| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
8. ඵස්‌සලක්‌ඛණපඤ්‌හො
8. Phassalakkhaṇapañho
8. රාජා ආහ ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, යත්‌ථ මනොවිඤ්‌ඤාණං උප්‌පජ්‌ජති, ඵස්‌සොපි වෙදනාපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජතී’’ති? ‘‘ආම, මහාරාජ, යත්‌ථ මනොවිඤ්‌ඤාණං උප්‌පජ්‌ජති, ඵස්‌සොපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, වෙදනාපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, සඤ්‌ඤාපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, චෙතනාපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, විතක්‌කොපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, විචාරොපි තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජති, සබ්‌බෙපි ඵස්‌සප්‌පමුඛා ධම්‌මා තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජන්‌තී’’ති.
8. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yattha manoviññāṇaṃ uppajjati, phassopi vedanāpi tattha uppajjatī’’ti? ‘‘Āma, mahārāja, yattha manoviññāṇaṃ uppajjati, phassopi tattha uppajjati, vedanāpi tattha uppajjati, saññāpi tattha uppajjati, cetanāpi tattha uppajjati, vitakkopi tattha uppajjati, vicāropi tattha uppajjati, sabbepi phassappamukhā dhammā tattha uppajjantī’’ti.
‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, කිංලක්‌ඛණො ඵස්‌සො’’ති? ‘‘ඵුසනලක්‌ඛණො, මහාරාජ, ඵස්‌සො’’ති.
‘‘Bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇo phasso’’ti? ‘‘Phusanalakkhaṇo, mahārāja, phasso’’ti.
‘‘ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, ද්‌වෙ මෙණ්‌ඩා යුජ්‌ඣෙය්‍යුං, තෙසු යථා එකො මෙණ්‌ඩො, එවං චක්‌ඛු දට්‌ඨබ්‌බං යථා දුතියො මෙණ්‌ඩො, එවං රූපං දට්‌ඨබ්‌බං. යථා තෙසං සන්‌නිපාතො, එවං ඵස්‌සො දට්‌ඨබ්‌බො’’ති.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, dve meṇḍā yujjheyyuṃ, tesu yathā eko meṇḍo, evaṃ cakkhu daṭṭhabbaṃ yathā dutiyo meṇḍo, evaṃ rūpaṃ daṭṭhabbaṃ. Yathā tesaṃ sannipāto, evaṃ phasso daṭṭhabbo’’ti.
‘‘භිය්‍යො ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, ද්‌වෙ පාණී වජ්‌ජෙය්‍යුං, තෙසු යථා එකො පාණි, එවං චක්‌ඛු දට්‌ඨබ්‌බං. යථා දුතියො පාණි, එවං රූපං දට්‌ඨබ්‌බං. යථා තෙසං සන්‌නිපාතො, එවං ඵස්‌සො දට්‌ඨබ්‌බො’’ති.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, dve pāṇī vajjeyyuṃ, tesu yathā eko pāṇi, evaṃ cakkhu daṭṭhabbaṃ. Yathā dutiyo pāṇi, evaṃ rūpaṃ daṭṭhabbaṃ. Yathā tesaṃ sannipāto, evaṃ phasso daṭṭhabbo’’ti.
‘‘භිය්‍යො ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, ද්‌වෙ සම්‌මා වජ්‌ජෙය්‍යුං, තෙසු යථා එකො සම්‌මො, එවං චක්‌ඛු දට්‌ඨබ්‌බං. යථා දුතියො සම්‌මො, එවං රූපං දට්‌ඨබ්‌බං. යථා තෙසං සන්‌නිපාතො, එවං ඵස්‌සො දට්‌ඨබ්‌බො’’ති.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, dve sammā vajjeyyuṃ, tesu yathā eko sammo, evaṃ cakkhu daṭṭhabbaṃ. Yathā dutiyo sammo, evaṃ rūpaṃ daṭṭhabbaṃ. Yathā tesaṃ sannipāto, evaṃ phasso daṭṭhabbo’’ti.
‘‘කල්‌ලොසි, භන්‌තෙ නාගසෙනා’’ති.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
ඵස්‌සලක්‌ඛණපඤ්‌හො අට්‌ඨමො.
Phassalakkhaṇapañho aṭṭhamo.
