Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਪਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Apadānapāḷi |
੪੦. ਪਿਲਿਨ੍ਦવਚ੍ਛવਗ੍ਗੋ
40. Pilindavacchavaggo
੧. ਪਿਲਿਨ੍ਦવਚ੍ਛਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨਂ
1. Pilindavacchattheraapadānaṃ
੧.
1.
‘‘ਨਗਰੇ ਹਂਸવਤਿਯਾ, ਆਸਿਂ ਦੋવਾਰਿਕੋ ਅਹਂ।
‘‘Nagare haṃsavatiyā, āsiṃ dovāriko ahaṃ;
ਅਕ੍ਖੋਭਂ ਅਮਿਤਂ ਭੋਗਂ, ਘਰੇ ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਂ ਮਮ॥
Akkhobhaṃ amitaṃ bhogaṃ, ghare sannicitaṃ mama.
੨.
2.
ਨਿਸਜ੍ਜ ਪਾਸਾਦવਰੇ, ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਹਂ ਤਦਾ॥
Nisajja pāsādavare, evaṃ cintesahaṃ tadā.
(ਚਿਨ੍ਤਨਾਕਾਰੋ)
(Cintanākāro)
੩.
3.
‘‘‘ਬਹੂ ਮੇਧਿਗਤਾ ਭੋਗਾ, ਫੀਤਂ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਮਮ।
‘‘‘Bahū medhigatā bhogā, phītaṃ antepuraṃ mama;
੪.
4.
‘‘‘ਅਯਞ੍ਚ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਧਿਚ੍ਚੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕੋ ਮੁਨਿ।
‘‘‘Ayañca buddho uppanno, adhiccuppattiko muni;
ਸਂવਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚ ਮੇ ਭੋਗਾ, ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਸਤ੍ਥੁਨੋ॥
Saṃvijjanti ca me bhogā, dānaṃ dassāmi satthuno.
੫.
5.
‘‘‘ਪਦੁਮੇਨ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਦਿਨ੍ਨਂ ਦਾਨવਰਂ ਜਿਨੇ।
‘‘‘Padumena rājaputtena, dinnaṃ dānavaraṃ jine;
ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੇ ਚ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ, ਅਪਸ੍ਸੇਨਞ੍ਚਨਪ੍ਪਕਂ॥
Hatthināge ca pallaṅke, apassenañcanappakaṃ.
੬.
6.
‘‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘‘Ahampi dānaṃ dassāmi, saṅghe gaṇavaruttame;
ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਮਞ੍ਞੇਸਂ, ਭવਿਸ੍ਸਂ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕੋ॥
Adinnapubbamaññesaṃ, bhavissaṃ ādikammiko.
੭.
7.
‘‘‘ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾਹਂ ਬਹੁવਿਧਂ, ਯਾਗੇ ਯਸ੍ਸ ਸੁਖਂਫਲਂ।
‘‘‘Cintetvāhaṃ bahuvidhaṃ, yāge yassa sukhaṃphalaṃ;
ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਮਦ੍ਦਕ੍ਖਿਂ, ਮਮ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਪੂਰਣਂ॥
Parikkhāradānamaddakkhiṃ, mama saṅkappapūraṇaṃ.
੮.
8.
‘‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਨਿ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘‘Parikkhārāni dassāmi, saṅghe gaṇavaruttame;
ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਮਞ੍ਞੇਸਂ, ਭવਿਸ੍ਸਂ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕੋ’॥
Adinnapubbamaññesaṃ, bhavissaṃ ādikammiko’.
(ਦਾਨવਤ੍ਥੁਸਮ੍ਪਾਦਨਂ)
(Dānavatthusampādanaṃ)
੯.
9.
‘‘ਨਲ਼ਕਾਰੇ ਉਪਾਗਮ੍ਮ, ਛਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਸਿ ਤਾવਦੇ।
‘‘Naḷakāre upāgamma, chattaṃ kāresi tāvade;
ਛਤ੍ਤਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਯਿਂ॥
Chattasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ.
੧੦.
10.
‘‘ਦੁਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਯਿਂ।
‘‘Dussasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ;
ਪਤ੍ਤਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਯਿਂ॥
Pattasatasahassāni, ekato sannipātayiṃ.
੧੧.
11.
‘‘વਾਸਿਯੋ ਸਤ੍ਥਕੇ ਚਾਪਿ, ਸੂਚਿਯੋ ਨਖਛੇਦਨੇ।
‘‘Vāsiyo satthake cāpi, sūciyo nakhachedane;
ਹੇਟ੍ਠਾਛਤ੍ਤੇ ਠਪਾਪੇਸਿਂ, ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ॥
Heṭṭhāchatte ṭhapāpesiṃ, kāretvā tadanucchave.
੧੨.
12.
‘‘વਿਧੂਪਨੇ ਤਾਲવਣ੍ਟੇ, ਮੋਰਹਤ੍ਥੇ ਚ ਚਾਮਰੇ।
‘‘Vidhūpane tālavaṇṭe, morahatthe ca cāmare;
੧੩.
13.
‘‘ਸੂਚਿਘਰੇ ਅਂਸਬਦ੍ਧੇ, ਅਥੋਪਿ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨੇ।
‘‘Sūcighare aṃsabaddhe, athopi kāyabandhane;
ਆਧਾਰਕੇ ਚ ਸੁਕਤੇ, ਕਾਰਯਿਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ॥
Ādhārake ca sukate, kārayiṃ tadanucchave.
੧੪.
14.
‘‘ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨੇ ਚ, ਅਥੋਪਿ ਲੋਹਥਾਲਕੇ।
‘‘Paribhogabhājane ca, athopi lohathālake;
ਭੇਸਜ੍ਜੇ ਪੂਰਯਿਤ੍વਾਨ, ਹੇਟ੍ਠਾਛਤ੍ਤੇ ਠਪੇਸਹਂ॥
Bhesajje pūrayitvāna, heṭṭhāchatte ṭhapesahaṃ.
੧੫.
15.
‘‘વਚਂ ਉਸੀਰਂ ਲਟ੍ਠਿਮਧੁਂ, ਪਿਪ੍ਫਲੀ ਮਰਿਚਾਨਿ ਚ।
‘‘Vacaṃ usīraṃ laṭṭhimadhuṃ, pipphalī maricāni ca;
ਹਰੀਤਕਿਂ ਸਿਙ੍ਗੀવੇਰਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਪੂਰੇਸਿ ਭਾਜਨੇ॥
Harītakiṃ siṅgīveraṃ, sabbaṃ pūresi bhājane.
੧੬.
16.
‘‘ਉਪਾਹਨਾ ਪਾਦੁਕਾਯੋ, ਅਥੋ ਉਦਕਪੁਞ੍ਛਨੇ।
‘‘Upāhanā pādukāyo, atho udakapuñchane;
ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡੇ ਸੁਕਤੇ, ਕਾਰਯਿਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ॥
Kattaradaṇḍe sukate, kārayiṃ tadanucchave.
੧੭.
17.
ਕੁਞ੍ਚਿਕਾ ਪਞ੍ਚવਣ੍ਣੇਹਿ, ਸਿਬ੍ਬਿਤੇ ਕੁਞ੍ਚਿਕਾਘਰੇ॥
Kuñcikā pañcavaṇṇehi, sibbite kuñcikāghare.
੧੮.
18.
‘‘ਆਯੋਗੇ ਧੂਮਨੇਤ੍ਤੇ ਚ, ਅਥੋਪਿ ਦੀਪਧਾਰਕੇ।
‘‘Āyoge dhūmanette ca, athopi dīpadhārake;
ਤੁਮ੍ਬਕੇ ਚ ਕਰਣ੍ਡੇ ਚ, ਕਾਰਯਿਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ॥
Tumbake ca karaṇḍe ca, kārayiṃ tadanucchave.
੧੯.
19.
‘‘ਸਣ੍ਡਾਸੇ ਪਿਪ੍ਫਲੇ ਚੇવ, ਅਥੋਪਿ ਮਲਹਾਰਕੇ।
‘‘Saṇḍāse pipphale ceva, athopi malahārake;
ਭੇਸਜ੍ਜਥવਿਕੇ ਚੇવ, ਕਾਰਯਿਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ॥
Bhesajjathavike ceva, kārayiṃ tadanucchave.
੨੦.
20.
‘‘ਆਸਨ੍ਦਿਯੋ ਪੀਠਕੇ ਚ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਚਤੁਰੋਮਯੇ।
‘‘Āsandiyo pīṭhake ca, pallaṅke caturomaye;
ਤਦਨੁਚ੍ਛવੇ ਕਾਰਯਿਤ੍વਾ, ਹੇਟ੍ਠਾਛਤ੍ਤੇ ਠਪੇਸਹਂ॥
Tadanucchave kārayitvā, heṭṭhāchatte ṭhapesahaṃ.
੨੧.
21.
੨੨.
22.
‘‘ਕੁਰੁવਿਨ੍ਦੇ ਮਧੁਸਿਤ੍ਥੇ, ਤੇਲਂ ਹਤ੍ਥਪ੍ਪਤਾਪਕਂ।
‘‘Kuruvinde madhusitthe, telaṃ hatthappatāpakaṃ;
ਸਿਪਾਟਿਫਲਕੇ ਸੁਚੀ, ਮਞ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਰਣੇਨ ਚ॥
Sipāṭiphalake sucī, mañcaṃ attharaṇena ca.
੨੩.
23.
‘‘ਸੇਨਾਸਨੇ ਪਾਦਪੁਞ੍ਛੇ, ਸਯਨਾਸਨਦਣ੍ਡਕੇ।
‘‘Senāsane pādapuñche, sayanāsanadaṇḍake;
੨੪.
24.
੨੫.
25.
ਨਿਸੀਦਨਂ ਕਣ੍ਡੁਚ੍ਛਾਦਿ, ਅਥ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕਂ॥
Nisīdanaṃ kaṇḍucchādi, atha antaravāsakaṃ.
੨੬.
26.
‘‘ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਸਙ੍ਘਾਟੀ, ਨਤ੍ਥੁਕਂ ਮੁਖਸੋਧਨਂ।
‘‘Uttarāsaṅgasaṅghāṭī, natthukaṃ mukhasodhanaṃ;
੨੭.
27.
ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਯਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਞ੍ਚ ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਤ੍ਥੁਨੋ॥
Dātabbaṃ nāma yaṃ atthi, yañca kappati satthuno.
੨੮.
28.
‘‘ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਸਮਾਨੇਤ੍વਾ, ਆਨਨ੍ਦਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂ।
‘‘Sabbametaṃ samānetvā, ānandaṃ upasaṅkamiṃ;
ਸਿਰਸਾ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ, ਇਦਂ વਚਨਮਬ੍ਰવਿਂ॥
Sirasā abhivādetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.
(ਦਾਨੋਕਾਸਯਾਚਨਾ)
(Dānokāsayācanā)
੨੯.
29.
ਸਾਧਾਰਣਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇ, ਉਭੋ ਚ ਅਨੁવਤ੍ਤਕਾ॥
Sādhāraṇā sukhadukkhe, ubho ca anuvattakā.
੩੦.
30.
‘‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਚੇਤਸਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਤવਾਧੇਯ੍ਯਂ ਅਰਿਨ੍ਦਮ।
‘‘‘Atthi cetasikaṃ dukkhaṃ, tavādheyyaṃ arindama;
ਯਦਿ ਸਕ੍ਕੋਸਿ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, વਿਨੋਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ਖਤ੍ਤਿਯ॥
Yadi sakkosi taṃ dukkhaṃ, vinodeyyāsi khattiya.
੩੧.
31.
ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ વਿਜਾਨਾਹਿ, ਮਮਾਧੇਯ੍ਯਂ ਸਚੇ ਤੁવਂ॥
Niṭṭhitanti vijānāhi, mamādheyyaṃ sace tuvaṃ.
੩੨.
32.
‘‘‘ਜਾਨਾਹਿ ਖੋ ਮਹਾਰਾਜ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਮੇ ਦੁਬ੍ਬਿਨੋਦਯਂ।
‘‘‘Jānāhi kho mahārāja, dukkhaṃ me dubbinodayaṃ;
ਪਹੁ ਸਮਾਨੋ ਗਜ੍ਜਸੁ, ਏਕਂ ਤੇ ਦੁਚ੍ਚਜਂ વਰਂ॥
Pahu samāno gajjasu, ekaṃ te duccajaṃ varaṃ.
੩੩.
33.
‘‘‘ਯਾવਤਾ વਿਜਿਤੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਾવਤਾ ਮਮ ਜੀવਿਤਂ।
‘‘‘Yāvatā vijite atthi, yāvatā mama jīvitaṃ;
ਏਤੇਹਿ ਯਦਿ ਤੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਅવਿਕਮ੍ਪਿਤੋ॥
Etehi yadi te attho, dassāmi avikampito.
੩੪.
34.
‘‘‘ਗਜ੍ਜਿਤਂ ਖੋ ਤਯਾ ਦੇવ, ਮਿਚ੍ਛਾ ਤਂ ਬਹੁ ਗਜ੍ਜਿਤਂ।
‘‘‘Gajjitaṃ kho tayā deva, micchā taṃ bahu gajjitaṃ;
੩੫.
35.
‘‘‘ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਨਿਪੀਲ਼ੇਸਿ, ਦਦਮਾਨਸ੍ਸ ਮੇ ਸਤੋ।
‘‘‘Atibāḷhaṃ nipīḷesi, dadamānassa me sato;
ਕਿਂ ਤੇ ਮੇ ਪੀਲ਼ਿਤੇਨਤ੍ਥੋ, ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੇ ਕਥੇਹਿ ਮੇ॥
Kiṃ te me pīḷitenattho, patthitaṃ te kathehi me.
੩੬.
36.
‘‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ ਮਹਾਰਾਜ, ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ।
‘‘‘Icchāmahaṃ mahārāja, buddhaseṭṭhaṃ anuttaraṃ;
੩੭.
37.
‘‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਤੇਹਂ વਰਂ ਦਮ੍ਮਿ, ਮਾ ਯਾਚਿਤ੍ਥੋ ਤਥਾਗਤਂ 35।
‘‘‘Aññaṃ tehaṃ varaṃ dammi, mā yācittho tathāgataṃ 36;
ਅਦੇਯ੍ਯੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਮਣਿ ਜੋਤਿਰਸੋ ਯਥਾ॥
Adeyyo kassaci buddho, maṇi jotiraso yathā.
੩੮.
38.
੩੯.
39.
‘‘‘ਠਪਨੀਯੋ ਮਹਾવੀਰੋ, ਅਦੇਯ੍ਯੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਜਿਨੋ।
‘‘‘Ṭhapanīyo mahāvīro, adeyyo kassaci jino;
ਨ ਮੇ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, વਰਸ੍ਸੁ ਅਮਿਤਂ ਧਨਂ॥
Na me paṭissuto buddho, varassu amitaṃ dhanaṃ.
੪੦.
40.
‘‘‘વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਪਾਪੁਣਾਮ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇ।
‘‘‘Vinicchayaṃ pāpuṇāma, pucchissāma vinicchaye;
੪੧.
41.
‘‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍વਾਨ, ਅਗਮਾਸਿਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ।
‘‘‘Rañño hatthe gahetvāna, agamāsiṃ vinicchayaṃ;
ਪੁਰਤੋ ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸਾਨਂ, ਇਦਂ વਚਨਮਬ੍ਰવਿਂ॥
Purato akkhadassānaṃ, idaṃ vacanamabraviṃ.
੪੨.
42.
‘‘‘ਸੁਣਨ੍ਤੁ ਮੇ ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸਾ, ਰਾਜਾ વਰਮਦਾਸਿ ਮੇ।
‘‘‘Suṇantu me akkhadassā, rājā varamadāsi me;
੪੩.
43.
‘‘‘ਤਸ੍ਸ ਮੇ વਰਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਂ વਰਿਂ ਅਹਂ।
‘‘‘Tassa me varadinnassa, buddhaseṭṭhaṃ variṃ ahaṃ;
ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਛਿਨ੍ਦਥ ਸਂਸਯਂ ਮਮ॥
Sudinno hoti me buddho, chindatha saṃsayaṃ mama.
੪੪.
44.
‘‘‘ਸੋਸ੍ਸਾਮ ਤવ વਚਨਂ, ਭੂਮਿਪਾਲਸ੍ਸ ਰਾਜਿਨੋ।
‘‘‘Sossāma tava vacanaṃ, bhūmipālassa rājino;
ਉਭਿਨ੍ਨਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੇਤ੍ਥ ਸਂਸਯਂ॥
Ubhinnaṃ vacanaṃ sutvā, chindissāmettha saṃsayaṃ.
੪੫.
45.
ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਠਪਯਿਤ੍વਾਨ, ਜੀવਿਤਮ੍ਪਿ ਪવਾਰਯਿ॥
Na kiñci ṭhapayitvāna, jīvitampi pavārayi.
੪੬.
46.
ਇਮਂ ਸੁਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਞਤ੍વਾ, ਅਦਾਸਿਂ ਸਬ੍ਬਗਾਹਿਕਂ॥
Imaṃ sudukkhitaṃ ñatvā, adāsiṃ sabbagāhikaṃ.
੪੭.
47.
੪੮.
48.
‘‘‘ਰਾਜਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਠਤ੍વਾਨ, ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸੇਤਦਬ੍ਰવਿ।
‘‘‘Rājā tattheva ṭhatvāna, akkhadassetadabravi;
ਸਮ੍ਮਾ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦੇਯ੍ਯਾਥ, ਪੁਨ ਬੁਦ੍ਧਂ ਲਭਾਮਹਂ॥
Sammā mayhampi deyyātha, puna buddhaṃ labhāmahaṃ.
੪੯.
49.
‘‘‘ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਤવ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ, ਭੋਜਯਿਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤਂ।
‘‘‘Pūretvā tava saṅkappaṃ, bhojayitvā tathāgataṃ;
(ਨਿਮਨ੍ਤਨਕਥਾ)
(Nimantanakathā)
੫੦.
50.
‘‘ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸੇਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ, ਆਨਨ੍ਦਞ੍ਚਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਂ।
‘‘Akkhadassebhivādetvā, ānandañcāpi khattiyaṃ;
ਤੁਟ੍ਠੋ ਪਮੁਦਿਤੋ ਹੁਤ੍વਾ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ॥
Tuṭṭho pamudito hutvā, sambuddhamupasaṅkamiṃ.
੫੧.
51.
‘‘ਉਪਸਙ੍ਕਮ੍ਮ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਓਘਤਿਣ੍ਣਮਨਾਸવਂ।
‘‘Upasaṅkamma sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ;
ਸਿਰਸਾ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ, ਇਦਂ વਚਨਮਬ੍ਰવਿਂ॥
Sirasā abhivādetvā, idaṃ vacanamabraviṃ.
੫੨.
52.
‘વਸੀਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ , ਅਧਿવਾਸੇਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮ।
‘Vasīsatasahassehi , adhivāsehi cakkhuma;
ਹਾਸਯਨ੍ਤੋ ਮਮ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਨਿવੇਸਨਮੁਪੇਹਿ ਮੇ’॥
Hāsayanto mama cittaṃ, nivesanamupehi me’.
੫੩.
53.
‘‘ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਲੋਕવਿਦੂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ।
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ਮਮ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਯ, ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾ॥
Mama saṅkappamaññāya, adhivāsesi cakkhumā.
੫੪.
54.
‘‘ਅਧਿવਾਸਨਮਞ੍ਞਾਯ, ਅਭਿવਾਦਿਯ ਸਤ੍ਥੁਨੋ।
‘‘Adhivāsanamaññāya, abhivādiya satthuno;
ਹਟ੍ਠੋ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋਹਂ, ਨਿવੇਸਨਮੁਪਾਗਮਿਂ॥
Haṭṭho udaggacittohaṃ, nivesanamupāgamiṃ.
(ਦਾਨਪਟਿਯਾਦਨਂ)
(Dānapaṭiyādanaṃ)
੫੫.
55.
‘‘ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚੇ ਸਮਾਨੇਤ੍વਾ, ਇਦਂ વਚਨਮਬ੍ਰવਿਂ।
‘‘Mittāmacce samānetvā, idaṃ vacanamabraviṃ;
‘ਸੁਦੁਲ੍ਲਭੋ ਮਯਾ ਲਦ੍ਧੋ, ਮਣਿ ਜੋਤਿਰਸੋ ਯਥਾ॥
‘Sudullabho mayā laddho, maṇi jotiraso yathā.
੫੬.
56.
‘‘‘ਕੇਨ ਤਂ ਪੂਜਯਿਸ੍ਸਾਮ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਅਨੂਪਮੋ।
‘‘‘Kena taṃ pūjayissāma, appameyyo anūpamo;
ਅਤੁਲੋ ਅਸਮੋ ਧੀਰੋ, ਜਿਨੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ॥
Atulo asamo dhīro, jino appaṭipuggalo.
੫੭.
57.
‘‘‘ਤਥਾਸਮਸਮੋ ਚੇવ, ਅਦੁਤਿਯੋ ਨਰਾਸਭੋ।
‘‘‘Tathāsamasamo ceva, adutiyo narāsabho;
ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਅਧਿਕਾਰਞ੍ਹਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ ਮਯਾ॥
Dukkaraṃ adhikārañhi, buddhānucchavikaṃ mayā.
੫੮.
58.
‘‘‘ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫੇ ਸਮਾਨੇਤ੍વਾ, ਕਰੋਮ ਪੁਪ੍ਫਮਣ੍ਡਪਂ।
‘‘‘Nānāpupphe samānetvā, karoma pupphamaṇḍapaṃ;
ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ ਏਤਂ, ਸਬ੍ਬਪੂਜਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ’॥
Buddhānucchavikaṃ etaṃ, sabbapūjā bhavissati’.
੫੯.
59.
੬੦.
60.
‘‘ਸਤਾਸਨਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਛਤ੍ਤਚ੍ਛਾਯਾਯ ਪਞ੍ਞਪਿਂ।
‘‘Satāsanasahassāni, chattacchāyāya paññapiṃ;
ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਆਸਨਂ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਧਿਕਂ ਸਤਮਗ੍ਘਤਿ॥
Pacchimaṃ āsanaṃ mayhaṃ, adhikaṃ satamagghati.
੬੧.
61.
‘‘ਸਤਾਸਨਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਛਤ੍ਤਚ੍ਛਾਯਾਯ ਪਞ੍ਞਪਿਂ।
‘‘Satāsanasahassāni, chattacchāyāya paññapiṃ;
ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਨਪਾਨਂ, ਕਾਲਂ ਆਰੋਚਯਿਂ ਅਹਂ॥
Paṭiyādetvā annapānaṃ, kālaṃ ārocayiṃ ahaṃ.
੬੨.
62.
‘‘ਆਰੋਚਿਤਮ੍ਹਿ ਕਾਲਮ੍ਹਿ, ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ।
‘‘Ārocitamhi kālamhi, padumuttaro mahāmuni;
વਸੀਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਨਿવੇਸਨਮੁਪੇਸਿ ਮੇ॥
Vasīsatasahassehi, nivesanamupesi me.
੬੩.
63.
વਸੀਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਨਿਸੀਦਿ ਪੁਰਿਸੁਤ੍ਤਮੋ॥
Vasīsatasahassehi, nisīdi purisuttamo.
੬੪.
64.
‘‘‘ਛਤ੍ਤਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸਤਸਹਸ੍ਸਮਾਸਨਂ।
‘‘‘Chattasatasahassāni, satasahassamāsanaṃ;
ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਨવਜ੍ਜਞ੍ਚ, ਪਟਿਗਣ੍ਹਾਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮ’॥
Kappiyaṃ anavajjañca, paṭigaṇhāhi cakkhuma’.
੬੫.
65.
‘‘ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਲੋਕવਿਦੂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ।
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ਮਮਂ ਤਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਸੋ, ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ ਮਹਾਮੁਨਿ॥
Mamaṃ tāretukāmo so, sampaṭicchi mahāmuni.
(ਦਾਨਕਥਾ)
(Dānakathā)
੬੬.
66.
‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਮੇਕਸ੍ਸ, ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਪਤ੍ਤਮਦਾਸਹਂ।
‘‘Bhikkhuno ekamekassa, paccekaṃ pattamadāsahaṃ;
੬੭.
67.
‘‘ਸਤ੍ਤਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਨਿਸੀਦਿ ਪੁਪ੍ਫਮਣ੍ਡਪੇ।
‘‘Sattarattindivaṃ buddho, nisīdi pupphamaṇḍape;
ਬੋਧਯਨ੍ਤੋ ਬਹੂ ਸਤ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤਯਿ॥
Bodhayanto bahū satte, dhammacakkaṃ pavattayi.
੬੮.
68.
‘‘ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ, ਹੇਟ੍ਠਤੋ ਪੁਪ੍ਫਮਣ੍ਡਪੇ।
‘‘Dhammacakkaṃ pavattento, heṭṭhato pupphamaṇḍape;
ਚੁਲ੍ਲਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ , ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੁ॥
Cullāsītisahassānaṃ , dhammābhisamayo ahu.
੬੯.
69.
‘‘ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿવਸੇ ਪਤ੍ਤੇ, ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ।
‘‘Sattame divase patte, padumuttaro mahāmuni;
ਛਤ੍ਤਚ੍ਛਾਯਾਯਮਾਸੀਨੋ, ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਥ॥
Chattacchāyāyamāsīno, imā gāthā abhāsatha.
(ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ)
(Byākaraṇaṃ)
੭੦.
70.
‘‘‘ਅਨੂਨਕਂ ਦਾਨવਰਂ, ਯੋ ਮੇ ਪਾਦਾਸਿ ਮਾਣવੋ।
‘‘‘Anūnakaṃ dānavaraṃ, yo me pādāsi māṇavo;
ਤਮਹਂ ਕਿਤ੍ਤਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸੁਣਾਥ ਮਮ ਭਾਸਤੋ॥
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
੭੧.
71.
‘‘‘ਹਤ੍ਥੀ ਅਸ੍ਸਾ ਰਥਾ ਪਤ੍ਤੀ, ਸੇਨਾ ਚ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨੀ।
‘‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;
੭੨.
72.
‘‘‘ਹਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਸ੍ਸਯਾਨਂ, ਸਿવਿਕਾ ਸਨ੍ਦਮਾਨਿਕਾ।
‘‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikā sandamānikā;
ਉਪਟ੍ਠਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿਮਂ ਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Upaṭṭhissantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
੭੩.
73.
‘‘‘ਸਟ੍ਠਿ ਰਥਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਭੂਸਿਤਾ।
‘‘‘Saṭṭhi rathasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ਪਰਿવਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿਮਂ ਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Parivāressantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
੭੪.
74.
‘‘‘ਸਟ੍ਠਿ ਤੂਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਭੇਰਿਯੋ ਸਮਲਙ੍ਕਤਾ।
‘‘‘Saṭṭhi tūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
વਜ੍ਜਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿਮਂ ਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Vajjayissantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
੭੫.
75.
‘‘‘ਛਲ਼ਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਨਾਰਿਯੋ ਸਮਲਙ੍ਕਤਾ।
‘‘‘Chaḷāsītisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
੭੬.
76.
‘‘‘ਅਲ਼ਾਰਪਮ੍ਹਾ ਹਸੁਲਾ, ਸੁਸਞ੍ਞਾ ਤਨੁਮਜ੍ਝਿਮਾ।
‘‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
ਪਰਿવਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿਮਂ ਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Parivāressantimaṃ niccaṃ, sabbadānassidaṃ phalaṃ.
੭੭.
77.
‘‘‘ਤਿਂਸਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਦੇવਲੋਕੇ ਰਮਿਸ੍ਸਤਿ।
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਦੇવਿਨ੍ਦੋ, ਦੇવਰਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ॥
Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.
੭੮.
78.
‘‘‘ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਰਾਜਾ ਚ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
‘‘‘Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati;
ਪਦੇਸਰਜ੍ਜਂ વਿਪੁਲਂ, ਗਣਨਾਤੋ ਅਸਙ੍ਖਿਯਂ॥
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
੭੯.
79.
‘‘‘ਦੇવਲੋਕੇ વਸਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਸਮਙ੍ਗਿਨੋ।
‘‘‘Devaloke vasantassa, puññakammasamaṅgino;
ਦੇવਲੋਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ, ਰਤਨਛਤ੍ਤਂ ਧਰਿਸ੍ਸਤਿ॥
Devalokapariyantaṃ, ratanachattaṃ dharissati.
੮੦.
80.
‘‘‘ਇਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ ਯਦਾ ਛਾਯਂ 67, ਛਦਨਂ ਦੁਸ੍ਸਪੁਪ੍ਫਜਂ।
‘‘‘Icchissati yadā chāyaṃ 68, chadanaṃ dussapupphajaṃ;
ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਯ, ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਛਾਦਯਿਸ੍ਸਤਿ॥
Imassa cittamaññāya, nibaddhaṃ chādayissati.
੮੧.
81.
‘‘‘ਦੇવਲੋਕਾ ਚવਿਤ੍વਾਨ, ਸੁਕ੍ਕਮੂਲੇਨ ਚੋਦਿਤੋ।
‘‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਬਨ੍ਧੁ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥
Puññakammena saṃyutto, brahmabandhu bhavissati.
੮੨.
82.
‘‘‘ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਹਿ, ਓਕ੍ਕਾਕਕੁਲਸਮ੍ਭવੋ।
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
੮੩.
83.
‘‘‘ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ, ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਙ੍ਗવੋ।
‘‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;
ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ, ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਸ੍ਸਤਿ॥
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapessati.
੮੪.
84.
ਦੇવਾਨਂ ਅਸੁਰਾਨਞ੍ਚ, ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸਕ੍ਕਤੋ॥
Devānaṃ asurānañca, gandhabbānañca sakkato.
੮੫.
85.
‘‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਞ੍ਚ, ਗਿਹੀਨਞ੍ਚ ਤਥੇવ ਸੋ।
‘‘‘Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, gihīnañca tatheva so;
ਪਿਯੋ ਹੁਤ੍વਾਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ, વਿਹਰਿਸ੍ਸਤਿਨਾਸવੋ’॥
Piyo hutvāna sabbesaṃ, viharissatināsavo’.
(ਦਾਨਾਨਿਸਂਸਕਥਾ)
(Dānānisaṃsakathā)
੮੬.
86.
‘‘ਸਤਸਹਸ੍ਸੇ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਫਲਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ ਮੇ ਇਧ।
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
੮੭.
87.
‘‘ਅਹੋ ਮੇ ਸੁਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ।
‘‘Aho me sukataṃ kammaṃ, puññakkhette anuttare;
ਯਤ੍ਥ ਕਾਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾਨ, ਪਤ੍ਤੋਮ੍ਹਿ ਅਚਲਂ ਪਦਂ॥
Yattha kāraṃ karitvāna, pattomhi acalaṃ padaṃ.
੮੮.
88.
ਆਦਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਆਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Ādipubbaṅgamo āsi, tassa dānassidaṃ phalaṃ.
(੧. ਛਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸੋ)
(1. Chattānisaṃso)
੮੯.
89.
ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੯੦.
90.
‘‘ਸੀਤਂ ਉਣ੍ਹਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਰਜੋਜਲ੍ਲਂ ਨ ਲਿਮ੍ਪਤਿ।
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, rajojallaṃ na limpati;
ਅਨੁਪਦ੍ਦવੋ ਅਨੀਤਿ ਚ, ਹੋਮਿ ਅਪਚਿਤੋ ਸਦਾ॥
Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā.
੯੧.
91.
‘‘ਸੁਖੁਮਚ੍ਛવਿਕੋ ਹੋਮਿ, વਿਸਦਂ ਹੋਤਿ ਮਾਨਸਂ।
‘‘Sukhumacchaviko homi, visadaṃ hoti mānasaṃ;
ਛਤ੍ਤਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਭવੇ ਸਂਸਰਤੋ ਮਮ॥
Chattasatasahassāni, bhave saṃsarato mama.
੯੨.
92.
‘‘ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਯੁਤ੍ਤਾਨਿ , ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾਹਸਾ।
‘‘Sabbālaṅkārayuttāni , tassa kammassa vāhasā;
ਇਮਂ ਜਾਤਿਂ ਠਪੇਤ੍વਾਨ, ਮਤ੍ਥਕੇ ਧਾਰਯਨ੍ਤਿ ਮੇ॥
Imaṃ jātiṃ ṭhapetvāna, matthake dhārayanti me.
੯੩.
93.
ਮਮ ਸਬ੍ਬਂ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਛਤ੍ਤਪਤ੍ਤਿਯਾ॥
Mama sabbaṃ kataṃ kammaṃ, vimuttichattapattiyā.
(੨. ਦੁਸ੍ਸਾਨਿਸਂਸੋ)
(2. Dussānisaṃso)
੯੪.
94.
‘‘ਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Dussāni sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੯੫.
95.
‘‘ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋ વਿਰਜੋ, ਸਪ੍ਪਭਾਸੋ ਪਤਾਪવਾ।
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo virajo, sappabhāso patāpavā;
ਸਿਨਿਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਮੇ ਗਤ੍ਤਂ, ਭવੇ ਸਂਸਰਤੋ ਮਮ॥
Siniddhaṃ hoti me gattaṃ, bhave saṃsarato mama.
੯੬.
96.
‘‘ਦੁਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸੇਤਾ ਪੀਤਾ ਚ ਲੋਹਿਤਾ।
‘‘Dussasatasahassāni, setā pītā ca lohitā;
ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ ਮਤ੍ਥਕੇ ਮਯ੍ਹਂ, ਦੁਸ੍ਸਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Dhārenti matthake mayhaṃ, dussadānassidaṃ phalaṃ.
੯੭.
97.
‘‘ਕੋਸੇਯ੍ਯਕਮ੍ਬਲਿਯਾਨਿ, ਖੋਮਕਪ੍ਪਾਸਿਕਾਨਿ ਚ।
‘‘Koseyyakambaliyāni, khomakappāsikāni ca;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਟਿਲਭਾਮਿ, ਤੇਸਂ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Sabbattha paṭilabhāmi, tesaṃ nissandato ahaṃ.
(੩. ਪਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸੋ)
(3. Pattānisaṃso)
੯੮.
98.
‘‘ਪਤ੍ਤੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾਨ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Patte sugate datvāna, saṅghe gaṇavaruttame;
ਦਸਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੯੯.
99.
‘‘ਸੁવਣ੍ਣਥਾਲੇ ਮਣਿਥਾਲੇ, ਰਜਤੇਪਿ ਚ ਥਾਲਕੇ।
‘‘Suvaṇṇathāle maṇithāle, rajatepi ca thālake;
ਲੋਹਿਤਙ੍ਗਮਯੇ ਥਾਲੇ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਾਮਿ ਸਬ੍ਬਦਾ॥
Lohitaṅgamaye thāle, paribhuñjāmi sabbadā.
੧੦੦.
100.
‘‘ਅਨੁਪਦ੍ਦવੋ ਅਨੀਤਿ ਚ, ਹੋਮਿ ਅਪਚਿਤੋ ਸਦਾ।
‘‘Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā;
ਲਾਭੀ ਅਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਾਨਸ੍ਸ, વਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਯਨਸ੍ਸ ਚ॥
Lābhī annassa pānassa, vatthassa sayanassa ca.
੧੦੧.
101.
‘‘ਨ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਮੇ ਭੋਗਾ, ਠਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਭવਾਮਹਂ।
‘‘Na vinassanti me bhogā, ṭhitacitto bhavāmahaṃ;
ਧਮ੍ਮਕਾਮੋ ਸਦਾ ਹੋਮਿ, ਅਪ੍ਪਕ੍ਲੇਸੋ ਅਨਾਸવੋ॥
Dhammakāmo sadā homi, appakleso anāsavo.
੧੦੨.
102.
‘‘ਦੇવਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ વਾ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ਇਮੇ ਗੁਣਾ।
‘‘Devaloke manusse vā, anubandhā ime guṇā;
ਛਾਯਾ ਯਥਾਪਿ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨ ਜਹਨ੍ਤਿ ਮਂ॥
Chāyā yathāpi rukkhassa, sabbattha na jahanti maṃ.
(੪. વਾਸਿਆਨਿਸਂਸੋ)
(4. Vāsiānisaṃso)
੧੦੩.
103.
ਦਤ੍વਾਨ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ ਤਥੇવਹਂ॥
Datvāna buddhaseṭṭhassa, saṅghassa ca tathevahaṃ.
੧੦੪.
104.
‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ।
‘‘Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
ਸੂਰੋ ਹੋਮવਿਸਾਰੀ ਚ, વੇਸਾਰਜ੍ਜੇਸੁ ਪਾਰਮੀ॥
Sūro homavisārī ca, vesārajjesu pāramī.
੧੦੫.
105.
‘‘ਧਿਤਿવੀਰਿਯવਾ ਹੋਮਿ, ਪਗ੍ਗਹੀਤਮਨੋ ਸਦਾ।
‘‘Dhitivīriyavā homi, paggahītamano sadā;
ਕਿਲੇਸਚ੍ਛੇਦਨਂ ਞਾਣਂ, ਸੁਖੁਮਂ ਅਤੁਲਂ ਸੁਚਿਂ।
Kilesacchedanaṃ ñāṇaṃ, sukhumaṃ atulaṃ suciṃ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਟਿਲਭਾਮਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Sabbattha paṭilabhāmi, tassa nissandato ahaṃ.
(੫. ਸਤ੍ਥਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(5. Satthakānisaṃso)
੧੦੬.
106.
‘‘ਅਕਕ੍ਕਸੇ ਅਫਰੁਸੇ, ਸੁਧੋਤੇ ਸਤ੍ਥਕੇ ਬਹੂ।
‘‘Akakkase apharuse, sudhote satthake bahū;
ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਦਤ੍વਾਨ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਤਥੇવ ਚ॥
Pasannacitto datvāna, buddhe saṅghe tatheva ca.
੧੦੭.
107.
‘‘ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ।
‘‘Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
੧੦੮.
108.
‘‘ਤਣ੍ਹਾਸਲ੍ਲਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ, ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ।
‘‘Taṇhāsallassa chinnattā, paññāsatthaṃ anuttaraṃ;
વਜਿਰੇਨ ਸਮਂ ਞਾਣਂ, ਤੇਸਂ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਲਭੇ॥
Vajirena samaṃ ñāṇaṃ, tesaṃ nissandato labhe.
(੬. ਸੂਚਿਆਨਿਸਂਸੋ)
(6. Sūciānisaṃso)
੧੦੯.
109.
‘‘ਸੂਚਿਯੋ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Sūciyo sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੧੦.
110.
‘‘ਨ ਸਂਸਯੋ ਕਙ੍ਖਚ੍ਛੇਦੋ, ਅਭਿਰੂਪੋ ਚ ਭੋਗવਾ।
‘‘Na saṃsayo kaṅkhacchedo, abhirūpo ca bhogavā;
ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞੋ ਸਦਾ ਹੋਮਿ, ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਭવਾਭવੇ॥
Tikkhapañño sadā homi, saṃsaranto bhavābhave.
੧੧੧.
111.
‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਂ ਨਿਪੁਣਂ ਠਾਨਂ, ਅਤ੍ਥਂ ਞਾਣੇਨ ਪਸ੍ਸਯਿਂ।
‘‘Gambhīraṃ nipuṇaṃ ṭhānaṃ, atthaṃ ñāṇena passayiṃ;
વਜਿਰਗ੍ਗਸਮਂ ਞਾਣਂ, ਹੋਤਿ ਮੇ ਤਮਘਾਤਨਂ॥
Vajiraggasamaṃ ñāṇaṃ, hoti me tamaghātanaṃ.
(੭. ਨਖਚ੍ਛੇਦਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(7. Nakhacchedanānisaṃso)
੧੧੨.
112.
‘‘ਨਖਚ੍ਛੇਦਨੇ ਸੁਗਤੇ, ਦਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Nakhacchedane sugate, datvā saṅghe gaṇuttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੧੩.
113.
ਨ੍ਹਾਪਿਤੇ ਭਤ੍ਤਕੇ ਸੂਦੇ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥੇવ ਲਭਾਮਹਂ॥
Nhāpite bhattake sūde, sabbattheva labhāmahaṃ.
(੮. વਿਧੂਪਨਤਾਲવਣ੍ਟਾਨਿਸਂਸੋ)
(8. Vidhūpanatālavaṇṭānisaṃso)
੧੧੪.
114.
‘‘વਿਧੂਪਨੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਤਾਲવਣ੍ਟੇ ਚ ਸੋਭਣੇ।
‘‘Vidhūpane sugate datvā, tālavaṇṭe ca sobhaṇe;
ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੧੫.
115.
‘‘ਸੀਤਂ ਉਣ੍ਹਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ।
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, pariḷāho na vijjati;
ਦਰਥਂ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮਿ, ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਪਨਂ ਮਮ॥
Darathaṃ nābhijānāmi, cittasantāpanaṃ mama.
੧੧੬.
116.
‘‘ਰਾਗਗ੍ਗਿ ਦੋਸਮੋਹਗ੍ਗਿ, ਮਾਨਗ੍ਗਿ ਦਿਟ੍ਠਿਅਗ੍ਗਿ ਚ।
‘‘Rāgaggi dosamohaggi, mānaggi diṭṭhiaggi ca;
ਸਬ੍ਬਗ੍ਗੀ ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਮਯ੍ਹਂ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਮਮ॥
Sabbaggī nibbutā mayhaṃ, tassa nissandato mama.
(੯. ਮੋਰਹਤ੍ਥ-ਚਾਮਰਂ)
(9. Morahattha-cāmaraṃ)
੧੧੭.
117.
‘‘ਮੋਰਹਤ੍ਥੇ ਚਾਮਰਿਯੋ, ਦਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Morahatthe cāmariyo, datvā saṅghe gaṇuttame;
ਉਪਸਨ੍ਤਕਿਲੇਸੋਹਂ, વਿਹਰਾਮਿ ਅਨਙ੍ਗਣੋ॥
Upasantakilesohaṃ, viharāmi anaṅgaṇo.
(੧੦. ਪਰਿਸ੍ਸਾવਨ-ਧਮ੍ਮਕਰਂ)
(10. Parissāvana-dhammakaraṃ)
੧੧੮.
118.
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੧੯.
119.
‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਆਯੁਂ ਲਭਾਮਹਂ।
‘‘Sabbesaṃ samatikkamma, dibbaṃ āyuṃ labhāmahaṃ;
ਅਪ੍ਪਸਯ੍ਹੋ ਸਦਾ ਹੋਮਿ, ਚੋਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇਹਿ વਾ॥
Appasayho sadā homi, corapaccatthikehi vā.
੧੨੦.
120.
‘‘ਸਤ੍ਥੇਨ વਾ વਿਸੇਨ વਾ, વਿਹੇਸਮ੍ਪਿ ਨ ਕੁਬ੍ਬਤੇ।
‘‘Satthena vā visena vā, vihesampi na kubbate;
ਅਨ੍ਤਰਾਮਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਸਂ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਮਮ॥
Antarāmaraṇaṃ natthi, tesaṃ nissandato mama.
(੧੧. ਤੇਲਧਾਰਾਨਿਸਂਸੋ)
(11. Teladhārānisaṃso)
੧੨੧.
121.
‘‘ਤੇਲਧਾਰੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Teladhāre sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੨੨.
122.
ਅવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਮਿ, ਸਬ੍ਬਾਰਕ੍ਖੇਹਿ ਰਕ੍ਖਿਤੋ॥
Avikkhittamano homi, sabbārakkhehi rakkhito.
(੧੨. ਸੂਚਿਘਰਾਨਿਸਂਸੋ)
(12. Sūcigharānisaṃso)
੧੨੩.
123.
‘‘ਸੂਚਿਘਰੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Sūcighare sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੨੪.
124.
‘‘ਚੇਤੋਸੁਖਂ ਕਾਯਸੁਖਂ, ਇਰਿਯਾਪਥਜਂ ਸੁਖਂ।
‘‘Cetosukhaṃ kāyasukhaṃ, iriyāpathajaṃ sukhaṃ;
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੧੩. ਅਂਸਬਦ੍ਧਾਨਿਸਂਸੋ)
(13. Aṃsabaddhānisaṃso)
੧੨੫.
125.
‘‘ਅਂਸਬਦ੍ਧੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Aṃsabaddhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੨੬.
126.
‘‘ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ ਗਾਧਂ 93 વਿਨ੍ਦਾਮਿ, ਸਰਾਮਿ ਦੁਤਿਯਂ ਭવਂ।
‘‘Saddhamme gādhaṃ 94 vindāmi, sarāmi dutiyaṃ bhavaṃ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸੁਚ੍ਛવੀ ਹੋਮਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Sabbattha succhavī homi, tassa nissandato ahaṃ.
(੧੪. ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(14. Kāyabandhanānisaṃso)
੧੨੭.
127.
‘‘ਕਾਯਬਨ੍ਧੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Kāyabandhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਛਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੨੮.
128.
‘‘ਸਮਾਧੀਸੁ ਨ ਕਮ੍ਪਾਮਿ, વਸੀ ਹੋਮਿ ਸਮਾਧਿਸੁ।
‘‘Samādhīsu na kampāmi, vasī homi samādhisu;
ਅਭੇਜ੍ਜਪਰਿਸੋ ਹੋਮਿ, ਆਦੇਯ੍ਯવਚਨੋ ਸਦਾ॥
Abhejjapariso homi, ādeyyavacano sadā.
੧੨੯.
129.
‘‘ਉਪਟ੍ਠਿਤਸਤਿ ਹੋਮਿ, ਤਾਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ।
‘‘Upaṭṭhitasati homi, tāso mayhaṃ na vijjati;
ਦੇવਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ વਾ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ਇਮੇ ਗੁਣਾ॥
Devaloke manusse vā, anubandhā ime guṇā.
(੧੫. ਆਧਾਰਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(15. Ādhārakānisaṃso)
੧੩੦.
130.
‘‘ਆਧਾਰਕੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Ādhārake jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
੧੩੧.
131.
‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ ਮੇ ਸੁਤਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਸਤਿਞਾਣਪ੍ਪਬੋਧਨਾ।
‘‘Ye keci me sutā dhammā, satiñāṇappabodhanā;
(੧੬. ਭਾਜਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(16. Bhājanānisaṃso)
੧੩੨.
132.
‘‘ਭਾਜਨੇ ਪਰਿਭੋਗੇ ਚ, ਦਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Bhājane paribhoge ca, datvā buddhe gaṇuttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੩੩.
133.
‘‘ਸੋਣ੍ਣਮਯੇ ਮਣਿਮਯੇ, ਅਥੋਪਿ ਫਲਿਕਾਮਯੇ।
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, athopi phalikāmaye;
ਲੋਹਿਤਙ੍ਗਮਯੇ ਚੇવ, ਲਭਾਮਿ ਭਾਜਨੇ ਅਹਂ॥
Lohitaṅgamaye ceva, labhāmi bhājane ahaṃ.
੧੩੪.
134.
ਇਤ੍ਥੀ ਪਤਿਬ੍ਬਤਾ ਚੇવ, ਪਰਿਭੋਗਾਨਿ ਸਬ੍ਬਦਾ॥
Itthī patibbatā ceva, paribhogāni sabbadā.
੧੩੫.
135.
‘‘વਿਜ੍ਜਾ ਮਨ੍ਤਪਦੇ ਚੇવ, વਿવਿਧੇ ਆਗਮੇ ਬਹੂ।
‘‘Vijjā mantapade ceva, vividhe āgame bahū;
ਸਬ੍ਬਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਨਿਸਾਮੇਮਿ, ਪਰਿਭੋਗਾਨਿ ਸਬ੍ਬਦਾ॥
Sabbaṃ sippaṃ nisāmemi, paribhogāni sabbadā.
(੧੭. ਥਾਲਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(17. Thālakānisaṃso)
੧੩੬.
136.
‘‘ਥਾਲਕੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Thālake sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੩੭.
137.
‘‘ਸੋਣ੍ਣਮਯੇ ਮਣਿਮਯੇ, ਅਥੋਪਿ ਫਲਿਕਾਮਯੇ।
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, athopi phalikāmaye;
ਲੋਹਿਤਙ੍ਗਮਯੇ ਚੇવ, ਲਭਾਮਿ ਥਾਲਕੇ ਅਹਂ॥
Lohitaṅgamaye ceva, labhāmi thālake ahaṃ.
੧੩੮.
138.
ਮਧੁਪਾਨਕਸਙ੍ਖੇ ਚ, ਲਭਾਮਿ ਥਾਲਕੇ ਅਹਂ॥
Madhupānakasaṅkhe ca, labhāmi thālake ahaṃ.
੧੩੯.
139.
‘‘વਤ੍ਤੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ, ਆਚਾਰਕਿਰਿਯਾਸੁ ਚ।
‘‘Vatte guṇe paṭipatti, ācārakiriyāsu ca;
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੧੮. ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿਸਂਸੋ)
(18. Bhesajjānisaṃso)
੧੪੦.
140.
‘‘ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Bhesajjaṃ sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਦਸਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੪੧.
141.
‘‘ਆਯੁવਾ ਬਲવਾ ਧੀਰੋ, વਣ੍ਣવਾ ਯਸવਾ ਸੁਖੀ।
‘‘Āyuvā balavā dhīro, vaṇṇavā yasavā sukhī;
ਅਨੁਪਦ੍ਦવੋ ਅਨੀਤਿ ਚ, ਹੋਮਿ ਅਪਚਿਤੋ ਸਦਾ।
Anupaddavo anīti ca, homi apacito sadā;
ਨ ਮੇ ਪਿਯવਿਯੋਗਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਮਮ॥
Na me piyaviyogatthi, tassa nissandato mama.
(੧੯. ਉਪਾਹਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(19. Upāhanānisaṃso)
੧੪੨.
142.
‘‘ਉਪਾਹਨੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Upāhane jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੪੩.
143.
‘‘ਹਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਸ੍ਸਯਾਨਂ, ਸਿવਿਕਾ ਸਨ੍ਦਮਾਨਿਕਾ।
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikā sandamānikā;
ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਰਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ ਮਂ ਸਦਾ॥
Saṭṭhisatasahassāni, parivārenti maṃ sadā.
੧੪੪.
144.
ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਦੁਦ੍ਧਾਰੇ, ਭવੇ ਸਂਸਰਤੋ ਮਮ॥
Nibbattanti paduddhāre, bhave saṃsarato mama.
੧੪੫.
145.
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੨੦. ਪਾਦੁਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(20. Pādukānisaṃso)
੧੪੬.
146.
‘‘ਪਾਦੁਕੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Pāduke sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੁਕਮਾਰੁਯ੍ਹ, વਿਹਰਾਮਿ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ॥
Iddhipādukamāruyha, viharāmi yadicchakaṃ.
(੨੧. ਉਦਕਪੁਞ੍ਛਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(21. Udakapuñchanānisaṃso)
੧੪੭.
147.
‘‘ਉਦਕਪੁਚ੍ਛਨਚੋਲ਼ੇ , ਦਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Udakapucchanacoḷe , datvā buddhe gaṇuttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੪੮.
148.
‘‘ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋ વਿਰਜੋ, ਸਪ੍ਪਭਾਸੋ ਪਤਾਪવਾ।
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo virajo, sappabhāso patāpavā;
ਸਿਨਿਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਮੇ ਗਤ੍ਤਂ, ਰਜੋਜਲ੍ਲਂ ਨ ਲਿਮ੍ਪਤਿ।
Siniddhaṃ hoti me gattaṃ, rajojallaṃ na limpati;
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੨੨. ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡਾਨਿਸਂਸੋ)
(22. Kattaradaṇḍānisaṃso)
੧੪੯.
149.
‘‘ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡੇ ਸੁਗਤੇ, ਦਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Kattaradaṇḍe sugate, datvā saṅghe gaṇuttame;
ਛਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੫੦.
150.
‘‘ਪੁਤ੍ਤਾ ਮਯ੍ਹਂ ਬਹੂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ।
‘‘Puttā mayhaṃ bahū honti, tāso mayhaṃ na vijjati;
ਅਪ੍ਪਸਯ੍ਹੋ ਸਦਾ ਹੋਮਿ, ਸਬ੍ਬਾਰਕ੍ਖੇਹਿ ਰਕ੍ਖਿਤੋ।
Appasayho sadā homi, sabbārakkhehi rakkhito;
(੨੩. ਓਸਧਞ੍ਜਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(23. Osadhañjanānisaṃso)
੧੫੧.
151.
‘‘ਓਸਧਂ ਅਞ੍ਜਨਂ ਦਤ੍વਾ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Osadhaṃ añjanaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੫੨.
152.
‘‘વਿਸਾਲਨਯਨੋ ਹੋਮਿ, ਸੇਤਪੀਤੋ ਚ ਲੋਹਿਤੋ।
‘‘Visālanayano homi, setapīto ca lohito;
ਅਨਾવਿਲਪਸਨ੍ਨਕ੍ਖੋ, ਸਬ੍ਬਰੋਗવਿવਜ੍ਜਿਤੋ॥
Anāvilapasannakkho, sabbarogavivajjito.
੧੫੩.
153.
‘‘ਲਭਾਮਿ ਦਿਬ੍ਬਨਯਨਂ, ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ।
‘‘Labhāmi dibbanayanaṃ, paññācakkhuṃ anuttaraṃ;
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੨੪. ਕੁਞ੍ਚਿਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(24. Kuñcikānisaṃso)
੧੫੪.
154.
‘‘ਕੁਞ੍ਚਿਕੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Kuñcike sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਧਮ੍ਮਦ੍વਾਰવਿવਰਣਂ, ਲਭਾਮਿ ਞਾਣਕੁਞ੍ਚਿਕਂ॥
Dhammadvāravivaraṇaṃ, labhāmi ñāṇakuñcikaṃ.
(੨੫. ਕੁਞ੍ਚਿਕਾਘਰਾਨਿਸਂਸੋ)
(25. Kuñcikāgharānisaṃso)
੧੫੫.
155.
‘‘ਕੁਞ੍ਚਿਕਾਨਂ ਘਰੇ ਦਤ੍વਾ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Kuñcikānaṃ ghare datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ਦ੍વਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ।
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
ਅਪ੍ਪਕੋਧੋ ਅਨਾਯਾਸੋ, ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਭવੇ ਅਹਂ॥
Appakodho anāyāso, saṃsaranto bhave ahaṃ.
(੨੬. ਆਯੋਗਾਨਿਸਂਸੋ)
(26. Āyogānisaṃso)
੧੫੬.
156.
‘‘ਆਯੋਗੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Āyoge sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੫੭.
157.
‘‘ਸਮਾਧੀਸੁ ਨ ਕਮ੍ਪਾਮਿ, વਸੀ ਹੋਮਿ ਸਮਾਧਿਸੁ।
‘‘Samādhīsu na kampāmi, vasī homi samādhisu;
ਅਭੇਜ੍ਜਪਰਿਸੋ ਹੋਮਿ, ਆਦੇਯ੍ਯવਚਨੋ ਸਦਾ।
Abhejjapariso homi, ādeyyavacano sadā;
ਜਾਯਤਿ ਭੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਭવੇ ਸਂਸਰਤੋ ਮਮ॥
Jāyati bhogasampatti, bhave saṃsarato mama.
(੨੭. ਧੂਮਨੇਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸੋ)
(27. Dhūmanettānisaṃso)
੧੫੮.
158.
‘‘ਧੂਮਨੇਤ੍ਤੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Dhūmanette jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੫੯.
159.
‘‘ਸਤਿ ਮੇ ਉਜੁਕਾ ਹੋਤਿ, ਸੁਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾ ਚ ਨ੍ਹਾਰવੋ।
‘‘Sati me ujukā hoti, susambandhā ca nhāravo;
(੨੮. ਦੀਪਧਾਰਾਨਿਸਂਸੋ)
(28. Dīpadhārānisaṃso)
੧੬੦.
160.
ਤੀਣਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Tīṇānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੬੧.
161.
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਤੋ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, tassa nissandato ahaṃ.
(੨੯. ਤੁਮ੍ਬਕ-ਕਰਣ੍ਡੋ)
(29. Tumbaka-karaṇḍo)
੧੬੨.
162.
‘‘ਤੁਮ੍ਬਕੇ ਚ ਕਰਣ੍ਡੇ ਚ, ਦਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Tumbake ca karaṇḍe ca, datvā buddhe gaṇuttame;
ਦਸਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੬੩.
163.
੧੬੪.
164.
‘‘વਿਪੁਲੇ ਚ ਗੁਣੇ ਲਾਭੀ, ਸਮਾવ ਚਲਨਾ ਮਮ।
‘‘Vipule ca guṇe lābhī, samāva calanā mama;
ਸੁવਿવਜ੍ਜਿਤਉਬ੍ਬੇਗੋ, ਤੁਮ੍ਬਕੇ ਚ ਕਰਣ੍ਡਕੇ॥
Suvivajjitaubbego, tumbake ca karaṇḍake.
੧੬੫.
165.
‘‘ਲਭਾਮਿ ਚਤੁਰੋ વਣ੍ਣੇ, ਹਤ੍ਥਿਸ੍ਸਰਤਨਾਨਿ ਚ।
‘‘Labhāmi caturo vaṇṇe, hatthissaratanāni ca;
ਤਾਨਿ ਮੇ ਨ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੁਮ੍ਬਦਾਨੇ ਇਦਂ ਫਲਂ॥
Tāni me na vinassanti, tumbadāne idaṃ phalaṃ.
(੩੦. ਮਲਹਰਣਾਨਿਸਂਸੋ)
(30. Malaharaṇānisaṃso)
੧੬੬.
166.
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੬੭.
167.
‘‘ਸਬ੍ਬਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਆਯੁਪਞ੍ਞਾਸਮਾਹਿਤੋ।
‘‘Sabbalakkhaṇasampanno, āyupaññāsamāhito;
ਸਬ੍ਬਾਯਾਸવਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਕਾਯੋ ਮੇ ਹੋਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ॥
Sabbāyāsavinimutto, kāyo me hoti sabbadā.
(੩੧. ਪਿਪ੍ਫਲਾਨਿਸਂਸੋ)
(31. Pipphalānisaṃso)
੧੬੮.
168.
‘‘ਤਣੁਧਾਰੇ ਸੁਨਿਸਿਤੇ, ਸਙ੍ਘੇ ਦਤ੍વਾਨ ਪਿਪ੍ਫਲੇ।
‘‘Taṇudhāre sunisite, saṅghe datvāna pipphale;
ਕਿਲੇਸਕਨ੍ਤਨਂ ਞਾਣਂ, ਲਭਾਮਿ ਅਤੁਲਂ ਸੁਚਿਂ॥
Kilesakantanaṃ ñāṇaṃ, labhāmi atulaṃ suciṃ.
(੩੨. ਭਣ੍ਡਾਸਾਨਿਸਂਸੋ)
(32. Bhaṇḍāsānisaṃso)
੧੬੯.
169.
‘‘ਸਣ੍ਡਾਸੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Saṇḍāse sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
(੩੩. ਨਤ੍ਥੁਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(33. Natthukānisaṃso)
੧੭੦.
170.
ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Aṭṭhānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੭੧.
171.
‘‘ਸਦ੍ਧਂ ਸੀਲਂ ਹਿਰਿਞ੍ਚਾਪਿ, ਅਥ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਯਂ ਗੁਣਂ।
‘‘Saddhaṃ sīlaṃ hiriñcāpi, atha ottappiyaṃ guṇaṃ;
ਸੁਤਂ ਚਾਗਞ੍ਚ ਖਨ੍ਤਿਞ੍ਚ, ਪਞ੍ਞਂ ਮੇ ਅਟ੍ਠਮਂ ਗੁਣਂ॥
Sutaṃ cāgañca khantiñca, paññaṃ me aṭṭhamaṃ guṇaṃ.
(੩੪. ਪੀਠਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(34. Pīṭhakānisaṃso)
੧੭੨.
172.
‘‘ਪੀਠਕੇ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Pīṭhake sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੭੩.
173.
‘‘ਉਚ੍ਚੇ ਕੁਲੇ ਪਜਾਯਾਮਿ, ਮਹਾਭੋਗੋ ਭવਾਮਹਂ।
‘‘Ucce kule pajāyāmi, mahābhogo bhavāmahaṃ;
ਸਬ੍ਬੇ ਮਂ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤਿ, ਕਿਤ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਾ ਮਮ॥
Sabbe maṃ apacāyanti, kitti abbhuggatā mama.
੧੭੪.
174.
‘‘ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾ ਚਤੁਰਸ੍ਸਕਾ।
‘‘Kappasatasahassāni, pallaṅkā caturassakā;
ਪਰਿવਾਰੇਨ੍ਤਿ ਮਂ ਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਂવਿਭਾਗਰਤੋ ਅਹਂ॥
Parivārenti maṃ niccaṃ, saṃvibhāgarato ahaṃ.
(੩੫. ਭਿਸਿਆਨਿਸਂਸੋ)
(35. Bhisiānisaṃso)
੧੭੫.
175.
‘‘ਭਿਸਿਯੋ ਸੁਗਤੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Bhisiyo sugate datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਛਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੭੬.
176.
‘‘ਸਮਸੁਗਤ੍ਤੋਪਚਿਤੋ, ਮੁਦੁਕੋ ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋ।
‘‘Samasugattopacito, muduko cārudassano;
ਲਭਾਮਿ ਞਾਣਪਰਿવਾਰਂ, ਭਿਸਿਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Labhāmi ñāṇaparivāraṃ, bhisidānassidaṃ phalaṃ.
੧੭੭.
177.
વਰਪੋਤ੍ਥਕੇ ਕਮ੍ਬਲੇ ਚ, ਲਭਾਮਿ વਿવਿਧੇ ਅਹਂ॥
Varapotthake kambale ca, labhāmi vividhe ahaṃ.
੧੭੮.
178.
‘‘ਪਾવਾਰਿਕੇ ਚ ਮੁਦੁਕੇ, ਮੁਦੁਕਾਜਿਨવੇਣਿਯੋ।
‘‘Pāvārike ca muduke, mudukājinaveṇiyo;
੧੭੯.
179.
‘‘ਯਤੋ ਸਰਾਮਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਯਤੋ ਪਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ વਿਞ੍ਞੁਤਂ।
‘‘Yato sarāmi attānaṃ, yato pattosmi viññutaṃ;
ਅਤੁਚ੍ਛੋ ਝਾਨਮਞ੍ਚੋਮ੍ਹਿ, ਭਿਸਿਦਾਨਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Atuccho jhānamañcomhi, bhisidānassidaṃ phalaṃ.
(੩੬. ਬਿਬ੍ਬੋਹਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(36. Bibbohanānisaṃso)
੧੮੦.
180.
‘‘ਬਿਬ੍ਬੋਹਨੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Bibbohane jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਛਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Chānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੮੧.
181.
‘‘ਉਣ੍ਣਿਕੇ ਪਦੁਮਕੇ ਚ, ਅਥੋ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨੇ।
‘‘Uṇṇike padumake ca, atho lohitacandane;
ਬਿਬ੍ਬੋਹਨੇ ਉਪਾਧੇਮਿ, ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗਂ ਸਦਾ ਮਮ॥
Bibbohane upādhemi, uttamaṅgaṃ sadā mama.
੧੮੨.
182.
‘‘ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੇ ਮਗ੍ਗવਰੇ, ਸਾਮਞ੍ਞੇ ਚਤੁਰੋ ਫਲੇ।
‘‘Aṭṭhaṅgike maggavare, sāmaññe caturo phale;
੧੮੩.
183.
‘‘ਦਾਨੇ ਦਮੇ ਸਂਯਮੇ ਚ, ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਸੁ ਰੂਪਿਸੁ।
‘‘Dāne dame saṃyame ca, appamaññāsu rūpisu;
੧੮੪.
184.
‘‘વਤ੍ਤੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ, ਆਚਾਰਕਿਰਿਯਾਸੁ ਚ।
‘‘Vatte guṇe paṭipatti, ācārakiriyāsu ca;
੧੮੫.
185.
‘‘ਚਙ੍ਕਮੇ વਾ ਪਧਾਨੇ વਾ, વੀਰਿਯੇ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯੇ।
‘‘Caṅkame vā padhāne vā, vīriye bodhipakkhiye;
ਤੇਸੁ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ, વਿਹਰਾਮਿ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ॥
Tesu ñāṇaṃ uppādetvā, viharāmi yadicchakaṃ.
੧੮੬.
186.
‘‘ਸੀਲਂ ਸਮਾਧਿ ਪਞ੍ਞਾ ਚ, વਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ।
‘‘Sīlaṃ samādhi paññā ca, vimutti ca anuttarā;
(੩੭. ਫਲਪੀਠਾਨਿਸਂਸੋ)
(37. Phalapīṭhānisaṃso)
੧੮੭.
187.
ਦ੍વਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੮੮.
188.
‘‘ਸੋਣ੍ਣਮਯੇ ਮਣਿਮਯੇ, ਦਨ੍ਤਸਾਰਮਯੇ ਬਹੂ।
‘‘Soṇṇamaye maṇimaye, dantasāramaye bahū;
ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸੇਟ੍ਠੇ વਿਨ੍ਦਾਮਿ, ਫਲਪੀਠਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Pallaṅkaseṭṭhe vindāmi, phalapīṭhassidaṃ phalaṃ.
(੩੮. ਪਾਦਪੀਠਾਨਿਸਂਸੋ)
(38. Pādapīṭhānisaṃso)
੧੮੯.
189.
‘‘ਪਾਦਪੀਠੇ ਜਿਨੇ ਦਤ੍વਾ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Pādapīṭhe jine datvā, saṅghe gaṇavaruttame;
ਦ੍વਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ।
Dvānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama;
ਲਭਾਮਿ ਬਹੁਕੇ ਯਾਨੇ, ਪਾਦਪੀਠਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Labhāmi bahuke yāne, pādapīṭhassidaṃ phalaṃ.
੧੯੦.
190.
‘‘ਦਾਸੀ ਦਾਸਾ ਚ ਭਰਿਯਾ, ਯੇ ਚਞ੍ਞੇ ਅਨੁਜੀવਿਨੋ।
‘‘Dāsī dāsā ca bhariyā, ye caññe anujīvino;
ਸਮ੍ਮਾ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤੇ ਮਂ, ਪਾਦਪੀਠਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Sammā paricarante maṃ, pādapīṭhassidaṃ phalaṃ.
(੩੯. ਤੇਲਬ੍ਭਞ੍ਜਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(39. Telabbhañjanānisaṃso)
੧੯੧.
191.
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੯੨.
192.
‘‘ਅਬ੍ਯਾਧਿਤਾ ਰੂਪવਤਾ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਧਮ੍ਮਨਿਸਨ੍ਤਿਤਾ।
‘‘Abyādhitā rūpavatā, khippaṃ dhammanisantitā;
ਲਾਭਿਤਾ ਅਨ੍ਨਪਾਨਸ੍ਸ, ਆਯੁਪਞ੍ਚਮਕਂ ਮਮ॥
Lābhitā annapānassa, āyupañcamakaṃ mama.
(੪੦. ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਨਿਸਂਸੋ)
(40. Sappitelānisaṃso)
੧੯੩.
193.
‘‘ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਞ੍ਚ ਦਤ੍વਾਨ, ਸਙ੍ਘੇ ਗਣવਰੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Sappitelañca datvāna, saṅghe gaṇavaruttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੯੪.
194.
‘‘ਥਾਮવਾ ਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਪਹਟ੍ਠਤਨੁਜੋ ਸਦਾ।
‘‘Thāmavā rūpasampanno, pahaṭṭhatanujo sadā;
ਅਬ੍ਯਾਧਿ વਿਸਦੋ ਹੋਮਿ, ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ॥
Abyādhi visado homi, sappitelassidaṃ phalaṃ.
(੪੧. ਮੁਖਸੋਧਨਕਾਨਿਸਂਸੋ)
(41. Mukhasodhanakānisaṃso)
੧੯੫.
195.
‘‘ਮੁਖਸੋਧਨਕਂ ਦਤ੍વਾ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Mukhasodhanakaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Pañcānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੧੯੬.
196.
‘‘વਿਸੁਦ੍ਧਕਣ੍ਠੋ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੋ, ਕਾਸਸਾਸવਿવਜ੍ਜਿਤੋ।
‘‘Visuddhakaṇṭho madhurassaro, kāsasāsavivajjito;
ਉਪ੍ਪਲਗਨ੍ਧੋ ਮੁਖਤੋ, ਉਪવਾਯਤਿ ਮੇ ਸਦਾ॥
Uppalagandho mukhato, upavāyati me sadā.
(੪੨. ਦਧਿਆਨਿਸਂਸੋ)
(42. Dadhiānisaṃso)
੧੯੭.
197.
‘‘ਦਧਿਂ ਦਤ੍વਾਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Dadhiṃ datvāna sampannaṃ, buddhe saṅghe gaṇuttame;
(੪੩. ਮਧੁਆਨਿਸਂਸੋ)
(43. Madhuānisaṃso)
੧੯੮.
198.
‘‘વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੋਪੇਤਂ, ਮਧੁਂ ਦਤ੍વਾ ਜਿਨੇ ਗਣੇ।
‘‘Vaṇṇagandharasopetaṃ, madhuṃ datvā jine gaṇe;
ਅਨੂਪਮਂ ਅਤੁਲਿਯਂ, ਪਿવੇ ਮੁਤ੍ਤਿਰਸਂ ਅਹਂ॥
Anūpamaṃ atuliyaṃ, pive muttirasaṃ ahaṃ.
(੪੪.ਰਸਾਨਿਸਂਸੋ)
(44.Rasānisaṃso)
੧੯੯.
199.
‘‘ਯਥਾਭੂਤਂ ਰਸਂ ਦਤ੍વਾ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Yathābhūtaṃ rasaṃ datvā, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ਚਤੁਰੋ ਫਲੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Caturo phale anubhomi, kammānucchavike mama.
(੪੫. ਅਨ੍ਨਪਾਨਾਨਿਸਂਸੋ)
(45. Annapānānisaṃso)
੨੦੦.
200.
‘‘ਅਨ੍ਨਂ ਪਾਨਞ੍ਚ ਦਤ੍વਾਨ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਙ੍ਘੇ ਗਣੁਤ੍ਤਮੇ।
‘‘Annaṃ pānañca datvāna, buddhe saṅghe gaṇuttame;
ਦਸਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੨੦੧.
201.
‘‘ਆਯੁવਾ ਬਲવਾ ਧੀਰੋ, વਣ੍ਣવਾ ਯਸવਾ ਸੁਖੀ।
‘‘Āyuvā balavā dhīro, vaṇṇavā yasavā sukhī;
ਲਾਭੀ ਅਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਾਨਸ੍ਸ, ਸੂਰੋ ਪਞ੍ਞਾਣવਾ ਸਦਾ।
Lābhī annassa pānassa, sūro paññāṇavā sadā;
ਇਮੇ ਗੁਣੇ ਪਟਿਲਭੇ, ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਭવੇ ਅਹਂ॥
Ime guṇe paṭilabhe, saṃsaranto bhave ahaṃ.
(੪੬. ਧੂਪਾਨਿਸਂਸੋ)
(46. Dhūpānisaṃso)
੨੦੨.
202.
ਦਸਾਨਿਸਂਸੇ ਅਨੁਭੋਮਿ, ਕਮ੍ਮਾਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਮਮ॥
Dasānisaṃse anubhomi, kammānucchavike mama.
੨੦੩.
203.
‘‘ਸੁਗਨ੍ਧਦੇਹੋ ਯਸવਾ, ਸੀਘਪਞ੍ਞੋ ਚ ਕਿਤ੍ਤਿਮਾ।
‘‘Sugandhadeho yasavā, sīghapañño ca kittimā;
ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞੋ ਭੂਰਿਪਞ੍ਞੋ, ਹਾਸਗਮ੍ਭੀਰਪਞ੍ਞવਾ॥
Tikkhapañño bhūripañño, hāsagambhīrapaññavā.
੨੦੪.
204.
‘‘વੇਪੁਲ੍ਲਜવਨਪਞ੍ਞੋ , ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਭવਾਭવੇ।
‘‘Vepullajavanapañño , saṃsaranto bhavābhave;
ਤਸ੍ਸੇવ વਾਹਸਾ ਦਾਨਿ, ਪਤ੍ਤੋ ਸਨ੍ਤਿਸੁਖਂ ਸਿવਂ॥
Tasseva vāhasā dāni, patto santisukhaṃ sivaṃ.
(ਸਾਧਾਰਣਾਨਿਸਂਸੋ)
(Sādhāraṇānisaṃso)
੨੦੫.
205.
‘‘ਕਿਲੇਸਾ ਝਾਪਿਤਾ ਮਯ੍ਹਂ, ਭવਾ ਸਬ੍ਬੇ ਸਮੂਹਤਾ।
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
ਨਾਗੋવ ਬਨ੍ਧਨਂ ਛੇਤ੍વਾ, વਿਹਰਾਮਿ ਅਨਾਸવੋ॥
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
੨੦੬.
206.
ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ॥
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
੨੦੭.
207.
‘‘ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਚਤਸ੍ਸੋ, વਿਮੋਕ੍ਖਾਪਿ ਚ ਅਟ੍ਠਿਮੇ।
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ’’॥
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ਇਤ੍ਥਂ ਸੁਦਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਪਿਲਿਨ੍ਦવਚ੍ਛੋ ਥੇਰੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿਤ੍ਥਾਤਿ।
Itthaṃ sudaṃ āyasmā pilindavaccho thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ਪਿਲਿਨ੍ਦવਚ੍ਛਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸਾਪਦਾਨਂ ਪਠਮਂ।
Pilindavacchattherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ੧. ਪਿਲਿਨ੍ਦવਚ੍ਛਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ • 1. Pilindavacchattheraapadānavaṇṇanā