Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
3. පායසදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
3. Pāyasadāyakattheraapadānavaṇṇanā
සුවණ්ණවණ්ණො සම්බුද්ධොතිආදිකං ආයස්මතො පායසදායකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො විපස්සිස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං විභවසම්පන්නෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්වා ඝරාවාසං වසන්තො හත්ථිඅස්සධනධඤ්ඤසත්තරතනාදිවිභවසම්පන්නො සද්ධාසම්පන්නො කම්මඵලං සද්දහිත්වා සහස්සමත්තා සුවණ්ණපාතියො කාරෙත්වා තස්මිං ඛීරපායසසහස්සස්ස පූරෙත්වා තා සබ්බා ගාහාපෙත්වා සිම්බලිවනං අගමාසි. තස්මිං සමයෙ විපස්සී භගවා ඡබ්බණ්ණරංසියො විස්සජ්ජෙත්වා ආකාසෙ චඞ්කමං මාපෙත්වා චඞ්කමති. සො පන සෙට්ඨි තං අච්ඡරියං දිස්වා අතීව පසන්නො පාතියො ඨපෙත්වා වන්දිත්වා ආරොචෙසි පටිග්ගහණාය. අථ භගවා අනුකම්පං උපාදාය පටිග්ගහෙසි, පටිග්ගහෙත්වා ච පන තස්ස සොමනුස්සුප්පාදනත්ථං සහස්සමත්තෙහි භික්ඛුසඞ්ඝෙහි සද්ධිං පරිභුඤ්ජි, තදවසෙසං අනෙකසහස්සභික්ඛූ පරිභුඤ්ජිංසු. සො තෙන පුඤ්ඤෙන සුගතීසුයෙව සංසරන්තො ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.
Suvaṇṇavaṇṇo sambuddhotiādikaṃ āyasmato pāyasadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle ekasmiṃ vibhavasampanne kulagehe nibbatto viññutaṃ patvā gharāvāsaṃ vasanto hatthiassadhanadhaññasattaratanādivibhavasampanno saddhāsampanno kammaphalaṃ saddahitvā sahassamattā suvaṇṇapātiyo kāretvā tasmiṃ khīrapāyasasahassassa pūretvā tā sabbā gāhāpetvā simbalivanaṃ agamāsi. Tasmiṃ samaye vipassī bhagavā chabbaṇṇaraṃsiyo vissajjetvā ākāse caṅkamaṃ māpetvā caṅkamati. So pana seṭṭhi taṃ acchariyaṃ disvā atīva pasanno pātiyo ṭhapetvā vanditvā ārocesi paṭiggahaṇāya. Atha bhagavā anukampaṃ upādāya paṭiggahesi, paṭiggahetvā ca pana tassa somanussuppādanatthaṃ sahassamattehi bhikkhusaṅghehi saddhiṃ paribhuñji, tadavasesaṃ anekasahassabhikkhū paribhuñjiṃsu. So tena puññena sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto saddhājāto pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
26. සො අපරභාගෙ අත්තනො කුසලං පච්චවෙක්ඛමානො තං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො සුවණ්ණවණ්ණො සම්බුද්ධොතිආදිමාහ. තං හෙට්ඨා වුත්තමෙව.
26. So aparabhāge attano kusalaṃ paccavekkhamāno taṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento suvaṇṇavaṇṇo sambuddhotiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttameva.
28. චඞ්කමං සුසමාරූළ්හොති චදිනන්තො පදවික්ඛෙපං කරොන්තො කමති ගච්ඡතීති චඞ්කමං, චඞ්කමස්ස පදවික්ඛෙපස්ස ආධාරභූතපථවිපදෙසො චඞ්කමං නාමාති අත්ථො, එතං චඞ්කමංසු විසෙසෙන ආරූළ්හොති සම්බන්ධො. අම්බරෙ අනිලායනෙති වරීයති ඡාදියති අනෙනාති වරං, න බරන්ති අම්බරං, සෙතවත්ථසදිසං ආකාසන්ති අත්ථො. නත්ථි නිලීයනං ගොපනං එත්ථාති අනිලං, ආ සමන්තතො යන්ති ගච්ඡන්ති අනෙන ඉද්ධිමන්තොති ආයනං, අනිලඤ්ච තං ආයනඤ්චෙති අනිලායනං, තස්මිං අම්බරෙ අනිලායනෙ චඞ්කමං මාපයින්ති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානමෙවාති.
28.Caṅkamaṃ susamārūḷhoti cadinanto padavikkhepaṃ karonto kamati gacchatīti caṅkamaṃ, caṅkamassa padavikkhepassa ādhārabhūtapathavipadeso caṅkamaṃ nāmāti attho, etaṃ caṅkamaṃsu visesena ārūḷhoti sambandho. Ambare anilāyaneti varīyati chādiyati anenāti varaṃ, na baranti ambaraṃ, setavatthasadisaṃ ākāsanti attho. Natthi nilīyanaṃ gopanaṃ etthāti anilaṃ, ā samantato yanti gacchanti anena iddhimantoti āyanaṃ, anilañca taṃ āyanañceti anilāyanaṃ, tasmiṃ ambare anilāyane caṅkamaṃ māpayinti attho. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
පායසදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
Pāyasadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 3. පායසදායකත්ථෙරඅපදානං • 3. Pāyasadāyakattheraapadānaṃ