ്സനേനേവ ഭങ്ഗാനുപസ്സനാഞാണം പസ്സതീതി അധിപ്പായോ. തേന ഞാണേന തം ഞാണം ജാനാതീതിആദീസുപി ഏസേവ നയോ. തേന ഫസ്സേന തം ഫസ്സന്തിആദീനിസ്സ ലേസോകാസനിവാരണത്ഥം വുത്താനി . യം പനേതേന ലദ്ധിപതിട്ഠാപനത്ഥം നനു സബ്ബസങ്ഖാരേതിആദി വുത്തം. തത്ഥ നയതോ തം ഞാണം ദിട്ഠം ഹോതി, ന ആരമ്മണതോതി അധിപ്പായേന പടിഞ്ഞാ സകവാദിസ്സ. തസ്മാ ഏവം പതിട്ഠിതാപിസ്സ ലദ്ധി അപ്പതിട്ഠിതാവ ഹോതി.
441-442. Idāni paṭuppannañāṇakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘sabbasaṅkhāresu aniccato diṭṭhesu tampi ñāṇaṃ aniccato diṭṭhaṃ hotī’’ti vacanaṃ nissāya ‘‘avisesena sabbasmiṃ paccuppanne ñāṇaṃ atthī’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya paṭuppanneti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi avisesena paṭuppanne ñāṇaṃ atthi, khaṇapaccuppannepi tena bhavitabbaṃ. Evaṃ sante dvinnaṃ ñāṇānaṃ ekato abhāvā teneva ñāṇena taṃ jānitabbaṃ hotī’’ti codanatthaṃ tenāti anuyogo sakavādissa. Tattha paṭhamapañhe teneva taṃ jānituṃ na sakkāti paṭikkhepo itarassa. Dutiyapañhe santatiṃ sandhāya paṭiññā tasseva. Paṭipāṭito bhaṅgaṃ passanto bhaṅgānupassaneneva bhaṅgānupassanāñāṇaṃ passatīti adhippāyo. Tena ñāṇena taṃ ñāṇaṃ jānātītiādīsupi eseva nayo. Tena phassena taṃ phassantiādīnissa lesokāsanivāraṇatthaṃ vuttāni . Yaṃ panetena laddhipatiṭṭhāpanatthaṃ nanu sabbasaṅkhāretiādi vuttaṃ. Tattha nayato taṃ ñāṇaṃ diṭṭhaṃ hoti, na ārammaṇatoti adhippāyena paṭiññā sakavādissa. Tasmā evaṃ patiṭṭhitāpissa laddhi appatiṭṭhitāva hoti.
പടുപ്പന്നഞാണകഥാവണ്ണനാ.
Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൫൧) ൯. പടുപ്പന്നകഥാ • (51) 9. Paṭuppannakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൯. പടുപ്പന്നഞാണകഥാവണ്ണനാ • 9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൯. പടുപ്പന്നഞാണകഥാവണ്ണനാ • 9. Paṭuppannañāṇakathāvaṇṇanā