Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౪౦. పిలిన్దవచ్ఛవగ్గో
40. Pilindavacchavaggo
౧. పిలిన్దవచ్ఛత్థేరఅపదానం
1. Pilindavacchattheraapadānaṃ
౧.
1.
‘‘నగరే హంసవతియా, ఆసిం దోవారికో అహం;
‘‘Nagare haṃsavatiyā, āsiṃ dovāriko ahaṃ;
అక్ఖోభం అమితం భోగం, ఘరే సన్నిచితం మమ.
Akkhobhaṃ amitaṃ bhogaṃ, ghare sannicitaṃ mama.
౨.
2.
నిసజ్జ పాసాదవరే, ఏవం చిన్తేసహం తదా.
Nisajja pāsādavare, evaṃ cintesahaṃ tadā.
(చిన్తనాకారో)
(Cintanākāro)
౩.
3.
‘‘‘బహూ మేధిగతా భోగా, ఫీతం అన్తేపురం మమ;
‘‘‘Bahū medhigatā bhogā, phītaṃ antepuraṃ mama;
౪.
4.
‘‘‘అయఞ్చ బుద్ధో ఉప్పన్నో, అధిచ్చుప్పత్తికో ముని;
‘‘‘Ayañca buddho uppanno, adhiccuppattiko muni;
సంవిజ్జన్తి చ మే భోగా, దానం దస్సామి సత్థునో.
Saṃvijjanti ca me bhogā, dānaṃ dassāmi satthuno.
౫.
5.
‘‘‘పదుమేన రాజపుత్తేన, దిన్నం దానవరం జినే;
‘‘‘Padumena rājaputtena, dinnaṃ dānavaraṃ jine;
హత్థినాగే చ పల్లఙ్కే, అపస్సేనఞ్చనప్పకం.
Hatthināge ca pallaṅke, apassenañcanappakaṃ.
౬.
6.
‘‘‘అహమ్పి దానం దస్సామి, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘‘Ahampi dānaṃ dassāmi, saṅghe gaṇavaruttame;
అదిన్నపుబ్బమఞ్ఞేసం, భవిస్సం ఆదికమ్మికో.
Adinnapubbamaññesaṃ, bhavissaṃ ādikammiko.
౭.
7.
‘‘‘చిన్తేత్వాహం బహువిధం, యాగే యస్స సుఖంఫలం;
‘‘‘Cintetvāhaṃ bahuvidhaṃ, yāge yassa sukhaṃphalaṃ;
పరిక్ఖారదానమద్దక్ఖిం, మమ సఙ్కప్పపూరణం.
Parikkhāradānamaddakkhiṃ, mama saṅkappapūraṇaṃ.
౮.
8.
‘‘‘పరిక్ఖారాని దస్సామి, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘‘Parikkhārāni dassāmi, saṅghe gaṇavaruttame;
అదిన్నపుబ్బమఞ్ఞేసం, భవిస్సం ఆదికమ్మికో’.
Adinnapubbamaññesaṃ, bhavissaṃ ādikammiko’.
(దానవత్థుసమ్పాదనం)
(Dānavatthusampādanaṃ)
౯.
9.
‘‘నళకారే ఉపాగమ్మ, ఛత్తం కారేసి తావదే;
‘‘Naḷakāre upāgamma, chattaṃ kāresi tāvade;
ఛత్తసతసహస్సాని, ఏకతో సన్నిపాతయిం.
Chattasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ.
౧౦.
10.
‘‘దుస్ససతసహస్సాని, ఏకతో సన్నిపాతయిం;
‘‘Dussasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ;
పత్తసతసహస్సాని, ఏకతో సన్నిపాతయిం.
Pattasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ.
౧౧.
11.
‘‘వాసియో సత్థకే చాపి, సూచియో నఖఛేదనే;
‘‘Vāsiyo satthake cāpi, sūciyo nakhachedane;
హేట్ఠాఛత్తే ఠపాపేసిం, కారేత్వా తదనుచ్ఛవే.
Heṭṭhāchatte ṭhapāpesiṃ, kāretvā tadanucchave.
౧౨.
12.
‘‘విధూపనే తాలవణ్టే, మోరహత్థే చ చామరే;
‘‘Vidhūpane tālavaṇṭe, morahatthe ca cāmare;
౧౩.
13.
‘‘సూచిఘరే అంసబద్ధే, అథోపి కాయబన్ధనే;
‘‘Sūcighare aṃsabaddhe, athopi kāyabandhane;
ఆధారకే చ సుకతే, కారయిం తదనుచ్ఛవే.
Ādhārake ca sukate, kārayiṃ tadanucchave.
౧౪.
14.
‘‘పరిభోగభాజనే చ, అథోపి లోహథాలకే;
‘‘Paribhogabhājane ca, athopi lohathālake;
భేసజ్జే పూరయిత్వాన, హేట్ఠాఛత్తే ఠపేసహం.
Bhesajje pūrayitvāna, heṭṭhāchatte ṭhapesahaṃ.
౧౫.
15.
‘‘వచం ఉసీరం లట్ఠిమధుం, పిప్ఫలీ మరిచాని చ;
‘‘Vacaṃ usīraṃ laṭṭhimadhuṃ, pipphalī maricāni ca;
హరీతకిం సిఙ్గీవేరం, సబ్బం పూరేసి భాజనే.
Harītakiṃ siṅgīveraṃ, sabbaṃ pūresi bhājane.
౧౬.
16.
‘‘ఉపాహనా పాదుకాయో, అథో ఉదకపుఞ్ఛనే;
‘‘Upāhanā pādukāyo, atho udakapuñchane;
కత్తరదణ్డే సుకతే, కారయిం తదనుచ్ఛవే.
Kattaradaṇḍe sukate, kārayiṃ tadanucchave.
౧౭.
17.
కుఞ్చికా పఞ్చవణ్ణేహి, సిబ్బితే కుఞ్చికాఘరే.
Kuñcikā pañcavaṇṇehi, sibbite kuñcikāghare.
౧౮.
18.
‘‘ఆయోగే ధూమనేత్తే చ, అథోపి దీపధారకే;
‘‘Āyoge dhūmanette ca, athopi dīpadhārake;
తుమ్బకే చ కరణ్డే చ, కారయిం తదనుచ్ఛవే.
Tumbake ca karaṇḍe ca, kārayiṃ tadanucchave.
౧౯.
19.
‘‘సణ్డాసే పిప్ఫలే చేవ, అథోపి మలహారకే;
‘‘Saṇḍāse pipphale ceva, athopi malahārake;
భేసజ్జథవికే చేవ, కారయిం తదనుచ్ఛవే.
Bhesajjathavike ceva, kārayiṃ tadanucchave.
౨౦.
20.
‘‘ఆసన్దియో పీఠకే చ, పల్లఙ్కే చతురోమయే;
‘‘Āsandiyo pīṭhake ca, pallaṅke caturomaye;
తదనుచ్ఛవే కారయిత్వా, హేట్ఠాఛత్తే ఠపేసహం.
Tadanucchave kārayitvā, heṭṭhāchatte ṭhapesahaṃ.
౨౧.
21.
౨౨.
22.
‘‘కురువిన్దే మధుసిత్థే, తేలం హత్థప్పతాపకం;
‘‘Kuruvinde madhusitthe, telaṃ hatthappatāpakaṃ;
సిపాటిఫలకే సుచీ, మఞ్చం అత్థరణేన చ.
Sipāṭiphalake sucī, mañcaṃ attharaṇena ca.
౨౩.
23.
‘‘సేనాసనే పాదపుఞ్ఛే, సయనాసనదణ్డకే;
‘‘Senāsane pādapuñche, sayanāsanadaṇḍake;
౨౪.
24.
౨౫.
25.
నిసీదనం కణ్డుచ్ఛాది, అథ అన్తరవాసకం.
Nisīdanaṃ kaṇḍucchādi, atha antaravāsakaṃ.
౨౬.
26.
‘‘ఉత్తరాసఙ్గసఙ్ఘాటీ, నత్థుకం ముఖసోధనం;
‘‘Uttarāsaṅgasaṅghāṭī, natthukaṃ mukhasodhanaṃ;
౨౭.
27.
దాతబ్బం నామ యం అత్థి, యఞ్చ కప్పతి సత్థునో.
Dātabbaṃ nāma yaṃ atthi, yañca kappati satthuno.
౨౮.
28.
‘‘సబ్బమేతం సమానేత్వా, ఆనన్దం ఉపసఙ్కమిం;
‘‘Sabbametaṃ samānetvā, ānandaṃ upasaṅkamiṃ;
సిరసా అభివాదేత్వా, ఇదం వచనమబ్రవిం.
Sirasā abhivādetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.
(దానోకాసయాచనా)
(Dānokāsayācanā)
౨౯.
29.
సాధారణా సుఖదుక్ఖే, ఉభో చ అనువత్తకా.
Sādhāraṇā sukhadukkhe, ubho ca anuvattakā.
౩౦.
30.
‘‘‘అత్థి చేతసికం దుక్ఖం, తవాధేయ్యం అరిన్దమ;
‘‘‘Atthi cetasikaṃ dukkhaṃ, tavādheyyaṃ arindama;
యది సక్కోసి తం దుక్ఖం, వినోదేయ్యాసి ఖత్తియ.
Yadi sakkosi taṃ dukkhaṃ, vinodeyyāsi khattiya.
౩౧.
31.
నిట్ఠితన్తి విజానాహి, మమాధేయ్యం సచే తువం.
Niṭṭhitanti vijānāhi, mamādheyyaṃ sace tuvaṃ.
౩౨.
32.
‘‘‘జానాహి ఖో మహారాజ, దుక్ఖం మే దుబ్బినోదయం;
‘‘‘Jānāhi kho mahārāja, dukkhaṃ me dubbinodayaṃ;
పహు సమానో గజ్జసు, ఏకం తే దుచ్చజం వరం.
Pahu samāno gajjasu, ekaṃ te duccajaṃ varaṃ.
౩౩.
33.
‘‘‘యావతా విజితే అత్థి, యావతా మమ జీవితం;
‘‘‘Yāvatā vijite atthi, yāvatā mama jīvitaṃ;
ఏతేహి యది తే అత్థో, దస్సామి అవికమ్పితో.
Etehi yadi te attho, dassāmi avikampito.
౩౪.
34.
‘‘‘గజ్జితం ఖో తయా దేవ, మిచ్ఛా తం బహు గజ్జితం;
‘‘‘Gajjitaṃ kho tayā deva, micchā taṃ bahu gajjitaṃ;
౩౫.
35.
‘‘‘అతిబాళ్హం నిపీళేసి, దదమానస్స మే సతో;
‘‘‘Atibāḷhaṃ nipīḷesi, dadamānassa me sato;
కిం తే మే పీళితేనత్థో, పత్థితం తే కథేహి మే.
Kiṃ te me pīḷitenattho, patthitaṃ te kathehi me.
౩౬.
36.
‘‘‘ఇచ్ఛామహం మహారాజ, బుద్ధసేట్ఠం అనుత్తరం;
‘‘‘Icchāmahaṃ mahārāja, buddhaseṭṭhaṃ anuttaraṃ;
౩౭.
37.
‘‘‘అఞ్ఞం తేహం వరం దమ్మి, మా యాచిత్థో తథాగతం 35;
‘‘‘Aññaṃ tehaṃ varaṃ dammi, mā yācittho tathāgataṃ 36;
అదేయ్యో కస్సచి బుద్ధో, మణి జోతిరసో యథా.
Adeyyo kassaci buddho, maṇi jotiraso yathā.
౩౮.
38.
౩౯.
39.
‘‘‘ఠపనీయో మహావీరో, అదేయ్యో కస్సచి జినో;
‘‘‘Ṭhapanīyo mahāvīro, adeyyo kassaci jino;
న మే పటిస్సుతో బుద్ధో, వరస్సు అమితం ధనం.
Na me paṭissuto buddho, varassu amitaṃ dhanaṃ.
౪౦.
40.
‘‘‘వినిచ్ఛయం పాపుణామ, పుచ్ఛిస్సామ వినిచ్ఛయే;
‘‘‘Vinicchayaṃ pāpuṇāma, pucchissāma vinicchaye;
౪౧.
41.
‘‘‘రఞ్ఞో హత్థే గహేత్వాన, అగమాసిం వినిచ్ఛయం;
‘‘‘Rañño hatthe gahetvāna, agamāsiṃ vinicchayaṃ;
పురతో అక్ఖదస్సానం, ఇదం వచనమబ్రవిం.
Purato akkhadassānaṃ, idaṃ vacanamabraviṃ.
౪౨.
42.
‘‘‘సుణన్తు మే అక్ఖదస్సా, రాజా వరమదాసి మే;
‘‘‘Suṇantu me akkhadassā, rājā varamadāsi me;
౪౩.
43.
‘‘‘తస్స మే వరదిన్నస్స, బుద్ధసేట్ఠం వరిం అహం;
‘‘‘Tassa me varadinnassa, buddhaseṭṭhaṃ variṃ ahaṃ;
సుదిన్నో హోతి మే బుద్ధో, ఛిన్దథ సంసయం మమ.
Sudinno hoti me buddho, chindatha saṃsayaṃ mama.
౪౪.
44.
‘‘‘సోస్సామ తవ వచనం, భూమిపాలస్స రాజినో;
‘‘‘Sossāma tava vacanaṃ, bhūmipālassa rājino;
ఉభిన్నం వచనం సుత్వా, ఛిన్దిస్సామేత్థ సంసయం.
Ubhinnaṃ vacanaṃ sutvā, chindissāmettha saṃsayaṃ.
౪౫.
45.
న కిఞ్చి ఠపయిత్వాన, జీవితమ్పి పవారయి.
Na kiñci ṭhapayitvāna, jīvitampi pavārayi.
౪౬.
46.
ఇమం సుదుక్ఖితం ఞత్వా, అదాసిం సబ్బగాహికం.
Imaṃ sudukkhitaṃ ñatvā, adāsiṃ sabbagāhikaṃ.
౪౭.
47.
౪౮.
48.
‘‘‘రాజా తత్థేవ ఠత్వాన, అక్ఖదస్సేతదబ్రవి;
‘‘‘Rājā tattheva ṭhatvāna, akkhadassetadabravi;
సమ్మా మయ్హమ్పి దేయ్యాథ, పున బుద్ధం లభామహం.
Sammā mayhampi deyyātha, puna buddhaṃ labhāmahaṃ.
౪౯.
49.
‘‘‘పూరేత్వా తవ సఙ్కప్పం, భోజయిత్వా తథాగతం;
‘‘‘Pūretvā tava saṅkappaṃ, bhojayitvā tathāgataṃ;
(నిమన్తనకథా)
(Nimantanakathā)
౫౦.
50.
‘‘అక్ఖదస్సేభివాదేత్వా, ఆనన్దఞ్చాపి ఖత్తియం;
‘‘Akkhadassebhivādetvā, ānandañcāpi khattiyaṃ;
తుట్ఠో పముదితో హుత్వా, సమ్బుద్ధముపసఙ్కమిం.
Tuṭṭho pamudito hutvā, sambuddhamupasaṅkamiṃ.
౫౧.
51.
‘‘ఉపసఙ్కమ్మ సమ్బుద్ధం, ఓఘతిణ్ణమనాసవం;
‘‘Upasaṅkamma sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ;
సిరసా అభివాదేత్వా, ఇదం వచనమబ్రవిం.
Sirasā abhivādetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.
౫౨.
52.
‘వసీసతసహస్సేహి , అధివాసేహి చక్ఖుమ;
‘Vasīsatasahassehi , adhivāsehi cakkhuma;
హాసయన్తో మమ చిత్తం, నివేసనముపేహి మే’.
Hāsayanto mama cittaṃ, nivesanamupehi me’.
౫౩.
53.
‘‘పదుముత్తరో లోకవిదూ, ఆహుతీనం పటిగ్గహో;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
మమ సఙ్కప్పమఞ్ఞాయ, అధివాసేసి చక్ఖుమా.
Mama saṅkappamaññāya, adhivāsesi cakkhumā.
౫౪.
54.
‘‘అధివాసనమఞ్ఞాయ, అభివాదియ సత్థునో;
‘‘Adhivāsanamaññāya, abhivādiya satthuno;
హట్ఠో ఉదగ్గచిత్తోహం, నివేసనముపాగమిం.
Haṭṭho udaggacittohaṃ, nivesanamupāgamiṃ.
(దానపటియాదనం)
(Dānapaṭiyādanaṃ)
౫౫.
55.
‘‘మిత్తామచ్చే సమానేత్వా, ఇదం వచనమబ్రవిం;
‘‘Mittāmacce samānetvā, idaṃ vacanamabraviṃ;
‘సుదుల్లభో మయా లద్ధో, మణి జోతిరసో యథా.
‘Sudullabho mayā laddho, maṇi jotiraso yathā.
౫౬.
56.
‘‘‘కేన తం పూజయిస్సామ, అప్పమేయ్యో అనూపమో;
‘‘‘Kena taṃ pūjayissāma, appameyyo anūpamo;
అతులో అసమో ధీరో, జినో అప్పటిపుగ్గలో.
Atulo asamo dhīro, jino appaṭipuggalo.
౫౭.
57.
‘‘‘తథాసమసమో చేవ, అదుతియో నరాసభో;
‘‘‘Tathāsamasamo ceva, adutiyo narāsabho;
దుక్కరం అధికారఞ్హి, బుద్ధానుచ్ఛవికం మయా.
Dukkaraṃ adhikārañhi, buddhānucchavikaṃ mayā.
౫౮.
58.
‘‘‘నానాపుప్ఫే సమానేత్వా, కరోమ పుప్ఫమణ్డపం;
‘‘‘Nānāpupphe samānetvā, karoma pupphamaṇḍapaṃ;
బుద్ధానుచ్ఛవికం ఏతం, సబ్బపూజా భవిస్సతి’.
Buddhānucchavikaṃ etaṃ, sabbapūjā bhavissati’.
౫౯.
59.
౬౦.
60.
‘‘సతాసనసహస్సాని, ఛత్తచ్ఛాయాయ పఞ్ఞపిం;
‘‘Satāsanasahassāni, chattacchāyāya paññapiṃ;
పచ్ఛిమం ఆసనం మయ్హం, అధికం సతమగ్ఘతి.
Pacchimaṃ āsanaṃ mayhaṃ, adhikaṃ satamagghati.
౬౧.
61.
‘‘సతాసనసహస్సాని, ఛత్తచ్ఛాయాయ పఞ్ఞపిం;
‘‘Satāsanasahassāni, chattacchāyāya paññapiṃ;
పటియాదేత్వా అన్నపానం, కాలం ఆరోచయిం అహం.
Paṭiyādetvā annapānaṃ, kālaṃ ārocayiṃ ahaṃ.
౬౨.
62.
‘‘ఆరోచితమ్హి కాలమ్హి, పదుముత్తరో మహాముని;
‘‘Ārocitamhi kālamhi, padumuttaro mahāmuni;
వసీసతసహస్సేహి, నివేసనముపేసి మే.
Vasīsatasahassehi, nivesanamupesi me.
౬౩.
63.
వసీసతసహస్సేహి, నిసీది పురిసుత్తమో.
Vasīsatasahassehi, nisīdi purisuttamo.
౬౪.
64.
‘‘‘ఛత్తసతసహస్సాని, సతసహస్సమాసనం;
‘‘‘Chattasatasahassāni, satasahassamāsanaṃ;
కప్పియం అనవజ్జఞ్చ, పటిగణ్హాహి చక్ఖుమ’.
Kappiyaṃ anavajjañca, paṭigaṇhāhi cakkhuma’.
౬౫.
65.
‘‘పదుముత్తరో లోకవిదూ, ఆహుతీనం పటిగ్గహో;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
మమం తారేతుకామో సో, సమ్పటిచ్ఛి మహాముని.
Mamaṃ tāretukāmo so, sampaṭicchi mahāmuni.
(దానకథా)
(Dānakathā)
౬౬.
66.
‘‘భిక్ఖునో ఏకమేకస్స, పచ్చేకం పత్తమదాసహం;
‘‘Bhikkhuno ekamekassa, paccekaṃ pattamadāsahaṃ;
౬౭.
67.
‘‘సత్తరత్తిన్దివం బుద్ధో, నిసీది పుప్ఫమణ్డపే;
‘‘Sattarattindivaṃ buddho, nisīdi pupphamaṇḍape;
బోధయన్తో బహూ సత్తే, ధమ్మచక్కం పవత్తయి.
Bodhayanto bahū satte, dhammacakkaṃ pavattayi.
౬౮.
68.
‘‘ధమ్మచక్కం పవత్తేన్తో, హేట్ఠతో పుప్ఫమణ్డపే;
‘‘Dhammacakkaṃ pavattento, heṭṭhato pupphamaṇḍape;
చుల్లాసీతిసహస్సానం , ధమ్మాభిసమయో అహు.
Cullāsītisahassānaṃ , dhammābhisamayo ahu.
౬౯.
69.
‘‘సత్తమే దివసే పత్తే, పదుముత్తరో మహాముని;
‘‘Sattame divase patte, padumuttaro mahāmuni;
ఛత్తచ్ఛాయాయమాసీనో, ఇమా గాథా అభాసథ.
Chattacchāyāyamāsīno, imā gāthā abhāsatha.
(బ్యాకరణం)
(Byākaraṇaṃ)
౭౦.
70.
‘‘‘అనూనకం దానవరం, యో మే పాదాసి మాణవో;
‘‘‘Anūnakaṃ dānavaraṃ, yo me pādāsi māṇavo;
తమహం కిత్తయిస్సామి, సుణాథ మమ భాసతో.
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
౭౧.
71.
‘‘‘హత్థీ అస్సా రథా పత్తీ, సేనా చ చతురఙ్గినీ;
‘‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;
౭౨.
72.
‘‘‘హత్థియానం అస్సయానం, సివికా సన్దమానికా;
‘‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikā sandamānikā;
ఉపట్ఠిస్సన్తిమం నిచ్చం, సబ్బదానస్సిదం ఫలం.
Upaṭṭhissantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
౭౩.
73.
‘‘‘సట్ఠి రథసహస్సాని, సబ్బాలఙ్కారభూసితా;
‘‘‘Saṭṭhi rathasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
పరివారేస్సన్తిమం నిచ్చం, సబ్బదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
౭౪.
74.
‘‘‘సట్ఠి తూరియసహస్సాని, భేరియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Saṭṭhi tūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
వజ్జయిస్సన్తిమం నిచ్చం, సబ్బదానస్సిదం ఫలం.
Vajjayissantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
౭౫.
75.
‘‘‘ఛళాసీతిసహస్సాని, నారియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Chaḷāsītisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
౭౬.
76.
‘‘‘అళారపమ్హా హసులా, సుసఞ్ఞా తనుమజ్ఝిమా;
‘‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
పరివారేస్సన్తిమం నిచ్చం, సబ్బదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
౭౭.
77.
‘‘‘తింసకప్పసహస్సాని, దేవలోకే రమిస్సతి;
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
సహస్సక్ఖత్తుం దేవిన్దో, దేవరజ్జం కరిస్సతి.
Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.
౭౮.
78.
‘‘‘సహస్సక్ఖత్తుం రాజా చ, చక్కవత్తీ భవిస్సతి;
‘‘‘Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati;
పదేసరజ్జం విపులం, గణనాతో అసఙ్ఖియం.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
౭౯.
79.
‘‘‘దేవలోకే వసన్తస్స, పుఞ్ఞకమ్మసమఙ్గినో;
‘‘‘Devaloke vasantassa, puññakammasamaṅgino;
దేవలోకపరియన్తం, రతనఛత్తం ధరిస్సతి.
Devalokapariyantaṃ, ratanachattaṃ dharissati.
౮౦.
80.
‘‘‘ఇచ్ఛిస్సతి యదా ఛాయం 67, ఛదనం దుస్సపుప్ఫజం;
‘‘‘Icchissati yadā chāyaṃ 68, chadanaṃ dussapupphajaṃ;
ఇమస్స చిత్తమఞ్ఞాయ, నిబద్ధం ఛాదయిస్సతి.
Imassa cittamaññāya, nibaddhaṃ chādayissati.
౮౧.
81.
‘‘‘దేవలోకా చవిత్వాన, సుక్కమూలేన చోదితో;
‘‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
పుఞ్ఞకమ్మేన సంయుత్తో, బ్రహ్మబన్ధు భవిస్సతి.
Puññakammena saṃyutto, brahmabandhu bhavissati.
౮౨.
82.
‘‘‘కప్పసతసహస్సమ్హి, ఓక్కాకకులసమ్భవో;
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
౮౩.
83.
‘‘‘సబ్బమేతం అభిఞ్ఞాయ, గోతమో సక్యపుఙ్గవో;
‘‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;
భిక్ఖుసఙ్ఘే నిసీదిత్వా, ఏతదగ్గే ఠపేస్సతి.
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapessati.
౮౪.
84.
దేవానం అసురానఞ్చ, గన్ధబ్బానఞ్చ సక్కతో.
Devānaṃ asurānañca, gandhabbānañca sakkato.
౮౫.
85.
‘‘‘భిక్ఖూనం భిక్ఖునీనఞ్చ, గిహీనఞ్చ తథేవ సో;
‘‘‘Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, gihīnañca tatheva so;
పియో హుత్వాన సబ్బేసం, విహరిస్సతినాసవో’.
Piyo hutvāna sabbesaṃ, viharissatināsavo’.
(దానానిసంసకథా)
(Dānānisaṃsakathā)
౮౬.
86.
‘‘సతసహస్సే కతం కమ్మం, ఫలం దస్సేసి మే ఇధ;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
౮౭.
87.
‘‘అహో మే సుకతం కమ్మం, పుఞ్ఞక్ఖేత్తే అనుత్తరే;
‘‘Aho me sukataṃ kammaṃ, puññakkhette anuttare;
యత్థ కారం కరిత్వాన, పత్తోమ్హి అచలం పదం.
Yattha kāraṃ karitvāna, pattomhi acalaṃ padaṃ.
౮౮.
88.
ఆదిపుబ్బఙ్గమో ఆసి, తస్స దానస్సిదం ఫలం.
Ādipubbaṅgamo āsi, tassa dānassidaṃ phalaṃ.
(౧. ఛత్తానిసంసో)
(1. Chattānisaṃso)
౮౯.
89.
అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౯౦.
90.
‘‘సీతం ఉణ్హం న జానామి, రజోజల్లం న లిమ్పతి;
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, rajojallaṃ na limpati;
అనుపద్దవో అనీతి చ, హోమి అపచితో సదా.
Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā.
౯౧.
91.
‘‘సుఖుమచ్ఛవికో హోమి, విసదం హోతి మానసం;
‘‘Sukhumacchaviko homi, visadaṃ hoti mānasaṃ;
ఛత్తసతసహస్సాని, భవే సంసరతో మమ.
Chattasatasahassāni, bhave saṃsarato mama.
౯౨.
92.
‘‘సబ్బాలఙ్కారయుత్తాని , తస్స కమ్మస్స వాహసా;
‘‘Sabbālaṅkārayuttāni , tassa kammassa vāhasā;
ఇమం జాతిం ఠపేత్వాన, మత్థకే ధారయన్తి మే.
Imaṃ jātiṃ ṭhapetvāna, matthake dhārayanti me.
౯౩.
93.
మమ సబ్బం కతం కమ్మం, విముత్తిఛత్తపత్తియా.
Mama sabbaṃ kataṃ kammaṃ, vimuttichattapattiyā.
(౨. దుస్సానిసంసో)
(2. Dussānisaṃso)
౯౪.
94.
‘‘దుస్సాని సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Dussāni sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౯౫.
95.
‘‘సువణ్ణవణ్ణో విరజో, సప్పభాసో పతాపవా;
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo virajo, sappabhāso patāpavā;
సినిద్ధం హోతి మే గత్తం, భవే సంసరతో మమ.
Siniddhaṃ hoti me gattaṃ, bhave saṃsarato mama.
౯౬.
96.
‘‘దుస్ససతసహస్సాని, సేతా పీతా చ లోహితా;
‘‘Dussasatasahassāni, setā pītā ca lohitā;
ధారేన్తి మత్థకే మయ్హం, దుస్సదానస్సిదం ఫలం.
Dhārenti matthake mayhaṃ, dussadānassidaṃ phalaṃ.
౯౭.
97.
‘‘కోసేయ్యకమ్బలియాని, ఖోమకప్పాసికాని చ;
‘‘Koseyyakambaliyāni, khomakappāsikāni ca;
సబ్బత్థ పటిలభామి, తేసం నిస్సన్దతో అహం.
Sabbattha paṭilabhāmi, tesaṃ nissandato ahaṃ.
(౩. పత్తానిసంసో)
(3. Pattānisaṃso)
౯౮.
98.
‘‘పత్తే సుగతే దత్వాన, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Patte sugate datvāna, saṅghe gaṇavaruttame;
దసానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౯౯.
99.
‘‘సువణ్ణథాలే మణిథాలే, రజతేపి చ థాలకే;
‘‘Suvaṇṇathāle maṇithāle, rajatepi ca thālake;
లోహితఙ్గమయే థాలే, పరిభుఞ్జామి సబ్బదా.
Lohitaṅgamaye thāle, paribhuñjāmi sabbadā.
౧౦౦.
100.
‘‘అనుపద్దవో అనీతి చ, హోమి అపచితో సదా;
‘‘Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā;
లాభీ అన్నస్స పానస్స, వత్థస్స సయనస్స చ.
Lābhī annassa pānassa, vatthassa sayanassa ca.
౧౦౧.
101.
‘‘న వినస్సన్తి మే భోగా, ఠితచిత్తో భవామహం;
‘‘Na vinassanti me bhogā, ṭhitacitto bhavāmahaṃ;
ధమ్మకామో సదా హోమి, అప్పక్లేసో అనాసవో.
Dhammakāmo sadā homi, appakleso anāsavo.
౧౦౨.
102.
‘‘దేవలోకే మనుస్సే వా, అనుబన్ధా ఇమే గుణా;
‘‘Devaloke manusse vā, anubandhā ime guṇā;
ఛాయా యథాపి రుక్ఖస్స, సబ్బత్థ న జహన్తి మం.
Chāyā yathāpi rukkhassa, sabbattha na jahanti maṃ.
(౪. వాసిఆనిసంసో)
(4. Vāsiānisaṃso)
౧౦౩.
103.
దత్వాన బుద్ధసేట్ఠస్స, సఙ్ఘస్స చ తథేవహం.
Datvāna buddhaseṭṭhassa, saṅghassa ca tathevahaṃ.
౧౦౪.
104.
‘‘అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ;
‘‘Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
సూరో హోమవిసారీ చ, వేసారజ్జేసు పారమీ.
Sūro homavisārī ca, vesārajjesu pāramī.
౧౦౫.
105.
‘‘ధితివీరియవా హోమి, పగ్గహీతమనో సదా;
‘‘Dhitivīriyavā homi, paggahītamano sadā;
కిలేసచ్ఛేదనం ఞాణం, సుఖుమం అతులం సుచిం;
Kilesacchedanaṃ ñāṇaṃ, sukhumaṃ atulaṃ suciṃ;
సబ్బత్థ పటిలభామి, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Sabbattha paṭilabhāmi, tassa nissandato ahaṃ.
(౫. సత్థకానిసంసో)
(5. Satthakānisaṃso)
౧౦౬.
106.
‘‘అకక్కసే అఫరుసే, సుధోతే సత్థకే బహూ;
‘‘Akakkase apharuse, sudhote satthake bahū;
పసన్నచిత్తో దత్వాన, బుద్ధే సఙ్ఘే తథేవ చ.
Pasannacitto datvāna, buddhe saṅghe tatheva ca.
౧౦౭.
107.
‘‘పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ;
‘‘Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
౧౦౮.
108.
‘‘తణ్హాసల్లస్స ఛిన్నత్తా, పఞ్ఞాసత్థం అనుత్తరం;
‘‘Taṇhāsallassa chinnattā, paññāsatthaṃ anuttaraṃ;
వజిరేన సమం ఞాణం, తేసం నిస్సన్దతో లభే.
Vajirena samaṃ ñāṇaṃ, tesaṃ nissandato labhe.
(౬. సూచిఆనిసంసో)
(6. Sūciānisaṃso)
౧౦౯.
109.
‘‘సూచియో సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Sūciyo sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౧౦.
110.
‘‘న సంసయో కఙ్ఖచ్ఛేదో, అభిరూపో చ భోగవా;
‘‘Na saṃsayo kaṅkhacchedo, abhirūpo ca bhogavā;
తిక్ఖపఞ్ఞో సదా హోమి, సంసరన్తో భవాభవే.
Tikkhapañño sadā homi, saṃsaranto bhavābhave.
౧౧౧.
111.
‘‘గమ్భీరం నిపుణం ఠానం, అత్థం ఞాణేన పస్సయిం;
‘‘Gambhīraṃ nipuṇaṃ ṭhānaṃ, atthaṃ ñāṇena passayiṃ;
వజిరగ్గసమం ఞాణం, హోతి మే తమఘాతనం.
Vajiraggasamaṃ ñāṇaṃ, hoti me tamaghātanaṃ.
(౭. నఖచ్ఛేదనానిసంసో)
(7. Nakhacchedanānisaṃso)
౧౧౨.
112.
‘‘నఖచ్ఛేదనే సుగతే, దత్వా సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Nakhacchedane sugate, datvā saṅghe gaṇuttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౧౩.
113.
న్హాపితే భత్తకే సూదే, సబ్బత్థేవ లభామహం.
Nhāpite bhattake sūde, sabbattheva labhāmahaṃ.
(౮. విధూపనతాలవణ్టానిసంసో)
(8. Vidhūpanatālavaṇṭānisaṃso)
౧౧౪.
114.
‘‘విధూపనే సుగతే దత్వా, తాలవణ్టే చ సోభణే;
‘‘Vidhūpane sugate datvā, tālavaṇṭe ca sobhaṇe;
అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౧౫.
115.
‘‘సీతం ఉణ్హం న జానామి, పరిళాహో న విజ్జతి;
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, pariḷāho na vijjati;
దరథం నాభిజానామి, చిత్తసన్తాపనం మమ.
Darathaṃ nābhijānāmi, cittasantāpanaṃ mama.
౧౧౬.
116.
‘‘రాగగ్గి దోసమోహగ్గి, మానగ్గి దిట్ఠిఅగ్గి చ;
‘‘Rāgaggi dosamohaggi, mānaggi diṭṭhiaggi ca;
సబ్బగ్గీ నిబ్బుతా మయ్హం, తస్స నిస్సన్దతో మమ.
Sabbaggī nibbutā mayhaṃ, tassa nissandato mama.
(౯. మోరహత్థ-చామరం)
(9. Morahattha-cāmaraṃ)
౧౧౭.
117.
‘‘మోరహత్థే చామరియో, దత్వా సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Morahatthe cāmariyo, datvā saṅghe gaṇuttame;
ఉపసన్తకిలేసోహం, విహరామి అనఙ్గణో.
Upasantakilesohaṃ, viharāmi anaṅgaṇo.
(౧౦. పరిస్సావన-ధమ్మకరం)
(10. Parissāvana-dhammakaraṃ)
౧౧౮.
118.
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౧౯.
119.
‘‘సబ్బేసం సమతిక్కమ్మ, దిబ్బం ఆయుం లభామహం;
‘‘Sabbesaṃ samatikkamma, dibbaṃ āyuṃ labhāmahaṃ;
అప్పసయ్హో సదా హోమి, చోరపచ్చత్థికేహి వా.
Appasayho sadā homi, corapaccatthikehi vā.
౧౨౦.
120.
‘‘సత్థేన వా విసేన వా, విహేసమ్పి న కుబ్బతే;
‘‘Satthena vā visena vā, vihesampi na kubbate;
అన్తరామరణం నత్థి, తేసం నిస్సన్దతో మమ.
Antarāmaraṇaṃ natthi, tesaṃ nissandato mama.
(౧౧. తేలధారానిసంసో)
(11. Teladhārānisaṃso)
౧౨౧.
121.
‘‘తేలధారే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Teladhāre sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౨౨.
122.
అవిక్ఖిత్తమనో హోమి, సబ్బారక్ఖేహి రక్ఖితో.
Avikkhittamano homi, sabbārakkhehi rakkhito.
(౧౨. సూచిఘరానిసంసో)
(12. Sūcigharānisaṃso)
౧౨౩.
123.
‘‘సూచిఘరే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Sūcighare sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౨౪.
124.
‘‘చేతోసుఖం కాయసుఖం, ఇరియాపథజం సుఖం;
‘‘Cetosukhaṃ kāyasukhaṃ, iriyāpathajaṃ sukhaṃ;
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౧౩. అంసబద్ధానిసంసో)
(13. Aṃsabaddhānisaṃso)
౧౨౫.
125.
‘‘అంసబద్ధే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Aṃsabaddhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౨౬.
126.
‘‘సద్ధమ్మే గాధం 93 విన్దామి, సరామి దుతియం భవం;
‘‘Saddhamme gādhaṃ 94 vindāmi, sarāmi dutiyaṃ bhavaṃ;
సబ్బత్థ సుచ్ఛవీ హోమి, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Sabbattha succhavī homi, tassa nissandato ahaṃ.
(౧౪. కాయబన్ధనానిసంసో)
(14. Kāyabandhanānisaṃso)
౧౨౭.
127.
‘‘కాయబన్ధే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Kāyabandhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ఛానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౨౮.
128.
‘‘సమాధీసు న కమ్పామి, వసీ హోమి సమాధిసు;
‘‘Samādhīsu na kampāmi, vasī homi samādhisu;
అభేజ్జపరిసో హోమి, ఆదేయ్యవచనో సదా.
Abhejjapariso homi, ādeyyavacano sadā.
౧౨౯.
129.
‘‘ఉపట్ఠితసతి హోమి, తాసో మయ్హం న విజ్జతి;
‘‘Upaṭṭhitasati homi, tāso mayhaṃ na vijjati;
దేవలోకే మనుస్సే వా, అనుబన్ధా ఇమే గుణా.
Devaloke manusse vā, anubandhā ime guṇā.
(౧౫. ఆధారకానిసంసో)
(15. Ādhārakānisaṃso)
౧౩౦.
130.
‘‘ఆధారకే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Ādhārake jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
౧౩౧.
131.
‘‘యే కేచి మే సుతా ధమ్మా, సతిఞాణప్పబోధనా;
‘‘Ye keci me sutā dhammā, satiñāṇappabodhanā;
(౧౬. భాజనానిసంసో)
(16. Bhājanānisaṃso)
౧౩౨.
132.
‘‘భాజనే పరిభోగే చ, దత్వా బుద్ధే గణుత్తమే;
‘‘Bhājane paribhoge ca, datvā buddhe gaṇuttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౩౩.
133.
‘‘సోణ్ణమయే మణిమయే, అథోపి ఫలికామయే;
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, athopi phalikāmaye;
లోహితఙ్గమయే చేవ, లభామి భాజనే అహం.
Lohitaṅgamaye ceva, labhāmi bhājane ahaṃ.
౧౩౪.
134.
ఇత్థీ పతిబ్బతా చేవ, పరిభోగాని సబ్బదా.
Itthī patibbatā ceva, paribhogāni sabbadā.
౧౩౫.
135.
‘‘విజ్జా మన్తపదే చేవ, వివిధే ఆగమే బహూ;
‘‘Vijjā mantapade ceva, vividhe āgame bahū;
సబ్బం సిప్పం నిసామేమి, పరిభోగాని సబ్బదా.
Sabbaṃ sippaṃ nisāmemi, paribhogāni sabbadā.
(౧౭. థాలకానిసంసో)
(17. Thālakānisaṃso)
౧౩౬.
136.
‘‘థాలకే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Thālake sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౩౭.
137.
‘‘సోణ్ణమయే మణిమయే, అథోపి ఫలికామయే;
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, athopi phalikāmaye;
లోహితఙ్గమయే చేవ, లభామి థాలకే అహం.
Lohitaṅgamaye ceva, labhāmi thālake ahaṃ.
౧౩౮.
138.
మధుపానకసఙ్ఖే చ, లభామి థాలకే అహం.
Madhupānakasaṅkhe ca, labhāmi thālake ahaṃ.
౧౩౯.
139.
‘‘వత్తే గుణే పటిపత్తి, ఆచారకిరియాసు చ;
‘‘Vatte guṇe paṭipatti, ācārakiriyāsu ca;
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౧౮. భేసజ్జానిసంసో)
(18. Bhesajjānisaṃso)
౧౪౦.
140.
‘‘భేసజ్జం సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Bhesajjaṃ sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
దసానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౪౧.
141.
‘‘ఆయువా బలవా ధీరో, వణ్ణవా యసవా సుఖీ;
‘‘Āyuvā balavā dhīro, vaṇṇavā yasavā sukhī;
అనుపద్దవో అనీతి చ, హోమి అపచితో సదా;
Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā;
న మే పియవియోగత్థి, తస్స నిస్సన్దతో మమ.
Na me piyaviyogatthi, tassa nissandato mama.
(౧౯. ఉపాహనానిసంసో)
(19. Upāhanānisaṃso)
౧౪౨.
142.
‘‘ఉపాహనే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Upāhane jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౪౩.
143.
‘‘హత్థియానం అస్సయానం, సివికా సన్దమానికా;
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikā sandamānikā;
సట్ఠిసతసహస్సాని, పరివారేన్తి మం సదా.
Saṭṭhisatasahassāni, parivārenti maṃ sadā.
౧౪౪.
144.
నిబ్బత్తన్తి పదుద్ధారే, భవే సంసరతో మమ.
Nibbattanti paduddhāre, bhave saṃsarato mama.
౧౪౫.
145.
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౨౦. పాదుకానిసంసో)
(20. Pādukānisaṃso)
౧౪౬.
146.
‘‘పాదుకే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Pāduke sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ఇద్ధిపాదుకమారుయ్హ, విహరామి యదిచ్ఛకం.
Iddhipādukamāruyha, viharāmi yadicchakaṃ.
(౨౧. ఉదకపుఞ్ఛనానిసంసో)
(21. Udakapuñchanānisaṃso)
౧౪౭.
147.
‘‘ఉదకపుచ్ఛనచోళే , దత్వా బుద్ధే గణుత్తమే;
‘‘Udakapucchanacoḷe , datvā buddhe gaṇuttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౪౮.
148.
‘‘సువణ్ణవణ్ణో విరజో, సప్పభాసో పతాపవా;
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo virajo, sappabhāso patāpavā;
సినిద్ధం హోతి మే గత్తం, రజోజల్లం న లిమ్పతి;
Siniddhaṃ hoti me gattaṃ, rajojallaṃ na limpati;
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౨౨. కత్తరదణ్డానిసంసో)
(22. Kattaradaṇḍānisaṃso)
౧౪౯.
149.
‘‘కత్తరదణ్డే సుగతే, దత్వా సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Kattaradaṇḍe sugate, datvā saṅghe gaṇuttame;
ఛానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౫౦.
150.
‘‘పుత్తా మయ్హం బహూ హోన్తి, తాసో మయ్హం న విజ్జతి;
‘‘Puttā mayhaṃ bahū honti, tāso mayhaṃ na vijjati;
అప్పసయ్హో సదా హోమి, సబ్బారక్ఖేహి రక్ఖితో;
Appasayho sadā homi, sabbārakkhehi rakkhito;
(౨౩. ఓసధఞ్జనానిసంసో)
(23. Osadhañjanānisaṃso)
౧౫౧.
151.
‘‘ఓసధం అఞ్జనం దత్వా, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Osadhaṃ añjanaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౫౨.
152.
‘‘విసాలనయనో హోమి, సేతపీతో చ లోహితో;
‘‘Visālanayano homi, setapīto ca lohito;
అనావిలపసన్నక్ఖో, సబ్బరోగవివజ్జితో.
Anāvilapasannakkho, sabbarogavivajjito.
౧౫౩.
153.
‘‘లభామి దిబ్బనయనం, పఞ్ఞాచక్ఖుం అనుత్తరం;
‘‘Labhāmi dibbanayanaṃ, paññācakkhuṃ anuttaraṃ;
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౨౪. కుఞ్చికానిసంసో)
(24. Kuñcikānisaṃso)
౧౫౪.
154.
‘‘కుఞ్చికే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Kuñcike sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ధమ్మద్వారవివరణం, లభామి ఞాణకుఞ్చికం.
Dhammadvāravivaraṇaṃ, labhāmi ñāṇakuñcikaṃ.
(౨౫. కుఞ్చికాఘరానిసంసో)
(25. Kuñcikāgharānisaṃso)
౧౫౫.
155.
‘‘కుఞ్చికానం ఘరే దత్వా, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Kuñcikānaṃ ghare datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ద్వానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ;
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
అప్పకోధో అనాయాసో, సంసరన్తో భవే అహం.
Appakodho anāyāso, saṃsaranto bhave ahaṃ.
(౨౬. ఆయోగానిసంసో)
(26. Āyogānisaṃso)
౧౫౬.
156.
‘‘ఆయోగే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Āyoge sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౫౭.
157.
‘‘సమాధీసు న కమ్పామి, వసీ హోమి సమాధిసు;
‘‘Samādhīsu na kampāmi, vasī homi samādhisu;
అభేజ్జపరిసో హోమి, ఆదేయ్యవచనో సదా;
Abhejjapariso homi, ādeyyavacano sadā;
జాయతి భోగసమ్పత్తి, భవే సంసరతో మమ.
Jāyati bhogasampatti, bhave saṃsarato mama.
(౨౭. ధూమనేత్తానిసంసో)
(27. Dhūmanettānisaṃso)
౧౫౮.
158.
‘‘ధూమనేత్తే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Dhūmanette jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౫౯.
159.
‘‘సతి మే ఉజుకా హోతి, సుసమ్బన్ధా చ న్హారవో;
‘‘Sati me ujukā hoti, susambandhā ca nhāravo;
(౨౮. దీపధారానిసంసో)
(28. Dīpadhārānisaṃso)
౧౬౦.
160.
తీణానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౬౧.
161.
ఇమే గుణే పటిలభే, తస్స నిస్సన్దతో అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(౨౯. తుమ్బక-కరణ్డో)
(29. Tumbaka-karaṇḍo)
౧౬౨.
162.
‘‘తుమ్బకే చ కరణ్డే చ, దత్వా బుద్ధే గణుత్తమే;
‘‘Tumbake ca karaṇḍe ca, datvā buddhe gaṇuttame;
దసానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౬౩.
163.
౧౬౪.
164.
‘‘విపులే చ గుణే లాభీ, సమావ చలనా మమ;
‘‘Vipule ca guṇe lābhī, samāva calanā mama;
సువివజ్జితఉబ్బేగో, తుమ్బకే చ కరణ్డకే.
Suvivajjitaubbego, tumbake ca karaṇḍake.
౧౬౫.
165.
‘‘లభామి చతురో వణ్ణే, హత్థిస్సరతనాని చ;
‘‘Labhāmi caturo vaṇṇe, hatthissaratanāni ca;
తాని మే న వినస్సన్తి, తుమ్బదానే ఇదం ఫలం.
Tāni me na vinassanti, tumbadāne idaṃ phalaṃ.
(౩౦. మలహరణానిసంసో)
(30. Malaharaṇānisaṃso)
౧౬౬.
166.
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౬౭.
167.
‘‘సబ్బలక్ఖణసమ్పన్నో, ఆయుపఞ్ఞాసమాహితో;
‘‘Sabbalakkhaṇasampanno, āyupaññāsamāhito;
సబ్బాయాసవినిముత్తో, కాయో మే హోతి సబ్బదా.
Sabbāyāsavinimutto, kāyo me hoti sabbadā.
(౩౧. పిప్ఫలానిసంసో)
(31. Pipphalānisaṃso)
౧౬౮.
168.
‘‘తణుధారే సునిసితే, సఙ్ఘే దత్వాన పిప్ఫలే;
‘‘Taṇudhāre sunisite, saṅghe datvāna pipphale;
కిలేసకన్తనం ఞాణం, లభామి అతులం సుచిం.
Kilesakantanaṃ ñāṇaṃ, labhāmi atulaṃ suciṃ.
(౩౨. భణ్డాసానిసంసో)
(32. Bhaṇḍāsānisaṃso)
౧౬౯.
169.
‘‘సణ్డాసే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Saṇḍāse sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
(౩౩. నత్థుకానిసంసో)
(33. Natthukānisaṃso)
౧౭౦.
170.
అట్ఠానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౭౧.
171.
‘‘సద్ధం సీలం హిరిఞ్చాపి, అథ ఓత్తప్పియం గుణం;
‘‘Saddhaṃ sīlaṃ hiriñcāpi, atha ottappiyaṃ guṇaṃ;
సుతం చాగఞ్చ ఖన్తిఞ్చ, పఞ్ఞం మే అట్ఠమం గుణం.
Sutaṃ cāgañca khantiñca, paññaṃ me aṭṭhamaṃ guṇaṃ.
(౩౪. పీఠకానిసంసో)
(34. Pīṭhakānisaṃso)
౧౭౨.
172.
‘‘పీఠకే సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Pīṭhake sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౭౩.
173.
‘‘ఉచ్చే కులే పజాయామి, మహాభోగో భవామహం;
‘‘Ucce kule pajāyāmi, mahābhogo bhavāmahaṃ;
సబ్బే మం అపచాయన్తి, కిత్తి అబ్భుగ్గతా మమ.
Sabbe maṃ apacāyanti, kitti abbhuggatā mama.
౧౭౪.
174.
‘‘కప్పసతసహస్సాని, పల్లఙ్కా చతురస్సకా;
‘‘Kappasatasahassāni, pallaṅkā caturassakā;
పరివారేన్తి మం నిచ్చం, సంవిభాగరతో అహం.
Parivārenti maṃ niccaṃ, saṃvibhāgarato ahaṃ.
(౩౫. భిసిఆనిసంసో)
(35. Bhisiānisaṃso)
౧౭౫.
175.
‘‘భిసియో సుగతే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Bhisiyo sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ఛానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౭౬.
176.
‘‘సమసుగత్తోపచితో, ముదుకో చారుదస్సనో;
‘‘Samasugattopacito, muduko cārudassano;
లభామి ఞాణపరివారం, భిసిదానస్సిదం ఫలం.
Labhāmi ñāṇaparivāraṃ, bhisidānassidaṃ phalaṃ.
౧౭౭.
177.
వరపోత్థకే కమ్బలే చ, లభామి వివిధే అహం.
Varapotthake kambale ca, labhāmi vividhe ahaṃ.
౧౭౮.
178.
‘‘పావారికే చ ముదుకే, ముదుకాజినవేణియో;
‘‘Pāvārike ca muduke, mudukājinaveṇiyo;
౧౭౯.
179.
‘‘యతో సరామి అత్తానం, యతో పత్తోస్మి విఞ్ఞుతం;
‘‘Yato sarāmi attānaṃ, yato pattosmi viññutaṃ;
అతుచ్ఛో ఝానమఞ్చోమ్హి, భిసిదానస్సిదం ఫలం.
Atuccho jhānamañcomhi, bhisidānassidaṃ phalaṃ.
(౩౬. బిబ్బోహనానిసంసో)
(36. Bibbohanānisaṃso)
౧౮౦.
180.
‘‘బిబ్బోహనే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Bibbohane jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ఛానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౮౧.
181.
‘‘ఉణ్ణికే పదుమకే చ, అథో లోహితచన్దనే;
‘‘Uṇṇike padumake ca, atho lohitacandane;
బిబ్బోహనే ఉపాధేమి, ఉత్తమఙ్గం సదా మమ.
Bibbohane upādhemi, uttamaṅgaṃ sadā mama.
౧౮౨.
182.
‘‘అట్ఠఙ్గికే మగ్గవరే, సామఞ్ఞే చతురో ఫలే;
‘‘Aṭṭhaṅgike maggavare, sāmaññe caturo phale;
౧౮౩.
183.
‘‘దానే దమే సంయమే చ, అప్పమఞ్ఞాసు రూపిసు;
‘‘Dāne dame saṃyame ca, appamaññāsu rūpisu;
౧౮౪.
184.
‘‘వత్తే గుణే పటిపత్తి, ఆచారకిరియాసు చ;
‘‘Vatte guṇe paṭipatti, ācārakiriyāsu ca;
౧౮౫.
185.
‘‘చఙ్కమే వా పధానే వా, వీరియే బోధిపక్ఖియే;
‘‘Caṅkame vā padhāne vā, vīriye bodhipakkhiye;
తేసు ఞాణం ఉప్పాదేత్వా, విహరామి యదిచ్ఛకం.
Tesu ñāṇaṃ uppādetvā, viharāmi yadicchakaṃ.
౧౮౬.
186.
‘‘సీలం సమాధి పఞ్ఞా చ, విముత్తి చ అనుత్తరా;
‘‘Sīlaṃ samādhi paññā ca, vimutti ca anuttarā;
(౩౭. ఫలపీఠానిసంసో)
(37. Phalapīṭhānisaṃso)
౧౮౭.
187.
ద్వానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౮౮.
188.
‘‘సోణ్ణమయే మణిమయే, దన్తసారమయే బహూ;
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, dantasāramaye bahū;
పల్లఙ్కసేట్ఠే విన్దామి, ఫలపీఠస్సిదం ఫలం.
Pallaṅkaseṭṭhe vindāmi, phalapīṭhassidaṃ phalaṃ.
(౩౮. పాదపీఠానిసంసో)
(38. Pādapīṭhānisaṃso)
౧౮౯.
189.
‘‘పాదపీఠే జినే దత్వా, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Pādapīṭhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ద్వానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ;
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
లభామి బహుకే యానే, పాదపీఠస్సిదం ఫలం.
Labhāmi bahuke yāne, pādapīṭhassidaṃ phalaṃ.
౧౯౦.
190.
‘‘దాసీ దాసా చ భరియా, యే చఞ్ఞే అనుజీవినో;
‘‘Dāsī dāsā ca bhariyā, ye caññe anujīvino;
సమ్మా పరిచరన్తే మం, పాదపీఠస్సిదం ఫలం.
Sammā paricarante maṃ, pādapīṭhassidaṃ phalaṃ.
(౩౯. తేలబ్భఞ్జనానిసంసో)
(39. Telabbhañjanānisaṃso)
౧౯౧.
191.
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౯౨.
192.
‘‘అబ్యాధితా రూపవతా, ఖిప్పం ధమ్మనిసన్తితా;
‘‘Abyādhitā rūpavatā, khippaṃ dhammanisantitā;
లాభితా అన్నపానస్స, ఆయుపఞ్చమకం మమ.
Lābhitā annapānassa, āyupañcamakaṃ mama.
(౪౦. సప్పితేలానిసంసో)
(40. Sappitelānisaṃso)
౧౯౩.
193.
‘‘సప్పితేలఞ్చ దత్వాన, సఙ్ఘే గణవరుత్తమే;
‘‘Sappitelañca datvāna, saṅghe gaṇavaruttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౯౪.
194.
‘‘థామవా రూపసమ్పన్నో, పహట్ఠతనుజో సదా;
‘‘Thāmavā rūpasampanno, pahaṭṭhatanujo sadā;
అబ్యాధి విసదో హోమి, సప్పితేలస్సిదం ఫలం.
Abyādhi visado homi, sappitelassidaṃ phalaṃ.
(౪౧. ముఖసోధనకానిసంసో)
(41. Mukhasodhanakānisaṃso)
౧౯౫.
195.
‘‘ముఖసోధనకం దత్వా, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Mukhasodhanakaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
పఞ్చానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౧౯౬.
196.
‘‘విసుద్ధకణ్ఠో మధురస్సరో, కాససాసవివజ్జితో;
‘‘Visuddhakaṇṭho madhurassaro, kāsasāsavivajjito;
ఉప్పలగన్ధో ముఖతో, ఉపవాయతి మే సదా.
Uppalagandho mukhato, upavāyati me sadā.
(౪౨. దధిఆనిసంసో)
(42. Dadhiānisaṃso)
౧౯౭.
197.
‘‘దధిం దత్వాన సమ్పన్నం, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Dadhiṃ datvāna sampannaṃ, buddhe saṅghe gaṇuttame;
(౪౩. మధుఆనిసంసో)
(43. Madhuānisaṃso)
౧౯౮.
198.
‘‘వణ్ణగన్ధరసోపేతం, మధుం దత్వా జినే గణే;
‘‘Vaṇṇagandharasopetaṃ, madhuṃ datvā jine gaṇe;
అనూపమం అతులియం, పివే ముత్తిరసం అహం.
Anūpamaṃ atuliyaṃ, pive muttirasaṃ ahaṃ.
(౪౪.రసానిసంసో)
(44.Rasānisaṃso)
౧౯౯.
199.
‘‘యథాభూతం రసం దత్వా, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Yathābhūtaṃ rasaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
చతురో ఫలే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Caturo phale anubhomi, kammānucchavike mama.
(౪౫. అన్నపానానిసంసో)
(45. Annapānānisaṃso)
౨౦౦.
200.
‘‘అన్నం పానఞ్చ దత్వాన, బుద్ధే సఙ్ఘే గణుత్తమే;
‘‘Annaṃ pānañca datvāna, buddhe saṅghe gaṇuttame;
దసానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౨౦౧.
201.
‘‘ఆయువా బలవా ధీరో, వణ్ణవా యసవా సుఖీ;
‘‘Āyuvā balavā dhīro, vaṇṇavā yasavā sukhī;
లాభీ అన్నస్స పానస్స, సూరో పఞ్ఞాణవా సదా;
Lābhī annassa pānassa, sūro paññāṇavā sadā;
ఇమే గుణే పటిలభే, సంసరన్తో భవే అహం.
Ime guṇe paṭilabhe, saṃsaranto bhave ahaṃ.
(౪౬. ధూపానిసంసో)
(46. Dhūpānisaṃso)
౨౦౨.
202.
దసానిసంసే అనుభోమి, కమ్మానుచ్ఛవికే మమ.
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
౨౦౩.
203.
‘‘సుగన్ధదేహో యసవా, సీఘపఞ్ఞో చ కిత్తిమా;
‘‘Sugandhadeho yasavā, sīghapañño ca kittimā;
తిక్ఖపఞ్ఞో భూరిపఞ్ఞో, హాసగమ్భీరపఞ్ఞవా.
Tikkhapañño bhūripañño, hāsagambhīrapaññavā.
౨౦౪.
204.
‘‘వేపుల్లజవనపఞ్ఞో , సంసరన్తో భవాభవే;
‘‘Vepullajavanapañño , saṃsaranto bhavābhave;
తస్సేవ వాహసా దాని, పత్తో సన్తిసుఖం సివం.
Tasseva vāhasā dāni, patto santisukhaṃ sivaṃ.
(సాధారణానిసంసో)
(Sādhāraṇānisaṃso)
౨౦౫.
205.
‘‘కిలేసా ఝాపితా మయ్హం, భవా సబ్బే సమూహతా;
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
నాగోవ బన్ధనం ఛేత్వా, విహరామి అనాసవో.
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
౨౦౬.
206.
తిస్సో విజ్జా అనుప్పత్తా, కతం బుద్ధస్స సాసనం.
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౨౦౭.
207.
‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో, విమోక్ఖాపి చ అట్ఠిమే;
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ఛళభిఞ్ఞా సచ్ఛికతా, కతం బుద్ధస్స సాసనం’’.
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా పిలిన్దవచ్ఛో థేరో ఇమా గాథాయో అభాసిత్థాతి.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā pilindavaccho thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
పిలిన్దవచ్ఛత్థేరస్సాపదానం పఠమం.
Pilindavacchattherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౧. పిలిన్దవచ్ఛత్థేరఅపదానవణ్ణనా • 1. Pilindavacchattheraapadānavaṇṇanā