| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. ผุสติสุตฺตวณฺณนา
2. Phusatisuttavaṇṇanā
๒๒. กมฺมํ อผุสนฺตนฺติ กมฺมผสฺสํ อผุสนฺตํ, กมฺมํ อกโรนฺตนฺติ อโตฺถฯ วิปาโก น ผุสตีติ วิปากผโสฺส น ผุสติ, วิปาโก น อุปฺปชฺชเตว การณสฺส อภาวโตฯ เอวํ พฺยติเรกมุเขน กมฺมวเฎฺฎน วิปากวฎฺฎํ สมฺพนฺธํ กตฺวา อตฺถํ วตฺวา อิทานิ เกวลํ กมฺมวฎฺฎวเสน อตฺถํ วทโนฺต ‘‘กมฺมเมวา’’ติอาทิมาหฯ ตตฺถ นากโรโต กริยตีติ กมฺมํ อกุพฺพโต น กยิรติ, อนภิสนฺธิกตกมฺมํ นาม นตฺถีติ อโตฺถฯ อิทานิ ตเมวตฺถํ อนฺวยโต ทเสฺสตุํ ‘‘ผุสนฺตญฺจา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ ตโตติ ผุสนเหตุฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ วุตฺตเมวตฺถํ สการณํ กตฺวา ปริเวฐิตวเสน วิภูตํ กตฺวา ทเสฺสตุํ ‘‘ตสฺมา ผุสนฺต’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ ธมฺมตาติ การกเสฺสว กมฺมวิปากานุพโนฺธ, นาการกสฺสาติ อยํ กมฺมวิปากานํ สภาโวฯ
22.Kammaṃ aphusantanti kammaphassaṃ aphusantaṃ, kammaṃ akarontanti attho. Vipāko na phusatīti vipākaphasso na phusati, vipāko na uppajjateva kāraṇassa abhāvato. Evaṃ byatirekamukhena kammavaṭṭena vipākavaṭṭaṃ sambandhaṃ katvā atthaṃ vatvā idāni kevalaṃ kammavaṭṭavasena atthaṃ vadanto ‘‘kammamevā’’tiādimāha. Tattha nākaroto kariyatīti kammaṃ akubbato na kayirati, anabhisandhikatakammaṃ nāma natthīti attho. Idāni tamevatthaṃ anvayato dassetuṃ ‘‘phusantañcā’’tiādi vuttaṃ. Tattha tatoti phusanahetu. Sesaṃ vuttanayameva. Vuttamevatthaṃ sakāraṇaṃ katvā pariveṭhitavasena vibhūtaṃ katvā dassetuṃ ‘‘tasmā phusanta’’ntiādi vuttaṃ. Dhammatāti kārakasseva kammavipākānubandho, nākārakassāti ayaṃ kammavipākānaṃ sabhāvo.
ปเจฺจติ อุปคจฺฉติ อนุพนฺธติฯ ปาปนฺติ ปาปกํ กมฺมํ ผลญฺจฯ อยญฺจ อโตฺถ อรเญฺญ ลุทฺทกสฺส อุโยฺยชนาย สุนเขหิ ปริวาริยมานสฺส ภิกฺขุโน ภเยน รุกฺขํ อารุฬฺหสฺส จีวเร ลุทฺทสฺส อุปริ ปติเต ตสฺส สุนเขหิ ขาทิตฺวา มาริตวตฺถุนา ทีเปตโพฺพติฯ
Pacceti upagacchati anubandhati. Pāpanti pāpakaṃ kammaṃ phalañca. Ayañca attho araññe luddakassa uyyojanāya sunakhehi parivāriyamānassa bhikkhuno bhayena rukkhaṃ āruḷhassa cīvare luddassa upari patite tassa sunakhehi khāditvā māritavatthunā dīpetabboti.
ผุสติสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Phusatisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๒. ผุสติสุตฺตํ • 2. Phusatisuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๒. ผุสติสุตฺตวณฺณนา • 2. Phusatisuttavaṇṇanā
