Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མཛྫྷིམནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ༩. པིཎྜཔཱཏཔཱརིསུདྡྷིསུཏྟཝཎྞནཱ

    9. Piṇḍapātapārisuddhisuttavaṇṇanā

    ༤༣༨. དྷམྨསེནཱཔཏིནོ པཊིསལླཱིཡནསྶ ཨདྷིཔྤེཏཏྟཱ, ཨུཔརི ཙ པཱལི༹ཡཾ, ‘‘སུཉྙཏཱཝིཧཱརེན ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི བཧུལཾ ཝིཧརཱམཱི’’ཏི (མ॰ ནི॰ ༣.༤༣༨) ཝུཏྟཏྟཱ ‘‘པཊིསལླཱནཱཏི ཕལསམཱཔཏྟིཏོ’’ཏི ཨཱཧ།

    438. Dhammasenāpatino paṭisallīyanassa adhippetattā, upari ca pāḷiyaṃ, ‘‘suññatāvihārena kho ahaṃ, bhante, etarahi bahulaṃ viharāmī’’ti (ma. ni. 3.438) vuttattā ‘‘paṭisallānāti phalasamāpattito’’ti āha.

    ཝིཔྤསནྣཱནཱིཏི ཝིསེསཏོ པསནྣཱནི། ཨོཀཱསཝསེནཱཏི ཨིནྡྲིཡཱནཾ པཏིཊྛིཏོཀཱསཝསེན། ནནུ ཏཱནི ཨིནྡྲིཡཱནི སབྷཱཝཏོ ཝིཔྤསནྣཱནི ཧོནྟཱིཏི? སཙྩཾ ཧོནྟི། ན ཧིདཾ ཏཱདིསཾ པསནྣཏཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ, ཨིདཾ པན སནྟཔཎཱིཏསམཱཔཏྟིསམུཊྛིཏཱནཾ པཙྩུཔཊྛིཏཱནཾ ཙིཏྟཛརཱུཔཱནཾ ཝསེན སེསཏིསནྟཏིརཱུཔཱནཾ སེཊྛཏརཾ པཎཱིཏབྷཱཝཱཔཏྟིཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཕལསམཱཔཏྟིཏོཏི སུཉྙཏཱནུཔསྶནཱཝསེན སམཱཔནྣཕལསམཱཔཏྟིཏོ། མཧནྟཱནཾ བུདྡྷཱདཱིནཾ པུརིསཱནཾ ཝིཧཱརོ མཧཱཔུརིསཝིཧཱརོ། ཏེནཱཧ – ‘‘བུདྡྷ…པེ॰… ཝིཧཱརོ’’ཏི། ཝིཧཱརཏོ པཊྛཱཡཱཏི པརིཀྑིཏྟེ ཙ ཝིཧཱརེ པརིཀྑེཔཏོ པཊྛཱཡ, ཨཔརིཀྑིཏྟེ ཙ པརིཀྑེཔཱརཧཊྛཱནཏོ པཊྛཱཡ། ཀེཙི པན ‘‘ཝིཧཱརབྦྷནྟརཏོ པཊྛཱཡཱ’’ཏི ཝདནྟི། ཡཱཝ གཱམསྶ ཨིནྡཁཱིལཱཏི གཱམསྶ ཨབྦྷནྟརིནྡཁཱིལོ། གེཧཔཊིཔཱཊིཡཱཙརིཏྭཱཏི པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ། ཡཱཝ ནགརདྭཱརེན ནིཀྑམནཱཏི ནགརདྭཱརེན ཡཱཝ ནིཀྑམནཔདེསཱ། ཡཱཝ ཝིཧཱརཱཏི ཡཱཝ ཝིཧཱརབྦྷནྟརཱ། པཊིཀྐནྟམགྒོཏི ནིཝཏྟནམགྒོ། ཨཱརམྨཎེ པཊིཧཉྙནཱཀཱརེན པཝཏྟམཱནམྤི པཊིགྷསམྤཡུཏྟཾ ཙིཏྟེ པཊིཧནནྟཾ ཝིཡ པཝཏྟཏཱིཏི ཨཱཧ – ‘‘ཙིཏྟེ པཊིཧཉྙནཀིལེསཛཱཏ’’ནྟི། དིཝསཉྩ རཏྟིཉྩ ཨནུསིཀྑནྟེནཱཏི ཨེཏཾཡེཝ རཱགཱདིཔྤཧཱཡིནིཾ སམྨཱཔཊིཔཏྟིཾ དིཝཱ ཙ རཏྟིཉྩ ཨནུ ཨནུ སིཀྑནྟེན ཨུཔརཱུཔརི ཝཌྜྷེནྟེན།

    Vippasannānīti visesato pasannāni. Okāsavasenāti indriyānaṃ patiṭṭhitokāsavasena. Nanu tāni indriyāni sabhāvato vippasannāni hontīti? Saccaṃ honti. Na hidaṃ tādisaṃ pasannataṃ sandhāya vuttaṃ, idaṃ pana santapaṇītasamāpattisamuṭṭhitānaṃ paccupaṭṭhitānaṃ cittajarūpānaṃ vasena sesatisantatirūpānaṃ seṭṭhataraṃ paṇītabhāvāpattiṃ sandhāya vuttaṃ. Phalasamāpattitoti suññatānupassanāvasena samāpannaphalasamāpattito. Mahantānaṃ buddhādīnaṃ purisānaṃ vihāro mahāpurisavihāro. Tenāha – ‘‘buddha…pe… vihāro’’ti. Vihārato paṭṭhāyāti parikkhitte ca vihāre parikkhepato paṭṭhāya, aparikkhitte ca parikkhepārahaṭṭhānato paṭṭhāya. Keci pana ‘‘vihārabbhantarato paṭṭhāyā’’ti vadanti. Yāva gāmassa indakhīlāti gāmassa abbhantarindakhīlo. Gehapaṭipāṭiyācaritvāti piṇḍāya caritvā. Yāva nagaradvārena nikkhamanāti nagaradvārena yāva nikkhamanapadesā. Yāva vihārāti yāva vihārabbhantarā. Paṭikkantamaggoti nivattanamaggo. Ārammaṇe paṭihaññanākārena pavattamānampi paṭighasampayuttaṃ citte paṭihanantaṃ viya pavattatīti āha – ‘‘citte paṭihaññanakilesajāta’’nti. Divasañca rattiñca anusikkhantenāti etaṃyeva rāgādippahāyiniṃ sammāpaṭipattiṃ divā ca rattiñca anu anu sikkhantena uparūpari vaḍḍhentena.

    ༤༤༠. པཧཱིནཱ ནུ ཁོ མེ པཉྩ ཀཱམགུཎཱཏི ཨེཏྠ ཀཱམགུཎཔྤཧཱནཾ ནཱམ ཏཔྤཊིབདྡྷཚནྡརཱགཔྤཧཱནཾ། ཏཐཱ ཧི ཝུཏྟཾ – ‘‘ཏིཊྛནྟི ཙིཏྲཱནི ཏཐེཝ ལོཀེ, ཨཐེཏྠ དྷཱིརཱ ཝིནཡནྟི ཚནྡ’’ནྟི། ཨེཀབྷིཀྑུསྶ པཙྩཝེཀྑཎཱ ནཱནཱཏི ཨེཀསྶེཝ བྷིཀྑུནོ, ‘‘པཧཱིནཱ ནུ ཁོ མེ པཉྩ ཀཱམགུཎཱ’’ཏིཨཱདིནཱ པཱལི༹ཡཾ ཨཱགཏཱ ནཱནཱཔཙྩཝེཀྑཎཱ ཧོནྟི། ནཱནཱབྷིཀྑཱུནནྟི ཝིསུཾ ཝིསུཾ ཨནེཀེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ། པཙྩཝེཀྑཎཱ ནཱནཱཏི ཝུཏྟནཱནཱཔཙྩཝེཀྑཎཱ། ཨིདཱནི ཏམེཝ སངྑེཔཏོ ཝུཏྟམཏྠཾ ཝིཏྠཱརཏོ དསྶེཏུཾ, ‘‘ཀཐ’’ནྟིཨཱདི ཝུཏྟཾ། ཏཏྠ ‘‘པཙྩཝེཀྑཏཱི’’ཏི ཝུཏྟཾ, ཀཐཾ པན པཙྩཝེཀྑཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པཧཱིནཱ ནུ ཁོ’’ཏིཨཱདི། ཝཱིརིཡཾ པགྒཡ྄ཧཱཏི ཙཏུབྦིདྷསམྨཔྤདྷཱནཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷིཏྭཱ ཝིཔསྶནཾ ཝཌྜྷིཏྭཱ། མགྒཱནནྟརཾ ཨནཱགཱམིཕལཾ པཏྭཱཏི ཝཙནསེསོ། ཕལཱནནྟརཾ མགྒནྟི ཏསྨིཾ ཨནཱགཱམིམགྒེ ཋིཏོ ཕལསམཱཔཏྟིཏོ ཝུཊྛཱཡ ཨགྒམགྒཏྠཱཡ ཝིཔསྶནཾ ཨཱརབྷིཏྭཱ ཏསྨིཾཡེཝ ཨཱསནེ ན ཙིརེནེཝ ཝིཔསྶནཾ ཨུསྶུཀྐཱཔེཏྭཱ ཨརཧཏྟམགྒཾ གཎྷནྟོ ནིརོདྷདྷམྨཱནུཔྤཏྟིཡཱ ཝིཔསྶནཱཔརིཝཱསཱབྷཱཝཏོ ཕལཱནནྟརཾ མགྒཔྤཏྟོ ནཱམ ཧོཏཱིཏི ཀཏྭཱ།

    440.Pahīnā nu kho me pañca kāmaguṇāti ettha kāmaguṇappahānaṃ nāma tappaṭibaddhachandarāgappahānaṃ. Tathā hi vuttaṃ – ‘‘tiṭṭhanti citrāni tatheva loke, athettha dhīrā vinayanti chanda’’nti. Ekabhikkhussa paccavekkhaṇā nānāti ekasseva bhikkhuno, ‘‘pahīnā nu kho me pañca kāmaguṇā’’tiādinā pāḷiyaṃ āgatā nānāpaccavekkhaṇā honti. Nānābhikkhūnanti visuṃ visuṃ anekesaṃ bhikkhūnaṃ. Paccavekkhaṇā nānāti vuttanānāpaccavekkhaṇā. Idāni tameva saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassetuṃ, ‘‘katha’’ntiādi vuttaṃ. Tattha ‘‘paccavekkhatī’’ti vuttaṃ, kathaṃ pana paccavekkhatīti āha ‘‘pahīnā nu kho’’tiādi. Vīriyaṃ paggayhāti catubbidhasammappadhānavīriyaṃ ārabhitvā vipassanaṃ vaḍḍhitvā. Maggānantaraṃ anāgāmiphalaṃ patvāti vacanaseso. Phalānantaraṃ magganti tasmiṃ anāgāmimagge ṭhito phalasamāpattito vuṭṭhāya aggamaggatthāya vipassanaṃ ārabhitvā tasmiṃyeva āsane na cireneva vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattamaggaṃ gaṇhanto nirodhadhammānuppattiyā vipassanāparivāsābhāvato phalānantaraṃ maggappatto nāma hotīti katvā.

    ཏཏོ ཝུཊྛཱཡཱཏི མགྒཱནནྟརཕལཏོ ཝུཊྛཱཡ། མགྒཱནནྟརཏོ ཧི ཝུཊྛིཏོ མགྒཏོ ཝུཊྛིཏོ ཝིཡ ཧོཏཱིཏི ཏཐཱ ཝུཏྟཾ། ‘‘ཕལཱནནྟརཾ མགྒ’’ནྟི ཨེཏྠ ཕལཾ ཨནནྟརཾ ཨེཏསྶཱཏི ཕལཱནནྟརཾ། ‘‘ཕལཱནནྟརཾ མགྒ’’ནྟི པདདྭཡེནཔི ཨནཱགཱམིམགྒཕལཱནི ཙེཝ ཝདཏཱིཏི ཨེཝམེཏྠ ཨཏྠོ དཊྛབྦོ། ནཱིཝརཎཱདཱིསུཔི ཨེསེཝ ནཡོཏི ཨེཏྠ, ‘‘པཧཱིནཱ ནུ ཁོ མེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ’’ཏིཨཱདིནཱ ཡོཛནཱ ཝེདིཏབྦཱ། ཨེཏེསནྟི ཨེཏྠ ཨེཏེསཾ ནཱིཝརཎཔཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷསཏིཔཊྛཱནཱདཱིནཾ། པཧཱནཱདཱིནཱིཏི པཧཱནཔརིཉྙཱབྷཱཝནཱསཙྪིཀིརིཡཱ། ནཱནཱཔཙྩཝེཀྑཎཱ ཧོཏཱིཏི ཏཱ པཙྩཝེཀྑཎཱ ནཱནཱཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཨེཏཱསུ པན པཙྩཝེཀྑཎཱསཱུཏི ཨེཏཱསུ ཀཱམགུཎཔཙྩཝེཀྑཎཱདཱིསུ དྭཱདསསུ པཙྩཝེཀྑཎཱསུ། ཨེཀཾ པཙྩཝེཀྑཎཾ པཙྩཝེཀྑཏི དྭཱདསསུ ནཡེསུ ཨེཀེནེཝ ཀིཙྩསིདྡྷིཏོ། ཨཉྙོ བྷིཀྑུ། ཨེཀནྟི ཨཉྙཾ པཙྩཝེཀྑཏི། ཨཉྙཏྠོ ཧི ཨཡཾ ཨེཀསདྡོ ‘‘ཨིཏྠེཀེ’’ཏིཨཱདཱིསུ (མ॰ ནི॰ ༣.༢༡, ༢༧) ཝིཡཱཏི། ནཱནཱབྷིཀྑཱུནཾ པན ཨེཀཱ པཙྩཝེཀྑཎཱ, ནཱནཱབྷིཀྑཱུནཾ ནཱནཱཔཙྩཝེཀྑཎཱཏི ཨེཝཾ ཙཏུཀྐཔཙྩཝེཀྑཎམྤི ཨེཏྠ སམྦྷཝཏི། ཨིམསྶ པན དྭཡསྶ ཝསེན ཨབྷིསམཡོ ནཏྠཱིཏི ཏདུབྷཡཾ ཨཊྛཀཐཱཡཾ ན ཨུདྡྷཊཾ། སེསཾ སུཝིཉྙེཡྻམེཝ།

    Tato vuṭṭhāyāti maggānantaraphalato vuṭṭhāya. Maggānantarato hi vuṭṭhito maggato vuṭṭhito viya hotīti tathā vuttaṃ. ‘‘Phalānantaraṃ magga’’nti ettha phalaṃ anantaraṃ etassāti phalānantaraṃ. ‘‘Phalānantaraṃ magga’’nti padadvayenapi anāgāmimaggaphalāni ceva vadatīti evamettha attho daṭṭhabbo. Nīvaraṇādīsupi eseva nayoti ettha, ‘‘pahīnā nu kho me pañca nīvaraṇā’’tiādinā yojanā veditabbā. Etesanti ettha etesaṃ nīvaraṇapañcupādānakkhandhasatipaṭṭhānādīnaṃ. Pahānādīnīti pahānapariññābhāvanāsacchikiriyā. Nānāpaccavekkhaṇā hotīti tā paccavekkhaṇā nānāti adhippāyo. Etāsu pana paccavekkhaṇāsūti etāsu kāmaguṇapaccavekkhaṇādīsu dvādasasu paccavekkhaṇāsu. Ekaṃ paccavekkhaṇaṃ paccavekkhati dvādasasu nayesu ekeneva kiccasiddhito. Añño bhikkhu. Ekanti aññaṃ paccavekkhati. Aññattho hi ayaṃ ekasaddo ‘‘ittheke’’tiādīsu (ma. ni. 3.21, 27) viyāti. Nānābhikkhūnaṃ pana ekā paccavekkhaṇā, nānābhikkhūnaṃ nānāpaccavekkhaṇāti evaṃ catukkapaccavekkhaṇampi ettha sambhavati. Imassa pana dvayassa vasena abhisamayo natthīti tadubhayaṃ aṭṭhakathāyaṃ na uddhaṭaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.

    པིཎྜཔཱཏཔཱརིསུདྡྷིསུཏྟཝཎྞནཱཡ ལཱིནཏྠཔྤཀཱསནཱ སམཏྟཱ།

    Piṇḍapātapārisuddhisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / མཛྫྷིམནིཀཱཡ • Majjhimanikāya / ༩. པིཎྜཔཱཏཔཱརིསུདྡྷིསུཏྟཾ • 9. Piṇḍapātapārisuddhisuttaṃ

    ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཛྫྷིམནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ༩. པིཎྜཔཱཏཔཱརིསུདྡྷིསུཏྟཝཎྞནཱ • 9. Piṇḍapātapārisuddhisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact