Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਪਾਯਾਸਿਰਾਜਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā
੪੦੬. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਪਾਯਾਸਿਰਾਜਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਰਾਯਮਪੁਬ੍ਬਪਦવਣ੍ਣਨਾ – ਆਯਸ੍ਮਾਤਿ ਪਿਯવਚਨਮੇਤਂ। ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਕੁਮਾਰਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਭਗવਤਾ ‘‘ਕਸ੍ਸਪਂ ਪਕ੍ਕੋਸਥ, ਇਦਂ ਫਲਂ વਾ ਖਾਦਨੀਯਂ વਾ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਦੇਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਤਰਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਗਹਿਤਨਾਮਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ વੁਡ੍ਢਕਾਲੇਪਿ ‘‘ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ’’ ਤ੍વੇવ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਪਿਚ ਰਞ੍ਞੋ ਪੋਸਾવਨਿਕਪੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਪਿ ਤਂ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੁ।
406.Evaṃme sutanti pāyāsirājaññasuttaṃ. Tatrāyamapubbapadavaṇṇanā – āyasmāti piyavacanametaṃ. Kumārakassapoti tassa nāmaṃ. Kumārakāle pabbajitattā pana bhagavatā ‘‘kassapaṃ pakkosatha, idaṃ phalaṃ vā khādanīyaṃ vā kassapassa dethā’’ti vutte ‘‘katarakassapassā’’ti. ‘‘Kumārakassapassā’’ti evaṃ gahitanāmattā tato paṭṭhāya vuḍḍhakālepi ‘‘kumārakassapo’’ tveva vuccati. Apica rañño posāvanikaputtattāpi taṃ kumārakassapoti sañjāniṃsu.
ਅਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆવਿਭਾવਕਥਾ – ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਰਕਥਿਂ ਏਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾવਕਂ ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਭਗવਾ ਅਨਾਗਤੇ ਏਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਯਂ ਥੇਰੋ વਿਯ ਚਿਤ੍ਰਕਥੀ ਸਾવਕੋ ਭવਾਮੀ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਤ੍વਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ વਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਸਾਸਨੇ ਓਸਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਤਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰੋ ਤਤਿਯਦਿવਸੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਅਨੁਥੇਰੋ ਚਤੁਤ੍ਥਦਿવਸੇ ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਹੋਸਿ, ਇਤਰੇ ਤਯੋ વਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ।
Ayaṃ panassa pubbayogato paṭṭhāya āvibhāvakathā – thero kira padumuttarassa bhagavato kāle seṭṭhiputto ahosi. Athekadivasaṃ bhagavantaṃ citrakathiṃ ekaṃ attano sāvakaṃ etadagge ṭhapentaṃ disvā bhagavato sattāhaṃ dānaṃ datvā ‘‘ahampi bhagavā anāgate ekassa buddhassa ayaṃ thero viya citrakathī sāvako bhavāmī’’ti patthanaṃ katvā puññāni karonto kassapassa bhagavato sāsane pabbajitvā visesaṃ nibbattetuṃ nāsakkhi. Tadā kira parinibbutassa bhagavato sāsane osakkante pañca bhikkhū nisseṇiṃ bandhitvā pabbataṃ āruyha samaṇadhammaṃ akaṃsu. Saṅghatthero tatiyadivase arahattaṃ patto, anuthero catutthadivase anāgāmī ahosi, itare tayo visesaṃ nibbattetuṃ asakkontā devaloke nibbattā.
ਤੇਸਂ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਦੇવੇਸੁ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭવਨ੍ਤਾਨਂ ਏਕੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕੁਸਾਤਿ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਰਾਜਗਹਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸਾਲਾਯਂ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਏਕੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮੁਦ੍ਦਪਟ੍ਟਨੇ ਕੁਲਘਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਨਾવਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਭਿਨ੍ਨਨਾવੋ ਦਾਰੁਚੀਰਾਨਿ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਲਾਭਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਅਰਹਾ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਅਰਹਾ, ਗਚ੍ਛ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾਯ ਦੇવਤਾਯ ਚੋਦਿਤੋ ਤਥਾ ਕਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ।
Tesaṃ ekaṃ buddhantaraṃ devesu ca manussesu ca sampattiṃ anubhavantānaṃ eko takkasilāyaṃ rājakule nibbattitvā pakkusāti nāma rājā hutvā bhagavantaṃ uddissa pabbajitvā rājagahaṃ uddissa āgacchanto kumbhakārasālāyaṃ bhagavato dhammadesanaṃ sutvā anāgāmiphalaṃ patto. Eko ekasmiṃ samuddapaṭṭane kulaghare nibbattitvā nāvaṃ āruyha bhinnanāvo dārucīrāni nivāsetvā lābhasampattiṃ patto ‘‘ahaṃ arahā’’ti cittaṃ uppādetvā ‘‘na tvaṃ arahā, gaccha, satthāraṃ upasaṅkamitvā pañhaṃ pucchā’’ti atthakāmāya devatāya codito tathā katvā arahattaphalaṃ patto.
ਏਕੋ ਰਾਜਗਹੇ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਕੁਲਦਾਰਿਕਾਯ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸਾ ਚ ਪਠਮਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਯਾਚਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਕੁਲਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਿ । ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਿਤਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਕਂ ਆਰਾਧੇਤ੍વਾ ਤੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਦੇવਦਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਸੋ ‘‘ਅਸ੍ਸਮਣੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਦਸਬਲਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ। ਸਤ੍ਥਾ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ। ਥੇਰੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਨਗਰવਾਸੀਨਿ ਕੁਲਾਨਿ વਿਸਾਖਞ੍ਚ ਉਪਾਸਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਰੇ ਲਦ੍ਧੋ ਗਬ੍ਭੋ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਰੋਗਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸੁવਿਨਿਚ੍ਛਿਤਂ ਅਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਧੁਕਾਰਮਦਾਸਿ। ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸੁવਣ੍ਣਬਿਮ੍ਬਸਦਿਸਂ ਪੁਤ੍ਤਂ વਿਜਾਯਿ। ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਪੋਸਾਪੇਸਿ। ‘‘ਕਸ੍ਸਪੋ’’ਤਿ ਚਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਤ੍વਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ। ਇਤਿ ਨਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪੋਸਾવਨਿਕਪੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਪਿ ‘‘ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੂਤਿ। ਤਂ ਏਕਦਿવਸਂ ਅਨ੍ਧવਨੇ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਦੇવਤਾ ਪਞ੍ਹੇ ਉਗ੍ਗਹਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਮੇ ਪਞ੍ਹੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਥੇਰੋ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾવਸਾਨੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਭਗવਾਪਿ ਤਂ ਚਿਤ੍ਰਕਥਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ।
Eko rājagahe ekissā kuladārikāya kucchimhi uppanno. Sā ca paṭhamaṃ mātāpitaro yācitvā pabbajjaṃ alabhamānā kulagharaṃ gantvā gabbhaṃ gaṇhi . Gabbhasaṇṭhitampi ajānanti sāmikaṃ ārādhetvā tena anuññātā bhikkhunīsu pabbajitā, tassā gabbhanimittaṃ disvā bhikkhuniyo devadattaṃ pucchiṃsu. So ‘‘assamaṇī’’ti āha. Dasabalaṃ pucchiṃsu. Satthā upālittheraṃ sampaṭicchāpesi. Thero sāvatthinagaravāsīni kulāni visākhañca upāsikaṃ pakkosāpetvā sodhento ‘‘pure laddho gabbho, pabbajjā arogā’’ti āha. Satthā ‘‘suvinicchitaṃ adhikaraṇa’’nti therassa sādhukāramadāsi. Sā bhikkhunī suvaṇṇabimbasadisaṃ puttaṃ vijāyi. Taṃ gahetvā rājā pasenadi kosalo posāpesi. ‘‘Kassapo’’ti cassa nāmaṃ katvā aparabhāge alaṅkaritvā satthu santikaṃ netvā pabbājesi. Iti naṃ rañño posāvanikaputtattāpi ‘‘kumārakassapo’’ti sañjāniṃsūti. Taṃ ekadivasaṃ andhavane samaṇadhammaṃ karontaṃ atthakāmā devatā pañhe uggahāpetvā ‘‘ime pañhe bhagavantaṃ pucchā’’ti āha. Thero pañhe pucchitvā pañhavissajjanāvasāne arahattaṃ pāpuṇi. Bhagavāpi taṃ citrakathikānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
ਸੇਤਬ੍ਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਸੇਤਬ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੇਤਬ੍ਯਤੋ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਯ। ਰਾਜਞ੍ਞੋਤਿ ਅਨਭਿਸਿਤ੍ਤਕਰਾਜਾ। ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯੇવ। ਯਥਾ ਗੂਥਗਤਂ ਮੁਤ੍ਤਗਤਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਨ ਗੂਥਾਦਿਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਏવਂ ਦਿਟ੍ਠਿਯੇવ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ। ਇਤਿਪਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਤਂ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਅਪਦਿਸਿਤ੍વਾ ਏવਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਤਿ। ਪੁਰਾ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੀਤਿ ਯਾવ ਨ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤਿ।
Setabyāti tassa nagarassa nāmaṃ. Uttarena setabyanti setabyato uttaradisāya. Rājaññoti anabhisittakarājā. Diṭṭhigatanti diṭṭhiyeva. Yathā gūthagataṃ muttagatanti vutte na gūthādito aññaṃ atthi, evaṃ diṭṭhiyeva diṭṭhigataṃ. Itipi natthīti taṃ taṃ kāraṇaṃ apadisitvā evampi natthīti vadati. Purā…pe… saññāpetīti yāva na saññāpeti.
ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਉਪਮਾવਣ੍ਣਨਾ
Candimasūriyaupamāvaṇṇanā
੪੧੧. ਇਮੇ ਭੋ, ਕਸ੍ਸਪ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਥੇਰੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਪਠਮਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਉਪਮਂ ਆਹਰਿ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਸਦਿਸੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਅਨਭਿਭવਨੀਯੋ ਅਞ੍ਞੇਨ, ਸਚੇ ਪਨਾਹਂ ‘ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ’ਤਿ ਭਣਿਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਏਤੇ, ਕਿਤ੍ਤਕਪਮਾਣਾ, ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਉਚ੍ਚਾ’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਲਿવੇਠੇਸ੍ਸਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਪਰਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ’ ਇਚ੍ਚੇવਸ੍ਸ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਏવਮਾਹ।
411.Ime bho, kassapa, candimasūriyāti so kira therena pucchito cintesi ‘‘ayaṃ samaṇo paṭhamaṃ candimasūriye upamaṃ āhari, candimasūriyasadiso bhavissati paññāya, anabhibhavanīyo aññena, sace panāhaṃ ‘candimasūriyā imasmiṃ loke’ti bhaṇissāmi, ‘kiṃ nissitā ete, kittakapamāṇā, kittakaṃ uccā’tiādīhi paliveṭhessati. Ahaṃ kho panetaṃ nibbeṭhetuṃ na sakkhissāmi, ‘parasmiṃ loke’ iccevassa kathessāmī’’ti. Tasmā evamāha.
ਭਗવਾ ਪਨ ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਸੁਧਾਭੋਜਨੀਯਜਾਤਕਂ ਕਥੇਸਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਚਨ੍ਦੇ ਚਨ੍ਦੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ, ਸੂਰਿਯੇ ਸੂਰਿਯੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਗਤਂ। ਭਗવਤਾ ਚ ਕਥਿਤਂ ਜਾਤਕਂ વਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ વਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਪਤ੍ਥਟਂ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਸੋ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਨਿવਾਸਿਨੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ વਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦੇવਾ ਤੇ ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ।
Bhagavā pana tato pubbe na cirasseva sudhābhojanīyajātakaṃ kathesi. Tattha ‘‘cande cando devaputto, sūriye sūriyo devaputto’’ti āgataṃ. Bhagavatā ca kathitaṃ jātakaṃ vā suttantaṃ vā sakalajambudīpe patthaṭaṃ hoti, tena so ‘‘ettha nivāsino devaputtā natthī’’ti na sakkā vattunti cintetvā devā te na manussāti āha.
੪੧੨. ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਰਾਜਞ੍ਞ, ਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਆਬਾਧਿਕਾਤਿ વਿਸਭਾਗવੇਦਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਆਬਾਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਦੁਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਤ੍ਤਾ। ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨਾਤਿ ਅਧਿਮਤ੍ਤਗਿਲਾਨਾ। ਸਦ੍ਧਾਯਿਕਾਤਿ ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਦ੍ਦਹਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯ੍ਹਂ ਸਦ੍ਧਾਯਿਕਾ ਸਦ੍ਧਾਯਿਤਬ੍ਬવਚਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਚ੍ਚਯਿਕਾਤਿ ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਤ੍ਤਿਯਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪਚ੍ਚਯਿਕਾ ਪਤ੍ਤਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
412.Atthi pana, rājañña, pariyāyoti atthi pana kāraṇanti pucchati. Ābādhikāti visabhāgavedanāsaṅkhātena ābādhena samannāgatā. Dukkhitāti dukkhappattā. Bāḷhagilānāti adhimattagilānā. Saddhāyikāti ahaṃ tumhe saddahāmi, tumhe mayhaṃ saddhāyikā saddhāyitabbavacanāti attho. Paccayikāti ahaṃ tumhe pattiyāmi, tumhe mayhaṃ paccayikā pattiyāyitabbāti attho.
ਚੋਰਾਦਿਉਪਮਾવਣ੍ਣਨਾ
Corādiupamāvaṇṇanā
੪੧੩. ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾਤਿ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਪਟਿਸਾਮਿਤਭਣ੍ਡਕਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ, ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ, ਧੀਤਾ ਮੇ, ਧਨਂ ਮੇ’’ਤਿ વਿવਿਧਂ ਪਲਪਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਨਿਰਯਪਾਲੇਸੂਤਿ ਨਿਰਯੇ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਿਕਸਤ੍ਤੇਸੁ। ਯੇ ਪਨ ‘‘ਕਮ੍ਮਮੇવ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਂ ਕਰੋਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਨਿਰਯਪਾਲਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤੇ ‘‘ਤਮੇਨਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਰਯਪਾਲਾ’’ਤਿ ਦੇવਦੂਤਸੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਰਾਜਕੁਲੇਸੁ ਕਾਰਣਿਕਮਨੁਸ੍ਸਾ વਿਯ ਹਿ ਨਿਰਯੇ ਨਿਰਯਪਾਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ।
413.Uddisitvāti tesaṃ attānañca paṭisāmitabhaṇḍakañca dassetvā, sampaṭicchāpetvāti attho. Vippalapantassāti ‘‘putto me, dhītā me, dhanaṃ me’’ti vividhaṃ palapantassa. Nirayapālesūti niraye kammakāraṇikasattesu. Ye pana ‘‘kammameva kammakāraṇaṃ karoti, natthi nirayapālā’’ti vadanti. Te ‘‘tamenaṃ, bhikkhave, nirayapālā’’ti devadūtasuttaṃ paṭibāhanti. Manussaloke rājakulesu kāraṇikamanussā viya hi niraye nirayapālā honti.
੪੧੫. વੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਹੀਤਿ વੇਲ਼ੁવਿਲੀવੇਹਿ। ਸੁਨਿਮ੍ਮਜ੍ਜਥਾਤਿ ਯਥਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਨਿਮ੍ਮਜ੍ਜਥ, ਅਪਨੇਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
415.Veḷupesikāhīti veḷuvilīvehi. Sunimmajjathāti yathā suṭṭhu nimmajjitaṃ hoti, evaṃ nimmajjatha, apanethāti attho.
ਅਸੁਚੀਤਿ ਅਮਨਾਪੋ। ਅਸੁਚਿਸਙ੍ਖਾਤੋਤਿ ਅਸੁਚਿਕੋਟ੍ਠਾਸਭੂਤੋ ਅਸੁਚੀਤਿ ਞਾਤੋ વਾ। ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਕੁਣਪਗਨ੍ਧੋ। ਜੇਗੁਚ੍ਛੋਤਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤੋ। ਪਟਿਕੂਲੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇવ ਪਟਿਘਾવਹੋ। ਉਬ੍ਬਾਧਤੀਤਿ ਦਿવਸਸ੍ਸ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਨ੍ਹਤ੍વਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਤ੍ਥਾਨਿ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਆਦੀਨਮ੍ਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਗਨ੍ਧੋ ਯੋਜਨਸਤੇ ਠਿਤਾਨਂ ਦੇવਤਾਨਂ ਕਣ੍ਠੇ ਆਸਤ੍ਤਕੁਣਪਂ વਿਯ ਬਾਧਤਿ।
Asucīti amanāpo. Asucisaṅkhātoti asucikoṭṭhāsabhūto asucīti ñāto vā. Duggandhoti kuṇapagandho. Jegucchoti jigucchitabbayutto. Paṭikūloti dassaneneva paṭighāvaho. Ubbādhatīti divasassa dvikkhattuṃ nhatvā tikkhattuṃ vatthāni parivattetvā alaṅkatapaṭimaṇḍitānaṃ cakkavattiādīnampi manussānaṃ gandho yojanasate ṭhitānaṃ devatānaṃ kaṇṭhe āsattakuṇapaṃ viya bādhati.
੪੧੬. ਪੁਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਪਞ੍ਚਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਾਯવਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾਨਂ વਸੇਨ વਦਤਿ। ਤਾવਤਿਂਸਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਦੂਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤਾવ ਮਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਇਮੇ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਏਨ੍ਤੀਤਿ વਦਤਿ।
416. Puna pāṇātipātādipañcasīlāni samādāyavattentānaṃ vasena vadati. Tāvatiṃsānanti idañca dūre nibbattā tāva mā āgacchantu, ime kasmā na entīti vadati.
੪੧੮. ਜਚ੍ਚਨ੍ਧੂਪਮੋ ਮਞ੍ਞੇ ਪਟਿਭਾਸੀਤਿ ਜਚ੍ਚਨ੍ਧੋ વਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਰਞ੍ਞવਨਪਤ੍ਥਾਨੀਤਿ ਅਰਞ੍ਞਕਙ੍ਗਯੁਤ੍ਤਤਾਯ ਅਰਞ੍ਞਾਨਿ, ਮਹਾવਨਸਣ੍ਡਤਾਯ વਨਪਤ੍ਥਾਨਿ। ਪਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਦੂਰਾਨਿ।
418.Jaccandhūpamomaññe paṭibhāsīti jaccandho viya upaṭṭhāsi. Araññavanapatthānīti araññakaṅgayuttatāya araññāni, mahāvanasaṇḍatāya vanapatthāni. Pantānīti dūrāni.
੪੧੯. ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੇਤਿ ਤੇਨੇવ ਸੀਲੇਨ ਸੁਨ੍ਦਰਧਮ੍ਮੇ। ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਕੂਲੇਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੇ। ਸੇਯ੍ਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਰਲੋਕੇ ਸੁਗਤਿਸੁਖਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
419.Kalyāṇadhammeti teneva sīlena sundaradhamme. Dukkhapaṭikūleti dukkhaṃ apatthente. Seyyo bhavissatīti paraloke sugatisukhaṃ bhavissatīti adhippāyo.
੪੨੦. ਉਪવਿਜਞ੍ਞਾਤਿ ਉਪਗਤવਿਜਾਯਨਕਾਲਾ, ਪਰਿਪਕ੍ਕਗਬ੍ਭਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇવ વਿਜਾਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਓਪਭੋਗ੍ਗਾ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ। ਅਯੋਤਿ ਸੁਖਂ, ਨ ਅਯੋ ਅਨਯੋ, ਦੁਕ੍ਖਂ। ਤਦੇਤਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸੁਖਂ ਬ੍ਯਸਤਿ વਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਬ੍ਯਸਨਂ। ਇਤਿ ਅਨਯੋવ ਬ੍ਯਸਨਂ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ, ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯੋਨਿਸੋਤਿ ਅਨੁਪਾਯੇਨ। ਅਪਕ੍ਕਂ ਨ ਪਰਿਪਾਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਪਰਿਣਤਂ ਅਖੀਣਂ ਆਯੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾવ ਨ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਪਰਿਪਾਕਂ ਆਗਮੇਨ੍ਤੀਤਿ ਆਯੁਪਰਿਪਾਕਕਾਲਂ ਆਗਮੇਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾਪੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ –
420.Upavijaññāti upagatavijāyanakālā, paripakkagabbhā na cirasseva vijāyissatīti attho. Opabhoggā bhavissatīti pādaparicārikā bhavissati. Anayabyasananti mahādukkhaṃ. Ayoti sukhaṃ, na ayo anayo, dukkhaṃ. Tadetaṃ sabbaso sukhaṃ byasati vikkhipatīti byasanaṃ. Iti anayova byasanaṃ anayabyasanaṃ, mahādukkhanti attho. Ayonisoti anupāyena. Apakkaṃ na paripācentīti apariṇataṃ akhīṇaṃ āyuṃ antarāva na upacchindanti. Paripākaṃ āgamentīti āyuparipākakālaṃ āgamenti. Dhammasenāpatināpetaṃ vuttaṃ –
‘‘ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਾਮਿ ਮਰਣਂ, ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਾਮਿ ਜੀવਿਤਂ।
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
ਕਾਲਞ੍ਚ ਪਟਿਕਙ੍ਖਾਮਿ, ਨਿਬ੍ਬਿਸਂ ਭਤਕੋ ਯਥਾਤਿ॥ (ਥੇਰਗਾ॰ ੧੦੦੧)
Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathāti. (theragā. 1001)
੪੨੧. ਉਬ੍ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਤਿ ਮਤ੍ਤਿਕਾਲੇਪਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ।
421.Ubbhinditvāti mattikālepaṃ bhinditvā.
੪੨੨. ਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਨ੍ਤਿ ਰਮਣੀਯਭਾવਂ। વੇਲਾਸਿਕਾਤਿ ਖਿਡ੍ਡਾਪਰਾਧਿਕਾ। ਕੋਮਾਰਿਕਾਤਿ ਤਰੁਣਦਾਰਿਕਾ। ਤੁਯ੍ਹਂ ਜੀવਨ੍ਤਿ ਸੁਪਿਨਦਸ੍ਸਨਕਾਲੇ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਂ વਾ ਪવਿਸਨ੍ਤਂ વਾ ਜੀવਂ ਅਪਿ ਨੁ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਇਧ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਂ ‘‘ਜੀવ’’ਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਹ। ਸੋ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਜੀવਸਞ੍ਞੀਤਿ।
422.Rāmaṇeyyakanti ramaṇīyabhāvaṃ. Velāsikāti khiḍḍāparādhikā. Komārikāti taruṇadārikā. Tuyhaṃ jīvanti supinadassanakāle nikkhamantaṃ vā pavisantaṃ vā jīvaṃ api nu passanti. Idha cittācāraṃ ‘‘jīva’’nti gahetvā āha. So hi tattha jīvasaññīti.
੪੨੩. ਜਿਯਾਯਾਤਿ ਧਨੁਜਿਯਾਯ, ਗੀવਂ વੇਠੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਤ੍ਥਿਨ੍ਨਤਰੋਤਿ ਥਦ੍ਧਤਰੋ। ਇਮਿਨਾ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ? ਤੁਮ੍ਹੇ ਜੀવਕਾਲੇ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਚવਨਕਾਲੇ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਮਤ੍ਤਮੇવ ਅવਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅવਸਿਟ੍ਠੇਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਲਹੁਤਰੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਗਰੁਕਤਰੋ ਚ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਕੁਹਿਂ ਗਨ੍ਤਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
423.Jiyāyāti dhanujiyāya, gīvaṃ veṭhetvāti attho. Patthinnataroti thaddhataro. Iminā kiṃ dasseti? Tumhe jīvakāle sattassa pañcakkhandhāti vadanti, cavanakāle pana rūpakkhandhamattameva avasissati, tayo khandhā appavattā honti, viññāṇakkhandho gacchati. Avasiṭṭhena rūpakkhandhena lahutarena bhavitabbaṃ, garukataro ca hoti. Tasmā natthi koci kuhiṃ gantāti imamatthaṃ dasseti.
੪੨੪. ਨਿਬ੍ਬੁਤਨ੍ਤਿ વੂਪਸਨ੍ਤਤੇਜਂ।
424.Nibbutanti vūpasantatejaṃ.
੪੨੫. ਅਨੁਪਹਚ੍ਚਾਤਿ ਅવਿਨਾਸੇਤ੍વਾ। ਆਮਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਦ੍ਧਮਤੋ ਮਰਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਓਧੁਨਾਥਾਤਿ ਓਰਤੋ ਕਰੋਥ। ਸਨ੍ਧੁਨਾਥਾਤਿ ਪਰਤੋ ਕਰੋਥ। ਨਿਦ੍ਧੁਨਾਥਾਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਕਰੋਥ। ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤੀਤਿ ਤੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਤਂ ਰੂਪਾਯਤਨਂ ਨ વਿਭਾવੇਤਿ। ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ।
425.Anupahaccāti avināsetvā. Āmato hotīti addhamato marituṃ āraddho hoti. Odhunāthāti orato karotha. Sandhunāthāti parato karotha. Niddhunāthāti aparāparaṃ karotha. Tañcāyatanaṃ na paṭisaṃvedetīti tena cakkhunā taṃ rūpāyatanaṃ na vibhāveti. Esa nayo sabbattha.
੪੨੬. ਸਙ੍ਖਧਮੋਤਿ ਸਙ੍ਖਧਮਕੋ। ਉਪਲਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਧਮਿਤ੍વਾ।
426.Saṅkhadhamoti saṅkhadhamako. Upalāpetvāti dhamitvā.
੪੨੮. ਅਗ੍ਗਿਕੋਤਿ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਚਾਰਕੋ। ਆਪਾਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਆਯੁਂ વਾ ਪਾਪੁਣਾਪੇਯ੍ਯਂ। ਪੋਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਭੋਜਨਾਦੀਹਿ ਭਰੇਯ੍ਯਂ। વਡ੍ਢੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਡ੍ਢਿਂ ਗਮੇਯ੍ਯਂ। ਅਰਣੀਸਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਰਣੀਯੁਗਲ਼ਂ।
428.Aggikoti aggiparicārako. Āpādeyyanti nipphādeyyaṃ, āyuṃ vā pāpuṇāpeyyaṃ. Poseyyanti bhojanādīhi bhareyyaṃ. Vaḍḍheyyanti vaḍḍhiṃ gameyyaṃ. Araṇīsahitanti araṇīyugaḷaṃ.
੪੨੯. ਤਿਰੋਰਾਜਾਨੋਪੀਤਿ ਤਿਰੋਰਟ੍ਠੇ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਜਨਪਦੇ ਰਾਜਾਨੋ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋਤਿ ਅવਿਸਦੋ ਅਛੇਕੋ। ਕੋਪੇਨਪੀਤਿ ਯੇ ਮਂ ਏવਂ વਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕੇਨ ਕੋਪੇਨਪਿ ਏਤਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਪਰਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਮਕ੍ਖੇਨਾਤਿ ਤਯਾ વੁਤ੍ਤਯੁਤ੍ਤਕਾਰਣਮਕ੍ਖਲਕ੍ਖਣੇਨ ਮਕ੍ਖੇਨਾਪਿ। ਪਲਾਸੇਨਾਤਿ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਗਗ੍ਗਾਹਲਕ੍ਖਣੇਨ ਪਲਾਸੇਨਾਪਿ।
429.Tirorājānopīti tiroraṭṭhe aññasmimpi janapade rājāno jānanti. Abyattoti avisado acheko. Kopenapīti ye maṃ evaṃ vakkhanti, tesu uppajjanakena kopenapi etaṃ diṭṭhigataṃ harissāmi pariharissāmīti gahetvā vicarissāmi. Makkhenāti tayā vuttayuttakāraṇamakkhalakkhaṇena makkhenāpi. Palāsenāti tayā saddhiṃ yugaggāhalakkhaṇena palāsenāpi.
੪੩੦. ਹਰਿਤਕਪਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਹਰਿਤਕਂ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਅਲ੍ਲਤਿਣਪਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਕਲਾਪਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਧਨੁਕਲਾਪਂ। ਆਸਿਤ੍ਤੋਦਕਾਨਿ વਟੁਮਾਨੀਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਲਿਲਾ ਮਗ੍ਗਾ ਚ ਕਨ੍ਦਰਾ ਚ। ਯੋਗ੍ਗਾਨੀਤਿ ਬਲਿਬਦ੍ਦੇ।
430.Haritakapaṇṇanti yaṃ kiñci haritakaṃ, antamaso allatiṇapaṇṇampi na hotīti attho. Sannaddhakalāpanti sannaddhadhanukalāpaṃ. Āsittodakāni vaṭumānīti paripuṇṇasalilā maggā ca kandarā ca. Yoggānīti balibadde.
ਬਹੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਰੋਤਿ ਬਹੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਚਿਰਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਥਾਭਤੇਨ ਭਣ੍ਡੇਨਾਤਿ ਯਂ વੋ ਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਭਣ੍ਡਕਂ ਆਰੋਪਿਤਂ, ਤੇਨ ਯਥਾਭਤੇਨ ਯਥਾਰੋਪਿਤੇਨ, ਯਥਾਗਹਿਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Bahunikkhantaroti bahunikkhanto ciranikkhantoti attho. Yathābhatena bhaṇḍenāti yaṃ vo tiṇakaṭṭhodakabhaṇḍakaṃ āropitaṃ, tena yathābhatena yathāropitena, yathāgahitenāti attho.
ਅਪ੍ਪਸਾਰਾਨੀਤਿ ਅਪ੍ਪਗ੍ਘਾਨਿ। ਪਣਿਯਾਨੀਤਿ ਭਣ੍ਡਾਨਿ।
Appasārānīti appagghāni. Paṇiyānīti bhaṇḍāni.
ਗੂਥਭਾਰਿਕਾਦਿਉਪਮਾવਣ੍ਣਨਾ
Gūthabhārikādiupamāvaṇṇanā
੪੩੨. ਮਮ ਚ ਸੂਕਰਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਮ ਚ ਸੂਕਰਾਨਂ ਇਦਂ ਭਤ੍ਤਂ। ਉਗ੍ਘਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿ ਘਰਨ੍ਤਂ। ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਰਿਸ੍ਸવਨ੍ਤਂ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਖ੍વੇਤ੍ਥ ਭਣੇਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਭਣੇ। ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ ਮੇ ਸੂਕਰਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ ਮੇ ਅਯਂ ਗੂਥੋ ਸੂਕਰਾਨਂ ਭਤ੍ਤਂ।
432.Mamaca sūkarabhattanti mama ca sūkarānaṃ idaṃ bhattaṃ. Uggharantanti upari gharantaṃ. Paggharantanti heṭṭhā parissavantaṃ. Tumhe khvettha bhaṇeti tumhe kho ettha bhaṇe. Ayameva vā pāṭho. Tathā hi pana me sūkarabhattanti tathā hi pana me ayaṃ gūtho sūkarānaṃ bhattaṃ.
੪੩੪. ਆਗਤਾਗਤਂ ਕਲਿਂ ਗਿਲਤੀਤਿ ਆਗਤਾਗਤਂ ਪਰਾਜਯਗੁਲ਼ਂ ਗਿਲਤਿ। ਪਜ੍ਜੋਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਜ੍ਜੋਹਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਕ੍ਖੇਹਿ ਦਿਬ੍ਬਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਗੁਲ਼ੇਹਿ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮ। ਲਿਤ੍ਤਂ ਪਰਮੇਨ ਤੇਜਸਾਤਿ ਪਰਮਤੇਜੇਨ વਿਸੇਨ ਲਿਤ੍ਤਂ।
434.Āgatāgataṃ kaliṃ gilatīti āgatāgataṃ parājayaguḷaṃ gilati. Pajjohissāmīti pajjohanaṃ karissāmi, balikammaṃ karissāmīti attho. Akkhehi dibbissāmāti guḷehi kīḷissāma. Littaṃ paramena tejasāti paramatejena visena littaṃ.
੪੩੬. ਗਾਮਪਟ੍ਟਨ੍ਤਿ વੁਟ੍ਠਿਤਗਾਮਪਦੇਸੋ વੁਚ੍ਚਤਿ। ‘‘ਗਾਮਪਦ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਯਮੇવਤ੍ਥੋ। ਸਾਣਭਾਰਨ੍ਤਿ ਸਾਣવਾਕਭਾਰਂ। ਸੁਸਨ੍ਨਦ੍ਧੋਤਿ ਸੁਬਦ੍ਧੋ। ਤ੍વਂ ਪਜਾਨਾਹੀਤਿ ਤ੍વਂ ਜਾਨ। ਸਚੇ ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮੋਸਿ, ਗਣ੍ਹਾਹੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
436.Gāmapaṭṭanti vuṭṭhitagāmapadeso vuccati. ‘‘Gāmapada’’ntipi pāṭho, ayamevattho. Sāṇabhāranti sāṇavākabhāraṃ. Susannaddhoti subaddho. Tvaṃ pajānāhīti tvaṃ jāna. Sace gaṇhitukāmosi, gaṇhāhīti vuttaṃ hoti.
ਖੋਮਨ੍ਤਿ ਖੋਮવਾਕਂ। ਅਯਨ੍ਤਿ ਕਾਲ਼ਲੋਹਂ। ਲੋਹਨ੍ਤਿ ਤਮ੍ਬਲੋਹਂ। ਸਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਰਜਤਂ। ਸੁવਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਮਾਸਕਂ। ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਂਸੂਤਿ ਤੁਸ੍ਸਿਂਸੁ।
Khomanti khomavākaṃ. Ayanti kāḷalohaṃ. Lohanti tambalohaṃ. Sajjhanti rajataṃ. Suvaṇṇanti suvaṇṇamāsakaṃ. Abhinandiṃsūti tussiṃsu.
੪੩੭. ਅਤ੍ਤਮਨੋਤਿ ਸਕਮਨੋ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ। ਅਭਿਰਦ੍ਧੋਤਿ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ। ਪਞ੍ਹਾਪਟਿਭਾਨਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਹੁਪਟ੍ਠਾਨਾਨਿ। ਪਚ੍ਚਨੀਕਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਂ ਪਟਿવਿਰੁਦ੍ਧਂ વਿਯ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਂ, ਪਟਿਲੋਮਗਾਹਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
437.Attamanoti sakamano tuṭṭhacitto. Abhiraddhoti abhippasanno. Pañhāpaṭibhānānīti pañhupaṭṭhānāni. Paccanīkaṃ kattabbanti paccanīkaṃ paṭiviruddhaṃ viya kattabbaṃ amaññissaṃ, paṭilomagāhaṃ gahetvā aṭṭhāsinti attho.
੪੩੮. ਸਙ੍ਘਾਤਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਘਾਤਂ વਿਨਾਸਂ ਮਰਣਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋਤਿ વਿਪਾਕਫਲੇਨ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤਿ। ਨ ਮਹਾਨਿਸਂਸੋਤਿ ਗੁਣਾਨਿਸਂਸੇਨ ਮਹਾਨਿਸਂਸੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਨ ਮਹਾਜੁਤਿਕੋਤਿ ਆਨੁਭਾવਜੁਤਿਯਾ ਮਹਾਜੁਤਿਕੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਨ ਮਹਾવਿਪ੍ਫਾਰੋਤਿ વਿਪਾਕવਿਪ੍ਫਾਰਤਾਯ ਮਹਾવਿਪ੍ਫਾਰੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਬੀਜਨਙ੍ਗਲਨ੍ਤਿ ਬੀਜਞ੍ਚ ਨਙ੍ਗਲਞ੍ਚ। ਦੁਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁਖੇਤ੍ਤੇ ਨਿਸ੍ਸਾਰਖੇਤ੍ਤੇ। ਦੁਬ੍ਭੂਮੇਤਿ વਿਸਮਭੂਮਿਭਾਗੇ। ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਠਪੇਯ੍ਯ। ਖਣ੍ਡਾਨੀਤਿ ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨਾਨਿ। ਪੂਤੀਨੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਾਰਾਨਿ। વਾਤਾਤਪਹਤਾਨੀਤਿ વਾਤੇਨ ਚ ਆਤਪੇਨ ਚ ਹਤਾਨਿ ਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਤੇਜਾਨਿ। ਅਸਾਰਾਦਾਨੀਤਿ ਤਣ੍ਡੁਲਸਾਰਾਦਾਨਰਹਿਤਾਨਿ ਪਲਾਲਾਨਿ। ਅਸੁਖਸਯਿਤਾਨੀਤਿ ਯਾਨਿ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍વਾ ਕੋਟ੍ਠੇ ਆਕਿਰਿਤ੍વਾ ਠਪਿਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਸੁਖਸਯਿਤਾਨਿ ਨਾਮ। ਏਤਾਨਿ ਪਨ ਨ ਤਾਦਿਸਾਨਿ। ਅਨੁਪ੍ਪવੇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਨੁਪવੇਸੇਯ੍ਯ, ਨ ਸਮ੍ਮਾ વਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍વਦ੍ਧਮਾਸਂ ਅਨੁਦਸਾਹਂ ਅਨੁਪਞ੍ਚਾਹਂ ਨ વਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਿ ਨੁ ਤਾਨੀਤਿ ਅਪਿ ਨੁ ਏવਂ ਖੇਤ੍ਤਬੀਜવੁਟ੍ਠਿਦੋਸੇ ਸਤਿ ਤਾਨਿ ਬੀਜਾਨਿ ਅਙ੍ਕੁਰਮੂਲਪਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਉਦ੍ਧਂ વੁਦ੍ਧਿਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਚ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ । ਏવਰੂਪੋ ਖੋ ਰਾਜਞ੍ਞ ਯਞ੍ਞੋਤਿ ਏવਰੂਪਂ ਰਾਜਞ੍ਞ ਦਾਨਂ ਪਰੂਪਘਾਤੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਪਚ੍ਚਯਤੋਪਿ ਦਾਯਕਤੋਪਿ ਪਰਿਗ੍ਗਾਹਕਤੋਪਿ ਅવਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ।
438.Saṅghātaṃ āpajjantīti saṅghātaṃ vināsaṃ maraṇaṃ āpajjanti. Na mahapphaloti vipākaphalena na mahapphalo hoti. Na mahānisaṃsoti guṇānisaṃsena mahānisaṃso na hoti. Na mahājutikoti ānubhāvajutiyā mahājutiko na hoti. Na mahāvipphāroti vipākavipphāratāya mahāvipphāro na hoti. Bījanaṅgalanti bījañca naṅgalañca. Dukkhetteti duṭṭhukhette nissārakhette. Dubbhūmeti visamabhūmibhāge. Patiṭṭhāpeyyāti ṭhapeyya. Khaṇḍānīti chinnabhinnāni. Pūtīnīti nissārāni. Vātātapahatānīti vātena ca ātapena ca hatāni pariyādinnatejāni. Asārādānīti taṇḍulasārādānarahitāni palālāni. Asukhasayitānīti yāni sukkhāpetvā koṭṭhe ākiritvā ṭhapitāni, tāni sukhasayitāni nāma. Etāni pana na tādisāni. Anuppaveccheyyāti anupaveseyya, na sammā vasseyya, anvaddhamāsaṃ anudasāhaṃ anupañcāhaṃ na vasseyyāti attho. Api nu tānīti api nu evaṃ khettabījavuṭṭhidose sati tāni bījāni aṅkuramūlapattādīhi uddhaṃ vuddhiṃ heṭṭhā virūḷhiṃ samantato ca vepullaṃ āpajjeyyunti . Evarūpo kho rājañña yaññoti evarūpaṃ rājañña dānaṃ parūpaghātena uppāditapaccayatopi dāyakatopi pariggāhakatopi avisuddhattā na mahapphalaṃ hoti.
ਏવਰੂਪੋ ਖੋ ਰਾਜਞ੍ਞ ਯਞ੍ਞੋਤਿ ਏવਰੂਪਂ ਰਾਜਞ੍ਞਦਾਨਂ ਅਪਰੂਪਘਾਤੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯਤੋਪਿ ਅਪਰੂਪਘਾਤਿਤਾਯ ਸੀਲવਨ੍ਤਦਾਯਕਤੋਪਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਆਦਿਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਤੋਪਿ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਗੁਣਾਤਿਰੇਕਂ ਨਿਰੋਧਾ વੁਟ੍ਠਿਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਂ ਲਭਤਿ, ਚੇਤਨਾ ਚ વਿਪੁਲਾ ਹੋਤਿ, ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ વਿਪਾਕਂ ਦੇਤੀਤਿ।
Evarūpo kho rājañña yaññoti evarūpaṃ rājaññadānaṃ aparūpaghātena uppannapaccayatopi aparūpaghātitāya sīlavantadāyakatopi sammādiṭṭhiādiguṇasampannapaṭiggāhakatopi mahapphalaṃ hoti. Sace pana guṇātirekaṃ nirodhā vuṭṭhitaṃ paṭiggāhakaṃ labhati, cetanā ca vipulā hoti, diṭṭheva dhamme vipākaṃ detīti.
੪੩੯. ਇਮਂ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਾਯਾਸਿਰਾਜਞ੍ਞੋ ਥੇਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਥ ਖੋ ਪਾਯਾਸਿ ਰਾਜਞ੍ਞੋਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਕਣਾਜਕਨ੍ਤਿ ਸਕੁਣ੍ਡਕਂ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਭਤ੍ਤਂ। ਬਿਲਙ੍ਗਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ ਕਞ੍ਜਿਕਦੁਤਿਯਂ। ਧੋਰਕਾਨਿ ਚ વਤ੍ਥਾਨੀਤਿ ਥੂਲਾਨਿ ਚ વਤ੍ਥਾਨਿ। ਗੁਲ਼વਾਲਕਾਨੀਤਿ ਗੁਲ਼ਦਸਾਨਿ, ਪੁਞ੍ਜਪੁਞ੍ਜવਸੇਨ ਠਿਤਮਹਨ੍ਤਦਸਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਅਨੁਦ੍ਦਿਸਤੀਤਿ ਏવਂ ਉਪਦਿਸਤਿ। ਪਾਦਾਪੀਤਿ ਪਾਦੇਨਪਿ।
439. Imaṃ pana therassa dhammakathaṃ sutvā pāyāsirājañño theraṃ nimantetvā sattāhaṃ therassa mahādānaṃ datvā tato paṭṭhāya mahājanassa dānaṃ paṭṭhapesi. Taṃ sandhāya atha kho pāyāsi rājaññotiādi vuttaṃ. Tattha kaṇājakanti sakuṇḍakaṃ uttaṇḍulabhattaṃ. Bilaṅgadutiyanti kañjikadutiyaṃ. Dhorakāni ca vatthānīti thūlāni ca vatthāni. Guḷavālakānīti guḷadasāni, puñjapuñjavasena ṭhitamahantadasānīti attho. Evaṃ anuddisatīti evaṃ upadisati. Pādāpīti pādenapi.
੪੪੦. ਅਸਕ੍ਕਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਧਾવਿਰਹਿਤਂ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਦਾਨਂ। ਅਸਹਤ੍ਥਾਤਿ ਨ ਸਹਤ੍ਥੇਨ। ਅਚਿਤ੍ਤੀਕਤਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰવਿਰਹਿਤਂ, ਨ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਨ ਪਣੀਤਚਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ। ਅਪવਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਛਡ੍ਡਿਤਂ વਿਪ੍ਪਤਿਤਂ। ਸੁਞ੍ਞਂ ਸੇਰੀਸਕਨ੍ਤਿ ਸੇਰੀਸਕਂ ਨਾਮ ਏਕਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਰਜਤવਿਮਾਨਂ ਉਪਗਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਦ੍વਾਰੇ ਮਹਾਸਿਰੀਸਰੁਕ੍ਖੋ, ਤੇਨ ਤਂ ‘‘ਸੇਰੀਸਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
440.Asakkaccanti saddhāvirahitaṃ assaddhadānaṃ. Asahatthāti na sahatthena. Acittīkatanti cittīkāravirahitaṃ, na cittīkārampi paccupaṭṭhāpetvā na paṇītacittaṃ katvā adāsi. Apaviddhanti chaḍḍitaṃ vippatitaṃ. Suññaṃ serīsakanti serīsakaṃ nāma ekaṃ tucchaṃ rajatavimānaṃ upagato. Tassa kira dvāre mahāsirīsarukkho, tena taṃ ‘‘serīsaka’’nti vuccati.
੪੪੧. ਆਯਸ੍ਮਾ ਗવਂਪਤੀਤਿ ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਕਾਲੇ ਗੋਪਾਲਦਾਰਕਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਹੁਤ੍વਾ ਮਹਤੋ ਸਿਰੀਸਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਸੋਧੇਤ੍વਾ વਾਲਿਕਂ ਓਕਿਰਿਤ੍વਾ ਏਕਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਥੇਰਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਂ ਆਹਾਰਂ ਦਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾવੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰਜਤવਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਸਿਰੀਸਰੁਕ੍ਖੋ વਿਮਾਨਦ੍વਾਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਸੋ ਪਞ੍ਞਾਸਾਯ વਸ੍ਸੇਹਿ ਫਲਤਿ, ਤਤੋ ਪਞ੍ਞਾਸ વਸ੍ਸਾਨਿ ਗਤਾਨੀਤਿ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਸਂવੇਗਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਪੁਬ੍ਬਾਚਿਣ੍ਣવਸੇਨ ਪਨ ਦਿવਾવਿਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਤਦੇવ વਿਮਾਨਂ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਉਤੁਸੁਖਂ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗવਂਪਤੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
441.Āyasmāgavaṃpatīti thero kira pubbe manussakāle gopāladārakānaṃ jeṭṭhako hutvā mahato sirīsassa mūlaṃ sodhetvā vālikaṃ okiritvā ekaṃ piṇḍapātikattheraṃ rukkhamūle nisīdāpetvā attanā laddhaṃ āhāraṃ datvā tato cuto tassānubhāvena tasmiṃ rajatavimāne nibbatti. Sirīsarukkho vimānadvāre aṭṭhāsi. So paññāsāya vassehi phalati, tato paññāsa vassāni gatānīti devaputto saṃvegaṃ āpajjati. So aparena samayena amhākaṃ bhagavato kāle manussesu nibbattitvā satthu dhammakathaṃ sutvā arahattaṃ patto. Pubbāciṇṇavasena pana divāvihāratthāya tadeva vimānaṃ abhiṇhaṃ gacchati, taṃ kirassa utusukhaṃ hoti. Taṃ sandhāya ‘‘tena kho pana samayena āyasmā gavaṃpatī’’tiādi vuttaṃ.
ਸੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾਤਿ ਸੋ ਪਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਦਾਨਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਤ੍વਾ। ਏવਮਾਰੋਚੇਸੀਤਿ ‘‘ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਆਰੋਚੇਸਿ। ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਹਾਜਨੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਪਾਯਾਸਿਸ੍ਸ ਪਨ ਰਾਜਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਕਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾਪਿ ਨਿਕਨ੍ਤਿવਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸੇવ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ। ਤਂ ਕਿਰ ਦਿਸਾਚਾਰਿਕવਿਮਾਨਂ વਟ੍ਟਨਿਅਟવਿਯਂ ਅਹੋਸਿ। ਪਾਯਾਸਿਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਏਕਦਿવਸਂ વਾਣਿਜਕਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸੀਤਿ।
Sosakkaccaṃ dānaṃ datvāti so parassa santakampi dānaṃ sakkaccaṃ datvā. Evamārocesīti ‘‘sakkaccaṃ dānaṃ dethā’’tiādinā nayena ārocesi. Tañca pana therassa ārocanaṃ sutvā mahājano sakkaccaṃ dānaṃ datvā devaloke nibbatto. Pāyāsissa pana rājaññassa paricārakā sakkaccaṃ dānaṃ datvāpi nikantivasena gantvā tasseva santike nibbattā. Taṃ kira disācārikavimānaṃ vaṭṭaniaṭaviyaṃ ahosi. Pāyāsidevaputto ca ekadivasaṃ vāṇijakānaṃ dassetvā attano katakammaṃ kathesīti.
ਇਤਿ ਸੁਮਙ੍ਗਲવਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ
Iti sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ
ਪਾਯਾਸਿਰਾਜਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਮਹਾવਗ੍ਗਸ੍ਸਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾ।
Niṭṭhitā ca mahāvaggassatthavaṇṇanā.
ਮਹਾવਗ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mahāvaggaṭṭhakathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya / ੧੦. ਪਾਯਾਸਿਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Pāyāsisuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਪਾਯਾਸਿਰਾਜਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Pāyāsirājaññasuttavaṇṇanā