| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
७. पवारणासुत्तं
7. Pavāraṇāsuttaṃ
२१५. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति पुब्बारामे मिगारमातुपासादे महता भिक्खुसङ्घेन सद्धिं पञ्चमत्तेहि भिक्खुसतेहि सब्बेहेव अरहन्तेहि। तेन खो पन समयेन भगवा तदहुपोसथे पन्नरसे पवारणाय भिक्खुसङ्घपरिवुतो अब्भोकासे निसिन्नो होति। अथ खो भगवा तुण्हीभूतं भिक्खुसङ्घं अनुविलोकेत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘हन्द दानि, भिक्खवे, पवारेमि वो। न च मे किञ्चि गरहथ कायिकं वा वाचसिकं वा’’ति।
215. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi sabbeheva arahantehi. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase pavāraṇāya bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti. Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘handa dāni, bhikkhave, pavāremi vo. Na ca me kiñci garahatha kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā’’ti.
एवं वुत्ते, आयस्मा सारिपुत्तो उट्ठायासना एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा येन भगवा तेनञ्जलिं पणामेत्वा भगवन्तं एतदवोच – ‘‘न खो मयं, भन्ते, भगवतो किञ्चि गरहाम कायिकं वा वाचसिकं वा। भगवा हि , भन्ते, अनुप्पन्नस्स मग्गस्स उप्पादेता, असञ्जातस्स मग्गस्स सञ्जनेता, अनक्खातस्स मग्गस्स अक्खाता, मग्गञ्ञू मग्गविदू मग्गकोविदो। मग्गानुगा च, भन्ते, एतरहि सावका विहरन्ति पच्छा समन्नागता; अहञ्च खो, भन्ते, भगवन्तं पवारेमि। न च मे भगवा किञ्चि गरहति कायिकं वा वाचसिकं वा’’ति।
Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘na kho mayaṃ, bhante, bhagavato kiñci garahāma kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā. Bhagavā hi , bhante, anuppannassa maggassa uppādetā, asañjātassa maggassa sañjanetā, anakkhātassa maggassa akkhātā, maggaññū maggavidū maggakovido. Maggānugā ca, bhante, etarahi sāvakā viharanti pacchā samannāgatā; ahañca kho, bhante, bhagavantaṃ pavāremi. Na ca me bhagavā kiñci garahati kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā’’ti.
‘‘न ख्वाहं ते, सारिपुत्त, किञ्चि गरहामि कायिकं वा वाचसिकं वा। पण्डितो त्वं, सारिपुत्त, महापञ्ञो त्वं, सारिपुत्त , पुथुपञ्ञो त्वं, सारिपुत्त, हासपञ्ञो त्वं, सारिपुत्त, जवनपञ्ञो त्वं, सारिपुत्त, तिक्खपञ्ञो त्वं, सारिपुत्त, निब्बेधिकपञ्ञो त्वं, सारिपुत्त। सेय्यथापि, सारिपुत्त, रञ्ञो चक्कवत्तिस्स जेट्ठपुत्तो पितरा पवत्तितं चक्कं सम्मदेव अनुप्पवत्तेति; एवमेव खो त्वं, सारिपुत्त, मया अनुत्तरं धम्मचक्कं पवत्तितं सम्मदेव अनुप्पवत्तेसी’’ति।
‘‘Na khvāhaṃ te, sāriputta, kiñci garahāmi kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā. Paṇḍito tvaṃ, sāriputta, mahāpañño tvaṃ, sāriputta , puthupañño tvaṃ, sāriputta, hāsapañño tvaṃ, sāriputta, javanapañño tvaṃ, sāriputta, tikkhapañño tvaṃ, sāriputta, nibbedhikapañño tvaṃ, sāriputta. Seyyathāpi, sāriputta, rañño cakkavattissa jeṭṭhaputto pitarā pavattitaṃ cakkaṃ sammadeva anuppavatteti; evameva kho tvaṃ, sāriputta, mayā anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ sammadeva anuppavattesī’’ti.
‘‘नो चे किर मे, भन्ते, भगवा किञ्चि गरहति कायिकं वा वाचसिकं वा। इमेसं पन, भन्ते, भगवा पञ्चन्नं भिक्खुसतानं न किञ्चि गरहति कायिकं वा वाचसिकं वा’’ति। ‘‘इमेसम्पि ख्वाहं, सारिपुत्त, पञ्चन्नं भिक्खुसतानं न किञ्चि गरहामि कायिकं वा वाचसिकं वा। इमेसञ्हि, सारिपुत्त, पञ्चन्नं भिक्खुसतानं सट्ठि भिक्खू तेविज्जा, सट्ठि भिक्खू छळभिञ्ञा, सट्ठि भिक्खू उभतोभागविमुत्ता, अथ इतरे पञ्ञाविमुत्ता’’ति।
‘‘No ce kira me, bhante, bhagavā kiñci garahati kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā. Imesaṃ pana, bhante, bhagavā pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ na kiñci garahati kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā’’ti. ‘‘Imesampi khvāhaṃ, sāriputta, pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ na kiñci garahāmi kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā. Imesañhi, sāriputta, pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ saṭṭhi bhikkhū tevijjā, saṭṭhi bhikkhū chaḷabhiññā, saṭṭhi bhikkhū ubhatobhāgavimuttā, atha itare paññāvimuttā’’ti.
अथ खो आयस्मा वङ्गीसो उट्ठायासना एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा येन भगवा तेनञ्जलिं पणामेत्वा भगवन्तं एतदवोच – ‘‘पटिभाति मं भगवा, पटिभाति मं सुगता’’ति। ‘‘पटिभातु तं, वङ्गीसा’’ति भगवा अवोच। अथ खो आयस्मा वङ्गीसो भगवन्तं सम्मुखा सारुप्पाहि गाथाहि अभित्थवि –
Atha kho āyasmā vaṅgīso uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ bhagavā, paṭibhāti maṃ sugatā’’ti. ‘‘Paṭibhātu taṃ, vaṅgīsā’’ti bhagavā avoca. Atha kho āyasmā vaṅgīso bhagavantaṃ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthavi –
‘‘अज्ज पन्नरसे विसुद्धिया, भिक्खू पञ्चसता समागता।
‘‘Ajja pannarase visuddhiyā, bhikkhū pañcasatā samāgatā;
संयोजनबन्धनच्छिदा , अनीघा खीणपुनब्भवा इसी॥
Saṃyojanabandhanacchidā , anīghā khīṇapunabbhavā isī.
‘‘चक्कवत्ती यथा राजा, अमच्चपरिवारितो।
‘‘Cakkavattī yathā rājā, amaccaparivārito;
समन्ता अनुपरियेति, सागरन्तं महिं इमं॥
Samantā anupariyeti, sāgarantaṃ mahiṃ imaṃ.
‘‘एवं विजितसङ्गामं, सत्थवाहं अनुत्तरं।
‘‘Evaṃ vijitasaṅgāmaṃ, satthavāhaṃ anuttaraṃ;
सावका पयिरुपासन्ति, तेविज्जा मच्चुहायिनो॥
Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.
‘‘सब्बे भगवतो पुत्ता, पलापेत्थ न विज्जति।
‘‘Sabbe bhagavato puttā, palāpettha na vijjati;
तण्हासल्लस्स हन्तारं, वन्दे आदिच्चबन्धुन’’न्ति॥
Taṇhāsallassa hantāraṃ, vande ādiccabandhuna’’nti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ७. पवारणासुत्तवण्णना • 7. Pavāraṇāsuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ७. पवारणासुत्तवण्णना • 7. Pavāraṇāsuttavaṇṇanā
