Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मज्झिमनिकाय • Majjhimanikāya

    ९. पिण्डपातपारिसुद्धिसुत्तं

    9. Piṇḍapātapārisuddhisuttaṃ

    ४३८. एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा राजगहे विहरति वेळुवने कलन्दकनिवापे। अथ खो आयस्मा सारिपुत्तो सायन्हसमयं पटिसल्‍लाना वुट्ठितो येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्‍नं खो आयस्मन्तं सारिपुत्तं भगवा एतदवोच –

    438. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘विप्पसन्‍नानि खो ते, सारिपुत्त, इन्द्रियानि, परिसुद्धो छविवण्णो परियोदातो। कतमेन खो त्वं, सारिपुत्त, विहारेन एतरहि बहुलं विहरसी’’ति? ‘‘सुञ्‍ञताविहारेन खो अहं, भन्ते, एतरहि बहुलं विहरामी’’ति। ‘‘साधु, साधु, सारिपुत्त! महापुरिसविहारेन किर त्वं, सारिपुत्त, एतरहि बहुलं विहरसि। महापुरिसविहारो एसो 1, सारिपुत्त, यदिदं – सुञ्‍ञता। तस्मातिह, सारिपुत्त, भिक्खु सचे आकङ्खेय्य – ‘सुञ्‍ञताविहारेन बहुलं 2 विहरेय्य’न्ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, अत्थि नु खो मे तत्थ चक्खुविञ्‍ञेय्येसु रूपेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, अत्थि मे तत्थ चक्खुविञ्‍ञेय्येसु रूपेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेसंयेव पापकानं अकुसलानं धम्मानं पहानाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, नत्थि मे तत्थ चक्खुविञ्‍ञेय्येसु रूपेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    ‘‘Vippasannāni kho te, sāriputta, indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Katamena kho tvaṃ, sāriputta, vihārena etarahi bahulaṃ viharasī’’ti? ‘‘Suññatāvihārena kho ahaṃ, bhante, etarahi bahulaṃ viharāmī’’ti. ‘‘Sādhu, sādhu, sāriputta! Mahāpurisavihārena kira tvaṃ, sāriputta, etarahi bahulaṃ viharasi. Mahāpurisavihāro eso 3, sāriputta, yadidaṃ – suññatā. Tasmātiha, sāriputta, bhikkhu sace ākaṅkheyya – ‘suññatāvihārena bahulaṃ 4 vihareyya’nti, tena, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, atthi nu kho me tattha cakkhuviññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, atthi me tattha cakkhuviññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā tesaṃyeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, natthi me tattha cakkhuviññeyyesu rūpesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४३९. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, अत्थि नु खो मे तत्थ सोतविञ्‍ञेय्येसु सद्देसु…पे॰… घानविञ्‍ञेय्येसु गन्धेसु… जिव्हाविञ्‍ञेय्येसु रसेसु … कायविञ्‍ञेय्येसु फोट्ठब्बेसु… मनोविञ्‍ञेय्येसु धम्मेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति? सचे , सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, अत्थि मे तत्थ मनोविञ्‍ञेय्येसु धम्मेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेसंयेव पापकानं अकुसलानं धम्मानं पहानाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘येन चाहं मग्गेन गामं पिण्डाय पाविसिं, यस्मिञ्‍च पदेसे पिण्डाय अचरिं, येन च मग्गेन गामतो पिण्डाय पटिक्‍कमिं, नत्थि मे तत्थ मनोविञ्‍ञेय्येसु धम्मेसु छन्दो वा रागो वा दोसो वा मोहो वा पटिघं वापि चेतसो’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    439. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, atthi nu kho me tattha sotaviññeyyesu saddesu…pe… ghānaviññeyyesu gandhesu… jivhāviññeyyesu rasesu … kāyaviññeyyesu phoṭṭhabbesu… manoviññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti? Sace , sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, atthi me tattha manoviññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā tesaṃyeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘yena cāhaṃ maggena gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ, yasmiñca padese piṇḍāya acariṃ, yena ca maggena gāmato piṇḍāya paṭikkamiṃ, natthi me tattha manoviññeyyesu dhammesu chando vā rāgo vā doso vā moho vā paṭighaṃ vāpi cetaso’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४०. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘पहीना नु खो मे पञ्‍च कामगुणा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अप्पहीना खो मे पञ्‍च कामगुणा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना पञ्‍चन्‍नं कामगुणानं पहानाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘पहीना खो मे पञ्‍च कामगुणा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    440. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘pahīnā nu kho me pañca kāmaguṇā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘appahīnā kho me pañca kāmaguṇā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘pahīnā kho me pañca kāmaguṇā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४१. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘पहीना नु खो मे पञ्‍च नीवरणा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अप्पहीना खो मे पञ्‍च नीवरणा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना पञ्‍चन्‍नं नीवरणानं पहानाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘पहीना खो मे पञ्‍च नीवरणा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    441. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘pahīnā nu kho me pañca nīvaraṇā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘appahīnā kho me pañca nīvaraṇā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ nīvaraṇānaṃ pahānāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘pahīnā kho me pañca nīvaraṇā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४२. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘परिञ्‍ञाता नु खो मे पञ्‍चुपादानक्खन्धा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अपरिञ्‍ञाता खो मे पञ्‍चुपादानक्खन्धा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना पञ्‍चन्‍नं उपादानक्खन्धानं परिञ्‍ञाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘परिञ्‍ञाता खो मे पञ्‍चुपादानक्खन्धा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    442. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘pariññātā nu kho me pañcupādānakkhandhā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘apariññātā kho me pañcupādānakkhandhā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ pariññāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘pariññātā kho me pañcupādānakkhandhā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४३. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भाविता नु खो मे चत्तारो सतिपट्ठाना’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभाविता खो मे चत्तारो सतिपट्ठाना’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना चतुन्‍नं सतिपट्ठानानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भाविता खो मे चत्तारो सतिपट्ठाना’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    443. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitā nu kho me cattāro satipaṭṭhānā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitā kho me cattāro satipaṭṭhānā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitā kho me cattāro satipaṭṭhānā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४४. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भाविता नु खो मे चत्तारो सम्मप्पधाना’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभाविता खो मे चत्तारो सम्मप्पधाना’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना चतुन्‍नं सम्मप्पधानानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भाविता खो मे चत्तारो सम्मप्पधाना’ति , तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    444. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitā nu kho me cattāro sammappadhānā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitā kho me cattāro sammappadhānā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ sammappadhānānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitā kho me cattāro sammappadhānā’ti , tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४५. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भाविता नु खो मे चत्तारो इद्धिपादा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभाविता खो मे चत्तारो इद्धिपादा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना चतुन्‍नं इद्धिपादानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भाविता खो मे चत्तारो इद्धिपादा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    445. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitā nu kho me cattāro iddhipādā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitā kho me cattāro iddhipādā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitā kho me cattāro iddhipādā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४६. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भावितानि नु खो मे पञ्‍चिन्द्रियानी’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभावितानि खो मे पञ्‍चिन्द्रियानी’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना पञ्‍चन्‍नं इन्द्रियानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भावितानि खो मे पञ्‍चिन्द्रियानी’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    446. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitāni nu kho me pañcindriyānī’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitāni kho me pañcindriyānī’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ indriyānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitāni kho me pañcindriyānī’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४७. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भावितानि नु खो मे पञ्‍च बलानी’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभावितानि खो मे पञ्‍च बलानी’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना पञ्‍चन्‍नं बलानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भावितानि खो मे पञ्‍च बलानी’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    447. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitāni nu kho me pañca balānī’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitāni kho me pañca balānī’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā pañcannaṃ balānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitāni kho me pañca balānī’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४८. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भाविता नु खो मे सत्त बोज्झङ्गा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभाविता खो मे सत्त बोज्झङ्गा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना सत्तन्‍नं बोज्झङ्गानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भाविता खो मे सत्त बोज्झङ्गा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    448. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitā nu kho me satta bojjhaṅgā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitā kho me satta bojjhaṅgā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitā kho me satta bojjhaṅgā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४४९. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भावितो नु खो मे अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभावितो खो मे अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना अरियस्स अट्ठङ्गिकस्स मग्गस्स भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भावितो खो मे अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो’ति , तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    449. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvito nu kho me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvito kho me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvito kho me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo’ti , tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४५०. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘भाविता नु खो मे समथो च विपस्सना चा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘अभाविता खो मे समथो च विपस्सना चा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना समथविपस्सनानं भावनाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘भाविता खो मे समथो च विपस्सना चा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    450. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘bhāvitā nu kho me samatho ca vipassanā cā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhāvitā kho me samatho ca vipassanā cā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā samathavipassanānaṃ bhāvanāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘bhāvitā kho me samatho ca vipassanā cā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४५१. ‘‘पुन चपरं, सारिपुत्त, भिक्खुना इति पटिसञ्‍चिक्खितब्बं – ‘सच्छिकता नु खो मे विज्‍जा च विमुत्ति चा’ति? सचे, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘असच्छिकता खो मे विज्‍जा च विमुत्ति चा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना विज्‍जाय विमुत्तिया सच्छिकिरियाय वायमितब्बं। सचे पन, सारिपुत्त, भिक्खु पच्‍चवेक्खमानो एवं जानाति – ‘सच्छिकता खो मे विज्‍जा च विमुत्ति चा’ति, तेन, सारिपुत्त, भिक्खुना तेनेव पीतिपामोज्‍जेन विहातब्बं अहोरत्तानुसिक्खिना कुसलेसु धम्मेसु।

    451. ‘‘Puna caparaṃ, sāriputta, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘sacchikatā nu kho me vijjā ca vimutti cā’ti? Sace, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘asacchikatā kho me vijjā ca vimutti cā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā vijjāya vimuttiyā sacchikiriyāya vāyamitabbaṃ. Sace pana, sāriputta, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘sacchikatā kho me vijjā ca vimutti cā’ti, tena, sāriputta, bhikkhunā teneva pītipāmojjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.

    ४५२. ‘‘ये हि केचि, सारिपुत्त, अतीतमद्धानं समणा वा ब्राह्मणा वा पिण्डपातं परिसोधेसुं, सब्बे ते एवमेव पच्‍चवेक्खित्वा पच्‍चवेक्खित्वा पिण्डपातं परिसोधेसुं। येपि हि केचि, सारिपुत्त, अनागतमद्धानं समणा वा ब्राह्मणा वा पिण्डपातं परिसोधेस्सन्ति, सब्बे ते एवमेव पच्‍चवेक्खित्वा पच्‍चवेक्खित्वा पिण्डपातं परिसोधेस्सन्ति। येपि हि केचि, सारिपुत्त, एतरहि समणा वा ब्राह्मणा वा पिण्डपातं परिसोधेन्ति, सब्बे ते एवमेव पच्‍चवेक्खित्वा पच्‍चवेक्खित्वा पिण्डपातं परिसोधेन्ति। तस्मातिह, सारिपुत्त 5, ‘पच्‍चवेक्खित्वा पच्‍चवेक्खित्वा पिण्डपातं परिसोधेस्सामा’ति – एवञ्हि वो, सारिपुत्त, सिक्खितब्ब’’न्ति।

    452. ‘‘Ye hi keci, sāriputta, atītamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍapātaṃ parisodhesuṃ, sabbe te evameva paccavekkhitvā paccavekkhitvā piṇḍapātaṃ parisodhesuṃ. Yepi hi keci, sāriputta, anāgatamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍapātaṃ parisodhessanti, sabbe te evameva paccavekkhitvā paccavekkhitvā piṇḍapātaṃ parisodhessanti. Yepi hi keci, sāriputta, etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā piṇḍapātaṃ parisodhenti, sabbe te evameva paccavekkhitvā paccavekkhitvā piṇḍapātaṃ parisodhenti. Tasmātiha, sāriputta 6, ‘paccavekkhitvā paccavekkhitvā piṇḍapātaṃ parisodhessāmā’ti – evañhi vo, sāriputta, sikkhitabba’’nti.

    इदमवोच भगवा। अत्तमनो आयस्मा सारिपुत्तो भगवतो भासितं अभिनन्दीति।

    Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā sāriputto bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.

    पिण्डपातपारिसुद्धिसुत्तं निट्ठितं नवमं।

    Piṇḍapātapārisuddhisuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.




    Next: १०. इन्द्रियभावनासुत्तं • 10. Indriyabhāvanāsuttaṃ




    Footnotes:
    1. हेस (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    2. एतरहि बहुलं (सी॰ पी॰)
    3. hesa (sī. syā. kaṃ. pī.)
    4. etarahi bahulaṃ (sī. pī.)
    5. वो सारिपुत्त एवं सिक्खितब्बं (सी॰ पी॰)
    6. vo sāriputta evaṃ sikkhitabbaṃ (sī. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / मज्झिमनिकाय (अट्ठकथा) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ९. पिण्डपातपारिसुद्धिसुत्तवण्णना • 9. Piṇḍapātapārisuddhisuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / मज्झिमनिकाय (टीका) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ९. पिण्डपातपारिसुद्धिसुत्तवण्णना • 9. Piṇḍapātapārisuddhisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact