| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
10. பாயாஸிராஜஞ்ஞஸுத்தவண்ணனா
10. Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā
406. ஏவங் மே ஸுதந்தி பாயாஸிராஜஞ்ஞஸுத்தங். தத்ராயமபுப்³ப³பத³வண்ணனா – ஆயஸ்மாதி பியவசனமேதங். குமாரகஸ்ஸபோதி தஸ்ஸ நாமங். குமாரகாலே பப்³ப³ஜிதத்தா பன ப⁴க³வதா ‘‘கஸ்ஸபங் பக்கோஸத², இத³ங் ப²லங் வா கா²த³னீயங் வா கஸ்ஸபஸ்ஸ தே³தா²’’தி வுத்தே ‘‘கதரகஸ்ஸபஸ்ஸா’’தி. ‘‘குமாரகஸ்ஸபஸ்ஸா’’தி ஏவங் க³ஹிதனாமத்தா ததோ பட்டா²ய வுட்³ட⁴காலேபி ‘‘குமாரகஸ்ஸபோ’’ த்வேவ வுச்சதி. அபிச ரஞ்ஞோ போஸாவனிகபுத்தத்தாபி தங் குமாரகஸ்ஸபோதி ஸஞ்ஜானிங்ஸு.
406.Evaṃme sutanti pāyāsirājaññasuttaṃ. Tatrāyamapubbapadavaṇṇanā – āyasmāti piyavacanametaṃ. Kumārakassapoti tassa nāmaṃ. Kumārakāle pabbajitattā pana bhagavatā ‘‘kassapaṃ pakkosatha, idaṃ phalaṃ vā khādanīyaṃ vā kassapassa dethā’’ti vutte ‘‘katarakassapassā’’ti. ‘‘Kumārakassapassā’’ti evaṃ gahitanāmattā tato paṭṭhāya vuḍḍhakālepi ‘‘kumārakassapo’’ tveva vuccati. Apica rañño posāvanikaputtattāpi taṃ kumārakassapoti sañjāniṃsu.
அயங் பனஸ்ஸ புப்³ப³யோக³தோ பட்டா²ய ஆவிபா⁴வகதா² – தே²ரோ கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஸெட்டி²புத்தோ அஹோஸி. அதே²கதி³வஸங் ப⁴க³வந்தங் சித்ரகதி²ங் ஏகங் அத்தனோ ஸாவகங் ஏதத³க்³கே³ ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ப⁴க³வதோ ஸத்தாஹங் தா³னங் த³த்வா ‘‘அஹம்பி ப⁴க³வா அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அயங் தே²ரோ விய சித்ரகதீ² ஸாவகோ ப⁴வாமீ’’தி பத்த²னங் கத்வா புஞ்ஞானி கரொந்தோ கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா விஸேஸங் நிப்³ப³த்தேதுங் நாஸக்கி². ததா³ கிர பரினிப்³பு³தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனே ஓஸக்கந்தே பஞ்ச பி⁴க்கூ² நிஸ்ஸேணிங் ப³ந்தி⁴த்வா பப்³ப³தங் ஆருய்ஹ ஸமணத⁴ம்மங் அகங்ஸு. ஸங்க⁴த்தே²ரோ ததியதி³வஸே அரஹத்தங் பத்தோ, அனுதே²ரோ சதுத்த²தி³வஸே அனாகா³மீ அஹோஸி, இதரே தயோ விஸேஸங் நிப்³ப³த்தேதுங் அஸக்கொந்தா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தா.
Ayaṃ panassa pubbayogato paṭṭhāya āvibhāvakathā – thero kira padumuttarassa bhagavato kāle seṭṭhiputto ahosi. Athekadivasaṃ bhagavantaṃ citrakathiṃ ekaṃ attano sāvakaṃ etadagge ṭhapentaṃ disvā bhagavato sattāhaṃ dānaṃ datvā ‘‘ahampi bhagavā anāgate ekassa buddhassa ayaṃ thero viya citrakathī sāvako bhavāmī’’ti patthanaṃ katvā puññāni karonto kassapassa bhagavato sāsane pabbajitvā visesaṃ nibbattetuṃ nāsakkhi. Tadā kira parinibbutassa bhagavato sāsane osakkante pañca bhikkhū nisseṇiṃ bandhitvā pabbataṃ āruyha samaṇadhammaṃ akaṃsu. Saṅghatthero tatiyadivase arahattaṃ patto, anuthero catutthadivase anāgāmī ahosi, itare tayo visesaṃ nibbattetuṃ asakkontā devaloke nibbattā.
தேஸங் ஏகங் பு³த்³த⁴ந்தரங் தே³வேஸு ச மனுஸ்ஸேஸு ச ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தானங் ஏகோ தக்கஸிலாயங் ராஜகுலே நிப்³ப³த்தித்வா பக்குஸாதி நாம ராஜா ஹுத்வா ப⁴க³வந்தங் உத்³தி³ஸ்ஸ பப்³ப³ஜித்வா ராஜக³ஹங் உத்³தி³ஸ்ஸ ஆக³ச்ச²ந்தோ கும்ப⁴காரஸாலாயங் ப⁴க³வதோ த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா அனாகா³மிப²லங் பத்தோ. ஏகோ ஏகஸ்மிங் ஸமுத்³த³பட்டனே குலக⁴ரே நிப்³ப³த்தித்வா நாவங் ஆருய்ஹ பி⁴ன்னநாவோ தா³ருசீரானி நிவாஸெத்வா லாப⁴ஸம்பத்திங் பத்தோ ‘‘அஹங் அரஹா’’தி சித்தங் உப்பாதெ³த்வா ‘‘ந த்வங் அரஹா, க³ச்ச², ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா பஞ்ஹங் புச்சா²’’தி அத்த²காமாய தே³வதாய சோதி³தோ ததா² கத்வா அரஹத்தப²லங் பத்தோ.
Tesaṃ ekaṃ buddhantaraṃ devesu ca manussesu ca sampattiṃ anubhavantānaṃ eko takkasilāyaṃ rājakule nibbattitvā pakkusāti nāma rājā hutvā bhagavantaṃ uddissa pabbajitvā rājagahaṃ uddissa āgacchanto kumbhakārasālāyaṃ bhagavato dhammadesanaṃ sutvā anāgāmiphalaṃ patto. Eko ekasmiṃ samuddapaṭṭane kulaghare nibbattitvā nāvaṃ āruyha bhinnanāvo dārucīrāni nivāsetvā lābhasampattiṃ patto ‘‘ahaṃ arahā’’ti cittaṃ uppādetvā ‘‘na tvaṃ arahā, gaccha, satthāraṃ upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchā’’ti atthakāmāya devatāya codito tathā katvā arahattaphalaṃ patto.
ஏகோ ராஜக³ஹே ஏகிஸ்ஸா குலதா³ரிகாய குச்சி²ம்ஹி உப்பன்னோ. ஸா ச பட²மங் மாதாபிதரோ யாசித்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் அலப⁴மானா குலக⁴ரங் க³ந்த்வா க³ப்³ப⁴ங் க³ண்ஹி . க³ப்³ப⁴ஸண்டி²தம்பி அஜானந்தி ஸாமிகங் ஆராதெ⁴த்வா தேன அனுஞ்ஞாதா பி⁴க்கு²னீஸு பப்³ப³ஜிதா, தஸ்ஸா க³ப்³ப⁴னிமித்தங் தி³ஸ்வா பி⁴க்கு²னியோ தே³வத³த்தங் புச்சி²ங்ஸு. ஸோ ‘‘அஸ்ஸமணீ’’தி ஆஹ. த³ஸப³லங் புச்சி²ங்ஸு. ஸத்தா² உபாலித்தே²ரங் ஸம்படிச்சா²பேஸி. தே²ரோ ஸாவத்தி²னக³ரவாஸீனி குலானி விஸாக²ஞ்ச உபாஸிகங் பக்கோஸாபெத்வா ஸோதெ⁴ந்தோ ‘‘புரே லத்³தோ⁴ க³ப்³போ⁴, பப்³ப³ஜ்ஜா அரோகா³’’தி ஆஹ. ஸத்தா² ‘‘ஸுவினிச்சி²தங் அதி⁴கரண’’ந்தி தே²ரஸ்ஸ ஸாது⁴காரமதா³ஸி. ஸா பி⁴க்கு²னீ ஸுவண்ணபி³ம்ப³ஸதி³ஸங் புத்தங் விஜாயி. தங் க³ஹெத்வா ராஜா பஸேனதி³ கோஸலோ போஸாபேஸி. ‘‘கஸ்ஸபோ’’தி சஸ்ஸ நாமங் கத்வா அபரபா⁴கே³ அலங்கரித்வா ஸத்து² ஸந்திகங் நெத்வா பப்³பா³ஜேஸி. இதி நங் ரஞ்ஞோ போஸாவனிகபுத்தத்தாபி ‘‘குமாரகஸ்ஸபோ’’தி ஸஞ்ஜானிங்ஸூதி. தங் ஏகதி³வஸங் அந்த⁴வனே ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தங் அத்த²காமா தே³வதா பஞ்ஹே உக்³க³ஹாபெத்வா ‘‘இமே பஞ்ஹே ப⁴க³வந்தங் புச்சா²’’தி ஆஹ. தே²ரோ பஞ்ஹே புச்சி²த்வா பஞ்ஹவிஸ்ஸஜ்ஜனாவஸானே அரஹத்தங் பாபுணி. ப⁴க³வாபி தங் சித்ரகதி²கானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி.
Eko rājagahe ekissā kuladārikāya kucchimhi uppanno. Sā ca paṭhamaṃ mātāpitaro yācitvā pabbajjaṃ alabhamānā kulagharaṃ gantvā gabbhaṃ gaṇhi . Gabbhasaṇṭhitampi ajānanti sāmikaṃ ārādhetvā tena anuññātā bhikkhunīsu pabbajitā, tassā gabbhanimittaṃ disvā bhikkhuniyo devadattaṃ pucchiṃsu. So ‘‘assamaṇī’’ti āha. Dasabalaṃ pucchiṃsu. Satthā upālittheraṃ sampaṭicchāpesi. Thero sāvatthinagaravāsīni kulāni visākhañca upāsikaṃ pakkosāpetvā sodhento ‘‘pure laddho gabbho, pabbajjā arogā’’ti āha. Satthā ‘‘suvinicchitaṃ adhikaraṇa’’nti therassa sādhukāramadāsi. Sā bhikkhunī suvaṇṇabimbasadisaṃ puttaṃ vijāyi. Taṃ gahetvā rājā pasenadi kosalo posāpesi. ‘‘Kassapo’’ti cassa nāmaṃ katvā aparabhāge alaṅkaritvā satthu santikaṃ netvā pabbājesi. Iti naṃ rañño posāvanikaputtattāpi ‘‘kumārakassapo’’ti sañjāniṃsūti. Taṃ ekadivasaṃ andhavane samaṇadhammaṃ karontaṃ atthakāmā devatā pañhe uggahāpetvā ‘‘ime pañhe bhagavantaṃ pucchā’’ti āha. Thero pañhe pucchitvā pañhavissajjanāvasāne arahattaṃ pāpuṇi. Bhagavāpi taṃ citrakathikānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
ஸேதப்³யாதி தஸ்ஸ நக³ரஸ்ஸ நாமங். உத்தரேன ஸேதப்³யந்தி ஸேதப்³யதோ உத்தரதி³ஸாய. ராஜஞ்ஞோதி அனபி⁴ஸித்தகராஜா. தி³ட்டி²க³தந்தி தி³ட்டி²யேவ. யதா² கூ³த²க³தங் முத்தக³தந்தி வுத்தே ந கூ³தா²தி³தோ அஞ்ஞங் அத்தி², ஏவங் தி³ட்டி²யேவ தி³ட்டி²க³தங். இதிபி நத்தீ²தி தங் தங் காரணங் அபதி³ஸித்வா ஏவம்பி நத்தீ²தி வத³தி. புரா…பே॰… ஸஞ்ஞாபேதீதி யாவ ந ஸஞ்ஞாபேதி.
Setabyāti tassa nagarassa nāmaṃ. Uttarena setabyanti setabyato uttaradisāya. Rājaññoti anabhisittakarājā. Diṭṭhigatanti diṭṭhiyeva. Yathā gūthagataṃ muttagatanti vutte na gūthādito aññaṃ atthi, evaṃ diṭṭhiyeva diṭṭhigataṃ. Itipi natthīti taṃ taṃ kāraṇaṃ apadisitvā evampi natthīti vadati. Purā…pe… saññāpetīti yāva na saññāpeti.
சந்தி³மஸூரியஉபமாவண்ணனா
Candimasūriyaupamāvaṇṇanā
411. இமே போ⁴, கஸ்ஸப, சந்தி³மஸூரியாதி ஸோ கிர தே²ரேன புச்சி²தோ சிந்தேஸி ‘‘அயங் ஸமணோ பட²மங் சந்தி³மஸூரியே உபமங் ஆஹரி, சந்தி³மஸூரியஸதி³ஸோ ப⁴விஸ்ஸதி பஞ்ஞாய, அனபி⁴ப⁴வனீயோ அஞ்ஞேன, ஸசே பனாஹங் ‘சந்தி³மஸூரியா இமஸ்மிங் லோகே’தி ப⁴ணிஸ்ஸாமி, ‘கிங் நிஸ்ஸிதா ஏதே, கித்தகபமாணா, கித்தகங் உச்சா’திஆதீ³ஹி பலிவேடெ²ஸ்ஸதி. அஹங் கோ² பனேதங் நிப்³பே³டே²துங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமி, ‘பரஸ்மிங் லோகே’ இச்சேவஸ்ஸ கதெ²ஸ்ஸாமீ’’தி. தஸ்மா ஏவமாஹ.
411.Ime bho, kassapa, candimasūriyāti so kira therena pucchito cintesi ‘‘ayaṃ samaṇo paṭhamaṃ candimasūriye upamaṃ āhari, candimasūriyasadiso bhavissati paññāya, anabhibhavanīyo aññena, sace panāhaṃ ‘candimasūriyā imasmiṃ loke’ti bhaṇissāmi, ‘kiṃ nissitā ete, kittakapamāṇā, kittakaṃ uccā’tiādīhi paliveṭhessati. Ahaṃ kho panetaṃ nibbeṭhetuṃ na sakkhissāmi, ‘parasmiṃ loke’ iccevassa kathessāmī’’ti. Tasmā evamāha.
ப⁴க³வா பன ததோ புப்³பே³ ந சிரஸ்ஸேவ ஸுதா⁴போ⁴ஜனீயஜாதகங் கதே²ஸி. தத்த² ‘‘சந்தே³ சந்தோ³ தே³வபுத்தோ, ஸூரியே ஸூரியோ தே³வபுத்தோ’’தி ஆக³தங். ப⁴க³வதா ச கதி²தங் ஜாதகங் வா ஸுத்தந்தங் வா ஸகலஜம்பு³தீ³பே பத்த²டங் ஹோதி, தேன ஸோ ‘‘எத்த² நிவாஸினோ தே³வபுத்தா நத்தீ²’’தி ந ஸக்கா வத்துந்தி சிந்தெத்வா தே³வா தே ந மனுஸ்ஸாதி ஆஹ.
Bhagavā pana tato pubbe na cirasseva sudhābhojanīyajātakaṃ kathesi. Tattha ‘‘cande cando devaputto, sūriye sūriyo devaputto’’ti āgataṃ. Bhagavatā ca kathitaṃ jātakaṃ vā suttantaṃ vā sakalajambudīpe patthaṭaṃ hoti, tena so ‘‘ettha nivāsino devaputtā natthī’’ti na sakkā vattunti cintetvā devā te na manussāti āha.
412. அத்தி² பன, ராஜஞ்ஞ, பரியாயோதி அத்தி² பன காரணந்தி புச்ச²தி. ஆபா³தி⁴காதி விஸபா⁴க³வேத³னாஸங்கா²தேன ஆபா³தே⁴ன ஸமன்னாக³தா. து³க்கி²தாதி து³க்க²ப்பத்தா. பா³ள்ஹகி³லானாதி அதி⁴மத்தகி³லானா. ஸத்³தா⁴யிகாதி அஹங் தும்ஹே ஸத்³த³ஹாமி, தும்ஹே மய்ஹங் ஸத்³தா⁴யிகா ஸத்³தா⁴யிதப்³ப³வசனாதி அத்தோ². பச்சயிகாதி அஹங் தும்ஹே பத்தியாமி, தும்ஹே மய்ஹங் பச்சயிகா பத்தியாயிதப்³பா³தி அத்தோ².
412.Atthi pana, rājañña, pariyāyoti atthi pana kāraṇanti pucchati. Ābādhikāti visabhāgavedanāsaṅkhātena ābādhena samannāgatā. Dukkhitāti dukkhappattā. Bāḷhagilānāti adhimattagilānā. Saddhāyikāti ahaṃ tumhe saddahāmi, tumhe mayhaṃ saddhāyikā saddhāyitabbavacanāti attho. Paccayikāti ahaṃ tumhe pattiyāmi, tumhe mayhaṃ paccayikā pattiyāyitabbāti attho.
சோராதி³உபமாவண்ணனா
Corādiupamāvaṇṇanā
413. உத்³தி³ஸித்வாதி தேஸங் அத்தானஞ்ச படிஸாமிதப⁴ண்ட³கஞ்ச த³ஸ்ஸெத்வா, ஸம்படிச்சா²பெத்வாதி அத்தோ². விப்பலபந்தஸ்ஸாதி ‘‘புத்தோ மே, தீ⁴தா மே, த⁴னங் மே’’தி விவித⁴ங் பலபந்தஸ்ஸ. நிரயபாலேஸூதி நிரயே கம்மகாரணிகஸத்தேஸு. யே பன ‘‘கம்மமேவ கம்மகாரணங் கரோதி, நத்தி² நிரயபாலா’’தி வத³ந்தி. தே ‘‘தமேனங், பி⁴க்க²வே, நிரயபாலா’’தி தே³வதூ³தஸுத்தங் படிபா³ஹந்தி. மனுஸ்ஸலோகே ராஜகுலேஸு காரணிகமனுஸ்ஸா விய ஹி நிரயே நிரயபாலா ஹொந்தி.
413.Uddisitvāti tesaṃ attānañca paṭisāmitabhaṇḍakañca dassetvā, sampaṭicchāpetvāti attho. Vippalapantassāti ‘‘putto me, dhītā me, dhanaṃ me’’ti vividhaṃ palapantassa. Nirayapālesūti niraye kammakāraṇikasattesu. Ye pana ‘‘kammameva kammakāraṇaṃ karoti, natthi nirayapālā’’ti vadanti. Te ‘‘tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā’’ti devadūtasuttaṃ paṭibāhanti. Manussaloke rājakulesu kāraṇikamanussā viya hi niraye nirayapālā honti.
415. வேளுபேஸிகாஹீதி வேளுவிலீவேஹி. ஸுனிம்மஜ்ஜதா²தி யதா² ஸுட்டு² நிம்மஜ்ஜிதங் ஹோதி, ஏவங் நிம்மஜ்ஜத², அபனேதா²தி அத்தோ².
415.Veḷupesikāhīti veḷuvilīvehi. Sunimmajjathāti yathā suṭṭhu nimmajjitaṃ hoti, evaṃ nimmajjatha, apanethāti attho.
அஸுசீதி அமனாபோ. அஸுசிஸங்கா²தோதி அஸுசிகொட்டா²ஸபூ⁴தோ அஸுசீதி ஞாதோ வா. து³க்³க³ந்தோ⁴தி குணபக³ந்தோ⁴. ஜேகு³ச்சோ²தி ஜிகு³ச்சி²தப்³ப³யுத்தோ. படிகூலோதி த³ஸ்ஸனேனேவ படிகா⁴வஹோ. உப்³பா³த⁴தீதி தி³வஸஸ்ஸ த்³விக்க²த்துங் ந்ஹத்வா திக்க²த்துங் வத்தா²னி பரிவத்தெத்வா அலங்கதபடிமண்டி³தானங் சக்கவத்திஆதீ³னம்பி மனுஸ்ஸானங் க³ந்தோ⁴ யோஜனஸதே டி²தானங் தே³வதானங் கண்டே² ஆஸத்தகுணபங் விய பா³த⁴தி.
Asucīti amanāpo. Asucisaṅkhātoti asucikoṭṭhāsabhūto asucīti ñāto vā. Duggandhoti kuṇapagandho. Jegucchoti jigucchitabbayutto. Paṭikūloti dassaneneva paṭighāvaho. Ubbādhatīti divasassa dvikkhattuṃ nhatvā tikkhattuṃ vatthāni parivattetvā alaṅkatapaṭimaṇḍitānaṃ cakkavattiādīnampi manussānaṃ gandho yojanasate ṭhitānaṃ devatānaṃ kaṇṭhe āsattakuṇapaṃ viya bādhati.
416. புன பாணாதிபாதாதி³பஞ்சஸீலானி ஸமாதா³யவத்தெந்தானங் வஸேன வத³தி. தாவதிங்ஸானந்தி இத³ஞ்ச தூ³ரே நிப்³ப³த்தா தாவ மா ஆக³ச்ச²ந்து, இமே கஸ்மா ந எந்தீதி வத³தி.
416. Puna pāṇātipātādipañcasīlāni samādāyavattentānaṃ vasena vadati. Tāvatiṃsānanti idañca dūre nibbattā tāva mā āgacchantu, ime kasmā na entīti vadati.
418. ஜச்சந்தூ⁴பமோ மஞ்ஞே படிபா⁴ஸீதி ஜச்சந்தோ⁴ விய உபட்டா²ஸி. அரஞ்ஞவனபத்தா²னீதி அரஞ்ஞகங்க³யுத்ததாய அரஞ்ஞானி, மஹாவனஸண்ட³தாய வனபத்தா²னி. பந்தானீதி தூ³ரானி.
418.Jaccandhūpamomaññe paṭibhāsīti jaccandho viya upaṭṭhāsi. Araññavanapatthānīti araññakaṅgayuttatāya araññāni, mahāvanasaṇḍatāya vanapatthāni. Pantānīti dūrāni.
419. கல்யாணத⁴ம்மேதி தேனேவ ஸீலேன ஸுந்த³ரத⁴ம்மே. து³க்க²படிகூலேதி து³க்க²ங் அபத்தெ²ந்தே. ஸெய்யோ ப⁴விஸ்ஸதீதி பரலோகே ஸுக³திஸுக²ங் ப⁴விஸ்ஸதீதி அதி⁴ப்பாயோ.
419.Kalyāṇadhammeti teneva sīlena sundaradhamme. Dukkhapaṭikūleti dukkhaṃ apatthente. Seyyo bhavissatīti paraloke sugatisukhaṃ bhavissatīti adhippāyo.
420. உபவிஜஞ்ஞாதி உபக³தவிஜாயனகாலா, பரிபக்கக³ப்³பா⁴ ந சிரஸ்ஸேவ விஜாயிஸ்ஸதீதி அத்தோ². ஓபபொ⁴க்³கா³ ப⁴விஸ்ஸதீதி பாத³பரிசாரிகா ப⁴விஸ்ஸதி. அனயப்³யஸனந்தி மஹாது³க்க²ங். அயோதி ஸுக²ங், ந அயோ அனயோ, து³க்க²ங். ததே³தங் ஸப்³ப³ஸோ ஸுக²ங் ப்³யஸதி விக்கி²பதீதி ப்³யஸனங். இதி அனயோவ ப்³யஸனங் அனயப்³யஸனங், மஹாது³க்க²ந்தி அத்தோ². அயோனிஸோதி அனுபாயேன. அபக்கங் ந பரிபாசெந்தீதி அபரிணதங் அகீ²ணங் ஆயுங் அந்தராவ ந உபச்சி²ந்த³ந்தி. பரிபாகங் ஆக³மெந்தீதி ஆயுபரிபாககாலங் ஆக³மெந்தி. த⁴ம்மஸேனாபதினாபேதங் வுத்தங் –
420.Upavijaññāti upagatavijāyanakālā, paripakkagabbhā na cirasseva vijāyissatīti attho. Opabhoggā bhavissatīti pādaparicārikā bhavissati. Anayabyasananti mahādukkhaṃ. Ayoti sukhaṃ, na ayo anayo, dukkhaṃ. Tadetaṃ sabbaso sukhaṃ byasati vikkhipatīti byasanaṃ. Iti anayova byasanaṃ anayabyasanaṃ, mahādukkhanti attho. Ayonisoti anupāyena. Apakkaṃ na paripācentīti apariṇataṃ akhīṇaṃ āyuṃ antarāva na upacchindanti. Paripākaṃ āgamentīti āyuparipākakālaṃ āgamenti. Dhammasenāpatināpetaṃ vuttaṃ –
‘‘நாபி⁴னந்தா³மி மரணங், நாபி⁴னந்தா³மி ஜீவிதங்;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
காலஞ்ச படிகங்கா²மி, நிப்³பி³ஸங் ப⁴தகோ யதா²தி. (தே²ரகா³॰ 1001)
Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathāti. (theragā. 1001)
421. உப்³பி⁴ந்தி³த்வாதி மத்திகாலேபங் பி⁴ந்தி³த்வா.
421.Ubbhinditvāti mattikālepaṃ bhinditvā.
422. ராமணெய்யகந்தி ரமணீயபா⁴வங். வேலாஸிகாதி கி²ட்³டா³பராதி⁴கா. கோமாரிகாதி தருணதா³ரிகா. துய்ஹங் ஜீவந்தி ஸுபினத³ஸ்ஸனகாலே நிக்க²மந்தங் வா பவிஸந்தங் வா ஜீவங் அபி நு பஸ்ஸந்தி. இத⁴ சித்தாசாரங் ‘‘ஜீவ’’ந்தி க³ஹெத்வா ஆஹ. ஸோ ஹி தத்த² ஜீவஸஞ்ஞீதி.
422.Rāmaṇeyyakanti ramaṇīyabhāvaṃ. Velāsikāti khiḍḍāparādhikā. Komārikāti taruṇadārikā. Tuyhaṃ jīvanti supinadassanakāle nikkhamantaṃ vā pavisantaṃ vā jīvaṃ api nu passanti. Idha cittācāraṃ ‘‘jīva’’nti gahetvā āha. So hi tattha jīvasaññīti.
423. ஜியாயாதி த⁴னுஜியாய, கீ³வங் வேடெ²த்வாதி அத்தோ². பத்தி²ன்னதரோதி த²த்³த⁴தரோ. இமினா கிங் த³ஸ்ஸேதி? தும்ஹே ஜீவகாலே ஸத்தஸ்ஸ பஞ்சக்க²ந்தா⁴தி வத³ந்தி, சவனகாலே பன ரூபக்க²ந்த⁴மத்தமேவ அவஸிஸ்ஸதி, தயோ க²ந்தா⁴ அப்பவத்தா ஹொந்தி, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴ க³ச்ச²தி. அவஸிட்டே²ன ரூபக்க²ந்தே⁴ன லஹுதரேன ப⁴விதப்³ப³ங், க³ருகதரோ ச ஹோதி. தஸ்மா நத்தி² கோசி குஹிங் க³ந்தாதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி.
423.Jiyāyāti dhanujiyāya, gīvaṃ veṭhetvāti attho. Patthinnataroti thaddhataro. Iminā kiṃ dasseti? Tumhe jīvakāle sattassa pañcakkhandhāti vadanti, cavanakāle pana rūpakkhandhamattameva avasissati, tayo khandhā appavattā honti, viññāṇakkhandho gacchati. Avasiṭṭhena rūpakkhandhena lahutarena bhavitabbaṃ, garukataro ca hoti. Tasmā natthi koci kuhiṃ gantāti imamatthaṃ dasseti.
424. நிப்³பு³தந்தி வூபஸந்ததேஜங்.
424.Nibbutanti vūpasantatejaṃ.
425. அனுபஹச்சாதி அவினாஸெத்வா. ஆமதோ ஹோதீதி அத்³த⁴மதோ மரிதுங் ஆரத்³தோ⁴ ஹோதி. ஓது⁴னாதா²தி ஓரதோ கரோத². ஸந்து⁴னாதா²தி பரதோ கரோத². நித்³து⁴னாதா²தி அபராபரங் கரோத². தஞ்சாயதனங் ந படிஸங்வேதே³தீதி தேன சக்கு²னா தங் ரூபாயதனங் ந விபா⁴வேதி. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
425.Anupahaccāti avināsetvā. Āmato hotīti addhamato marituṃ āraddho hoti. Odhunāthāti orato karotha. Sandhunāthāti parato karotha. Niddhunāthāti aparāparaṃ karotha. Tañcāyatanaṃ na paṭisaṃvedetīti tena cakkhunā taṃ rūpāyatanaṃ na vibhāveti. Esa nayo sabbattha.
426. ஸங்க²த⁴மோதி ஸங்க²த⁴மகோ. உபலாபெத்வாதி த⁴மித்வா.
426.Saṅkhadhamoti saṅkhadhamako. Upalāpetvāti dhamitvā.
428. அக்³கி³கோதி அக்³கி³பரிசாரகோ. ஆபாதெ³ய்யந்தி நிப்பா²தெ³ய்யங், ஆயுங் வா பாபுணாபெய்யங். போஸெய்யந்தி போ⁴ஜனாதீ³ஹி ப⁴ரெய்யங். வட்³டெ⁴ய்யந்தி வட்³டி⁴ங் க³மெய்யங். அரணீஸஹிதந்தி அரணீயுக³ளங்.
428.Aggikoti aggiparicārako. Āpādeyyanti nipphādeyyaṃ, āyuṃ vā pāpuṇāpeyyaṃ. Poseyyanti bhojanādīhi bhareyyaṃ. Vaḍḍheyyanti vaḍḍhiṃ gameyyaṃ. Araṇīsahitanti araṇīyugaḷaṃ.
429. திரோராஜானோபீதி திரோரட்டே² அஞ்ஞஸ்மிம்பி ஜனபதே³ ராஜானோ ஜானந்தி. அப்³யத்தோதி அவிஸதோ³ அசே²கோ. கோபேனபீதி யே மங் ஏவங் வக்க²ந்தி, தேஸு உப்பஜ்ஜனகேன கோபேனபி ஏதங் தி³ட்டி²க³தங் ஹரிஸ்ஸாமி பரிஹரிஸ்ஸாமீதி க³ஹெத்வா விசரிஸ்ஸாமி. மக்கே²னாதி தயா வுத்தயுத்தகாரணமக்க²லக்க²ணேன மக்கே²னாபி. பலாஸேனாதி தயா ஸத்³தி⁴ங் யுக³க்³கா³ஹலக்க²ணேன பலாஸேனாபி.
429.Tirorājānopīti tiroraṭṭhe aññasmimpi janapade rājāno jānanti. Abyattoti avisado acheko. Kopenapīti ye maṃ evaṃ vakkhanti, tesu uppajjanakena kopenapi etaṃ diṭṭhigataṃ harissāmi pariharissāmīti gahetvā vicarissāmi. Makkhenāti tayā vuttayuttakāraṇamakkhalakkhaṇena makkhenāpi. Palāsenāti tayā saddhiṃ yugaggāhalakkhaṇena palāsenāpi.
430. ஹரிதகபண்ணந்தி யங் கிஞ்சி ஹரிதகங், அந்தமஸோ அல்லதிணபண்ணம்பி ந ஹோதீதி அத்தோ². ஸன்னத்³த⁴கலாபந்தி ஸன்னத்³த⁴த⁴னுகலாபங். ஆஸித்தோத³கானி வடுமானீதி பரிபுண்ணஸலிலா மக்³கா³ ச கந்த³ரா ச. யொக்³கா³னீதி ப³லிப³த்³தே³.
430.Haritakapaṇṇanti yaṃ kiñci haritakaṃ, antamaso allatiṇapaṇṇampi na hotīti attho. Sannaddhakalāpanti sannaddhadhanukalāpaṃ. Āsittodakāni vaṭumānīti paripuṇṇasalilā maggā ca kandarā ca. Yoggānīti balibadde.
ப³ஹுனிக்க²ந்தரோதி ப³ஹுனிக்க²ந்தோ சிரனிக்க²ந்தோதி அத்தோ². யதா²ப⁴தேன ப⁴ண்டே³னாதி யங் வோ திணகட்டோ²த³கப⁴ண்ட³கங் ஆரோபிதங், தேன யதா²ப⁴தேன யதா²ரோபிதேன, யதா²க³ஹிதேனாதி அத்தோ².
Bahunikkhantaroti bahunikkhanto ciranikkhantoti attho. Yathābhatena bhaṇḍenāti yaṃ vo tiṇakaṭṭhodakabhaṇḍakaṃ āropitaṃ, tena yathābhatena yathāropitena, yathāgahitenāti attho.
அப்பஸாரானீதி அப்பக்³கா⁴னி. பணியானீதி ப⁴ண்டா³னி.
Appasārānīti appagghāni. Paṇiyānīti bhaṇḍāni.
கூ³த²பா⁴ரிகாதி³உபமாவண்ணனா
Gūthabhārikādiupamāvaṇṇanā
432. மம ச ஸூகரப⁴த்தந்தி மம ச ஸூகரானங் இத³ங் ப⁴த்தங். உக்³க⁴ரந்தந்தி உபரி க⁴ரந்தங். பக்³க⁴ரந்தந்தி ஹெட்டா² பரிஸ்ஸவந்தங். தும்ஹே க்²வெத்த² ப⁴ணேதி தும்ஹே கோ² எத்த² ப⁴ணே. அயமேவ வா பாடோ². ததா² ஹி பன மே ஸூகரப⁴த்தந்தி ததா² ஹி பன மே அயங் கூ³தோ² ஸூகரானங் ப⁴த்தங்.
432.Mamaca sūkarabhattanti mama ca sūkarānaṃ idaṃ bhattaṃ. Uggharantanti upari gharantaṃ. Paggharantanti heṭṭhā parissavantaṃ. Tumhe khvettha bhaṇeti tumhe kho ettha bhaṇe. Ayameva vā pāṭho. Tathā hi pana me sūkarabhattanti tathā hi pana me ayaṃ gūtho sūkarānaṃ bhattaṃ.
434. ஆக³தாக³தங் கலிங் கி³லதீதி ஆக³தாக³தங் பராஜயகு³ளங் கி³லதி. பஜ்ஜோஹிஸ்ஸாமீதி பஜ்ஜோஹனங் கரிஸ்ஸாமி, ப³லிகம்மங் கரிஸ்ஸாமீதி அத்தோ². அக்கே²ஹி தி³ப்³பி³ஸ்ஸாமாதி கு³ளேஹி கீளிஸ்ஸாம. லித்தங் பரமேன தேஜஸாதி பரமதேஜேன விஸேன லித்தங்.
434.Āgatāgataṃ kaliṃ gilatīti āgatāgataṃ parājayaguḷaṃ gilati. Pajjohissāmīti pajjohanaṃ karissāmi, balikammaṃ karissāmīti attho. Akkhehi dibbissāmāti guḷehi kīḷissāma. Littaṃ paramena tejasāti paramatejena visena littaṃ.
436. கா³மபட்டந்தி வுட்டி²தகா³மபதே³ஸோ வுச்சதி. ‘‘கா³மபத³’’ந்திபி பாடோ², அயமேவத்தோ². ஸாணபா⁴ரந்தி ஸாணவாகபா⁴ரங். ஸுஸன்னத்³தோ⁴தி ஸுப³த்³தோ⁴. த்வங் பஜானாஹீதி த்வங் ஜான. ஸசே க³ண்ஹிதுகாமோஸி, க³ண்ஹாஹீதி வுத்தங் ஹோதி.
436.Gāmapaṭṭanti vuṭṭhitagāmapadeso vuccati. ‘‘Gāmapada’’ntipi pāṭho, ayamevattho. Sāṇabhāranti sāṇavākabhāraṃ. Susannaddhoti subaddho. Tvaṃ pajānāhīti tvaṃ jāna. Sace gaṇhitukāmosi, gaṇhāhīti vuttaṃ hoti.
கோ²மந்தி கோ²மவாகங். அயந்தி காளலோஹங். லோஹந்தி தம்ப³லோஹங். ஸஜ்ஜ²ந்தி ரஜதங். ஸுவண்ணந்தி ஸுவண்ணமாஸகங். அபி⁴னந்தி³ங்ஸூதி துஸ்ஸிங்ஸு.
Khomanti khomavākaṃ. Ayanti kāḷalohaṃ. Lohanti tambalohaṃ. Sajjhanti rajataṃ. Suvaṇṇanti suvaṇṇamāsakaṃ. Abhinandiṃsūti tussiṃsu.
437. அத்தமனோதி ஸகமனோ துட்ட²சித்தோ. அபி⁴ரத்³தோ⁴தி அபி⁴ப்பஸன்னோ. பஞ்ஹாபடிபா⁴னானீதி பஞ்ஹுபட்டா²னானி. பச்சனீகங் கத்தப்³ப³ந்தி பச்சனீகங் படிவிருத்³த⁴ங் விய கத்தப்³ப³ங் அமஞ்ஞிஸ்ஸங், படிலோமகா³ஹங் க³ஹெத்வா அட்டா²ஸிந்தி அத்தோ².
437.Attamanoti sakamano tuṭṭhacitto. Abhiraddhoti abhippasanno. Pañhāpaṭibhānānīti pañhupaṭṭhānāni. Paccanīkaṃ kattabbanti paccanīkaṃ paṭiviruddhaṃ viya kattabbaṃ amaññissaṃ, paṭilomagāhaṃ gahetvā aṭṭhāsinti attho.
438. ஸங்கா⁴தங் ஆபஜ்ஜந்தீதி ஸங்கா⁴தங் வினாஸங் மரணங் ஆபஜ்ஜந்தி. ந மஹப்ப²லோதி விபாகப²லேன ந மஹப்ப²லோ ஹோதி. ந மஹானிஸங்ஸோதி கு³ணானிஸங்ஸேன மஹானிஸங்ஸோ ந ஹோதி. ந மஹாஜுதிகோதி ஆனுபா⁴வஜுதியா மஹாஜுதிகோ ந ஹோதி. ந மஹாவிப்பா²ரோதி விபாகவிப்பா²ரதாய மஹாவிப்பா²ரோ ந ஹோதி. பீ³ஜனங்க³லந்தி பீ³ஜஞ்ச நங்க³லஞ்ச. து³க்கெ²த்தேதி து³ட்டு²கெ²த்தே நிஸ்ஸாரகெ²த்தே. து³ப்³பூ⁴மேதி விஸமபூ⁴மிபா⁴கே³. பதிட்டா²பெய்யாதி ட²பெய்ய. க²ண்டா³னீதி சி²ன்னபி⁴ன்னானி. பூதீனீதி நிஸ்ஸாரானி. வாதாதபஹதானீதி வாதேன ச ஆதபேன ச ஹதானி பரியாதி³ன்னதேஜானி. அஸாராதா³னீதி தண்டு³லஸாராதா³னரஹிதானி பலாலானி. அஸுக²ஸயிதானீதி யானி ஸுக்கா²பெத்வா கொட்டே² ஆகிரித்வா ட²பிதானி, தானி ஸுக²ஸயிதானி நாம. ஏதானி பன ந தாதி³ஸானி. அனுப்பவெச்செ²ய்யாதி அனுபவேஸெய்ய, ந ஸம்மா வஸ்ஸெய்ய, அன்வத்³த⁴மாஸங் அனுத³ஸாஹங் அனுபஞ்சாஹங் ந வஸ்ஸெய்யாதி அத்தோ². அபி நு தானீதி அபி நு ஏவங் கெ²த்தபீ³ஜவுட்டி²தோ³ஸே ஸதி தானி பீ³ஜானி அங்குரமூலபத்தாதீ³ஹி உத்³த⁴ங் வுத்³தி⁴ங் ஹெட்டா² விரூள்ஹிங் ஸமந்ததோ ச வேபுல்லங் ஆபஜ்ஜெய்யுந்தி . ஏவரூபோ கோ² ராஜஞ்ஞ யஞ்ஞோதி ஏவரூபங் ராஜஞ்ஞ தா³னங் பரூபகா⁴தேன உப்பாதி³தபச்சயதோபி தா³யகதோபி பரிக்³கா³ஹகதோபி அவிஸுத்³த⁴த்தா ந மஹப்ப²லங் ஹோதி.
438.Saṅghātaṃ āpajjantīti saṅghātaṃ vināsaṃ maraṇaṃ āpajjanti. Na mahapphaloti vipākaphalena na mahapphalo hoti. Na mahānisaṃsoti guṇānisaṃsena mahānisaṃso na hoti. Na mahājutikoti ānubhāvajutiyā mahājutiko na hoti. Na mahāvipphāroti vipākavipphāratāya mahāvipphāro na hoti. Bījanaṅgalanti bījañca naṅgalañca. Dukkhetteti duṭṭhukhette nissārakhette. Dubbhūmeti visamabhūmibhāge. Patiṭṭhāpeyyāti ṭhapeyya. Khaṇḍānīti chinnabhinnāni. Pūtīnīti nissārāni. Vātātapahatānīti vātena ca ātapena ca hatāni pariyādinnatejāni. Asārādānīti taṇḍulasārādānarahitāni palālāni. Asukhasayitānīti yāni sukkhāpetvā koṭṭhe ākiritvā ṭhapitāni, tāni sukhasayitāni nāma. Etāni pana na tādisāni. Anuppaveccheyyāti anupaveseyya, na sammā vasseyya, anvaddhamāsaṃ anudasāhaṃ anupañcāhaṃ na vasseyyāti attho. Api nu tānīti api nu evaṃ khettabījavuṭṭhidose sati tāni bījāni aṅkuramūlapattādīhi uddhaṃ vuddhiṃ heṭṭhā virūḷhiṃ samantato ca vepullaṃ āpajjeyyunti . Evarūpo kho rājañña yaññoti evarūpaṃ rājañña dānaṃ parūpaghātena uppāditapaccayatopi dāyakatopi pariggāhakatopi avisuddhattā na mahapphalaṃ hoti.
ஏவரூபோ கோ² ராஜஞ்ஞ யஞ்ஞோதி ஏவரூபங் ராஜஞ்ஞதா³னங் அபரூபகா⁴தேன உப்பன்னபச்சயதோபி அபரூபகா⁴திதாய ஸீலவந்ததா³யகதோபி ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதி³கு³ணஸம்பன்னபடிக்³கா³ஹகதோபி மஹப்ப²லங் ஹோதி. ஸசே பன கு³ணாதிரேகங் நிரோதா⁴ வுட்டி²தங் படிக்³கா³ஹகங் லப⁴தி, சேதனா ச விபுலா ஹோதி, தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே விபாகங் தே³தீதி.
Evarūpo kho rājañña yaññoti evarūpaṃ rājaññadānaṃ aparūpaghātena uppannapaccayatopi aparūpaghātitāya sīlavantadāyakatopi sammādiṭṭhiādiguṇasampannapaṭiggāhakatopi mahapphalaṃ hoti. Sace pana guṇātirekaṃ nirodhā vuṭṭhitaṃ paṭiggāhakaṃ labhati, cetanā ca vipulā hoti, diṭṭheva dhamme vipākaṃ detīti.
439. இமங் பன தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா பாயாஸிராஜஞ்ஞோ தே²ரங் நிமந்தெத்வா ஸத்தாஹங் தே²ரஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா ததோ பட்டா²ய மஹாஜனஸ்ஸ தா³னங் பட்ட²பேஸி. தங் ஸந்தா⁴ய அத² கோ² பாயாஸி ராஜஞ்ஞோதிஆதி³ வுத்தங். தத்த² கணாஜகந்தி ஸகுண்ட³கங் உத்தண்டு³லப⁴த்தங். பி³லங்க³து³தியந்தி கஞ்ஜிகது³தியங். தோ⁴ரகானி ச வத்தா²னீதி தூ²லானி ச வத்தா²னி. கு³ளவாலகானீதி கு³ளத³ஸானி, புஞ்ஜபுஞ்ஜவஸேன டி²தமஹந்தத³ஸானீதி அத்தோ². ஏவங் அனுத்³தி³ஸதீதி ஏவங் உபதி³ஸதி. பாதா³பீதி பாதே³னபி.
439. Imaṃ pana therassa dhammakathaṃ sutvā pāyāsirājañño theraṃ nimantetvā sattāhaṃ therassa mahādānaṃ datvā tato paṭṭhāya mahājanassa dānaṃ paṭṭhapesi. Taṃ sandhāya atha kho pāyāsi rājaññotiādi vuttaṃ. Tattha kaṇājakanti sakuṇḍakaṃ uttaṇḍulabhattaṃ. Bilaṅgadutiyanti kañjikadutiyaṃ. Dhorakāni ca vatthānīti thūlāni ca vatthāni. Guḷavālakānīti guḷadasāni, puñjapuñjavasena ṭhitamahantadasānīti attho. Evaṃ anuddisatīti evaṃ upadisati. Pādāpīti pādenapi.
440. அஸக்கச்சந்தி ஸத்³தா⁴விரஹிதங் அஸ்ஸத்³த⁴தா³னங். அஸஹத்தா²தி ந ஸஹத்தே²ன. அசித்தீகதந்தி சித்தீகாரவிரஹிதங், ந சித்தீகாரம்பி பச்சுபட்டா²பெத்வா ந பணீதசித்தங் கத்வா அதா³ஸி. அபவித்³த⁴ந்தி ச²ட்³டி³தங் விப்பதிதங். ஸுஞ்ஞங் ஸேரீஸகந்தி ஸேரீஸகங் நாம ஏகங் துச்ச²ங் ரஜதவிமானங் உபக³தோ. தஸ்ஸ கிர த்³வாரே மஹாஸிரீஸருக்கோ², தேன தங் ‘‘ஸேரீஸக’’ந்தி வுச்சதி.
440.Asakkaccanti saddhāvirahitaṃ assaddhadānaṃ. Asahatthāti na sahatthena. Acittīkatanti cittīkāravirahitaṃ, na cittīkārampi paccupaṭṭhāpetvā na paṇītacittaṃ katvā adāsi. Apaviddhanti chaḍḍitaṃ vippatitaṃ. Suññaṃ serīsakanti serīsakaṃ nāma ekaṃ tucchaṃ rajatavimānaṃ upagato. Tassa kira dvāre mahāsirīsarukkho, tena taṃ ‘‘serīsaka’’nti vuccati.
441. ஆயஸ்மா க³வங்பதீதி தே²ரோ கிர புப்³பே³ மனுஸ்ஸகாலே கோ³பாலதா³ரகானங் ஜெட்ட²கோ ஹுத்வா மஹதோ ஸிரீஸஸ்ஸ மூலங் ஸோதெ⁴த்வா வாலிகங் ஓகிரித்வா ஏகங் பிண்ட³பாதிகத்தே²ரங் ருக்க²மூலே நிஸீதா³பெத்வா அத்தனா லத்³த⁴ங் ஆஹாரங் த³த்வா ததோ சுதோ தஸ்ஸானுபா⁴வேன தஸ்மிங் ரஜதவிமானே நிப்³ப³த்தி. ஸிரீஸருக்கோ² விமானத்³வாரே அட்டா²ஸி. ஸோ பஞ்ஞாஸாய வஸ்ஸேஹி ப²லதி, ததோ பஞ்ஞாஸ வஸ்ஸானி க³தானீதி தே³வபுத்தோ ஸங்வேக³ங் ஆபஜ்ஜதி. ஸோ அபரேன ஸமயேன அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே மனுஸ்ஸேஸு நிப்³ப³த்தித்வா ஸத்து² த⁴ம்மகத²ங் ஸுத்வா அரஹத்தங் பத்தோ. புப்³பா³சிண்ணவஸேன பன தி³வாவிஹாரத்தா²ய ததே³வ விமானங் அபி⁴ண்ஹங் க³ச்ச²தி, தங் கிரஸ்ஸ உதுஸுக²ங் ஹோதி. தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ஆயஸ்மா க³வங்பதீ’’திஆதி³ வுத்தங்.
441.Āyasmāgavaṃpatīti thero kira pubbe manussakāle gopāladārakānaṃ jeṭṭhako hutvā mahato sirīsassa mūlaṃ sodhetvā vālikaṃ okiritvā ekaṃ piṇḍapātikattheraṃ rukkhamūle nisīdāpetvā attanā laddhaṃ āhāraṃ datvā tato cuto tassānubhāvena tasmiṃ rajatavimāne nibbatti. Sirīsarukkho vimānadvāre aṭṭhāsi. So paññāsāya vassehi phalati, tato paññāsa vassāni gatānīti devaputto saṃvegaṃ āpajjati. So aparena samayena amhākaṃ bhagavato kāle manussesu nibbattitvā satthu dhammakathaṃ sutvā arahattaṃ patto. Pubbāciṇṇavasena pana divāvihāratthāya tadeva vimānaṃ abhiṇhaṃ gacchati, taṃ kirassa utusukhaṃ hoti. Taṃ sandhāya ‘‘tena kho pana samayena āyasmā gavaṃpatī’’tiādi vuttaṃ.
ஸோ ஸக்கச்சங் தா³னங் த³த்வாதி ஸோ பரஸ்ஸ ஸந்தகம்பி தா³னங் ஸக்கச்சங் த³த்வா. ஏவமாரோசேஸீதி ‘‘ஸக்கச்சங் தா³னங் தே³தா²’’திஆதி³னா நயேன ஆரோசேஸி. தஞ்ச பன தே²ரஸ்ஸ ஆரோசனங் ஸுத்வா மஹாஜனோ ஸக்கச்சங் தா³னங் த³த்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தோ. பாயாஸிஸ்ஸ பன ராஜஞ்ஞஸ்ஸ பரிசாரகா ஸக்கச்சங் தா³னங் த³த்வாபி நிகந்திவஸேன க³ந்த்வா தஸ்ஸேவ ஸந்திகே நிப்³ப³த்தா. தங் கிர தி³ஸாசாரிகவிமானங் வட்டனிஅடவியங் அஹோஸி. பாயாஸிதே³வபுத்தோ ச ஏகதி³வஸங் வாணிஜகானங் த³ஸ்ஸெத்வா அத்தனோ கதகம்மங் கதே²ஸீதி.
Sosakkaccaṃ dānaṃ datvāti so parassa santakampi dānaṃ sakkaccaṃ datvā. Evamārocesīti ‘‘sakkaccaṃ dānaṃ dethā’’tiādinā nayena ārocesi. Tañca pana therassa ārocanaṃ sutvā mahājano sakkaccaṃ dānaṃ datvā devaloke nibbatto. Pāyāsissa pana rājaññassa paricārakā sakkaccaṃ dānaṃ datvāpi nikantivasena gantvā tasseva santike nibbattā. Taṃ kira disācārikavimānaṃ vaṭṭaniaṭaviyaṃ ahosi. Pāyāsidevaputto ca ekadivasaṃ vāṇijakānaṃ dassetvā attano katakammaṃ kathesīti.
இதி ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங்
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
பாயாஸிராஜஞ்ஞஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
நிட்டி²தா ச மஹாவக்³க³ஸ்ஸத்த²வண்ணனா.
Niṭṭhitā ca mahāvaggassatthavaṇṇanā.
மஹாவக்³க³ட்ட²கதா² நிட்டி²தா.
Mahāvaggaṭṭhakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 10. பாயாஸிஸுத்தங் • 10. Pāyāsisuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 10. பாயாஸிராஜஞ்ஞஸுத்தவண்ணனா • 10. Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā
