Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya

੨. ਫਗ੍ਗੁਨਸੁਤ੍ਤਂ

2. Phaggunasuttaṃ

੫੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਫਗ੍ਗੁਨੋ ¹ ਆਬਾਧਿਕੋ ਹੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਆਬਾਧਿਕੋ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ , ਭਗવਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਤੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’ਤਿ। ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਮਞ੍ਚਕੇ ਸਮਧੋਸਿ ²। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਫਗ੍ਗੁਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਲਂ, ਫਗ੍ਗੁਨ, ਮਾ ਤ੍વਂ ਮਞ੍ਚਕੇ ਸਮਧੋਸਿ। ਸਨ੍ਤਿਮਾਨਿ ਆਸਨਾਨਿ ਪਰੇਹਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਤ੍ਥਾਹਂ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਫਗ੍ਗੁਨਂ ਏਤਦવੋਚ –

56. Tena kho pana samayena āyasmā phagguno ³ ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āyasmā, bhante, phagguno ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante , bhagavā yenāyasmā phagguno tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā phagguno tenupasaṅkami. Addasā kho āyasmā phagguno bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi ⁴. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, phagguna, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni parehi paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ etadavoca –

‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ, ਫਗ੍ਗੁਨ, ਖਮਨੀਯਂ ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ? ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਪਟਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਅਭਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਮੇ , ਭਨ੍ਤੇ , ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ।

‘‘Kacci te, phagguna, khamanīyaṃ kacci yāpanīyaṃ? Kacci te dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti? ‘‘Na me , bhante , khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਸਿਖਰੇਨ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ⁵ ਅਭਿਮਤ੍ਥੇਯ੍ਯ ⁶; ਏવਮੇવਂ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ વਾਤਾ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ⁷ ਊਹਨਨ੍ਤਿ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ।

‘‘Seyyathāpi, bhante, balavā puriso tiṇhena sikharena muddhani ⁸ abhimattheyya ⁹; evamevaṃ kho me, bhante, adhimattā vātā muddhani ¹⁰ ūhananti. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਲ਼੍ਹੇਨ વਰਤ੍ਤਕ੍ਖਣ੍ਡੇਨ ਸੀਸવੇਠਨਂ ਦਦੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ ਸੀਸੇ ਸੀਸવੇਦਨਾ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ।

‘‘Seyyathāpi, bhante, balavā puriso daḷhena varattakkhaṇḍena sīsaveṭhanaṃ dadeyya; evamevaṃ kho me, bhante, adhimattā sīse sīsavedanā. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਕ੍ਖੋ ਗੋਘਾਤਕੋ વਾ ਗੋਘਾਤਕਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਗੋવਿਕਨ੍ਤਨੇਨ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਰਿਕਨ੍ਤੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ વਾਤਾ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਰਿਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ।

‘‘Seyyathāpi, bhante, dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā tiṇhena govikantanena kucchiṃ parikanteyya; evamevaṃ kho me, bhante, adhimattā vātā kucchiṃ parikantanti. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦ੍વੇ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸਾ ਦੁਬ੍ਬਲਤਰਂ ਪੁਰਿਸਂ ਨਾਨਾਬਾਹਾਸੁ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਯਾ ਸਨ੍ਤਾਪੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮ੍ਪਰਿਤਾਪੇਯ੍ਯੁਂ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸ੍ਮਿਂ ਡਾਹੋ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਫਗ੍ਗੁਨਂ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਸਮਾਦਪੇਤ੍વਾ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।

‘‘Seyyathāpi, bhante, dve balavanto purisā dubbalataraṃ purisaṃ nānābāhāsu gahetvā aṅgārakāsuyā santāpeyyuṃ samparitāpeyyuṃ; evamevaṃ kho me, bhante, adhimatto kāyasmiṃ ḍāho. Na me, bhante, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ phaggunaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.

ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲਮਕਾਸਿ। ਤਮ੍ਹਿ ਚਸ੍ਸ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ વਿਪ੍ਪਸੀਦਿਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਫਗ੍ਗੁਨੋ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲਮਕਾਸਿ। ਤਮ੍ਹਿ ਚਸ੍ਸ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ વਿਪ੍ਪਸੀਦਿਂਸੂ’’ਤਿ।

Atha kho āyasmā phagguno acirapakkantassa bhagavato kālamakāsi. Tamhi cassa samaye maraṇakāle indriyāni vippasīdiṃsu. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āyasmā, bhante, phagguno acirapakkantassa bhagavato kālamakāsi. Tamhi cassa samaye maraṇakāle indriyāni vippasīdiṃsū’’ti.

‘‘ਕਿਂ ਹਾਨਨ੍ਦ, ਫਗ੍ਗੁਨਸ੍ਸ ¹¹ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਨ વਿਪ੍ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ! ਫਗ੍ਗੁਨਸ੍ਸ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ।

‘‘Kiṃ hānanda, phaggunassa ¹² bhikkhuno indriyāni na vippasīdissanti! Phaggunassa, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ ahosi. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ.

‘‘ਛਯਿਮੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਨਿਸਂਸਾ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ ¹³ ਕਾਲੇਨ ਅਤ੍ਥੁਪਪਰਿਕ੍ਖਾਯ। ਕਤਮੇ ਛ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪਠਮੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ।

‘‘Chayime, ānanda, ānisaṃsā kālena dhammassavane ¹⁴ kālena atthupaparikkhāya. Katame cha? Idhānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle labhati tathāgataṃ dassanāya. Tassa tathāgato dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, paṭhamo ānisaṃso kālena dhammassavane.

‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਨ ਹੇવ ਖੋ ¹⁵ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਤਥਾਗਤਸਾવਕਂ ਲਭਤਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਦੁਤਿਯੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ।

‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho ¹⁶ labhati tathāgataṃ dassanāya, api ca kho tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya. Tassa tathāgatasāvako dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, dutiyo ānisaṃso kālena dhammassavane.

‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਨਪਿ ਤਥਾਗਤਸਾવਕਂ ਲਭਤਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ; ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤਸਾ ਅਨੁવਿਤਕ੍ਕੇਤਿ ਅਨੁવਿਚਾਰੇਤਿ ਮਨਸਾਨੁਪੇਕ੍ਖਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤਸਾ ਅਨੁવਿਤਕ੍ਕਯਤੋ ਅਨੁવਿਚਾਰਯਤੋ ਮਨਸਾਨੁਪੇਕ੍ਖਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਤਿਯੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਅਤ੍ਥੁਪਪਰਿਕ੍ਖਾਯ।

‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, napi tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya; api ca kho yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakketi anuvicāreti manasānupekkhati. Tassa yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkayato anuvicārayato manasānupekkhato pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, tatiyo ānisaṃso kālena atthupaparikkhāya.

‘‘ਇਧਾਨਨ੍ਦ , ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਚ ਖੋ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ…ਪੇ॰… ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ।

‘‘Idhānanda , bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle labhati tathāgataṃ dassanāya. Tassa tathāgato dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ…pe… brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, catuttho ānisaṃso kālena dhammassavane.

‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਚ ਖੋ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਤਥਾਗਤਸਾવਕਂ ਲਭਤਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ…ਪੇ॰… ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪਞ੍ਚਮੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ।

‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, api ca kho tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya. Tassa tathāgatasāvako dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ…pe… parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Tassa taṃ dhammadesanaṃ sutvā anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, pañcamo ānisaṃso kālena dhammassavane.

‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯੇਹਿ ਸਂਯੋਜਨੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਚ ਖੋ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਮਰਣਕਾਲੇ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਲਭਤਿ ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ, ਨਪਿ ਤਥਾਗਤਸਾવਕਂ ਲਭਤਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ; ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤਸਾ ਅਨੁવਿਤਕ੍ਕੇਤਿ ਅਨੁવਿਚਾਰੇਤਿ ਮਨਸਾਨੁਪੇਕ੍ਖਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤਸਾ ਅਨੁવਿਤਕ੍ਕਯਤੋ ਅਨੁવਿਚਾਰਯਤੋ ਮਨਸਾਨੁਪੇਕ੍ਖਤੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਛਟ੍ਠੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਕਾਲੇਨ ਅਤ੍ਥੁਪਪਰਿਕ੍ਖਾਯ। ਇਮੇ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਛ ਆਨਿਸਂਸਾ ਕਾਲੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨੇ ਕਾਲੇਨ ਅਤ੍ਥੁਪਪਰਿਕ੍ਖਾਯਾ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।

‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno pañcahi orambhāgiyehi saṃyojanehi cittaṃ vimuttaṃ hoti, anuttare ca kho upadhisaṅkhaye cittaṃ avimuttaṃ hoti. So tamhi samaye maraṇakāle na heva kho labhati tathāgataṃ dassanāya, napi tathāgatasāvakaṃ labhati dassanāya; api ca kho yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakketi anuvicāreti manasānupekkhati. Tassa yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkayato anuvicārayato manasānupekkhato anuttare upadhisaṅkhaye cittaṃ vimuccati. Ayaṃ, ānanda, chaṭṭho ānisaṃso kālena atthupaparikkhāya. Ime kho, ānanda, cha ānisaṃsā kālena dhammassavane kālena atthupaparikkhāyā’’ti. Dutiyaṃ.

Next: ੩. ਛਲ਼ਭਿਜਾਤਿਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Chaḷabhijātisuttaṃ

Footnotes:

1. ਫੇਗ੍ਗੁਨੋ (ਕ॰), ਫਗ੍ਗੁਣੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)

2. ਸਮਞ੍ਚੋਪਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰), ਸਂ + ਧੂ + ਈ = ਸਮਧੋਸਿ

3. phegguno (ka.), phagguṇo (sī. syā.)

4. samañcopi (sī. syā. pī.), saṃ + dhū + ī = samadhosi

5. ਮੁਦ੍ਧਾਨਂ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)

6. ਅਭਿਮਟ੍ਠੇਯ੍ਯ (ਸ੍ਯਾ॰)

7. ਹਨਨ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਪੀ॰), ਓਹਨਨ੍ਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰)

8. muddhānaṃ (sī. pī.)

9. abhimaṭṭheyya (syā.)

10. hananti (sī. pī.), ohananti (syā.)

11. ਫੇਗ੍ਗੁਨਸ੍ਸ ਆਨਨ੍ਦ (ਕ॰)

12. pheggunassa ānanda (ka.)

13. ਧਮ੍ਮਸવਣੇ (ਸੀ॰)

14. dhammasavaṇe (sī.)

15. ਨੋ ਚ ਖੋ (ਕ॰)

16. no ca kho (ka.)

Related texts:

ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੨. ਫਗ੍ਗੁਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Phaggunasuttavaṇṇanā

ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੨. ਫਗ੍ਗੁਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Phaggunasuttavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact