| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
१४१. पवारणाट्ठपनकथा
141. Pavāraṇāṭṭhapanakathā
२३६. सब्बं सङ्गण्हातीति सब्बसङ्गाहिकं। पुग्गलस्स ठपनं पुग्गलिकं। तत्थाति द्वीसु पवारणाट्ठपनेसु । सब्बसङ्गाहिके ठपिता होतीति सम्बन्धो। याव रेकारो अत्थि, तावाति योजना। भासियित्थाति भासिता। लपियित्थाति लपिता। न परियोसियित्थाति अपरियोसिता। एत्थन्तरेति एतस्मिं सुकाररेकारानं अन्तरे। एकपदेपीति पिसद्दो एकक्खरेपीति अत्थं सम्पिण्डेति। ठपिताति ‘‘सुणातु मे भन्ते सङ्घो, इत्थन्नामो पुग्गलो सापत्तिको, तस्स पवारणं ठपेमी’’ति ञत्तिया ठपिता। य्यकारेति ‘‘पवारेय्या’’ति एत्थ य्यकारे। ततोति य्यकारतो। पुग्गलिकट्ठपने पन अट्ठपिता होतीति सम्बन्धो। संकारतोति ‘‘सङ्घं भन्ते’’ति एत्थ संकारतो। सब्बपच्छिमोति तीसु वारेसु ततियवारे सब्बेसं अक्खरानं पच्छिमो टिकारो अत्थीति योजना। एत्थन्तरेति एतस्मिं संकारटिकारानं अन्तरे। तस्माति यस्मा परियोसिता होति, तस्मा। ‘‘एसेव नयो’’ति वुत्तवचनं वित्थारेन्तो आह ‘‘एतासुपि ही’’तिआदि। तत्थ एतासुपीति द्वेवाचिकएकवाचिकसमानवस्सिकासुपि। पिसद्दो तेवाचिकमपेक्खति। ठपनखेत्तन्ति ठपनस्स भूमि। इतिसद्दो परिसमापनत्थो।
236. Sabbaṃ saṅgaṇhātīti sabbasaṅgāhikaṃ. Puggalassa ṭhapanaṃ puggalikaṃ. Tatthāti dvīsu pavāraṇāṭṭhapanesu . Sabbasaṅgāhike ṭhapitā hotīti sambandho. Yāva rekāro atthi, tāvāti yojanā. Bhāsiyitthāti bhāsitā. Lapiyitthāti lapitā. Na pariyosiyitthāti apariyositā. Etthantareti etasmiṃ sukārarekārānaṃ antare. Ekapadepīti pisaddo ekakkharepīti atthaṃ sampiṇḍeti. Ṭhapitāti ‘‘suṇātu me bhante saṅgho, itthannāmo puggalo sāpattiko, tassa pavāraṇaṃ ṭhapemī’’ti ñattiyā ṭhapitā. Yyakāreti ‘‘pavāreyyā’’ti ettha yyakāre. Tatoti yyakārato. Puggalikaṭṭhapane pana aṭṭhapitā hotīti sambandho. Saṃkāratoti ‘‘saṅghaṃ bhante’’ti ettha saṃkārato. Sabbapacchimoti tīsu vāresu tatiyavāre sabbesaṃ akkharānaṃ pacchimo ṭikāro atthīti yojanā. Etthantareti etasmiṃ saṃkāraṭikārānaṃ antare. Tasmāti yasmā pariyositā hoti, tasmā. ‘‘Eseva nayo’’ti vuttavacanaṃ vitthārento āha ‘‘etāsupi hī’’tiādi. Tattha etāsupīti dvevācikaekavācikasamānavassikāsupi. Pisaddo tevācikamapekkhati. Ṭhapanakhettanti ṭhapanassa bhūmi. Itisaddo parisamāpanattho.
२३७. अनुयुञ्जियमानोति एत्थ अनुयुञ्जसद्दो पुच्छनत्थोति आह ‘‘पुच्छियमानो’’ति। परतोति परस्मिंयेव खन्धकेति (महाव॰ २३७) अत्थो। अलं भिक्खु मा भण्डनन्तिआदीनीति एत्थ आदिसद्देन ‘‘मा कलहं, मा विवाद’’न्तिवचनानि सङ्गण्हाति, वचनानि वत्वा ओमद्दित्वाति योजना। वचनोमद्दनाति वचनेनेव ओमद्दना। हीति सच्चं। इधाति इमस्मिं पवारणाट्ठपनट्ठाने। अनुद्धंसितं पटिजानातीति एत्थ पटिजाननाकारं दस्सेन्तो आह ‘‘अमूलकेन पाराजिकेन अनुद्धंसितो अयं मया’’ति। ‘‘लिङ्गनासनाया’’ति इमिना दण्डकम्मनासनसंवासनासनानि निवत्तेति।
237.Anuyuñjiyamānoti ettha anuyuñjasaddo pucchanatthoti āha ‘‘pucchiyamāno’’ti. Paratoti parasmiṃyeva khandhaketi (mahāva. 237) attho. Alaṃ bhikkhu mā bhaṇḍanantiādīnīti ettha ādisaddena ‘‘mā kalahaṃ, mā vivāda’’ntivacanāni saṅgaṇhāti, vacanāni vatvā omadditvāti yojanā. Vacanomaddanāti vacaneneva omaddanā. Hīti saccaṃ. Idhāti imasmiṃ pavāraṇāṭṭhapanaṭṭhāne. Anuddhaṃsitaṃ paṭijānātīti ettha paṭijānanākāraṃ dassento āha ‘‘amūlakena pārājikena anuddhaṃsito ayaṃ mayā’’ti. ‘‘Liṅganāsanāyā’’ti iminā daṇḍakammanāsanasaṃvāsanāsanāni nivatteti.
२३८. एतन्ति ‘‘असुका आपत्ती’’ति वचनं। कलहस्स मुखन्ति कलहस्स उपायो।
238.Etanti ‘‘asukā āpattī’’ti vacanaṃ. Kalahassa mukhanti kalahassa upāyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
१४१. पवारणाठपनं • 141. Pavāraṇāṭhapanaṃ
१४२. थुल्लच्चयवत्थुकादि • 142. Thullaccayavatthukādi
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / पवारणाठपनकथा • Pavāraṇāṭhapanakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पवारणाठपनकथावण्णना • Pavāraṇāṭhapanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अनापत्तिपन्नरसकादिकथावण्णना • Anāpattipannarasakādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अफासुविहारकथादिवण्णना • Aphāsuvihārakathādivaṇṇanā
