Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เถรคาถาปาฬิ • Theragāthāpāḷi

    ๑๗. ติํสนิปาโต

    17. Tiṃsanipāto

    ๑. ผุสฺสเตฺถรคาถา

    1. Phussattheragāthā

    ๙๔๙.

    949.

    ปาสาทิเก พหู ทิสฺวา, ภาวิตเตฺต สุสํวุเต;

    Pāsādike bahū disvā, bhāvitatte susaṃvute;

    อิสิ ปณฺฑรสโคโตฺต 1, อปุจฺฉิ ผุสฺสสวฺหยํฯ

    Isi paṇḍarasagotto 2, apucchi phussasavhayaṃ.

    ๙๕๐.

    950.

    ‘‘กิํฉนฺทา กิมธิปฺปายา, กิมากปฺปา ภวิสฺสเร;

    ‘‘Kiṃchandā kimadhippāyā, kimākappā bhavissare;

    อนาคตมฺหิ กาลมฺหิ, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโต’’ฯ

    Anāgatamhi kālamhi, taṃ me akkhāhi pucchito’’.

    ๙๕๑.

    951.

    ‘‘สุโณหิ วจนํ มยฺหํ, อิสิปณฺฑรสวฺหย;

    ‘‘Suṇohi vacanaṃ mayhaṃ, isipaṇḍarasavhaya;

    สกฺกจฺจํ อุปธาเรหิ, อาจิกฺขิสฺสามฺยนาคตํฯ

    Sakkaccaṃ upadhārehi, ācikkhissāmyanāgataṃ.

    ๙๕๒.

    952.

    ‘‘โกธนา อุปนาหี จ, มกฺขี ถมฺภี สฐา พหู;

    ‘‘Kodhanā upanāhī ca, makkhī thambhī saṭhā bahū;

    อุสฺสุกี นานาวาทา จ, ภวิสฺสนฺติ อนาคเตฯ

    Ussukī nānāvādā ca, bhavissanti anāgate.

    ๙๕๓.

    953.

    ‘‘อญฺญาตมานิโน ธเมฺม, คมฺภีเร ตีรโคจรา;

    ‘‘Aññātamānino dhamme, gambhīre tīragocarā;

    ลหุกา อครุ ธเมฺม, อญฺญมญฺญมคารวาฯ

    Lahukā agaru dhamme, aññamaññamagāravā.

    ๙๕๔.

    954.

    ‘‘พหู อาทีนวา โลเก, อุปฺปชฺชิสฺสนฺตฺยนาคเต;

    ‘‘Bahū ādīnavā loke, uppajjissantyanāgate;

    สุเทสิตํ อิมํ ธมฺมํ, กิเลเสสฺสนฺติ 3 ทุมฺมตีฯ

    Sudesitaṃ imaṃ dhammaṃ, kilesessanti 4 dummatī.

    ๙๕๕.

    955.

    ‘‘คุณหีนาปิ สงฺฆมฺหิ, โวหรนฺตา วิสารทา;

    ‘‘Guṇahīnāpi saṅghamhi, voharantā visāradā;

    พลวโนฺต ภวิสฺสนฺติ, มุขรา อสฺสุตาวิโนฯ

    Balavanto bhavissanti, mukharā assutāvino.

    ๙๕๖.

    956.

    ‘‘คุณวโนฺตปิ สงฺฆมฺหิ, โวหรนฺตา ยถาตฺถโต;

    ‘‘Guṇavantopi saṅghamhi, voharantā yathātthato;

    ทุพฺพลา เต ภวิสฺสนฺติ, หิรีมนา อนตฺถิกาฯ

    Dubbalā te bhavissanti, hirīmanā anatthikā.

    ๙๕๗.

    957.

    ‘‘รชตํ ชาตรูปญฺจ, เขตฺตํ วตฺถุมเชฬกํ;

    ‘‘Rajataṃ jātarūpañca, khettaṃ vatthumajeḷakaṃ;

    ทาสิทาสญฺจ ทุเมฺมธา, สาทิยิสฺสนฺตฺยนาคเตฯ

    Dāsidāsañca dummedhā, sādiyissantyanāgate.

    ๙๕๘.

    958.

    ‘‘อุชฺฌานสญฺญิโน พาลา, สีเลสุ อสมาหิตา;

    ‘‘Ujjhānasaññino bālā, sīlesu asamāhitā;

    อุนฺนฬา วิจริสฺสนฺติ, กลหาภิรตา มคาฯ

    Unnaḷā vicarissanti, kalahābhiratā magā.

    ๙๕๙.

    959.

    ‘‘อุทฺธตา จ ภวิสฺสนฺติ, นีลจีวรปารุตา;

    ‘‘Uddhatā ca bhavissanti, nīlacīvarapārutā;

    กุหา ถทฺธา ลปา สิงฺคี, จริสฺสนฺตฺยริยา วิยฯ

    Kuhā thaddhā lapā siṅgī, carissantyariyā viya.

    ๙๖๐.

    960.

    ‘‘เตลสเณฺฐหิ เกเสหิ, จปลา อญฺชนกฺขิกา;

    ‘‘Telasaṇṭhehi kesehi, capalā añjanakkhikā;

    รถิยาย คมิสฺสนฺติ, ทนฺตวณฺณิกปารุตาฯ

    Rathiyāya gamissanti, dantavaṇṇikapārutā.

    ๙๖๑.

    961.

    ‘‘อเชคุจฺฉํ วิมุเตฺตหิ, สุรตฺตํ อรหทฺธชํ;

    ‘‘Ajegucchaṃ vimuttehi, surattaṃ arahaddhajaṃ;

    ชิคุจฺฉิสฺสนฺติ กาสาวํ, โอทาเตสุ สมุจฺฉิตา 5

    Jigucchissanti kāsāvaṃ, odātesu samucchitā 6.

    ๙๖๒.

    962.

    ‘‘ลาภกามา ภวิสฺสนฺติ, กุสีตา หีนวีริยา;

    ‘‘Lābhakāmā bhavissanti, kusītā hīnavīriyā;

    กิจฺฉนฺตา วนปตฺถานิ, คามเนฺตสุ วสิสฺสเรฯ

    Kicchantā vanapatthāni, gāmantesu vasissare.

    ๙๖๓.

    963.

    ‘‘เย เย ลาภํ ลภิสฺสนฺติ, มิจฺฉาชีวรตา สทา;

    ‘‘Ye ye lābhaṃ labhissanti, micchājīvaratā sadā;

    เต เตว อนุสิกฺขนฺตา, ภชิสฺสนฺติ อสํยตาฯ

    Te teva anusikkhantā, bhajissanti asaṃyatā.

    ๙๖๔.

    964.

    ‘‘เย เย อลาภิโน ลาภํ, น เต ปุชฺชา ภวิสฺสเร;

    ‘‘Ye ye alābhino lābhaṃ, na te pujjā bhavissare;

    สุเปสเลปิ เต ธีเร, เสวิสฺสนฺติ น เต ตทาฯ

    Supesalepi te dhīre, sevissanti na te tadā.

    ๙๖๕.

    965.

    ‘‘มิลกฺขุรชนํ รตฺตํ 7, ครหนฺตา สกํ ธชํ;

    ‘‘Milakkhurajanaṃ rattaṃ 8, garahantā sakaṃ dhajaṃ;

    ติตฺถิยานํ ธชํ เกจิ, ธาริสฺสนฺตฺยวทาตกํฯ

    Titthiyānaṃ dhajaṃ keci, dhārissantyavadātakaṃ.

    ๙๖๖.

    966.

    ‘‘อคารโว จ กาสาเว, ตทา เตสํ ภวิสฺสติ;

    ‘‘Agāravo ca kāsāve, tadā tesaṃ bhavissati;

    ปฎิสงฺขา จ กาสาเว, ภิกฺขูนํ น ภวิสฺสติฯ

    Paṭisaṅkhā ca kāsāve, bhikkhūnaṃ na bhavissati.

    ๙๖๗.

    967.

    ‘‘อภิภูตสฺส ทุเกฺขน, สลฺลวิทฺธสฺส รุปฺปโต;

    ‘‘Abhibhūtassa dukkhena, sallaviddhassa ruppato;

    ปฎิสงฺขา มหาโฆรา, นาคสฺสาสิ อจินฺติยาฯ

    Paṭisaṅkhā mahāghorā, nāgassāsi acintiyā.

    ๙๖๘.

    968.

    ‘‘ฉทฺทโนฺต หิ ตทา ทิสฺวา, สุรตฺตํ อรหทฺธชํ;

    ‘‘Chaddanto hi tadā disvā, surattaṃ arahaddhajaṃ;

    ตาวเทว ภณี คาถา, คโช อโตฺถปสํหิตา’’ฯ

    Tāvadeva bhaṇī gāthā, gajo atthopasaṃhitā’’.

    ๙๖๙.

    969.

    9 ‘‘อนิกฺกสาโว กาสาวํ, โย วตฺถํ ปริธสฺสติ 10;

    11 ‘‘Anikkasāvo kāsāvaṃ, yo vatthaṃ paridhassati 12;

    อเปโต ทมสเจฺจน, น โส กาสาวมรหติฯ

    Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.

    ๙๗๐.

    970.

    ‘‘โย จ วนฺตกาสาวสฺส, สีเลสุ สุสมาหิโต;

    ‘‘Yo ca vantakāsāvassa, sīlesu susamāhito;

    อุเปโต ทมสเจฺจน, ส เว กาสาวมรหติฯ

    Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.

    ๙๗๑.

    971.

    ‘‘วิปนฺนสีโล ทุเมฺมโธ, ปากโฎ กามการิโย;

    ‘‘Vipannasīlo dummedho, pākaṭo kāmakāriyo;

    วิพฺภนฺตจิโตฺต นิสฺสุโกฺก, น โส กาสาวมรหติฯ

    Vibbhantacitto nissukko, na so kāsāvamarahati.

    ๙๗๒.

    972.

    ‘‘โย จ สีเลน สมฺปโนฺน, วีตราโค สมาหิโต;

    ‘‘Yo ca sīlena sampanno, vītarāgo samāhito;

    โอทาตมนสงฺกโปฺป, ส เว กาสาวมรหติฯ

    Odātamanasaṅkappo, sa ve kāsāvamarahati.

    ๙๗๓.

    973.

    ‘‘อุทฺธโต อุนฺนโฬ พาโล, สีลํ ยสฺส น วิชฺชติ;

    ‘‘Uddhato unnaḷo bālo, sīlaṃ yassa na vijjati;

    โอทาตกํ อรหติ, กาสาวํ กิํ กริสฺสติฯ

    Odātakaṃ arahati, kāsāvaṃ kiṃ karissati.

    ๙๗๔.

    974.

    ‘‘ภิกฺขู จ ภิกฺขุนิโย จ, ทุฎฺฐจิตฺตา อนาทรา;

    ‘‘Bhikkhū ca bhikkhuniyo ca, duṭṭhacittā anādarā;

    ตาทีนํ เมตฺตจิตฺตานํ, นิคฺคณฺหิสฺสนฺตฺยนาคเตฯ

    Tādīnaṃ mettacittānaṃ, niggaṇhissantyanāgate.

    ๙๗๕.

    975.

    ‘‘สิกฺขาเปนฺตาปิ เถเรหิ, พาลา จีวรธารณํ;

    ‘‘Sikkhāpentāpi therehi, bālā cīvaradhāraṇaṃ;

    น สุณิสฺสนฺติ ทุเมฺมธา, ปากฎา กามการิยาฯ

    Na suṇissanti dummedhā, pākaṭā kāmakāriyā.

    ๙๗๖.

    976.

    ‘‘เต ตถา สิกฺขิตา พาลา, อญฺญมญฺญํ อคารวา;

    ‘‘Te tathā sikkhitā bālā, aññamaññaṃ agāravā;

    นาทิยิสฺสนฺตุปชฺฌาเย, ขฬุโงฺก วิย สารถิํฯ

    Nādiyissantupajjhāye, khaḷuṅko viya sārathiṃ.

    ๙๗๗.

    977.

    ‘‘เอวํ อนาคตทฺธานํ, ปฎิปตฺติ ภวิสฺสติ;

    ‘‘Evaṃ anāgataddhānaṃ, paṭipatti bhavissati;

    ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนญฺจ, ปเตฺต กาลมฺหิ ปจฺฉิเมฯ

    Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, patte kālamhi pacchime.

    ๙๗๘.

    978.

    ‘‘ปุรา อาคจฺฉเต เอตํ, อนาคตํ มหพฺภยํ;

    ‘‘Purā āgacchate etaṃ, anāgataṃ mahabbhayaṃ;

    สุพฺพจา โหถ สขิลา, อญฺญมญฺญํ สคารวาฯ

    Subbacā hotha sakhilā, aññamaññaṃ sagāravā.

    ๙๗๙.

    979.

    ‘‘เมตฺตจิตฺตา การุณิกา, โหถ สีเลสุ สํวุตา;

    ‘‘Mettacittā kāruṇikā, hotha sīlesu saṃvutā;

    อารทฺธวีริยา ปหิตตฺตา, นิจฺจํ ทฬฺหปรกฺกมาฯ

    Āraddhavīriyā pahitattā, niccaṃ daḷhaparakkamā.

    ๙๘๐.

    980.

    ‘‘ปมาทํ ภยโต ทิสฺวา, อปฺปมาทญฺจ เขมโต;

    ‘‘Pamādaṃ bhayato disvā, appamādañca khemato;

    ภาเวถฎฺฐงฺคิกํ มคฺคํ, ผุสนฺตา อมตํ ปท’’นฺติฯ

    Bhāvethaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, phusantā amataṃ pada’’nti.

    … ผุโสฺส เถโร…ฯ

    … Phusso thero….







    Footnotes:
    1. ปณฺฑรสฺส โคโตฺต (สี.)
    2. paṇḍarassa gotto (sī.)
    3. กิเลสิสฺสนฺติ (สี.), กิลิสิสฺสนฺติ (สฺยา. ก.)
    4. kilesissanti (sī.), kilisissanti (syā. ka.)
    5. โอทาเต สุสมุจฺฉิตา (สี.)
    6. odāte susamucchitā (sī.)
    7. ปิลกฺขรชนํ รตฺตํ (?)
    8. pilakkharajanaṃ rattaṃ (?)
    9. ธ. ป. ๙; ชา. ๑.๒.๑๔๑; ๑.๑๖.๑๒๒
    10. ปริทหิสฺสติ (สี. สฺยา.)
    11. dha. pa. 9; jā. 1.2.141; 1.16.122
    12. paridahissati (sī. syā.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เถรคาถา-อฎฺฐกถา • Theragāthā-aṭṭhakathā / ๑. ผุสฺสเตฺถรคาถาวณฺณนา • 1. Phussattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact