Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
၄၅. ပဝာရဏာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
45. Pavāraṇāniddesavaṇṇanā
၄၃၃. ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ သင္ဃေ ပဝာရေတု’’န္တိ (မဟာဝ. ၂၁၅) ဝုတ္တတ္တာ ‘‘သေသာ သင္ဃပ္ပဝာရဏာ’’တိ (မဟာဝ. ၂၁၅ အာဒယော) ဝုတ္တာ။
433. ‘‘Anujānāmi , bhikkhave, pañcannaṃ saṅghe pavāretu’’nti (mahāva. 215) vuttattā ‘‘sesā saṅghappavāraṇā’’ti (mahāva. 215 ādayo) vuttā.
၄၃၄. အဇ္ဇ ပဝာရဏာတိ ဧတ္ထ (မဟာဝ. ၂၁၅ အာဒယော) ပန စာတုဒ္ဒသိကာယ ပဝာရဏာယ ‘‘အဇ္ဇ ပဝာရဏာ စာတုဒ္ဒသီ’’တိ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကာတဗ္ဗံ, ပန္နရသိယံ ‘‘အဇ္ဇ ပဝာရဏာ ပန္နရသီ’’တိ။
434.Ajja pavāraṇāti ettha (mahāva. 215 ādayo) pana cātuddasikāya pavāraṇāya ‘‘ajja pavāraṇā cātuddasī’’ti pubbakiccaṃ kātabbaṃ, pannarasiyaṃ ‘‘ajja pavāraṇā pannarasī’’ti.
၄၃၇. ထေရေသု ဥက္ကုဋိကံ နိသဇ္ဇ ပဝာရေန္တေသု သယံ ပန နဝော ယာဝ ပဝာရေတိ, တာဝ ဥက္ကုဋိကောဝ အစ္ဆတူတိ အတ္ထော။ ‘‘န ဘိက္ခဝေ ထေရေသု ဥက္ကုဋိကံ နိသိန္နေသု ပဝာရယမာနေသု အာသနေသု အစ္ဆိတဗ္ဗံ။ ယော အစ္ဆေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တဒမန္တရာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတုံ, ယာဝ ပဝာရေတိ, ပဝာရေတ္ဝာ အာသနေ နိသီဒိတု’’န္တိ (မဟာဝ. ၂၁၁) ဟိ ဝုတ္တံ။
437. Theresu ukkuṭikaṃ nisajja pavārentesu sayaṃ pana navo yāva pavāreti, tāva ukkuṭikova acchatūti attho. ‘‘Na bhikkhave theresu ukkuṭikaṃ nisinnesu pavārayamānesu āsanesu acchitabbaṃ. Yo accheyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tadamantarā ukkuṭikaṃ nisīdituṃ, yāva pavāreti, pavāretvā āsane nisīditu’’nti (mahāva. 211) hi vuttaṃ.
၄၄၀-၂. ဧဝံ တေဝာစိကပ္ပဝာရဏံ ဒသ္သေတ္ဝာ ဣဒာနိ ဒ္ဝေဝာစိကဧကဝာစိကသမာနဝသ္သိကပ္ပဝာရဏာသု ကတ္တဗ္ဗံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဒာနေနာ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဒာနေနာတိ ဒာနေန ဝာ။ ဓမ္မသာကစ္ဆာတိ ဣမိနာ ဓမ္မကထာသုတ္တသင္ဂာယနာဝိနယဝိနိစ္ဆယာဒယော ဂဟိတာ။ ဒာနေန ဝာ ဓမ္မသာကစ္ဆာယ ဝာ ကလဟေန ဝာ ရတ္တိယာ ခေပိတဘာဝတော တေဝာစိကာယ ဩကာသေ အသတိ ဒသဝိဓေ ဝာ အန္တရာယေ အနုရူပတော ဥတ္တိံ ဌပေတ္ဝာ ပဝာရေယ္ယာတိ သမ္ဗန္ဓော။
440-2. Evaṃ tevācikappavāraṇaṃ dassetvā idāni dvevācikaekavācikasamānavassikappavāraṇāsu kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dānenā’’tiādimāha. Tattha dānenāti dānena vā. Dhammasākacchāti iminā dhammakathāsuttasaṅgāyanāvinayavinicchayādayo gahitā. Dānena vā dhammasākacchāya vā kalahena vā rattiyā khepitabhāvato tevācikāya okāse asati dasavidhe vā antarāye anurūpato uttiṃ ṭhapetvā pavāreyyāti sambandho.
ဣဒာနိ ယထာနုရူပတော ဉတ္တိ ဌပိတာ, တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိအာဒိမာဟ။ ယထာဌပိတဉတ္တိယာတိ ဧတ္ထ သဗ္ဗသင္ဂာဟိကာစေဉတ္တိဌပိတာ, တေဝာစိကဒ္ဝေဝာစိကဧကဝာစိကာနံ ဝသေန ပဝာရေတဗ္ဗံ, သမာနဝသ္သိကပ္ပဝာရဏာဝ ဧကာ န ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ‘‘သင္ဃော တေဝာစိကံ ပဝာရေယ္ယာ’’တိ ဌပိတာ, တေဝာစိကာ ဧဝ ဝဋ္ဋတိ, ဒ္ဝေဝာစိကာဒယော န ဝဋ္ဋန္တိ။ ‘‘ဒ္ဝေဝာစိကံ ပဝာရေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တေ ဒ္ဝေဝာစိကဉ္စ တေဝာစိကဉ္စ ဝဋ္ဋတိ, ဧကဝာစိကသမာနဝသ္သိကာ န ဝဋ္ဋန္တိ။ ‘‘ဧကဝာစိကံ ပဝာရေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန သမာနဝသ္သိကံ ဌပေတ္ဝာ သေသာ ဝဋ္ဋန္တိ။ ‘‘သမာနဝသ္သိက’’န္တိ ပန ဝုတ္တေ သဗ္ဗံ ဝဋ္ဋတီတိ။ အာဒိကေ စေတ္ထ အာဟရေတိ ဧတ္ထ ပဝာရဏာယပိ ပုဗ္ဗေ ဥပောသထေ ဝုတ္တေ ‘‘ယဒိ သမာ အာဂစ္ဆေယ္ယု’’န္တိအာဒိကေ ဝာရေ အာဟရေတိ အတ္ထော။
Idāni yathānurūpato ñatti ṭhapitā, taṃ dassetuṃ ‘‘suṇātu me’’tiādimāha. Yathāṭhapitañattiyāti ettha sabbasaṅgāhikāceñattiṭhapitā, tevācikadvevācikaekavācikānaṃ vasena pavāretabbaṃ, samānavassikappavāraṇāva ekā na vaṭṭati. Sace ‘‘saṅgho tevācikaṃ pavāreyyā’’ti ṭhapitā, tevācikā eva vaṭṭati, dvevācikādayo na vaṭṭanti. ‘‘Dvevācikaṃ pavāreyyā’’ti vutte dvevācikañca tevācikañca vaṭṭati, ekavācikasamānavassikā na vaṭṭanti. ‘‘Ekavācikaṃ pavāreyyā’’ti vutte pana samānavassikaṃ ṭhapetvā sesā vaṭṭanti. ‘‘Samānavassika’’nti pana vutte sabbaṃ vaṭṭatīti. Ādike cettha āhareti ettha pavāraṇāyapi pubbe uposathe vutte ‘‘yadi samā āgaccheyyu’’ntiādike vāre āhareti attho.
၄၄၃. ဣဒာနိ ဝတ္တဗ္ဗံ သန္ဓာယ ‘‘ဧဝ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တိဝဂ္ဂော စ စတုဝဂ္ဂော စ တိစတုဝဂ္ဂော။
443. Idāni vattabbaṃ sandhāya ‘‘eva’’nti vuttaṃ. Tivaggo ca catuvaggo ca ticatuvaggo.
၄၅၀. ‘‘န ဘိက္ခဝေ သာပတ္တိကေန ပဝာရေတဗ္ဗံ။ ယော ပဝာရေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ (မဟာဝ. ၂၃၅) ဝုတ္တတ္တာ သာပတ္တိကေနပိ ဝေမတိကေနပိ ပဝာရိယမာနေ အာပတ္တိံ သရန္တေနပိ ဥပောသထေ ဝုတ္တနယေန ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ ‘‘ဝဂ္ဂေ သမဂ္ဂေ ဝဂ္ဂောတိ-သညိနော ဝိမတိသ္သ ဝာ’’တိအာဒိဂာထာတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ‘‘အန္တရာယံ ဝ သင္ဃံ ဝာ-ဓိဋ္ဌာတုံ သီမမေဝ ဝာ’’တိ အဝသာနဂာထာ, တာဝ သေသာ ဥပောသထေ ဝုတ္တာ ဂာထာယောတိ အဓိပ္ပေတာ။
450. ‘‘Na bhikkhave sāpattikena pavāretabbaṃ. Yo pavāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 235) vuttattā sāpattikenapi vematikenapi pavāriyamāne āpattiṃ sarantenapi uposathe vuttanayena paṭipajjitabbaṃ. ‘‘Vagge samagge vaggoti-saññino vimatissa vā’’tiādigāthāto paṭṭhāya yāva ‘‘antarāyaṃ va saṅghaṃ vā-dhiṭṭhātuṃ sīmameva vā’’ti avasānagāthā, tāva sesā uposathe vuttā gāthāyoti adhippetā.
၄၅၁. ပဝာရိတေ စာတိ (မဟာဝ. ၂၁၃ အာဒယော) ပဌမပဝာရဏာယ သင္ဃမ္ဟိ ပဝာရိတေတိ အဓိပ္ပာယော။ ဧတ္ထ အဝုတ္ထောတိ ပစ္ဆိမိကာယ ဥပဂတော အပရိနိဋ္ဌိတတ္တာ ‘‘အဝုတ္ထော’’တိ ဝုစ္စတိ။
451.Pavāritecāti (mahāva. 213 ādayo) paṭhamapavāraṇāya saṅghamhi pavāriteti adhippāyo. Ettha avutthoti pacchimikāya upagato apariniṭṭhitattā ‘‘avuttho’’ti vuccati.
၄၅၂. စာတုမာသိနီတိ ကတ္တိကပုဏ္ဏမီ။ ဧတ္ထ ဝုတ္ထဝသ္သာ နာမ ပစ္ဆိမိကာယ ဥပဂတာ။ ပဝာရဏာဝိနိစ္ဆယော။
452.Cātumāsinīti kattikapuṇṇamī. Ettha vutthavassā nāma pacchimikāya upagatā. Pavāraṇāvinicchayo.
ပဝာရဏာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Pavāraṇāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.