Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၂. ဖဂ္ဂုနသုတ္တံ
2. Phaggunasuttaṃ
၅၆. တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ ဖဂ္ဂုနော 1 အာဗာဓိကော ဟောတိ ဒုက္ခိတော ဗာဠ္ဟဂိလာနော။ အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အာယသ္မာ, ဘန္တေ, ဖဂ္ဂုနော အာဗာဓိကော ဒုက္ခိတော ဗာဠ္ဟဂိလာနော။ သာဓု, ဘန္တေ , ဘဂဝာ ယေနာယသ္မာ ဖဂ္ဂုနော တေနုပသင္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေနာယသ္မာ ဖဂ္ဂုနော တေနုပသင္ကမိ။ အဒ္ဒသာ ခော အာယသ္မာ ဖဂ္ဂုနော ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသ္ဝာန မဉ္စကေ သမဓောသိ 2။ အထ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ ဖဂ္ဂုနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အလံ, ဖဂ္ဂုန, မာ တ္ဝံ မဉ္စကေ သမဓောသိ။ သန္တိမာနိ အာသနာနိ ပရေဟိ ပညတ္တာနိ, တတ္ထာဟံ နိသီဒိသ္သာမီ’’တိ။ နိသီဒိ ဘဂဝာ ပညတ္တေ အာသနေ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ ဖဂ္ဂုနံ ဧတဒဝောစ –
56. Tena kho pana samayena āyasmā phagguno 3 ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āyasmā, bhante, phagguno ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante , bhagavā yenāyasmā phagguno tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā phagguno tenupasaṅkami. Addasā kho āyasmā phagguno bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi 4. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, phagguna, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni parehi paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ etadavoca –
‘‘ကစ္စိ တေ, ဖဂ္ဂုန, ခမနီယံ ကစ္စိ ယာပနီယံ? ကစ္စိ တေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ ပဋိက္ကမန္တိ, နော အဘိက္ကမန္တိ; ပဋိက္ကမောသာနံ ပညာယတိ, နော အဘိက္ကမော’’တိ? ‘‘န မေ , ဘန္တေ , ခမနီယံ န ယာပနီယံ။ ဗာဠ္ဟာ မေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ အဘိက္ကမန္တိ, နော ပဋိက္ကမန္တိ; အဘိက္ကမောသာနံ ပညာယတိ, နော ပဋိက္ကမော။
‘‘Kacci te, phagguna, khamanīyaṃ kacci yāpanīyaṃ? Kacci te dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti? ‘‘Na me , bhante , khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, ဗလဝာ ပုရိသော ဒဠ္ဟေန ဝရတ္တက္ခဏ္ဍေန သီသဝေဌနံ ဒဒေယ္ယ; ဧဝမေဝံ ခော မေ, ဘန္တေ, အဓိမတ္တာ သီသေ သီသဝေဒနာ။ န မေ, ဘန္တေ, ခမနီယံ န ယာပနီယံ။ ဗာဠ္ဟာ မေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ အဘိက္ကမန္တိ, နော ပဋိက္ကမန္တိ; အဘိက္ကမောသာနံ ပညာယတိ, နော ပဋိက္ကမော။
‘‘Seyyathāpi, bhante, balavā puriso daḷhena varattakkhaṇḍena sīsaveṭhanaṃ dadeyya; evamevaṃ kho me, bhante, adhimattā sīse sīsavedanā. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, ဒက္ခော ဂောဃာတကော ဝာ ဂောဃာတကန္တေဝာသီ ဝာ တိဏ္ဟေန ဂောဝိကန္တနေန ကုစ္ဆိံ ပရိကန္တေယ္ယ; ဧဝမေဝံ ခော မေ, ဘန္တေ, အဓိမတ္တာ ဝာတာ ကုစ္ဆိံ ပရိကန္တန္တိ။ န မေ, ဘန္တေ, ခမနီယံ န ယာပနီယံ။ ဗာဠ္ဟာ မေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ အဘိက္ကမန္တိ, နော ပဋိက္ကမန္တိ; အဘိက္ကမောသာနံ ပညာယတိ, နော ပဋိက္ကမော။
‘‘Seyyathāpi, bhante, dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā tiṇhena govikantanena kucchiṃ parikanteyya; evamevaṃ kho me, bhante, adhimattā vātā kucchiṃ parikantanti. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, ဒ္ဝေ ဗလဝန္တော ပုရိသာ ဒုဗ္ဗလတရံ ပုရိသံ နာနာဗာဟာသု ဂဟေတ္ဝာ အင္ဂာရကာသုယာ သန္တာပေယ္ယုံ သမ္ပရိတာပေယ္ယုံ; ဧဝမေဝံ ခော မေ, ဘန္တေ, အဓိမတ္တော ကာယသ္မိံ ဍာဟော။ န မေ, ဘန္တေ, ခမနီယံ န ယာပနီယံ။ ဗာဠ္ဟာ မေ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ အဘိက္ကမန္တိ, နော ပဋိက္ကမန္တိ; အဘိက္ကမောသာနံ ပညာယတိ, နော ပဋိက္ကမော’’တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ ဖဂ္ဂုနံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေတ္ဝာ သမာဒပေတ္ဝာ သမုတ္တေဇေတ္ဝာ သမ္ပဟံသေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။
‘‘Seyyathāpi, bhante, dve balavanto purisā dubbalataraṃ purisaṃ nānābāhāsu gahetvā aṅgārakāsuyā santāpeyyuṃ samparitāpeyyuṃ; evamevaṃ kho me, bhante, adhimatto kāyasmiṃ ḍāho. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
အထ ခော အာယသ္မာ ဖဂ္ဂုနော အစိရပက္ကန္တသ္သ ဘဂဝတော ကာလမကာသိ။ တမ္ဟိ စသ္သ သမယေ မရဏကာလေ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဝိပ္ပသီဒိံသု။ အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အာယသ္မာ, ဘန္တေ, ဖဂ္ဂုနော အစိရပက္ကန္တသ္သ ဘဂဝတော ကာလမကာသိ။ တမ္ဟိ စသ္သ သမယေ မရဏကာလေ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဝိပ္ပသီဒိံသူ’’တိ။
Atha kho āyasmā phagguno acirapakkantassa bhagavato kālamakāsi. Tamhi cassa samaye maraṇakāle indriyāni vippasīdiṃsu. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āyasmā, bhante, phagguno acirapakkantassa bhagavato kālamakāsi. Tamhi cassa samaye maraṇakāle indriyāni vippasīdiṃsū’’ti.
‘‘ကိံ ဟာနန္ဒ, ဖဂ္ဂုနသ္သ 11 ဘိက္ခုနော ဣန္ဒ္ရိယာနိ န ဝိပ္ပသီဒိသ္သန္တိ! ဖဂ္ဂုနသ္သ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ အဟောသိ။ တသ္သ တံ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုတ္တံ။
‘‘Kiṃ hānanda, phaggunassa 12 bhikkhuno indriyāni na vippasīdissanti! Phaggunassa, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ ahosi. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ.
‘‘ဆယိမေ, အာနန္ဒ, အာနိသံသာ ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ 13 ကာလေန အတ္ထုပပရိက္ခာယ။ ကတမေ ဆ? ဣဓာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ။ တသ္သ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ ပရိယောသာနကလ္ယာဏံ သာတ္ထံ သဗ္ယဉ္ဇနံ, ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ။ တသ္သ တံ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, ပဌမော အာနိသံသော ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ။
‘‘Chayime, ānanda, ānisaṃsā kālena dhammassavane 14 kālena atthupaparikkhāya. Katame cha? Idhānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle labhati tathāgataṃ dassanāya. Tassa tathāgato dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, paṭhamo ānisaṃso kālena dhammassavane.
‘‘ပုန စပရံ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ န ဟေဝ ခော 15 လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ, အပိ စ ခော တထာဂတသာဝကံ လဘတိ ဒသ္သနာယ။ တသ္သ တထာဂတသာဝကော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ ပရိယောသာနကလ္ယာဏံ သာတ္ထံ သဗ္ယဉ္ဇနံ, ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ။ တသ္သ တံ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, ဒုတိယော အာနိသံသော ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ။
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho 16 labhati tathāgataṃ dassanāya, api ca kho tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya. Tassa tathāgatasāvako dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, dutiyo ānisaṃso kālena dhammassavane.
‘‘ပုန စပရံ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ န ဟေဝ ခော လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ, နပိ တထာဂတသာဝကံ လဘတိ ဒသ္သနာယ; အပိ စ ခော ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ စေတသာ အနုဝိတက္ကေတိ အနုဝိစာရေတိ မနသာနုပေက္ခတိ။ တသ္သ ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ စေတသာ အနုဝိတက္ကယတော အနုဝိစာရယတော မနသာနုပေက္ခတော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, တတိယော အာနိသံသော ကာလေန အတ္ထုပပရိက္ခာယ။
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, napi tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya; api ca kho yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakketi anuvicāreti manasānupekkhati. Tassa yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkayato anuvicārayato manasānupekkhato pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, tatiyo ānisaṃso kālena atthupaparikkhāya.
‘‘ဣဓာနန္ဒ , ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုတ္တံ ဟောတိ, အနုတ္တရေ စ ခော ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ။ တသ္သ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ။ပေ.။ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ။ တသ္သ တံ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ အနုတ္တရေ ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, စတုတ္ထော အာနိသံသော ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ။
‘‘Idhānanda , bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle labhati tathāgataṃ dassanāya. Tassa tathāgato dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ…pe… brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, catuttho ānisaṃso kālena dhammassavane.
‘‘ပုန စပရံ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုတ္တံ ဟောတိ, အနုတ္တရေ စ ခော ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ န ဟေဝ ခော လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ, အပိ စ ခော တထာဂတသာဝကံ လဘတိ ဒသ္သနာယ။ တသ္သ တထာဂတသာဝကော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလ္ယာဏံ။ပေ.။ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ။ တသ္သ တံ ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ အနုတ္တရေ ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, ပဉ္စမော အာနိသံသော ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ။
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, api ca kho tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya. Tassa tathāgatasāvako dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ…pe… parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, pañcamo ānisaṃso kālena dhammassavane.
‘‘ပုန စပရံ, အာနန္ဒ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စဟိ ဩရမ္ဘာဂိယေဟိ သံယောဇနေဟိ စိတ္တံ ဝိမုတ္တံ ဟောတိ, အနုတ္တရေ စ ခော ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ အဝိမုတ္တံ ဟောတိ။ သော တမ္ဟိ သမယေ မရဏကာလေ န ဟေဝ ခော လဘတိ တထာဂတံ ဒသ္သနာယ, နပိ တထာဂတသာဝကံ လဘတိ ဒသ္သနာယ; အပိ စ ခော ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ စေတသာ အနုဝိတက္ကေတိ အနုဝိစာရေတိ မနသာနုပေက္ခတိ။ တသ္သ ယထာသုတံ ယထာပရိယတ္တံ ဓမ္မံ စေတသာ အနုဝိတက္ကယတော အနုဝိစာရယတော မနသာနုပေက္ခတော အနုတ္တရေ ဥပဓိသင္ခယေ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။ အယံ, အာနန္ဒ, ဆဋ္ဌော အာနိသံသော ကာလေန အတ္ထုပပရိက္ခာယ။ ဣမေ ခော, အာနန္ဒ, ဆ အာနိသံသာ ကာလေန ဓမ္မသ္သဝနေ ကာလေန အတ္ထုပပရိက္ခာယာ’’တိ။ ဒုတိယံ။
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, napi tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya; api ca kho yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakketi anuvicāreti manasānupekkhati. Tassa yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkayato anuvicārayato manasānupekkhato anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, chaṭṭho ānisaṃso kālena atthupaparikkhāya. Ime kho, ānanda, cha ānisaṃsā kālena dhammassavane kālena atthupaparikkhāyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၂. ဖဂ္ဂုနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Phaggunasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၂. ဖဂ္ဂုနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Phaggunasuttavaṇṇanā