| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๑๐. เปมสุตฺตํ
10. Pemasuttaṃ
๒๐๐. ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, (เปมานิ) 1 ชายนฺติฯ กตมานิ จตฺตาริ? เปมา เปมํ ชายติ, เปมา โทโส ชายติ, โทสา เปมํ ชายติ, โทสา โทโส ชายติฯ
200. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, (pemāni) 2 jāyanti. Katamāni cattāri? Pemā pemaṃ jāyati, pemā doso jāyati, dosā pemaṃ jāyati, dosā doso jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, เปมา เปมํ ชายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปุคฺคลสฺส อิโฎฺฐ โหติ กโนฺต มนาโปฯ ตํ ปเร อิเฎฺฐน กเนฺตน มนาเปน สมุทาจรนฺติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘โย โข มฺยายํ ปุคฺคโล อิโฎฺฐ กโนฺต มนาโป, ตํ ปเร อิเฎฺฐน กเนฺตน มนาเปน สมุทาจรนฺตี’ติ ฯ โส เตสุ เปมํ ชเนติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, เปมา เปมํ ชายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, pemā pemaṃ jāyati? Idha, bhikkhave, puggalo puggalassa iṭṭho hoti kanto manāpo. Taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti – ‘yo kho myāyaṃ puggalo iṭṭho kanto manāpo, taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācarantī’ti . So tesu pemaṃ janeti. Evaṃ kho, bhikkhave, pemā pemaṃ jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, เปมา โทโส ชายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปุคฺคลสฺส อิโฎฺฐ โหติ กโนฺต มนาโปฯ ตํ ปเร อนิเฎฺฐน อกเนฺตน อมนาเปน สมุทาจรนฺติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘โย โข มฺยายํ ปุคฺคโล อิโฎฺฐ กโนฺต มนาโป, ตํ ปเร อนิเฎฺฐน อกเนฺตน อมนาเปน สมุทาจรนฺตี’ติฯ โส เตสุ โทสํ ชเนติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, เปมา โทโส ชายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, pemā doso jāyati? Idha, bhikkhave, puggalo puggalassa iṭṭho hoti kanto manāpo. Taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti – ‘yo kho myāyaṃ puggalo iṭṭho kanto manāpo, taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācarantī’ti. So tesu dosaṃ janeti. Evaṃ kho, bhikkhave, pemā doso jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, โทสา เปมํ ชายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปุคฺคลสฺส อนิโฎฺฐ โหติ อกโนฺต อมนาโปฯ ตํ ปเร อนิเฎฺฐน อกเนฺตน อมนาเปน สมุทาจรนฺติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘โย โข มฺยายํ ปุคฺคโล อนิโฎฺฐ อกโนฺต อมนาโป, ตํ ปเร อนิเฎฺฐน อกเนฺตน อมนาเปน สมุทาจรนฺตี’ติฯ โส เตสุ เปมํ ชเนติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, โทสา เปมํ ชายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, dosā pemaṃ jāyati? Idha, bhikkhave, puggalo puggalassa aniṭṭho hoti akanto amanāpo. Taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti – ‘yo kho myāyaṃ puggalo aniṭṭho akanto amanāpo, taṃ pare aniṭṭhena akantena amanāpena samudācarantī’ti. So tesu pemaṃ janeti. Evaṃ kho, bhikkhave, dosā pemaṃ jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, โทสา โทโส ชายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุคฺคโล ปุคฺคลสฺส อนิโฎฺฐ โหติ อกโนฺต อมนาโป ฯ ตํ ปเร อิเฎฺฐน กเนฺตน มนาเปน สมุทาจรนฺติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘โย โข มฺยายํ ปุคฺคโล อนิโฎฺฐ อกโนฺต อมนาโป, ตํ ปเร อิเฎฺฐน กเนฺตน มนาเปน สมุทาจรนฺตี’ติฯ โส เตสุ โทสํ ชเนติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, โทสา โทโส ชายติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, จตฺตาริ เปมานิ ชายนฺติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, dosā doso jāyati? Idha, bhikkhave, puggalo puggalassa aniṭṭho hoti akanto amanāpo . Taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācaranti. Tassa evaṃ hoti – ‘yo kho myāyaṃ puggalo aniṭṭho akanto amanāpo, taṃ pare iṭṭhena kantena manāpena samudācarantī’ti. So tesu dosaṃ janeti. Evaṃ kho, bhikkhave, dosā doso jāyati. Imāni kho, bhikkhave, cattāri pemāni jāyanti.
‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย ภิกฺขุ วิวิเจฺจว กาเมหิ…เป.… ปฐมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ, ยมฺปิสฺส เปมา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, โยปิสฺส เปมา โทโส ชายติ โสปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, ยมฺปิสฺส โทสา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, โยปิสฺส โทสา โทโส ชายติ โสปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติฯ
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati tampissa tasmiṃ samaye na hoti, yopissa pemā doso jāyati sopissa tasmiṃ samaye na hoti, yampissa dosā pemaṃ jāyati tampissa tasmiṃ samaye na hoti, yopissa dosā doso jāyati sopissa tasmiṃ samaye na hoti.
‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย ภิกฺขุ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา…เป.… ทุติยํ ฌานํ…เป.… ตติยํ ฌานํ…เป.… จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ, ยมฺปิสฺส เปมา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, โยปิสฺส เปมา โทโส ชายติ โสปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, ยมฺปิสฺส โทสา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติ, โยปิสฺส โทสา โทโส ชายติ โสปิสฺส ตสฺมิํ สมเย น โหติฯ
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati tampissa tasmiṃ samaye na hoti, yopissa pemā doso jāyati sopissa tasmiṃ samaye na hoti, yampissa dosā pemaṃ jāyati tampissa tasmiṃ samaye na hoti, yopissa dosā doso jāyati sopissa tasmiṃ samaye na hoti.
‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย ภิกฺขุ อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺติํ ปญฺญาวิมุตฺติํ ทิเฎฺฐว ธเมฺม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ, ยมฺปิสฺส เปมา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ปหีนํ โหติ อุจฺฉินฺนมูลํ ตาลาวตฺถุกตํ อนภาวํกตํ อายติํ อนุปฺปาทธมฺมํ, โยปิสฺส เปมา โทโส ชายติ โสปิสฺส ปหีโน โหติ อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวํกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺม, ยมฺปิสฺส โทสา เปมํ ชายติ ตมฺปิสฺส ปหีนํ โหติ อุจฺฉินฺนมูลํ ตาลาวตฺถุกตํ อนภาวํกตํ อายติํ อนุปฺปาทธมฺมํ, โยปิสฺส โทสา โทโส ชายติ โสปิสฺส ปหีโน โหติ อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวํกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺมฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เนว อุเสฺสเนติ น ปฎิเสเนติ 3 น ธูปายติ น ปชฺชลติ น สมฺปชฺฌายติ 4ฯ
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, yampissa pemā pemaṃ jāyati tampissa pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṃkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ, yopissa pemā doso jāyati sopissa pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo, yampissa dosā pemaṃ jāyati tampissa pahīnaṃ hoti ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṃkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ, yopissa dosā doso jāyati sopissa pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu neva usseneti na paṭiseneti 5 na dhūpāyati na pajjalati na sampajjhāyati 6.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุเสฺสเนติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ, อตฺตนิ วา รูปํ, รูปสฺมิํ วา อตฺตานํ; เวทนํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, เวทนาวนฺตํ วา อตฺตานํ , อตฺตนิ วา เวทนํ, เวทนาย วา อตฺตานํ; สญฺญํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, สญฺญาวนฺตํ วา อตฺตานํ, อตฺตนิ วา สญฺญํ, สญฺญาย วา อตฺตานํ; สงฺขาเร อตฺตโต สมนุปสฺสติ, สงฺขารวนฺตํ วา อตฺตานํ, อตฺตนิ วา สงฺขาเร, สงฺขาเรสุ วา อตฺตานํ; วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, วิญฺญาณวนฺตํ วา อตฺตานํ, อตฺตนิ วา วิญฺญาณํ, วิญฺญาณสฺมิํ วา อตฺตานํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุเสฺสเนติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu usseneti? Idha, bhikkhave, bhikkhu rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ, attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ; vedanaṃ attato samanupassati, vedanāvantaṃ vā attānaṃ , attani vā vedanaṃ, vedanāya vā attānaṃ; saññaṃ attato samanupassati, saññāvantaṃ vā attānaṃ, attani vā saññaṃ, saññāya vā attānaṃ; saṅkhāre attato samanupassati, saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ, attani vā saṅkhāre, saṅkhāresu vā attānaṃ; viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ, attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu usseneti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น อุเสฺสเนติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, น รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ, น อตฺตนิ วา รูปํ, น รูปสฺมิํ วา อตฺตานํ; น เวทนํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, น เวทนาวนฺตํ วา อตฺตานํ, น อตฺตนิ วา เวทนํ, น เวทนาย วา อตฺตานํ; น สญฺญํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, น สญฺญาวนฺตํ วา อตฺตานํ, น อตฺตนิ วา สญฺญํ , น สญฺญาย วา อตฺตานํ; น สงฺขาเร อตฺตโต สมนุปสฺสติ, น สงฺขารวนฺตํ วา อตฺตานํ, น อตฺตนิ วา สงฺขาเร, น สงฺขาเรสุ วา อตฺตานํ; น วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, น วิญฺญาณวนฺตํ วา อตฺตานํ, น อตฺตนิ วา วิญฺญาณํ, น วิญฺญาณสฺมิํ วา อตฺตานํฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น อุเสฺสเนติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na usseneti? Idha, bhikkhave, bhikkhu na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ, na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ; na vedanaṃ attato samanupassati, na vedanāvantaṃ vā attānaṃ, na attani vā vedanaṃ, na vedanāya vā attānaṃ; na saññaṃ attato samanupassati, na saññāvantaṃ vā attānaṃ, na attani vā saññaṃ , na saññāya vā attānaṃ; na saṅkhāre attato samanupassati, na saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ, na attani vā saṅkhāre, na saṅkhāresu vā attānaṃ; na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ, na attani vā viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na usseneti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปฎิเสเนติ? อิธ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อโกฺกสนฺตํ ปจฺจโกฺกสติ, โรสนฺตํ ปฎิโรสติ, ภณฺฑนฺตํ ปฎิภณฺฑติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปฎิเสเนติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu paṭiseneti? Idha , bhikkhave, bhikkhu akkosantaṃ paccakkosati, rosantaṃ paṭirosati, bhaṇḍantaṃ paṭibhaṇḍati. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu paṭiseneti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ปฎิเสเนติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อโกฺกสนฺตํ น ปจฺจโกฺกสติ, โรสนฺตํ น ปฎิโรสติ, ภณฺฑนฺตํ น ปฎิภณฺฑติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ปฎิเสเนติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na paṭiseneti? Idha, bhikkhave, bhikkhu akkosantaṃ na paccakkosati, rosantaṃ na paṭirosati, bhaṇḍantaṃ na paṭibhaṇḍati. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na paṭiseneti.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ธูปายติ? อสฺมีติ, ภิกฺขเว, สติ อิตฺถสฺมีติ โหติ, เอวํสฺมีติ โหติ, อญฺญถาสฺมีติ โหติ, อสสฺมีติ โหติ, สตสฺมีติ โหติ, สนฺติ โหติ, อิตฺถํ สนฺติ โหติ, เอวํ สนฺติ โหติ, อญฺญถา สนฺติ โหติ, อปิหํ สนฺติ โหติ, อปิหํ อิตฺถํ สนฺติ โหติ, อปิหํ เอวํ สนฺติ โหติ, อปิหํ อญฺญถา สนฺติ โหติ, ภวิสฺสนฺติ โหติ, อิตฺถํ ภวิสฺสนฺติ โหติ, เอวํ ภวิสฺสนฺติ โหติ, อญฺญถา ภวิสฺสนฺติ โหติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ธูปายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu dhūpāyati? Asmīti, bhikkhave, sati itthasmīti hoti, evaṃsmīti hoti, aññathāsmīti hoti, asasmīti hoti, satasmīti hoti, santi hoti, itthaṃ santi hoti, evaṃ santi hoti, aññathā santi hoti, apihaṃ santi hoti, apihaṃ itthaṃ santi hoti, apihaṃ evaṃ santi hoti, apihaṃ aññathā santi hoti, bhavissanti hoti, itthaṃ bhavissanti hoti, evaṃ bhavissanti hoti, aññathā bhavissanti hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu dhūpāyati.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ธูปายติ? อสฺมีติ, ภิกฺขเว, อสติ อิตฺถสฺมีติ น โหติ, เอวํสฺมีติ น โหติ, อญฺญถาสฺมีติ น โหติ, อสสฺมีติ น โหติ, สตสฺมีติ น โหติ, สนฺติ น โหติ, อิตฺถํ สนฺติ น โหติ, เอวํ สนฺติ น โหติ, อญฺญถา สนฺติ น โหติ, อปิหํ สนฺติ น โหติ, อปิหํ อิตฺถํ สนฺติ น โหติ, อปิหํ เอวํ สนฺติ น โหติ, อปิหํ อญฺญถา สนฺติ น โหติ, ภวิสฺสนฺติ น โหติ, อิตฺถํ ภวิสฺสนฺติ น โหติ, เอวํ ภวิสฺสนฺติ น โหติ, อญฺญถา ภวิสฺสนฺติ น โหติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ธูปายติฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu na dhūpāyati? Asmīti, bhikkhave, asati itthasmīti na hoti, evaṃsmīti na hoti, aññathāsmīti na hoti, asasmīti na hoti, satasmīti na hoti, santi na hoti, itthaṃ santi na hoti, evaṃ santi na hoti, aññathā santi na hoti, apihaṃ santi na hoti, apihaṃ itthaṃ santi na hoti, apihaṃ evaṃ santi na hoti, apihaṃ aññathā santi na hoti, bhavissanti na hoti, itthaṃ bhavissanti na hoti, evaṃ bhavissanti na hoti, aññathā bhavissanti na hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na dhūpāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปชฺชลติ? อิมินา อสฺมีติ, ภิกฺขเว, สติ อิมินา อิตฺถสฺมีติ โหติ, อิมินา เอวํสฺมีติ โหติ, อิมินา อญฺญถาสฺมีติ โหติ, อิมินา อสสฺมีติ โหติ, อิมินา สตสฺมีติ โหติ, อิมินา สนฺติ โหติ, อิมินา อิตฺถํ สนฺติ โหติ, อิมินา เอวํ สนฺติ โหติ, อิมินา อญฺญถา สนฺติ โหติ, อิมินา อปิหํ สนฺติ โหติ, อิมินา อปิหํ อิตฺถํ สนฺติ โหติ, อิมินา อปิหํ เอวํ สนฺติ โหติ, อิมินา อปิหํ อญฺญถา สนฺติ โหติ, อิมินา ภวิสฺสนฺติ โหติ, อิมินา อิตฺถํ ภวิสฺสนฺติ โหติ, อิมินา เอวํ ภวิสฺสนฺติ โหติ, อิมินา อญฺญถา ภวิสฺสนฺติ โหติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปชฺชลติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pajjalati? Iminā asmīti, bhikkhave, sati iminā itthasmīti hoti, iminā evaṃsmīti hoti, iminā aññathāsmīti hoti, iminā asasmīti hoti, iminā satasmīti hoti, iminā santi hoti, iminā itthaṃ santi hoti, iminā evaṃ santi hoti, iminā aññathā santi hoti, iminā apihaṃ santi hoti, iminā apihaṃ itthaṃ santi hoti, iminā apihaṃ evaṃ santi hoti, iminā apihaṃ aññathā santi hoti, iminā bhavissanti hoti, iminā itthaṃ bhavissanti hoti, iminā evaṃ bhavissanti hoti, iminā aññathā bhavissanti hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pajjalati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ปชฺชลติ? อิมินา อสฺมีติ, ภิกฺขเว, อสติ อิมินา อิตฺถสฺมีติ น โหติ, อิมินา เอวํสฺมีติ น โหติ, อิมินา อญฺญถาสฺมีติ น โหติ, อิมินา อสสฺมีติ น โหติ, อิมินา สตสฺมีติ น โหติ, อิมินา สนฺติ น โหติ, อิมินา อิตฺถํ สนฺติ น โหติ, อิมินา เอวํ สนฺติ น โหติ, อิมินา อญฺญถา สนฺติ น โหติ, อิมินา อปิหํ สนฺติ น โหติ, อิมินา อปิหํ อิตฺถํ สนฺติ น โหติ, อิมินา อปิหํ เอวํ สนฺติ น โหติ, อิมินา อปิหํ อญฺญถา สนฺติ น โหติ, อิมินา ภวิสฺสนฺติ น โหติ, อิมินา อิตฺถํ ภวิสฺสนฺติ น โหติ, อิมินา เอวํ ภวิสฺสนฺติ น โหติ, อิมินา อญฺญถา ภวิสฺสนฺติ น โหติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น ปชฺชลติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na pajjalati? Iminā asmīti, bhikkhave, asati iminā itthasmīti na hoti, iminā evaṃsmīti na hoti, iminā aññathāsmīti na hoti, iminā asasmīti na hoti, iminā satasmīti na hoti, iminā santi na hoti, iminā itthaṃ santi na hoti, iminā evaṃ santi na hoti, iminā aññathā santi na hoti, iminā apihaṃ santi na hoti, iminā apihaṃ itthaṃ santi na hoti, iminā apihaṃ evaṃ santi na hoti, iminā apihaṃ aññathā santi na hoti, iminā bhavissanti na hoti, iminā itthaṃ bhavissanti na hoti, iminā evaṃ bhavissanti na hoti, iminā aññathā bhavissanti na hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na pajjalati.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สมฺปชฺฌายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อสฺมิมาโน ปหีโน น โหติ อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวํกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺมฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ สมฺปชฺฌายติฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu sampajjhāyati? Idha, bhikkhave, bhikkhuno asmimāno pahīno na hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sampajjhāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น สมฺปชฺฌายติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อสฺมิมาโน ปหีโน โหติ อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวํกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺมฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น สมฺปชฺฌายตี’’ติฯ ทสมํฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na sampajjhāyati? Idha, bhikkhave, bhikkhuno asmimāno pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu na sampajjhāyatī’’ti. Dasamaṃ.
มหาวโคฺค ปญฺจโมฯ
Mahāvaggo pañcamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
โสตานุคตํ ฐานํ, ภทฺทิย สามุคิย วปฺป สาฬฺหา จ;
Sotānugataṃ ṭhānaṃ, bhaddiya sāmugiya vappa sāḷhā ca;
มลฺลิก อตฺตนฺตาโป, ตณฺหา เปเมน จ ทสา เตติฯ
Mallika attantāpo, taṇhā pemena ca dasā teti.
จตุตฺถมหาปณฺณาสกํ สมตฺตํฯ
Catutthamahāpaṇṇāsakaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. เปมสุตฺตวณฺณนา • 10. Pemasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๙-๑๐. ตณฺหาสุตฺตาทิวณฺณนา • 9-10. Taṇhāsuttādivaṇṇanā
