Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
పవారణాఠపనకథా
Pavāraṇāṭhapanakathā
౨౩౬. భాసితాయ లపితాయ అపరియోసితాయాతి ఏత్థ సబ్బసఙ్గాహికఞ్చ పుగ్గలికఞ్చాతి దువిధం పవారణాఠపనం. తత్థ సబ్బసఙ్గాహికే ‘‘సుణాతు మే భన్తే సఙ్ఘో…పే॰… సఙ్ఘో తేవాచికం పవారే’’ ఇతి సుకారతో యావ రేకారో, తావ భాసితా లపితా అపరియోసితావ హోతి పవారణా. ఏత్థన్తరే ఏకపదేపి ఠపేన్తేన ఠపితా హోతి పవారణా. ‘య్య’కారే పన పత్తే పరియోసితా హోతి, తస్మా తతో పట్ఠాయ ఠపేన్తేన ఠపితాపి అట్ఠపితా హోతి. పుగ్గలికఠపనే పన – ‘‘సఙ్ఘం భన్తే పవారేమి…పే॰… తతియమ్పి భన్తే సఙ్ఘం పవారేమి దిట్ఠేన వా…పే॰… పస్సన్తో పటీ’’తి సఙ్కారతో యావ అయం సబ్బపచ్ఛిమో ‘టి’కారో తావ భాసితా లపితా అపరియోసితావ హోతి పవారణా, ఏత్థన్తరే ఏకపదేపి ఠపేన్తేన ఠపితా హోతి పవారణా, ‘‘కరిస్సామీ’’తి వుత్తే పన పరియోసితా హోతి, తస్మా ‘‘కరిస్సామీ’’తి ఏతస్మిం పదే పత్తే ఠపితాపి అట్ఠపితా హోతి. ఏస నయో ద్వేవాచికఏకవాచికసమానవస్సికాసుపి. ఏతాసుపి హి టికారావసానంయేవ ఠపనఖేత్తన్తి.
236.Bhāsitāyalapitāya apariyositāyāti ettha sabbasaṅgāhikañca puggalikañcāti duvidhaṃ pavāraṇāṭhapanaṃ. Tattha sabbasaṅgāhike ‘‘suṇātu me bhante saṅgho…pe… saṅgho tevācikaṃ pavāre’’ iti sukārato yāva rekāro, tāva bhāsitā lapitā apariyositāva hoti pavāraṇā. Etthantare ekapadepi ṭhapentena ṭhapitā hoti pavāraṇā. ‘Yya’kāre pana patte pariyositā hoti, tasmā tato paṭṭhāya ṭhapentena ṭhapitāpi aṭṭhapitā hoti. Puggalikaṭhapane pana – ‘‘saṅghaṃ bhante pavāremi…pe… tatiyampi bhante saṅghaṃ pavāremi diṭṭhena vā…pe… passanto paṭī’’ti saṅkārato yāva ayaṃ sabbapacchimo ‘ṭi’kāro tāva bhāsitā lapitā apariyositāva hoti pavāraṇā, etthantare ekapadepi ṭhapentena ṭhapitā hoti pavāraṇā, ‘‘karissāmī’’ti vutte pana pariyositā hoti, tasmā ‘‘karissāmī’’ti etasmiṃ pade patte ṭhapitāpi aṭṭhapitā hoti. Esa nayo dvevācikaekavācikasamānavassikāsupi. Etāsupi hi ṭikārāvasānaṃyeva ṭhapanakhettanti.
౨౩౭. అనుయుఞ్జియమానోతి ‘‘కిమ్హి నం ఠపేసీ’’తి పరతో వుత్తనయేన పుచ్ఛియమానో. ఓమద్దిత్వాతి ఏతాని ‘‘అలం భిక్ఖు మా భణ్డన’’న్తిఆదీని వచనాని వత్వా, వచనోమద్దనా హి ఇధ ఓమద్దనాతి అధిప్పేతా. అనుద్ధంసితం పటిజానాతీతి ‘‘అమూలకేన పారాజికేన అనుద్ధంసితో అయం మయా’’తి ఏవం పటిజానాతి. యథాధమ్మన్తి సఙ్ఘాదిసేసేన అనుద్ధంసనే పాచిత్తియం; ఇతరేహి దుక్కటం. నాసేత్వాతి లిఙ్గనాసనాయ నాసేత్వా.
237.Anuyuñjiyamānoti ‘‘kimhi naṃ ṭhapesī’’ti parato vuttanayena pucchiyamāno. Omadditvāti etāni ‘‘alaṃ bhikkhu mā bhaṇḍana’’ntiādīni vacanāni vatvā, vacanomaddanā hi idha omaddanāti adhippetā. Anuddhaṃsitaṃ paṭijānātīti ‘‘amūlakena pārājikena anuddhaṃsito ayaṃ mayā’’ti evaṃ paṭijānāti. Yathādhammanti saṅghādisesena anuddhaṃsane pācittiyaṃ; itarehi dukkaṭaṃ. Nāsetvāti liṅganāsanāya nāsetvā.
౨౩౮. సాస్స యథాధమ్మం పటికతాతి ఏత్తకమేవ వత్వా పవారేథాతి వత్తబ్బా, అసుకా నామ ఆపత్తీతి ఇదం పన న వత్తబ్బం, ఏతఞ్హి కలహస్స ముఖం హోతి.
238.Sāssa yathādhammaṃ paṭikatāti ettakameva vatvā pavārethāti vattabbā, asukā nāma āpattīti idaṃ pana na vattabbaṃ, etañhi kalahassa mukhaṃ hoti.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౧౪౧. పవారణాఠపనం • 141. Pavāraṇāṭhapanaṃ
౧౪౨. థుల్లచ్చయవత్థుకాది • 142. Thullaccayavatthukādi
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / పవారణాఠపనకథావణ్ణనా • Pavāraṇāṭhapanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / అనాపత్తిపన్నరసకాదికథావణ్ణనా • Anāpattipannarasakādikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / అఫాసువిహారకథాదివణ్ణనా • Aphāsuvihārakathādivaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౪౧. పవారణాట్ఠపనకథా • 141. Pavāraṇāṭṭhapanakathā